Δύο χρόνια συμπληρώθηκαν από τις μεγάλες εργατικές κινητοποιήσεις στη Γαλλία, που πραγματοποιήθηκαν ενάντια στην αντιδραστική μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος από την κυβέρνηση του Εμ. Μακρόν και συγκλόνισαν τη χώρα και όλη την Ευρώπη. Με την ευκαιρία αυτή, η Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Δράση (ΕΚΔ) πραγματοποίησε στις 16/3 στο Παρίσι Διάσκεψη με θέμα «Συμπεράσματα και προοπτικές για το εργατικό κίνημα στην Ευρώπη», την οποία συνδιοργάνωσαν το ΚΚΕ και το Κομμουνιστικό Επαναστατικό Κόμμα Γαλλίας (ΚΕΚΓ).

Στη Διάσκεψη μίλησαν εκπρόσωποι ΚΚ και κομμουνιστές συνδικαλιστές από Αυστρία, Γαλλία, Ελβετία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Ολλανδία, Σουηδία, Τουρκία και Φινλανδία, που κατά τη διάρκεια της συζήτησης μετέφεραν πείρα από την κατάσταση που βιώνουν οι εργαζόμενοι, καθώς και από αυτή στην οποία βρίσκεται το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα στην Ευρώπη. Παρακάτω αναφέρουμε ορισμένες πλευρές που ανέδειξαν οι εκπρόσωποί τους.

Από όλη την Ευρώπη έρχονται μηνύματα για την όξυνση της επίθεσης στην εργατική τάξη. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα εξής:

«Οι Σουηδοί εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν σήμερα σημαντικές προκλήσεις: Εργασιακή ανασφάλεια, στάσιμους μισθούς και την απειλή της αυτοματοποίησης. Πολλοί επιβαρύνονται από το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης και μια ολοένα πιο επισφαλή αγορά εργασίας», σημείωσε η Zahira Sarhan, εκπρόσωπος του ΚΚ Σουηδίας.

«Η σημερινή άνοδος νέων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, όπως η Κίνα και οι BRICS, οι ρωγμές που αναδύονται από παλιές ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, όπως το ΝΑΤΟ και η ΕΕ, είναι σημάδια της οξυνόμενης ιμπεριαλιστικής κρίσης. Το βάρος αυτής της κρίσης επωμίζεται η εργατική τάξη όλων των χωρών», είπε ο Jesse Kleinau από το Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Φινλανδίας.

Η Marina Lapuente από το ΚΚ Εργαζομένων Ισπανίας τόνισε ότι «οι κινητοποιήσεις στην Ισπανία δεν έχουν φτάσει στην ίδια ένταση με τη Γαλλία, κυρίως λόγω του ρόλου των πλειοψηφικών συνδικάτων, που η προσήλωσή τους στην κυβέρνηση του σοσιαλδημοκρατικού συνασπισμού τα οδήγησε να υιοθετήσουν μια πολιτική αυτοσυγκράτησης και αποστράτευσης, που ευνοεί τη θεσμική διαπραγμάτευση. Αυτή η στάση ευνοεί τελικά τη διαιώνιση των επιθέσεων εναντίον της εργατικής τάξης και οδηγεί στον κοινωνικό εταιρισμό, ως μηχανισμό ρύθμισης των συγκρούσεων. Ενας τέτοιος μηχανισμός χρησιμοποιείται στην πραγματικότητα ως εργαλείο του αστικού κράτους προκειμένου να διασφαλιστεί η "κοινωνική ειρήνη" για χάρη των μονοπωλίων. Ενα πρόσφατο παράδειγμα του ρόλου που παίζει η σοσιαλδημοκρατία στο εργατικό κίνημα στην Ισπανία είναι οι πρόσφατες δηλώσεις των εθνικών συνδικαλιστικών ηγετών για τον "επανεξοπλισμό της Ευρώπης" και τη "στρατηγική αυτονομία" της ΕΕ».

Ο Lukas Haswlanter, εκπρόσωπος του Κόμματος Εργασίας Αυστρίας, επεσήμανε ότι «ο πληθωρισμός και η άνοδος των τιμών έπληξαν σκληρά την εργατική τάξη το 2022 και το 2023 - και το φθινόπωρο του 2023 ξέσπασε κύμα απεργιών στην Αυστρία για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό. Παρόλο που η συνδικαλιστική ηγεσία έκανε ό,τι μπορούσε για να αποτρέψει την κλιμάκωση, ήταν σαφές ότι υπήρχε διάθεση για αγώνα. Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα συμμετέχει τώρα στην τρέχουσα κυβέρνηση μαζί με τους Συντηρητικούς και τους Φιλελεύθερους. Η νέα κυβέρνηση έχει δύο πράγματα γραμμένα στην προμετωπίδα της: Πρώτον ότι τα κρατικά οικονομικά πρέπει να αναδιαρθρωθούν, και δεύτερον ότι πρέπει να προωθηθούν ο επανεξοπλισμός και η στρατιωτικοποίηση. Για άλλη μια φορά η εργατική τάξη πρόκειται να πληρώσει γι' αυτό και σχεδιάζονται πολυάριθμες επιθέσεις στα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματά της. Λόγω της συμμετοχής του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος στην κυβέρνηση και των συνδικαλιστικών στελεχών που έχουν μεταπηδήσει από συνδικαλιστικές σε υπουργικές θέσεις, δεν μπορεί να αναμένεται καμία αντίσταση στις επερχόμενες επιθέσεις από τη συνδικαλιστική ηγεσία. Δεν πρόκειται για μεμονωμένη περίπτωση. Ξανά και ξανά βλέπουμε πώς η εργατική αριστοκρατία στην ηγεσία των συνδικάτων και στα επιχειρησιακά συμβούλια καταπνίγει ή και εμποδίζει τους εργατικούς αγώνες».

Ο Jean - Christophe Brossard, εκπρόσωπος του ΚΕΚ Γαλλίας, σημείωσε ότι «όλες οι συνδικαλιστικές οργανώσεις ενσωματώθηκαν κυριολεκτικά στον κρατικό μηχανισμό. Στην πραγματικότητα, η εργατική αριστοκρατία είναι κοινωνικό στρώμα υπό τις διαταγές του ιμπεριαλισμού. Αυτή είναι η πραγματικότητα του γαλλικού συνδικαλισμού, μια πραγματικότητα που συνέβαλε στο να στερήσει το εργατικό κίνημα από κοινωνικές νίκες». Αναφερόμενος στην εμπειρία των αγώνων που έγιναν στη Γαλλία πριν δύο χρόνια, τόνισε ότι «οι γραφειοκρατίες όλων των συνδικάτων δεν είχαν στρατηγική αντιπαράθεσης, ούτε σχέδιο αγώνα και συντονισμού των απεργιών ή των καταλήψεων. Η στρατηγική των συνδικαλιστικών ηγεσιών ήταν να κάνουν τις δημόσιες αρχές "να λογικευτούν", εξ ονόματος της "κοινωνικής δημοκρατίας", βασιζόμενοι στον κοινοβουλευτισμό».

Οπως ανέφερε ο Gerry Grainger από το Κόμμα Εργατών Ιρλανδίας,«και το 2024 ήταν χρονιά σημαντικών συνδικαλιστικών αγώνων στην Ιρλανδία. Η απεργία των εργαζομένων του δημόσιου τομέα στη Βόρεια Ιρλανδία στις 18/1/2024, η μεγαλύτερη απεργιακή κινητοποίηση στη Βόρεια Ιρλανδία τα τελευταία 50 χρόνια, ήταν μια μαχητική και αποφασιστική στάση των εργαζομένων και των συνδικάτων τους, σε μια άνευ προηγουμένου κλιμάκωση της δράσης τους για τους μισθούς, τις συνθήκες εργασίας και την προστασία των δημόσιων υπηρεσιών. Στην επιτυχημένη γενικευμένη μέρα δράσης σε όλη τη Βόρεια Ιρλανδία συμμετείχαν εργαζόμενοι από όλους τους κλάδους. Αυτή η μαζική δράση ήταν το αποκορύφωμα μιας σειράς δράσεων κατά τα προηγούμενα δύο χρόνια και αφορούσε κάτι περισσότερο από τα επιμέρους αιτήματα. Αφορούσε την υπεράσπιση και τη διασφάλιση ποιοτικών δημόσιων υπηρεσιών απέναντι σε μια αδυσώπητη εκστρατεία περικοπών του προϋπολογισμού, μέτρων λιτότητας, χαμηλών μισθών, κακών συνθηκών εργασίας, υποβάθμισης των δημόσιων υπηρεσιών και συνεχιζόμενων προσπαθειών ιδιωτικοποίησης, που εφαρμόζονται από τα αστικά κόμματα ενάντια στα συμφέροντα των εργαζομένων και των οικογενειών τους».

Ο Luuk Heerooms από το Νέο ΚΚ Ολλανδίας υπογράμμισε ότι «αν και ο αριθμός των απεργιών που προκηρύχθηκαν απέχει πολύ από τα ιστορικά ύψη, είναι εμφανής η αύξηση των κινητοποιήσεων σε ορισμένους κλάδους. Ετσι, οι εργαζόμενοι στα βιομηχανικά πλυντήρια και στα φαρμακεία απήργησαν για πρώτη φορά πέρυσι, ενώ οι εργαζόμενοι στη βιομηχανία παραγωγής τούβλων απήργησαν για πρώτη φορά στην πρόσφατη Ιστορία. Περαιτέρω, από τα τέλη του 2024 και μετά ολόκληρος ο εκπαιδευτικός τομέας εντείνει τον αγώνα του ενάντια στις δραστικές περικοπές δαπανών που αντιμετωπίζει το εκπαιδευτικό σύστημα και οι οποίες θα έχουν ως αποτέλεσμα πολλές απώλειες θέσεων εργασίας, υπό το πρίσμα της προσπάθειας της κυβέρνησης να ανακατευθύνει τις δαπάνες προς πιο κερδοφόρες βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένης της αμυντικής βιομηχανίας. Οι απεργίες ξεκίνησαν αυτήν τη βδομάδα».

«Πολλές από τις σημερινές συνδικαλιστικές ηγεσίες σε όλη την Ευρώπη, όπως αυτές που εκπροσωπούνται στη σοσιαλδημοκρατική ETUC, είναι γραφειοκρατικές, ιδιοτελείς», σημείωσε ο Gerry Grainger, εκπρόσωπος του Κόμματος Εργατών Ιρλανδίας.

Ο Jean - Christophe Brossard, εκπρόσωπος του ΚΕΚ Γαλλίας, επεσήμανε πως «πρέπει να έχουμε πλήρη επίγνωση ότι οι συνδικαλιστικές γραφειοκρατίες δεν είναι απλώς "μαλθακές", αλλά αποτελούν έναν αναμεταδότη μονοπωλιακών πολιτικών και συμφερόντων», ενώ αναφέρθηκε και σε λαθεμένες απόψεις που είναι διαδεδομένες στη Γαλλία και απορρίπτουν την ανάγκη ύπαρξης ΚΚ, προκρίνοντας την υποκατάστασή του από τα συνδικάτα. Ετσι, «το συνδικάτο CGT ανέλαβε μια "πολιτική αποστολή", ισχυριζόμενο αμήχανα ότι είναι "το έμβρυο της σοσιαλιστικής κοινωνίας, που αναδύεται μέσα στον συνδικαλισμό", θέση που συνδυαζόταν με μια στάση κατά των κομμάτων και με τον αναρχοσυνδικαλισμό».

Από τη μεριά του ο Florian Morget, επίσης στέλεχος του ΚΕΚ Γαλλίας και συνδικαλιστής της CGT σε σωματείο εταιρείας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, μίλησε για τις ρεφορμιστικές και σοσιαλδημοκρατικές πολιτικές αντιλήψεις που κυριάρχησαν στην ηγεσία των γαλλικών συνομοσπονδιών, καθώς και σε ένα μέρος της συνδικαλιστικής βάσης, και πρόσθεσε χαρακτηριστικά: «Αρκεί να δείτε τα καλέσματα που έγιναν κατά τη διάρκεια του αγώνα για τις συντάξεις, που ζητούσαν σεβασμό στη "δημοκρατία μας", έκαναν επίκληση στη "σοφία του Συνταγματικού Συμβουλίου", στους "βουλευτές που πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους" κ.ο.κ. Λες και το κράτος ήταν ένας ουδέτερος παράγοντας, δεν ήταν στην υπηρεσία της αστικής τάξης και ήταν δυνατόν να το λογικέψουμε».

Αναφέρθηκε επίσης στην «αναγκαία ανασυγκρότηση ταξικών και μαζικών συνδικάτων» και υπογράμμισε το ζήτημα της καταπολέμησης του συντεχνιασμού, φαινόμενο έντονο σε ορισμένες Ομοσπονδίες ή συνδικάτα, που κινητοποιούνται μόνο όταν απειλούνται τα άμεσα συμφέροντά τους, «όπως συμβαίνει αυτήν την περίοδο με την Ομοσπονδία Λιμενεργατών, η οποία συμμετέχει τώρα σε ένα κίνημα αποκλεισμού των λιμανιών για να υπερασπιστεί το ειδικό καθεστώς της, αλλά αρνήθηκε να αναλάβει την ίδια δράση όταν το ζήτημα προέκυψε σε διακλαδική βάση, εν μέσω του αγώνα για τις συντάξεις το 2023».

Οπως είπε ο Luuk Heerooms από το Νέο ΚΚ Ολλανδίας,«το Κόμμα αποφάσισε στο τελευταίο μας Συνέδριο να δώσει προτεραιότητα στην αύξηση της παρουσίας μας στο κίνημα της εργατικής τάξης, σχηματίζοντας νέες Οργανώσεις Βάσης στους χώρους εργασίας και στις γειτονιές, όπου οι εργαζόμενοι παράγουν και ζουν και όπου μπορούν να απεργήσουν ενάντια στην καπιταλιστική εξουσία. Νέες δυνατότητες αλλά και κίνδυνοι προκύπτουν με τις αυξημένες αντιφάσεις στο πλαίσιο του καπιταλισμού, με την προοπτική νέων πολέμων, κρίσεων και μέτρων λιτότητας, για τα οποία ο λαός θα πρέπει να πληρώσει το τίμημα. Νέες δυνατότητες τις οποίες θα εκμεταλλευτούμε για να ενισχύσουμε την οργάνωση και την ταξική συνείδηση της ολλανδικής εργατικής τάξης».

Ο Alpaslan Savas, εκπρόσωπος του ΚΚ Τουρκίας, αναφέρθηκε στη θετική εμπειρία που έχει το Κόμμα τα τελευταία χρόνια. Οπως είπε, «το ΚΚΤ δημιουργεί ενεργά πυρήνες στους χώρους εργασίας σε όλους τους βασικούς κλάδους. Αυτοί οι πυρήνες δρουν στρατηγικά με στόχο το ρίζωμα του Κόμματος σε αυτούς τους κλάδους. Αυτό το κύριο μέσο συνοδεύεται από τις άλλες δύο μορφές παρέμβασης, τις επιτροπές στον χώρο εργασίας και το δίκτυο αλληλεγγύης "Τα αφεντικά να νιώσουν την ανάσα μας" (...) Από την ίδρυσή της η πρωτοβουλία αυτή έχει υποστηρίξει αγώνες σε εκατοντάδες χώρους εργασίας και έχει διευκολύνει τον σχηματισμό επιτροπών χώρου εργασίας σε πολλές επιχειρήσεις - δομές που συνδέονται άμεσα με τους αγώνες στους χώρους εργασίας. Επιπλέον, έχουν δημιουργηθεί δίκτυα αλληλεγγύης που ενώνουν εργαζόμενους από τον ίδιο κλάδο, όπως το Δίκτυο Αλληλεγγύης Εργαζομένων Δήμων, το Δίκτυο Αλληλεγγύης Εργαζομένων Κλωστοϋφαντουργίας Κωνσταντινούπολης, το Δίκτυο Αλληλεγγύης Κούριερ κ.ά. Η πρωτοβουλία αυτή δεν είναι συνδικάτο, χρησιμεύει ως μηχανισμός οργάνωσης και αλληλεγγύης για τους εργαζόμενους που αποκλείονται από τις υπάρχουσες συνδικαλιστικές δομές ή δεν εκπροσωπούνται από αυτές».

«Οι κομμουνιστές πρέπει σε κάθε περίπτωση να είμαστε ενεργά μέλη μαζικών οργανώσεων, όσο αντιδραστική κι αν είναι η ηγεσία τους, γιατί μόνο μέσα από τις οργανώσεις της εργατικής τάξης μπορούμε να ηγηθούμε των αγώνων της», τόνισε ο Jesse Kleinau, εκπρόσωπος του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Φινλανδίας.

Ο Domenico Cortese, εκπρόσωπος του Κομουνιστικού Μετώπου Ιταλίας, ανέφερε ότι «το Κόμμα μας έχει θέσει το καθήκον να εργαστεί σε δύο παράλληλα μέτωπα: Αφενός να συμβάλει στην ανασυγκρότηση μιας αυθεντικής ταξικής συνείδησης των Ιταλών εργατών, ξεπερνώντας τον κατακερματισμό που προκαλείται από την καπιταλιστική ανάπτυξη στην παρούσα φάση και από τη συμβιβαστική γραμμή των μεγάλων συνδικάτων, αφετέρου να προωθήσει τον διεθνή συντονισμό των εργατικών αγώνων».

Η Marina Lapuente από το ΚΚ Εργαζομένων Ισπανίας υπογράμμισε ότι «οι εργατικοί αγώνες δεν μπορούν να περιοριστούν σε μια αντίδραση διαμαρτυρίας, αλλά θα πρέπει να αποτελέσουν βήμα προς την οικοδόμηση μιας πολιτικής εναλλακτικής λύσης της εργατικής τάξης, για την οποία ο ρόλος του Κομμουνιστικού Κόμματος είναι αναντικατάστατος (...) Η οργάνωση της εργατικής τάξης γίνεται η μόνη εγγύηση για να μη φορτωθεί η κρίση στις πλάτες μας. Οι κομμουνιστές έχουν την ευθύνη να συμβάλουν αποφασιστικά σε μια τέτοια οργάνωση, να ενισχύσουν την ταξική συνείδηση και να επισημάνουν απερίφραστα ότι η μόνη πραγματική εναλλακτική λύση στην καπιταλιστική βαρβαρότητα είναι ο σοσιαλισμός».

Βεβαίως, καταγράφοντας τα παραπάνω πρέπει να σημειώσουμε ότι τα ΚΚ της ΕΚΔ, που κατά βάση είναι νέα κόμματα και έχουν προέλθει από διασπάσεις κομμάτων, σε σκληρή πάλη με τον οπορτουνισμό, βάζουν σήμερα ορισμένες ιδεολογικές, πολιτικές και οργανωτικές βάσεις για τη δουλειά τους στην εργατική τάξη, ωστόσο θα απαιτηθεί να καλύψουν ακόμα αρκετό δρόμο για να ριζώσουν στους χώρους δουλειάς και να παίξουν τον αναντικατάστατο ρόλο που έχει το ΚΚ στην οργάνωση της πάλης για την υπόθεση της εργατικής τάξης. Το ΚΚΕ θα είναι αρωγός σε αυτήν την επιδίωξη και προσπάθεια.