«Νόμιμη μετανάστευση» έχει βαφτίσει η κυβέρνηση τη νομιμοποιημένη διαδικασία παραμονής ενός ξεριζωμένου στη χώρα μας, όμως στην ουσία πρόκειται για νόμιμη ...ταλαιπωρία, αφού, όπως μας λένε εργαζόμενοι στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, παρότι οι αιτήσεις έχουν γίνει ηλεκτρονικές, οι καθυστερήσεις στη χορήγησή τους φτάνουν και τα δύο χρόνια σε πολλές υπηρεσίες. Ο «Ριζοσπάστης» βρέθηκε στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, στη Διεύθυνση Ασύλου και Μετανάστευσης (στην Πέτρου Ράλλη) και συνομίλησε με εργαζόμενους, που μας μεταφέρουν τον καθημερινό αγώνα που δίνουν σε υποβαθμισμένες και υποστελεχωμένες υπηρεσίες, την ομηρία με τις πολλές σχέσεις εργασίας και συμβάσεις, καθώς και τον Γολγοθά που έχουν να ανέβουν οι πρόσφυγες και μετανάστες ζώντας σε ένα διαρκές καθεστώς ομηρίας και ανασφάλειας, που δεν τους επιτρέπει ούτε να ταξιδέψουν στην πατρίδα τους για να δουν τις οικογένειές τους.

Οπως αναφέρουν επιπλέον οι εργαζόμενοι, λόγω πανδημίας δίνονταν ετήσιες παρατάσεις στις άδειες παραμονής που έληγαν το 2020, το 2021, το 2022, και είναι πλέον στοκαρισμένες σχεδόν 290.000. Αντί να δοθεί η παράταση τμηματικά, δόθηκε την ίδια μέρα. Ετσι, από τον Ιούνη λήγουν. Θα είναι μια δύσκολη χρονιά η φετινή, επισημαίνουν. Το «κοκτέιλ» θα είναι εκρηκτικό. Παράλληλα, η ψηφιοποίηση των φακέλων των αλλοδαπών ιδιωτικοποιήθηκε. Εχει ανατεθεί σε τρεις εταιρείες, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τους εργαζόμενους.

Αυξημένες είναι οι ανάγκες σε προσωπικό σε όλες τις Διευθύνσεις Αλλοδαπών και Μετανάστευσης (ΔΑΜ) των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Σε εργασιακή ομηρία βρίσκονται 150 συμβασιούχοι των ΔΑΜ, ενώ στην ίδια κατάσταση είναι και οι εργαζόμενοι με τα προγράμματα της ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ, καλύπτει ηλικίες 55 - 67 ετών).

Στο τελευταίο πρόγραμμα, ετήσιας σύμβασης που ανανεώνεται για άλλο ένα έτος, ανήκει η Κορνηλία Ιωάννου, η οποία μας λέει: «Προσλήφθηκα στις 19/2/2024. Εργάζομαι στον τομέα των εισηγήσεων, όπου ελέγχω τα στοιχεία που έχουν σταλεί και αν πληρούν τις προϋποθέσεις οι αιτούντες άδεια παραμονής. Στο πλαίσιο αυτό, μπορεί να ζητήσουμε και διευκρινιστικά νομιμοποιητικά έγγραφα. Στο πρόγραμμα ΔΥΠΑ είμαστε 11 άτομα στη ΔΑΜ Α' Αθηνών και ζητάμε παράταση του προγράμματος. Ημερήσια διεκπεραιώνω περίπου 6-8 αιτήματα, που καθένα από αυτά περιέχει μεγάλο αριθμό εγγράφων, με πολλές σελίδες. Ο μέσος όρος είναι 12 αιτήματα, συνολικά 300 αιτήματα τον μήνα».

Και ο Στάθης Μάρκου, συμβασιούχος, αντιπρόεδρος του ΔΣ του Συλλόγου Εργαζομένων Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, ο οποίος εργάζεται στη ΔΑΜ Α' Αθηνών από το 2019, αναφερόμενος στον όγκο της δουλειάς αναφέρει: «Στις τέσσερις ΔΑΜ της Αττικής υπάγονται περίπου 350.000 μετανάστες. Τόσες αιτήσεις γίνονται κάθε χρόνο. Η κεντρική ΔΑΜ, η Αθηνών, έχει τις μισές. Μέσα σε αυτές υπάρχουν και άλλων ειδών αιτήσεις, όπως τι άδειες είχε ένας μετανάστης στο παρελθόν, να υποβάλει αίτηση για αλλαγή διαβατηρίου, η αιτιολόγηση αποφάσεων σε περίπτωση που μετανάστης προσβάλει δικαστικά μια απορριπτική απόφαση, απαντήσεις σε διευκρινιστικά ερωτήματα άλλων δημόσιων υπηρεσιών κ.λπ.».

Ο Γιάννης Καρτσάκης, στο πρόγραμμα συμβασιούχων ΔΥΠΑ, εισηγητής στη ΔΑΜ Α' Αθηνών, αναφέρεται στην ύπαρξη εργαζομένων τριών ταχυτήτων: «Προσλήφθηκα πέρυσι τον Μάρτη, για δύο χρόνια. Εχουμε μάθει και διεκπεραιώνουμε όλο αυτόν τον όγκο δουλειάς, και μετά μας βγάζουν εκτός, μετά χάνουμε τη δουλειά μας» Στο σημείο αυτό ο Στ. Μάρκου τονίζει «κι εμείς είμαστε συμβασιούχοι. Για 1+1 χρόνια ήμασταν. Μέσα από τις διεκδικήσεις και τους αγώνες μας, όμως, παίρνουμε κάθε χρόνο παράταση. Παλεύουμε, διεκδικούμε με τον Σύλλογο και τα όργανά μας να γίνει και για τους συναδέλφους της ΔΥΠΑ κάτι παρόμοιο. Να επεκταθούν τα δύο χρόνια. Κι εγώ ξεκίνησα το 2019. Από τότε, οι συμβασιούχοι κάθε χρόνο διεκδικούμε με παραστάσεις διαμαρτυρίας, και είμαστε εδώ 6 χρόνια. Γιατί να μη γίνει το ίδιο και για τους συναδέλφους της ΔΥΠΑ; Αυτό διεκδικούμε».

«Διεκδικούμε παράταση», προσθέτει ο Γ. Καρτσάκης. «Ξέρουμε τι προσφέρουμε. Το έργο μας είναι σημαντικό στο να βγαίνουν πιο γρήγορα οι άδειες διαμονής, και κάνουμε ακριβώς την ίδια δουλειά με τους μόνιμους υπάλληλους και τους άλλους συμβασιούχους. Κάποτε οι καθυστερήσεις έκδοσης ήταν 3 χρόνια, τώρα είναι μερικοί μήνες, περίπου 6 - εξαρτάται βέβαια και από την κατηγορία, μπορεί να πάει και έναν και ενάμιση χρόνο, όπως στην εξαιρετική κατηγορία (σ.σ. αυτοί που πρέπει να αποδείξουν επτάχρονη παραμονή στη χώρα). Για παράδειγμα, με τον καινούργιο νόμο ένας μετανάστης παίρνει άδεια στα 3 χρόνια παραμονής στην Ελλάδα που αποδεικνύει και έχει και σύμβαση με εργοδότη, παίρνει μια πρώτη άδεια. Αυτή είναι μια σχετικά γρήγορη άδεια. Πιο παλιά υπήρχαν οι επί μακρόν, τα μέλη οικογένειας, η εξαρτημένη εργασία. Υπάρχει η άδεια για παιδιά δεύτερης γενιάς. Βασική προϋπόθεση για την έγκαιρη έκδοση της άδειας είναι οι ελλείψεις σε προσωπικό. Παραμένουμε πίσω. Στον Πειραιά οι άδειες είναι δυο χρόνια πίσω. Υπάρχουν και άδειες στις οποίες δίνεται προτεραιότητα, όπως των εργατών γης. Η ιδιαιτερότητα σε εμάς είναι ότι είμαστε βάσει προγράμματος ΔΥΠΑ, όπου ορίζεται ένας χρόνος εργασίας συν ένας. Σε εμάς είναι και θέμα αλλαγής του τύπου της σύμβασης. Στη ΔΑΜ Α' Αθηνών είμαστε 11 συνάδελφοι και στη Β' (σ.σ. Κεντρικός Τομέας Αθηνών και Δυτική Αττική) είναι 5». «Είναι πολιτική απόφαση», επισημαίνει ο Σ. Μάρκου. «Είχαμε παράδειγμα παλιότερα, με τα κοινωφελή 6μηνα προγράμματα του ΟΑΕΔ. Εκεί διεκδικήσαμε και πήραμε παρατάσεις. Δεν είναι ότι δεν γίνεται».

Οπως μας λέει ο συμβασιούχος Γ. Πολίτης, που εργάζεται στη ΔΑΜ από το 2019, κάθε χρόνο ο Σύλλογος Εργαζομένων κινητοποιείται για την ...ψυχοβγαλτική παράταση των συμβάσεων. Ο Γ. Πολίτης εργάζεται στο Τμήμα Επιδόσεων και στη Διεύθυνσή του οι ανανεώσεις των αδειών δίνονται με καθυστέρηση 6 μηνών, ενώ σε άλλες ΔΑΜ μπορεί να καθυστερήσουν και δύο ή παραπάνω χρόνια. «Δύο άτομα κάνουμε 120 επιδόσεις τη μέρα, αρχικές και ανανεώσεις αδειών παραμονής», αναφέρει.