Αντιμέτωπος με ένα άνευ προηγουμένου όργιο κερδοσκοπίας των διυλιστηρίων και των μεγάλων εταιριών εμπορίας πετρελαιοειδών βρίσκεται ο ελληνικός λαός. Σε μια περίοδο που τα πλατιά λαϊκά στρώματα στενάζουν υπό το ζυγό της ακρίβειας, πληροφορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας αναφέρουν ότι τα διυλιστήρια ΕΛΠΕ και «Μότορ Οϊλ», εκμεταλλευόμενα τη... διεθνή συγκυρία, «καπελώνουν» τον κάθε τόνο καυσίμου που πουλάνε στις μικρές εταιρίες εμπορίας με 25 δολάρια τον τόνο!

Το καπέλο αυτό δε δικαιολογείται από πουθενά και επιβάλλεται ετσιθελικά, προκειμένου και κέρδη να μαζεύουν τα διυλιστήρια και να μη χάνουν μερίδιο αγοράς οι μεγάλες εταιρίες εμπορίας. Το κόστος όμως μεταφέρεται στον καταναλωτή. Η ουσία δηλαδή είναι ότι τα δύο διυλιστήρια, που το μεν ένα (ΕΛΠΕ) ελέγχεται από την κυβέρνηση και έχει... στρατηγικό επενδυτή (και άρα κουμανταδόρο) τον Λάτση και το άλλο (ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ) ανήκει στην ARAMCO και στην οικογένεια Βαρδινογιάννη, «σπρώχνουν» τις τιμές προς τα ύψη. Οι πληροφορίες αυτές διαπιστώνονται εύκολα και στην πράξη, αφού τα πρατήρια που φέρουν τα σήματα των μικρών εταιριών, και πάντα είχαν φτηνότερες τιμές, εξομοιώνουν τις τελευταίες μέρες τις τιμές τους με τα ακριβά σήματα μεγάλων. Ουδείς όμως εκ των μικρών εταιριών μπορεί να το καταγγείλει επίσημα, διότι την άλλη μέρα θα αναγκαστεί να κλείσει, αφού είναι βέβαιο ότι δε θα ξαναδιαβεί την πόρτα των διυλιστηρίων...

Την ίδια στιγμή, τα διυλιστήρια δεν είναι διατεθειμένα να χάσουν από τα κέρδη τους προκειμένου να συγκρατηθούν οι τιμές των υγρών καυσίμων. Αυτό σημείωσε εμμέσως χτες ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΠΕ και άλλοτε υπουργός των κυβερνήσεων Μητσοτάκη, Ευθ. Χριστοδούλου. Μιλώντας σε ραδιοφωνικό σταθμό, ανέφερε πως η μείωση των τιμών μπορεί να γίνει προσωρινά μόνο μέσω της μείωσης της φορολογίας και όχι από τη συγκράτηση από τα διυλιστήρια, τα οποία είναι εισηγμένα στα χρηματιστήρια και έχουν στρατηγικό επενδυτή. Αναπτύσσοντας το σκεπτικό του ο Ευθ. Χριστοδούλου, σημείωσε πως η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να ζητήσει άδεια από την ΕΕ για την προσωρινή μείωση της φορολογίας και, εάν και όταν πέσουν οι διεθνείς τιμές, τα ποσά που θα χαθούν για το δημόσιο από τη μείωση του φόρου να ανακτηθούν με επαχθέστερη φορολόγηση! Από τη Βουλή ο υφυπουργός Ανάπτυξης Γ. Σαλαγκούδης άφηνε να εννοηθεί ότι ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στα υγρά καύσιμα θα πρέπει να αυξηθεί, διότι είναι στα χαμηλότερα επίπεδα των χωρών της ΕΕ.

Ενδιαφέρον όμως έχει η εξήγηση του προέδρου των ΕΛΠΕ για την κερδοσκοπία. Ανέφερε ότι στην εγχώρια αγορά, «το χέρι» τους στην κερδοσκοπία το βάζουν τόσο οι εταιρίες εμπορίας, όσο και οι βενζινοπώλες. Αυτά που δεν κερδοσκοπούν είναι μόνο τα... διυλιστήρια. Αναφορικά με το διεθνή παράγοντα, δηλαδή τις τιμές του αργού, ο Ευθ. Χριστοδούλου αναγνωρίζει κερδοσκοπία και... πλήρη σύγχυση για τα επίπεδα των τιμών! Ουδείς είναι τόσο αφελής ώστε να πιστεύει πως τα διυλιστήρια δεν ξέρουν πόσο αγοράζουν το αργό πετρέλαιο.

Τα ΕΛΠΕ και η «Μότορ Οϊλ» διαθέτουν τεράστιους αποθηκευτικούς χώρους. Πάγια τακτική των εταιριών είναι να αποθηκεύουν τις περιόδους που οι τιμές του αργού είναι χαμηλές και να πουλάνε, όταν οι τιμές ανεβαίνουν. Ποιος μπορεί να εξακριβώσει πότε και σε ποια τιμή αγοράστηκε το αργό που διυλίζουν κάθε μέρα τα διυλιστήρια; Το μόνο που μπορούμε να εξακριβώσουμε είναι οι τιμές στο πρατήριο, που πωλούνται με βάση τα... 37 και 40 δολάρια το βαρέλι. Αλλά το διυλιστήριο μπορεί να έχει αγοράσει πετρέλαιο με 20 δολάρια και να το πουλάει με 37 δολάρια. Ομως αυτή είναι η μία πλευρά του ζητήματος.

Παράλληλα πρέπει να καταστεί σαφές το εξής: Οι διυλιστικές εταιρίες ποτέ δεν αγοράζουν το πετρέλαιο στην ονομαστική χρηματιστηριακή του τιμή. Οι χρηματιστηριακές τιμές είναι αυτό που λέμε τιμή... τιμοκαταλόγου, η οποία υπάρχει για τη διασφάλιση του καπιταλιστή, όμως οι συναλλαγές του γίνονται σε αισθητά χαμηλότερα επίπεδα. Ετσι, χτες που η τιμή του «μπρεντ» στο χρηματιστήριο του Λονδίνου κινούνταν στα 38 δολάρια, καμία εταιρία, κανένα διυλιστήριο δεν το αγοράζει τόσο. Το αγοράζουν αρκετά φθηνότερο. Επίσης το ότι το μπρεντ κοστίζει 37 δολάρια, δε σημαίνει ότι όλοι οι τύποι πετρελαίου κοστίζουν τόσο. Υπάρχουν τύποι πετρελαίου που είναι αρκετά φθηνότεροι από το μπρεντ ή ακόμα από το «ελαφρύ αμερικανικό αργό» που είναι ακόμη ακριβότερο. Ουδείς λοιπόν, πλην ελαχίστων, γνωρίζει σε ποιες τιμές αγοράζουν τα διυλιστήρια. Ούτε καν το υπουργείο Ανάπτυξης δεν έχει πρόσβαση στα πραγματικά στοιχεία!

Πέραν τούτου, οι τιμές στην Ελλάδα επιβαρύνονται και από το Platt's Μεσογείου (μεταφορικό κόστος), που αφορά τα φορτία του αργού που διακινούνται στη Μεσόγειο. Αυτό το κόστος έχει καθοριστεί για τις παραδόσεις στο λιμάνι της Τεργέστης. Οταν π.χ. ένα τάνκερ φορτώσει πετρέλαιο στο Νοβοροσίσκ της Μαύρης Θάλασσας και το μεταφέρει στο διυλιστήριο της Θεσσαλονίκης, στην τιμή που θα πουλήσει το διυλιστήριο «καπελώνεται» στα χαρτιά και με το κόστος μεταφοράς της Τεργέστης!

Αυτές και στο μέλλον ακόμα χειρότερες θα αποδεικνύονται οι συνέπειες από την πολιτική απελευθέρωσης των αγορών, από την πολιτική παράδοσής τους, δηλαδή στους εκπροσώπους των πολυεθνικών και της οικονομικής ολιγαρχίας. Παράλληλα, οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών καταδεικνύουν το πόσο επιτακτική, αναγκαία και εφικτή είναι η εφαρμογή μιας πολιτικής όπου ο ενεργειακός τομέας θα είναι ενιαίος, θα ανήκει 100% στο δημόσιο και θα υπηρετεί τις ανάγκες του λαού, την ανάπτυξη της οικονομίας και την εθνική ασφάλεια. Αλλά αυτό προϋποθέτει τη λαϊκή εξουσία.