Κυριακή 9 Μάη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 26
ΔΙΕΘΝΗ
ΓΕΩΡΓΙΑ
Ανατροπή Νο 2

Δραματικές στιγμές έζησε τη βδομάδα που πέρασε η Γεωργία με την κορύφωση της αντιπαράθεσης μεταξύ της ηγεσίας της αυτόνομης επαρχίας της Αντζαρίας και της κεντρικής κυβέρνησης της Τιφλίδας που λίγο έλειψε να οδηγήσει τη χώρα σε έναν ακόμη εμφύλιο πόλεμο. Τελικά μετά και την παρέμβαση του διεθνή παράγοντα (Ρωσία, ΗΠΑ), η κρίση έληξε αναίμακτα με την απομάκρυνση του προέδρου της επαρχίας Ασλάν, Αμπασίτζε. Επειτα και από αυτή την εξέλιξη, ο Γεωργιανός πρόεδρος και αγαπημένο παιδί της Δύσης, Μιχαήλ Σαακασβίλι, πρόσθεσε μια ακόμη «νίκη» στο σύντομο βιογραφικό του.

Γεγονός είναι ότι η Τιφλίδα επιδίωξε συστηματικά και με αποφασιστικότητα να βάλει τέλος στην κυριαρχία του Αμπασίτζε και στο καθεστώς αυτονομίας που η περιοχή απολάμβανε υπό την προεδρία του. Ο Σαακασβίλι εδώ και μήνες καλλιεργούσε εντέχνως ένα βαρύ κλίμα στις σχέσεις των δύο πλευρών με απειλές και προειδοποιήσεις. Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε την προεδρία της χώρας του έκανε σαφές ότι βασική προτεραιότητά του θα ήταν η «επανένωση» της Γεωργίας. Δηλαδή σε πρώτο στάδιο η επανένταξη της Αντζαρίας στη «συνταγματική νομιμότητα» και ενδεχομένως αργότερα η ουσιαστική επαναπροσάρτηση της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας που απολαμβάνουν «ντε φάκτο» ανεξαρτησία έπειτα από τους εμφύλιους πολέμους της δεκαετίας του '90.

Τον περασμένο Μάρτη ο πρώτος γύρος της αντιπαράθεσης των δύο πλευρών, ενόψει των βουλευτικών εκλογών, είχε λήξει με νικητή το Σαακασβίλι. Το κόμμα του Αμπασίτζε «Αναγέννηση» είχε αποτύχει παταγωδώς στις εκλογές, ενώ ο πρώην πρόεδρος της Αντζαρίας είχε μετά από πιέσεις δεχτεί να θέσει υπό τον έλεγχο της Τιφλίδας τόσο τα τελωνεία της επαρχίας όσο και το προσοδοφόρο λιμάνι του Βατούμ, δηλαδή τις βασικές πηγές εσόδων της περιοχής. Ηταν φανερό ότι στην περίπτωση που ο Αμπασίτζε προχωρούσε στην εφαρμογή αυτών των αποφάσεων θα έβαζε ουσιαστικά τέλος στην αυτοδυναμία της περιοχής.

Τελικά ο Αμπασίτζε δεν εφάρμοσε όσα υποσχέθηκε (ίσως και προς ευχαρίστηση του Σαακασβίλι) και ελπίζοντας σε μια πιθανή βοήθεια από τη Ρωσία επιχείρησε να προκαλέσει όσες περισσότερες φθορές μπορούσε (στο πολιτικό επίπεδο) στο μεγάλο του αντίπαλο. Ομως ο Αμπασίτζε μάλλον δεν είχε υπολογίσει καλά αφού όπως φάνηκε η Ρωσία καθόλου δεν ήταν διατεθειμένη να τον βοηθήσει. Και στις δύο περιόδους κρίσης οι Ρώσοι στρατιώτες που στρατοπεδεύουν στη βάση στο Βατούμ παρέμειναν χαρακτηριστικά ουδέτεροι.

Η στάση του Αμπασίτζε άνοιξε την όρεξη της Τιφλίδας που συνέχισε να επιμένει. Πριν δύο βδομάδες η Βουλή υιοθέτησε σχέδιο στρατιωτικής επέμβασης στην αυτόνομη επαρχία ενώ επίλεκτες ομάδες του στρατού πραγματοποίησαν ασκήσεις στα σύνορα των δύο περιοχών. Ο πρώην πρόεδρος απάντησε με την καταστροφή των γεφυρών που συνδέουν την επαρχία με τη Γεωργία και με τη γενικότερη απομόνωση της Αντζαρίας. Επιλογή αυτοκαταστροφική αφού το πετρέλαιο από το Καζαχστάν δε θα έφτανε στο Βατούμ για εξαγωγή και η επαρχία αργά ή γρήγορα θα οδηγούνταν στην οικονομική καταστροφή.

Τελικά η «λύση» επήλθε σύντομα και αναίμακτα, αφού βέβαια πρώτα διοργανώθηκαν οι απαραίτητες «αυθόρμητες και πολυπληθείς» διαδηλώσεις στο Βατούμ υπέρ του Σαακασβίλι και αφού οι ΗΠΑ καταδίκασαν τον «τύραννο» (δηλαδή τον Αμπασίτζε). Ακολούθησε η διαμεσολάβηση της Ρωσίας που για ακόμη μια φορά απέστειλε στην περιοχή τον Ιγκόρ Ιβανόφ (πρόεδρο του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας) με στόχο να διαχειριστεί την αποχώρηση του Αμπασίτζε. Τον ίδιο ρόλο είχε παίξει ο ίδιος άνθρωπος και στην ανατροπή του Εντουαρντ Σεβαρντνάτζε - τότε από τη θέση του ΥΠΕΞ.

Αντικείμενο της αντιπαράθεσης μεταξύ των δύο πλευρών σε πρώτο επίπεδο ήταν το λιμάνι του Βατούμ στο οποίο καθημερινά διακινούνται περίπου 200.000 χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου και αποτελεί μια μεγάλη και στρατηγική πηγή εσόδων αρκετά σημαντική για τη νέα ηγεσία της Τιφλίδας και τους συμμάχους της. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν και τα έσοδα από τα τελωνεία της επαρχίας.

Ωστόσο σε ένα άλλο επίπεδο θα μπορούσε κανείς να πει πως η σύγκρουση είχε να κάνει με τα ευρύτερα γεωστρατηγικά συμφέροντα στην περιοχή και συγκεκριμένα με την επιθυμία της Ουάσιγκτον να δημιουργήσει μια «ζώνη ασφαλείας» στον Καύκασο στην οποία η παρουσία και οι δυνατότητες του Κρεμλίνου θα είναι εξαιρετικά περιορισμένες οπότε και θα διασφαλίζεται ο απόλυτος έλεγχος της παραγωγής και της μεταφοράς του πετρελαίου ολόκληρης της περιοχής.

Οπως έκανε σαφές ο Σαακασβίλι αμέσως μετά τη φυγή του Αμπασίτζε, ο επόμενος στόχος είναι πλέον η Αμπχαζία. Βέβαια η Ρωσία που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανεξαρτητοποίηση αυτής της επαρχίας προβάλλει αντιδράσεις, ωστόσο το ίδιο έκανε και για την Αντζαρία αλλά τελικά προτίμησε (ή αναγκάστηκε) να συνταχθεί με τον Σαακασβίλι. Συμπερασματικά γίνεται σαφές ότι η «νίκη» του Σαακασβίλι μάλλον εγκυμονεί κινδύνους όχι μόνο για το λαό της Γεωργίας που χρόνια τώρα πληρώνει τις επιλογές των ηγετών του αλλά ενδεχομένως και για την ευρύτερη περιοχή.


Γ. ΠΑΠΑΝΑΓΝΟΥ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ