Η βδομάδα που πέρασε σημαδεύτηκε από ένα εξαιρετικά σπάνιο αστρονομικό γεγονός: Τη διάβαση της Αφροδίτης στις 8 Ιούνη, δηλαδή την εμφάνιση του δίσκου της σαν σκοτεινή κουκκίδα πάνω στον ήλιο, καθώς περνούσε ανάμεσα στη Γη και τον αστέρα του πλανητικού μας συστήματος. Η διάβαση, που διάρκεσε περίπου 6 ώρες, ήταν πλήρως ορατή από την Ελλάδα, χρησιμοποιώντας βεβαίως τα κατάλληλα προστατευτικά γυαλιά, ώστε να μην καταστραφούν τα μάτια από την απευθείας παρατήρηση του ήλιου.

Η διάβαση της Αφροδίτης δεν είναι τόσο θεαματική όσο μια ηλιακή έκλειψη, που προκαλείται από το πέρασμα του φεγγαριού ανάμεσα στη Γη και τον Ηλιο. Αν και η Αφροδίτη είναι τρεισήμισι φορές μεγαλύτερη από τη Σελήνη, βρίσκεται τόσο πολύ μακριά από τη Γη, ώστε εμφανίζεται απλώς σαν κουκκίδα με διάμετρο μόλις το 3% της διαμέτρου του φωτεινού δίσκου του ήλιου. Εκείνο που κάνει εξαιρετικά ενδιαφέρουσα τη διάβαση της Αφροδίτης, είναι καταρχήν ότι αποτελεί σπάνιο φαινόμενο. Μόνο για πέντε διαβάσεις πριν αυτή της 8ης Ιούνη υπάρχουν αστρονομικά δεδομένα. Η τελευταία ήταν στις 6 Δεκέμβρη 1882. Οποιος έχασε τη διάβαση στις 8 του μήνα, θα έχει τη δυνατότητα να παρατηρήσει το φαινόμενο εκ νέου το 2012, αλλά μετά θα πρέπει να παραδώσει τη σκυτάλη στους απογόνους του, αφού η επόμενη διάβαση θα γίνει το 2117.

Μια άλλη αιτία του ενδιαφέροντος που προκαλεί η διάβαση της Αφροδίτης είναι η ιστορία των περιπετειωδών προσπαθειών που έκαναν οι αστρονόμοι του παρελθόντος για να την παρατηρήσουν, (τον 17ο, 18ο και 19ο αιώνα) και το γεγονός ότι χάρη σ' αυτές τις παρατηρήσεις έγινε δυνατός ο πρώτος υπολογισμός της απόστασης της Γης από τον Ηλιο. Επιπλέον, η διάβαση της Αφροδίτης παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για ένα σύγχρονο τομέα της αστρονομίας: Την ανίχνευση πλανητών σε άλλα ηλιακά συστήματα.

Η εμφάνιση οποιασδήποτε πλανητικής διάβασης είναι απλά θέμα γεωμετρίας. Καταρχήν, ο πλανήτης που την πραγματοποιεί πρέπει να περάσει ανάμεσα στον παρατηρητή και τον Ηλιο. Από τη Γη είναι δυνατές διαβάσεις μόνο του Ερμή και της Αφροδίτης, αφού αυτοί είναι οι μόνοι πλανήτες που έχουν τροχιές κοντινότερες στον Ηλιο σε σχέση με της Γης. Από τον Αρη θα μπορούσε κανείς να δει μια διάβαση της Γης κ.ο.κ. Οι διαβάσεις του Ερμή και της Αφροδίτης είναι σπάνια φαινόμενα, επειδή οι τροχιές τους δε βρίσκονται στο επίπεδο της εκλειπτικής, δηλαδή στο επίπεδο της τροχιάς της Γης. Ετσι, ακόμα κι όταν η Αφροδίτη είναι στην ίδια κατεύθυνση με τον ήλιο (είναι σε σύνοδο όπως λένε οι αστρονόμοι), τις περισσότερες φορές είναι αρκετά πάνω ή αρκετά κάτω από την εκλειπτική, ώστε να μην περνάει μπροστά από το «πρόσωπο» του ήλιου. Για τον ίδιο λόγο (δηλαδή επειδή το επίπεδο της τροχιάς της Σελήνης γύρω από τη Γη είναι επικλινές σε σχέση με την εκλειπτική), ενώ το φεγγάρι βρίσκεται μια φορά το μήνα ανάμεσα στη Γη και στον Ηλιο, δε συμβαίνει έκλειψη ηλίου κάθε μήνα.

Η διάβαση της Αφροδίτης συμβαίνει μόνο όταν η Γη και η Αφροδίτη έρθουν σε σύνοδο κοντά στα σημεία που τέμνονται τα επίπεδα των τροχιών τους. Ετσι, οι διαβάσεις εμφανίζονται μόνο τέσσερις φορές κάθε 243 χρόνια. Τα διαστήματα ανάμεσα στις διαβάσεις ακολουθούν σταθερό χρονοδιάγραμμα: Μια διάβαση ακολουθείται από μια άλλη μετά από 8 χρόνια. Ακολουθεί μια τρίτη μετά από 105,5 χρόνια και μια τέταρτη μετά από 8 χρόνια και ο κύκλος ξαναρχίζει ύστερα από 121,5 χρόνια. Ο λόγος που οι διαβάσεις εμφανίζονται σε ζευγάρια με διαφορά 8 ετών, είναι ότι επειδή το έτος στην Αφροδίτη έχει μόνο 224,7 γήινα ημερονύκτια, 13 χρόνια της Αφροδίτης αντιστοιχούν σε 8 γήινα. Ετσι, 8 χρόνια μετά από την πρώτη διάβαση, η Αφροδίτη και η Γη ξαναβρίσκονται σχεδόν στις ίδιες θέσεις στον τροχιακό τους χορό και είναι και πάλι περίπου στοιχισμένες με τον Ηλιο.

Η γωνιακή διάμετρος του Ηλιου (πόσο μεγάλος φαίνεται στον ουρανό) είναι περίπου μισή μοίρα, γεγονός που αφήνει περιθώρια. Αν η πρώτη διάβαση έγινε κοντά στο ένα άκρο του ηλιακού δίσκου, η επόμενη γίνεται κοντά στο αντίθετο άκρο. Σπάνια, η μία από τις διαβάσεις κάποιου ζευγαριού δεν εμφανίζεται «στο παρά τρίχα», όπως συνέβη π.χ. τον 14ο αιώνα και θα ξανασυμβεί στις 18 Δεκέμβρη του 3089.

Επειδή η διάβαση της Αφροδίτης δεν είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή, η ανθρωπότητα αγνοούσε το φαινόμενο μέχρι το 17ο αιώνα, όταν ο Γερμανός αστρονόμος Γιοχάνες Κέπλερ, μπόρεσε να προβλέψει ότι ο Ερμής θα έκανε διάβαση στις 7 Νοέμβρη 1631 και η Αφροδίτη στις 6 Δεκέμβρη του ίδιου έτους. Ο Κέπλερ πέθανε το 1630 και δεν έμαθε ποτέ αν επιβεβαιώθηκαν οι προβλέψεις του. Ωστόσο, ο Γάλλος φιλόσοφος Πιερ Γκασεντί παρατήρησε και κατέγραψε τη διάβαση του Ερμή που συνέβη με βάση τις προβλέψεις του Κέπλερ. Η διάβαση της Αφροδίτης δεν ήταν ορατή από την Ευρώπη και παρότι ο Κέπλερ είχε διαδώσει την είδηση σε όλο τον κόσμο δε βρέθηκε κανείς για να την παρατηρήσει. Τελικά, μετά τις παρατηρήσεις που έγιναν το 18ο και το 19ο αιώνα η απόσταση Γης - Ηλιου (δηλαδή η αστρονομική μονάδα) προσδιορίστηκε με αρκετή ακρίβεια (η τιμή της διέφερε από την πραγματική - που μετρήθηκε από διαστημόπλοια και άλλες τεχνικές - κατά 1,7%).

Το 1999, ομάδα αστρονόμων ανακοίνωσε την πρώτη ανακάλυψη, με τη μέθοδο της διάβασης, ενός πλανήτη σε άλλο ηλιακό σύστημα (153 έτη φωτός μακριά από το δικό μας). Στη διάρκεια της τρίωρης διάβασης, ο πλανήτης μείωσε το φως που έφτανε στη Γη από το άστρο του κατά 1,7%. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία (NASA) σκοπεύει να εκτοξεύσει το 2007 το διαστημόπλοιο «Κέπλερ» που θα παρατηρήσει (με τη μέθοδο της διάβασης) 100.000 αστέρια παρόμοια με τον Ηλιο, για να διαπιστώσει ενδεχόμενη ύπαρξη πλανητών. Τα φωτόμετρά του είναι φτιαγμένα, για να εντοπίσουν ακόμα και μικρούς πλανήτες, μεγέθους ανάλογου με της Γης και η φετινή διάβαση της Αφροδίτης αναμένεται να βοηθήσει στην καλύτερη ρύθμιση των οργάνων.