Στη σκιά των Ολυμπιακών Αγώνων η Ελλάδα ετοιμάζεται να υποδεχτεί σε περίπου δυο βδομάδες τους Παραολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Είναι οι 12οι Παραολυμπιακοί Αγώνες, μια διοργάνωση που έχει τις ρίζες της γέννησής της το 1948, αλλά ουσιαστικά με τη μορφή που την ξέρουμε σήμερα διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 1960 και από τότε επαναλαμβάνεται κάθε τέσσερα χρόνια, όπως και οι Ολυμπιακοί Αγώνες.

Οι άνθρωποι με αναπηρία χρειάζονται την άθληση ίσως περισσότερο από τους ανθρώπους χωρίς αναπηρία και πάντως ως δικαίωμά τους αφ' ενός το διεκδικούν, αφ' ετέρου η ενασχόλησή τους με τον αθλητισμό αναδεικνύει και τις μεγάλες δυνατότητές τους ώστε να κάνουν και πρωταθλητισμό. Επομένως, στόχος των συγκεκριμένων Αγώνων θα έπρεπε να είναι η ανάδειξη όχι της αναπηρίας, αλλά της δυνατότητας του ανθρώπου που αγωνίζεται και κατακτά πεδία που ίσως να φαίνονται ακατόρθωτο να κατακτηθούν. Και ταυτόχρονα, βεβαίως, να στείλουν το μήνυμα ότι όλοι έχουν δικαίωμα στην άθληση. Παρ' όλα αυτά και σ' αυτούς τους Αγώνες η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Η εκμετάλλευση τόσο της διοργάνωσης, αλλά και των επιτυχιών των αθλητών, ιδιαίτερα από τους χορηγούς που δε λείπουν ούτε από τους Παραολυμπιακούς Αγώνες, τους μετατρέπουν σε εμπόρευμα προς πώληση. Η μάχη συμφερόντων για τη διάκριση που εξυπηρετεί συγκεκριμένους σκοπούς υπάρχει και εδώ και δεν είναι λίγες οι φορές που ανακαλύπτονται παρασπονδίες και καταστρατήγηση των όρων συμμετοχής, προκειμένου να έρθει η επιτυχία που θα αποφέρει έσοδα στους χορηγούς.

Η χώρα μας ετοιμάζεται να υποδεχτεί και τη συγκεκριμένη διοργάνωση και μάλιστα για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού για τη διοργάνωση φέρει την ευθύνη η ίδια διοργανωτική επιτροπή με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Δε λείπουν και από δω οι διαφημίσεις εταιριών που εκμεταλλεύονται το πνεύμα του αθλητισμού, αλλά και την αξία της προσπάθειας που κάνουν τα άτομα με αναπηρία για διάκριση.

Η διοργάνωσή τους από τη χώρα μας δεν μπορεί να κρύψει την πραγματικότητα που επικρατεί στον αθλητισμό για άτομα με αναπηρία, ως προς τις προϋποθέσεις για την εξασφάλιση, στην πράξη, του δικαιώματος να αθλούνται. Ενας τομέας όπου η απουσία ουσιαστικού προγραμματισμού και μέριμνας από το κράτος είναι αυτά που αντιπροσωπεύουν την πολιτική που εφαρμόζεται... Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός που κατήγγειλαν αθλητές που συμμετείχαν σε ολυμπιακές ομάδες, ότι μέχρι τον Ιούλιο δεν είχε δοθεί το ποσό της επιχορήγησης για την ολυμπιακή προετοιμασία. Η έλλειψη χώρων άθλησης, αλλά και γενικότερης μέριμνας για τα άτομα που αθλούνται είναι ανασταλτικός παράγοντας και η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά τους κυβερνώντες (πρώην και νυν), που με περίσσιο θράσος σε λίγες ημέρες ετοιμάζονται να δώσουν το «παρών» με τις γνωστές μεγαλοστομίες στην έναρξη της φετινής Παραολυμπιάδας, αφού έτσι επιβάλλουν τα συμφέροντα.

Οι πρώτοι αγώνες για αθλητές με αναπηρία έγιναν το 1948 στο Στόουκ Μάντεβιλ στην Αγγλία. Την ημέρα της τελετής έναρξης για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1948 στο Λονδίνο ιδρύθηκαν οι αγώνες του Στόουκ Μάντεβιλ και πραγματοποιήθηκε η πρώτη αθλητική διοργάνωση για αθλητές με αμαξίδιο. Τέσσερα χρόνια αργότερα, αθλητές από την Ολλανδία συμμετείχαν στους αγώνες και έτσι γεννήθηκε το διεθνές κίνημα που είναι γνωστό πλέον ως Παραολυμπιακό κίνημα. Οι πρώτοι Αγώνες Ολυμπιακού χαρακτήρα για αθλητές με αναπηρία οργανώθηκαν το 1960 στη Ρώμη, ύστερα από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Θεωρούνται οι πρώτοι Παραολυμπιακοί Αγώνες.

Περίπου 400 αθλητές από 23 χώρες συμμετείχαν σε 8 αθλήματα, 6 από τα οποία εξακολουθούν να περιλαμβάνονται στο αγωνιστικό πρόγραμμα των Παραολυμπιακών Αγώνων (Τοξοβολία, Κολύμβηση, Ξιφασκία, Καλαθοσφαίριση, Επιτραπέζια αντισφαίριση, Στίβος). Από τότε, οι Παραολυμπιακοί Αγώνες διεξάγονται κάθε 4 χρόνια, πάντα την ίδια χρονιά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Το 1976 στο Τορόντο προστέθηκαν και άλλες κατηγορίες αναπηρίας και γεννήθηκε η ιδέα της συγχώνευσης διαφορετικών κατηγοριών αθλητών με αναπηρία για τη συμμετοχή τους σε διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις. Την ίδια χρονιά έγιναν και οι πρώτοι Παραολυμπιακοί Χειμερινοί Αγώνες στη Σουηδία. Οι Παραολυμπιακοί Αγώνες της Σεούλ (1988) ξεχώρισαν και από το γεγονός ότι οι Ολυμπιακοί και Παραολυμπιακοί Αγώνες φιλοξενήθηκαν στις ίδιες εγκαταστάσεις. Από τότε, οι Παραολυμπιακοί Αγώνες γίνονται πάντα στις ίδιες εγκαταστάσεις με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Από το 1960 έχουν διοργανωθεί έντεκα (11) Θερινοί Παραολυμπιακοί Αγώνες και επτά (7) Χειμερινοί. Οι Παραολυμπιακοί Αγώνες εξελίχθηκαν στο δεύτερο μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός μετά τους Ολυμπιακούς.

Ελληνες αθλητές συμμετέχουν στους Παραολυμπιακούς Αγώνες από το 1976. Από το 1988, η Ελλάδα συμμετέχει στους Αγώνες με επίσημες εθνικές αντιπροσωπείες. Ολα αυτά τα χρόνια, οι Ελληνες αθλητές πέτυχαν καλές επιδόσεις και κέρδισαν πολλά μετάλλια. Το 2000, στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ, η ελληνική ομάδα συμμετείχε με 42 αθλητές. Οι Ελληνες αθλητές αγωνίστηκαν στο στίβο, την κολύμβηση, την άρση βαρών, την καλαθοσφαίριση και το τζούντο. Η ελληνική ομάδα που συμμετείχε στο Σίδνεϊ θεωρήθηκε η πιο επιτυχημένη στην ελληνική ιστορία, καθώς οι αθλητές κέρδισαν 11 μετάλλια (4 χρυσά, 4 ασημένια, 3 χάλκινα). Η Ελλάδα κατέλαβε την 33η θέση στη διεθνή κατάταξη.

Πρώτη φορά στην ιστορία των Παραολυμπιακών Αγώνων πρόκειται να συμμετάσχουν περισσότερες από 140 χώρες. Για πρώτη φορά, οι θερινοί Ολυμπιακοί και οι Παραολυμπιακοί Αγώνες διοργανώνονται από την ίδια Οργανωτική Επιτροπή, ύστερα από τη Συμφωνία Συνεργασίας μεταξύ ΔΟΕ - ΔΠΕ. Για πρώτη φορά γυναίκες αγωνίζονται στο Τζούντο σε Παραολυμπιακούς Αγώνες. Είναι η πρώτη φορά που γυναικείες ομάδες συμμετέχουν στην Πετοσφαίριση (Καθιστών). Για πρώτη φορά στην ιστορία των Παραολυμπιακών Αγώνων, οι αθλητές δεν πρέπει να πληρώσουν για τη συμμετοχή τους. Το αγώνισμα της Χειροκίνητης Ποδηλασίας θα διεξαχθεί για πρώτη φορά στους Παραολυμπιακούς Αγώνες ΑΘΗΝΑ 2004.

Δεκαπέντε αθλήματα είναι κοινά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες: Τοξοβολία, Στίβος, Καλαθοσφαίριση με αμαξίδιο, Ποδηλασία, Ιππασία, Ξιφασκία με αμαξίδιο, Ποδόσφαιρο 7x7, Ποδόσφαιρο 5x5, Judo, Ιστιοπλοΐα, Σκοποβολή, Κολύμβηση, Επιτραπέζια Αντισφαίριση, Αντισφαίριση με αμαξίδιο και Πετοσφαίριση. Τα τέσσερα αποκλειστικά Παραολυμπιακά Αθλήματα είναι: Μπότσια, Γκόλμπολ, Αρση Βαρών σε πάγκο και Ράγκμπι με αμαξίδιο.

Τα ρεκόρ που σημειώνονται στους Παραολυμπιακούς Αγώνες μπορούν να συγκριθούν με τα ρεκόρ των Ολυμπιακών αθλητών. To Ολυμπιακό ρεκόρ του Καναδού Donovan Bailey στα 100μ. ανδρών είναι 9.84 δευτερόλεπτα. Το Παραολυμπιακό ρεκόρ του Νιγηριανού αθλητή Ajibola Adoye, με ακρωτηριασμό άνω άκρου, στο ίδιο αγώνισμα είναι 10.72 δευτερόλεπτα. Στην Αρση Βαρών σε πάγκο σε ορισμένες κατηγορίες βάρους τα Παραολυμπιακά ρεκόρ ξεπερνούν τα ρεκόρ αρτιμελών αθλητών έως και 12 κιλά. Σε ορισμένα αθλήματα συμμετέχουν αθλητές από όλες ή τις περισσότερες κατηγορίες αναπηρίας, ενώ σε άλλα συμμετέχουν αθλητές μόνο από μια κατηγορία. Στο Τζούντο, για παράδειγμα, συμμετέχουν τυφλοί αθλητές και αθλητές με μειωμένη όραση.