Η απόσταση ανάμεσα στη γη των Ογκόνι της Νιγηρίας και τη βόρεια επαρχία Ατσεχ της Ινδονησίας γεωγραφικώς είναι τεράστια. Και όμως! Οι δύο λαοί διαγράφουν εδώ και δεκαετίες μία παράλληλη ιστορία. Μία ιστορία βουτηγμένη στο αίμα δεκάδων χιλιάδων αθώων, που θυσιάζονται στο βωμό της βρώμικης σύμπραξης πετρελαϊκών πολυεθνικών με το ντόπιο πολιτικό και στρατιωτικό κατεστημένο. Αλλωστε ποιος μπορεί να αμφισβητήσει πως το πετρελαιοφόρο δέλτα του Νίγηρα και η - γεμάτη φυσικό αέριο και «μαύρο χρυσό» - επαρχία Ατσεχ δε μοιράζονται μία κοινή ιστορία, που «θέλει» ολόκληρα χωριά να «καταβροχθίζονται» απ' τις μπουλντόζες των πολυεθνικών για να γίνουν διυλιστήρια; Που «θέλει» ρύπανση ποταμιών και όρμων, καταστροφή χλωρίδας και πανίδας στο όνομα της «ανάπτυξης»;

Ωστόσο, στις αρχές Δεκέμβρη η κοινή πορεία δύο λαών, που βρίσκονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, ξεστράτισε επιφανειακά, για λίγο, απ' το «χάρτη» του κοινού «πεπρωμένου».

Οι μεν, ο λαός των Ογκόνι και άλλων φυλών της Νιγηρίας, εξακολουθούν να ζουν ξεχασμένοι απ' τη λήθη της ειδησεογραφίας, καθώς η τελευταία έχει καιρό να «ταραχτεί» απ' τις πολύνεκρες εκρήξεις των πετρελαιαγωγών ή τις εξεγέρσεις ενάντια στα εγκλήματα του μεγάλου κεφαλαίου.

Οι δε, τα 4.100.000 κατοίκων του Ατσεχ, βρήκαν στις 9 Δεκέμβρη μία θέση στο φακό «ενημέρωσης» μεγάλων δικτύων ΜΜΕ, όταν υπέγραψαν συμφωνία «ειρήνης» στη Γενεύη ο εκπρόσωπος των αυτονομιστών του «Κινήματος για ένα Ελεύθερο Ατσεχ», Ζαΐνι Αμπντουλάχ, και ο επικεφαλής της ομάδας διαπραγματευτών της Ινδονησίας, Βιργιόνο Σάστρο Χαντόγιο. Τα αστικά ΜΜΕ έσπευσαν να πιστέψουν τα χαμόγελα όσων υπέγραψαν. Εσπευσαν να υιοθετήσουν τις «βάσιμες ελπίδες» ενός διεθνούς «Κέντρου ανθρωπιστικού δικαίου», ονόματι «Ερρίκος Ντινάν», που, αντικαθιστώντας το ρόλο του ΟΗΕ(!), μεσολάβησε μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών για την εξεύρεση «λύσης». Εσπευσαν να αναπαράγουν τις δηλώσεις «συγκρατημένης αισιοδοξίας» «διεθνών» καλοθελητών, όπως ο Αμερικανός στρατηγός ε.α. Αντονι Ζίνι...

Ομως, η «συμφωνία ειρήνης» για το Ατσεχ δε χρήζει θριαμβολογίας, γιατί δεν μπορεί «ντε φάκτο» να φέρει όσα ευαγγελίζεται. Μοιάζει να έγινε για να κουκουλωθεί, όπως όπως, μία απ' τις πολλές εστίες έντασης στη μετά τη δικτατορία Σουχάρτο Ινδονησία. Αλλωστε, μόνο με μαγικό ραβδί θα μπορούσε μία τέτοια συμφωνία να εκπληρώσει τον πόθο για ανάπτυξη και ασφάλεια ενός μαρτυρικού λαού, που πολέμησε για 130 χρόνια τους ξένους αποικιοκράτες και «θερίστηκε» τις τελευταίες τρεισήμισι δεκαετίες απ' τις σφαίρες των επίλεκτων δυνάμεων ασφαλείας του ινδονησιακού στρατού (Kopass - «Κόκκινοι Μπερέδες»), των «φρουρών ασφαλείας» πετρελαϊκών εταιριών, όπως η «Εξον-Μόμπιλ», ή ακόμη και των αυτονομιστών...

Αν και το κείμενο της συμφωνίας δεν έχει δοθεί ολόκληρο στη δημοσιότητα, έχουν γνωστοποιηθεί ορισμένα απ' τα βασικά του στοιχεία.

- Αμεση παύση πυρός ανάμεσα σε αυτονομιστικές δυνάμεις και ινδονησιακά στρατεύματα.

- Εγκατάσταση στις 20 Δεκέμβρη μίας 15μελούς Επιτροπής Ασφάλειας, με επικεφαλής τον Ταϊλανδό αντιστράτηγο Θανονγκσάκ Τουβινάν, η οποία θα έχει τη γενική επίβλεψη της αποστολής μιας άλλης ομάδας 150 ξένων παρατηρητών και ελεγκτών της διαδικασίας παύσης πυρός.

- Εναρξη της διαδικασίας παράδοσης όπλων των ανταρτών τον ερχόμενο Φλεβάρη. Αποχώρηση ενός μέρους των 33.000 Ινδονήσιων στρατιωτών.

- Εναρξη «ειρηνευτικής πολιτικής διαδικασίας», με την ονομασία «Διάλογος Επί Πάντων» με τη συμμετοχή πολιτικών, θρησκευτικών και μη κυβερνητικών οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στόχος η ετοιμασία γενικών εκλογών το 2004.

- Το τελικό καθεστώς διοίκησης της επαρχίας επιλέγεται να μην αποσαφηνίζεται. Επειδή οι διαφορές των αντιμαχόμενων πλευρών παραμένουν αγεφύρωτες, με τους αντάρτες να διεκδικούν την ανεξαρτησία και την κυβέρνηση της Τζακάρτα να υπόσχεται αορίστως τη χορήγηση ενός «καθεστώτος ειδικής αυτονομίας». Ως εκ τούτου δεν αποσαφηνίζεται εάν η τοπική κυβέρνηση και οι αρχές που θα αναδειχτούν, εάν και όταν γίνουν στο Ατσεχ εκλογές, θα έχουν τη δυνατότητα άσκησης τοπικής πολιτικής και άντλησης εσόδων απ' την εκμετάλλευση της ξυλείας, του πετρελαίου και φυσικού αερίου της επαρχίας απ' το ξένο μεγάλο κεφάλαιο.

- Δε γίνεται αναφορά στη διενέργεια ερευνών για την απονομή δικαιοσύνης όσον αφορά στα αμέτρητα εγκλήματα του παρελθόντος που αφορούν είτε στις συγκρούσεις αυτονομιστών - στρατιωτών, είτε στη μαζική εξολόθρευση και «αναγκαστική» μετανάστευση πληθυσμών.

Ακόμη και Ινδονήσιοι πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν πως η συμφωνία Ατσεχ έγινε για να εκτονωθεί, επί του παρόντος, η βία (δηλαδή να σταματήσει για κάποιο διάστημα ο πόλεμος) ούτως ώστε να προσελκυστούν «ξένοι επενδυτές»!

- Η συμφωνία στιγματίζεται υστερόβουλα απ' την απουσία οιασδήποτε αναφοράς σε έρευνες ή διώξεις για τις παρελθούσες ωμότητες, εντούτοις περιέχει διάταξη για τη «δέσμευση» ξένων δωρητών «οικονομικής και άλλης βοήθειας» από είκοσι χώρες, με αντάλλαγμα «ειρήνη στο Ατσεχ»...

Δεν είναι περίεργο μετά απ' αυτά, αλλά ενδεικτικό το γεγονός πως μία βδομάδα μετά τις υπογραφές, αυτονομιστές και στρατός αντάλλαξαν κατηγορίες για τον - υπό ανεξιχνίαστες συνθήκες - θάνατο ακόμη 15 ανθρώπων στο βόρειο τμήμα της επαρχίας Ατσεχ. Ούτε αιφνιδιάζουν οι καταγγελίες του Ισναντέρ αλ Φάσεχ, εκπροσώπου των ανταρτών στην Μπάντα Ατσεχ, πως ο ινδονησιακός στρατός ενισχύει τις δυνάμεις του στο βόρειο άκρο της περιοχής ετοιμάζοντας μία νέα (προ εφαρμογής της «συμφωνίας»;) εκκαθαριστική επιχείρηση... Αλλωστε οι προσπάθειες του «Κέντρου Ερρίκος Ντινάν» για το Ατσεχ της Ινδονησίας είχαν και το 2000 οδηγήσει σε χάρτινη συμφωνία εκεχειρίας. Η τελευταίας «εσοδείας» συμφωνία της 9ης Δεκέμβρη ίσως να κρατήσει περισσότερο. Οσο όμως είναι δομημένη στη βάση «θολών καταστάσεων», όσο έχει θεμέλιο λίθο τη λήθη των εγκλημάτων του παρελθόντος, με αντάλλαγμα την «ελαφρώς λιγότερο» βρώμικη ανάπτυξη του αύριο, είναι καθαρό πως η ειρήνη στο Ατσεχ, όσο και εκείνη στο ξεχασμένο Δέλτα του Νίγηρα, έχει ακόμη να διαβεί χιλιόμετρα μέχρι να την απολαύσουν οι λαοί...