Δεν είναι λίγοι αυτοί που έσπευσαν να παραλληλίσουν τη μεγάλη νίκη των λαϊκών δυνάμεων κατά της διάρκεια της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος της 15ης Αυγούστου με το ερώτημα της αποπομπής του Προέδρου Ούγο Τσάβες Φρίας από το αξίωμά του με τη νίκη των Βιετκόνγκ στο Ντιε Μπεν Φου. Χαρακτηρισμός που αν μη τι άλλο ηχεί υπερβολικός, αν και η νίκη των λαϊκών και κομμουνιστικών δυνάμεων είναι τεράστιας σημασίας για το κίνημα της Βενεζουέλας, της Λατινικής Αμερικής και το παγκόσμιο κίνημα.

Ενδέχεται να ηχεί υπερβολικός καθώς η «κατευθυνόμενη πληροφόρηση» εκ μέρους των διεθνών ΜΜΕ, που υιοθετούν μονομερώς την προπαγάνδα των ολοφυρόμενων ιδιωτικών ΜΜΕ της Βενεζουέλας, συγχέουν την εικόνα της χώρας του Σιμόν Μπολίβαρ, αποσιωπούν τι πραγματικά συμβαίνει και αγνοούν τεχνηέντως την ένταση της ταξικής πάλης. Τι ακριβώς έλαβε χώρα λοιπόν κατά το δημοψήφισμα, τι πραγματικά συμβαίνει στη Βενεζουέλα, είναι μόνο δύο από τα ερωτήματα που ο «Ρ» έθεσε στον Θανάση Παφίλη, ευρωβουλευτή του ΚΚΕ και Οργανωτικό Γραμματέα του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ειρήνης, που βρέθηκε στη Βενεζουέλα κατά τη διάρκεια του δημοψηφίσματος ως παρατηρητής...

-- Είχατε την ευκαιρία να παρακολουθήσετε από κοντά τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος. Τι σημάδεψε αυτή την αναμέτρηση μεταξύ των δυνάμεων που στηρίζουν την «μπολιβαριανή επαναστατική διαδικασία» και την αποκαλούμενη αντιπολίτευση;

-- Το δημοψήφισμα της 15ης Αυγούστου ήταν ένα σημαντικό και κρίσιμο σημείο για τις πολιτικές εξελίξεις στη Βενεζουέλα.

Πήρε το χαρακτήρα μιας μεγάλης αναμέτρησης ανάμεσα στις δυνάμεις που στηρίζουν τη βολιβαριανή επανάσταση στη Βενεζουέλα και στην αστική τάξη της χώρας, την οποία στήριξε ο αμερικάνικος - ευρωπαϊκός και διεθνής ιμπεριαλισμός καθώς και οι αντιδραστικές πολιτικές δυνάμεις της Λατινικής Αμερικής. Το οξυμένο πολιτικό κλίμα ήταν άμεσα ορατό, πρώτα απ' όλα από την οπτική προπαγάνδα στους δρόμους, στα σπίτια και το πιο χαρακτηριστικό και έντονο στοιχείο ήταν η μεγάλη λαϊκή κινητοποίηση και συμμετοχή, ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων. Οι φτωχές και φτωχότερες συνοικίες του Καράκας ήταν κυριολεκτικά κόκκινες από το «Οχι», ενώ στη συνοικία των πλουσίων και ορισμένων οικονομικά ανώτερων μεσαίων στρωμάτων κυριαρχούσε σε πολύ μεγάλο ποσοστό το μπλε της αντιπολίτευσης και του «Ναι». Αυτό και μόνο το στοιχείο δίνει το χαρακτήρα της ταξικής πάλης και των δυνάμεων που συγκρούονται.

Η στήριξη του Τσάβες από τα φτωχά λαϊκά στρώματα ήταν εμφανής. Από την άλλη μεριά, η πλουτοκρατία, ιδιοκτήτες ΜΜΕ, το CNN, ντόπιες και ξένες αντιδραστικές δυνάμεις, προσπαθούσαν να δημιουργήσουν κλίμα τρομοκρατίας, αντικομμουνισμού και βέβαιης ανατροπής του Τσάβες και του πατριωτικού μετώπου.

Παράλληλα καλλιεργούσαν την άποψη περί νοθείας στις εκλογές ώστε να δημιουργήσουν το υπόβαθρο για αμφισβήτηση των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος. Σημαντική επίσης ήταν η παρουσία πολλών ξένων μαζικών και πολιτικών οργανώσεων, ιδιαίτερα από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αμερικής γενικότερα, που βρέθηκαν στη Βενεζουέλα είτε ως παρατηρητές είτε για να εκφράσουν την αλληλεγγύη στη βολιβαριανή επανάσταση όπως την ονομάζουν. Ανάλογη βέβαια ήταν και η παρουσία διαφόρων «γερακιών» που στήριζαν την αντιπολίτευση.

-- Ποιος ήταν ο αποφασιστικός παράγοντας που έκρινε την έκβαση αυτής της αναμέτρησης;

-- Ο καθοριστικός παράγοντας για τη νίκη των λαϊκών δυνάμεων είναι η πολιτική του Τσάβες και των δυνάμεων που τον στηρίζουν, με την έννοια της γενικής κατεύθυνσης, αλλά και των μέτρων που εφαρμόστηκαν αυτά τα χρόνια. Υπήρξαν όντως μέτρα που στήριζαν οικονομικά τα φτωχά λαϊκά στρώματα με πάρα πολλά κοινωνικά προγράμματα, με την αντιμετώπιση της πείνας, της Υγείας, της Παιδείας, της ανεργίας κλπ.

Για πρώτη φορά ένα μεγάλο μέρος του πλούτου της Βενεζουέλας (το πετρέλαιο κυρίως κλπ.) διατέθηκε στα φτωχά λαϊκά στρώματα και αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο. Θεωρώ όμως ότι ο πιο αποφασιστικός παράγοντας είναι η αντιιμπεριαλιστική πολιτική της κυβέρνησης της Βενεζουέλας, η πολιτική εθνικής ανεξαρτησίας που εξήγγειλε και εφάρμοσε σε σχέση με την πίεση και τρομοκρατία των ΗΠΑ, καθώς επίσης και το όραμα για μια άλλη Βενεζουέλα που πηγάζει από τις τοποθετήσεις και εξαγγελίες και τον Τσάβες. Η άρνηση να υποταχθεί στην ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα της νέας τάξης, η προβολή μιας άλλης προοπτικής που είναι μεν ίσως θολή ακόμη, αλλά βρίσκεται στον αντίποδα του ιμπεριαλισμού και σε σύγκρουση μαζί του εμπνέει το λαό και ιδιαίτερα τη νεολαία. Μεγάλη επίδραση προς αυτή την κατεύθυνση ασκεί η κουβανέζικη επανάσταση και η σοσιαλιστική Κούβα, όχι μόνο στη Βενεζουέλα αλλά συνολικά σε μεγάλο κομμάτι των λαών της Λατινικής Αμερικής.

Εκτός από τα πολιτικο-οικονομικά μέτρα και το όραμα μιας άλλης κοινωνίας, καθοριστικής σημασίας για το αποτέλεσμα αλλά και για το μέλλον αποτελεί η γνήσια λαϊκή συμμετοχή και η διαμόρφωση κυττάρων λαϊκής εργασίας στις γειτονιές. Εχουν δημιουργηθεί εκατοντάδες λαϊκές επιτροπές στις οποίες συμμετέχουν δεκάδες χιλιάδες άμεσα εκλεγμένοι από το λαό εργαζόμενοι και νεολαίοι (Patroyeros. Σε ελεύθερη μετάφραση Λαϊκή Δράση και Περιφρούρηση). Καθήκον τους είναι η πολιτική δουλιά αλλά και η αντιμετώπιση όλων των προβλημάτων που απασχολούν το λαό στον οποίο και λογοδοτούν, και οι οποίοι έχουν να παρουσιάσουν ένα εξαιρετικό έργο. Αυτές οι επιτροπές εκτός των άλλων ήταν υπεύθυνες για την προπαγάνδα, την κινητοποίηση, την περιφρούρηση των εκλογών. Η μορφή της οργάνωσης έφθασε σε σημείο όπου ο καθένας ήταν υπεύθυνος για 5 ανθρώπους.

-- Οι διεθνείς αντιδράσεις της νίκης των δυνάμεων που στηρίζουν γενικά την κυβέρνηση Τσάβες ήταν παράδοξες... Η ΕΕ έσπευσε να «χαιρετήσει τη μεγάλη νίκη της δημοκρατίας» εν αντιθέσει με τις ΗΠΑ που υιοθέτησαν απολύτως τις ψευδολογίες περί «νοθείας». Ομως «αναθεώρησαν» εντός ολίγον ημερών αφήνοντας την «αντιπολίτευση» να οδύρεται μες την απόλυτη μοναξιά της. Πώς κρίνεται αυτές τις αντιδράσεις και κυρίως τις παλινδρομήσεις των ΗΠΑ;

-- Οι ΗΠΑ και η ΕΕ υποχρεώθηκαν να αποδεχτούν τα αποτελέσματα. Αυτό δε σημαίνει ότι παραιτούνται από τα σχέδιά τους. Το αντίθετο, ετοιμάζουν νέα για την ανατροπή Τσάβες. Η μεταβολή της στάσης των ιμπεριαλιστών έχει σχέσει με πολλούς παράγοντες, όπως ο ρόλος της Βενεζουέλας στην αγορά του πετρελαίου, η προεκλογική περίοδος στις ΗΠΑ, αλλά και οι συνολικές πολιτικές εξελίξεις στη Λατινική Αμερική που σχετίζονται με την άνοδο του κινήματος.

Οι πρώτες προσπάθειες που έκανε η αντιπολίτευση την επόμενη και μεθεπόμενη ημέρα των εκλογών για κινητοποίηση δε βρήκαν μαζική ανταπόκριση. Περίπου 500-1.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν. Αποφασιστική επίσης ήταν και η στάση και κινητοποίηση του λαού στη Βενεζουέλα.

Φαίνεται, λοιπόν, ότι μπροστά σ' αυτή την κατάσταση και με δεδομένο τον κίνδυνο να οξυνθεί σε βάρος των ΗΠΑ, έκαναν έναν προσωρινό ελιγμό, για να επανέλθουν με νέες προσπάθειες ανατροπής.

-- Η μάχη του δημοψηφίσματος νικηφόρα. Ομως τι μέλλει γενέσθαι;

-- Σε μία από τις δημόσιες τοποθετήσεις ο Τσάβες δήλωσε ότι πρέπει να συνεχίσουμε και να εμβαθύνουμε την αντιιμπεριαλιστική βολιβαριανή επανάστασή μας. Θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει ότι η Βενεζουέλα βρίσκεται στην πορεία συγκέντρωσης δυνάμεων για το πέρασμα στο σοσιαλισμό. Η εξέλιξη φυσικά δεν μπορεί να προβλεφτεί γιατί εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Αυτό ωστόσο που είναι πια φανερό, είναι ότι πολύ γρήγορα ίσως θα πρέπει να απαντηθεί με σαφή τρόπο το ερώτημα. Ποια εξουσία και ποια οικονομία θα οικοδομηθεί. Ο δρόμος που έχει αναπτύξει με τις πολιτικές και οικονομικές αλλαγές, αλλά και οι εξαγγελίες του Τσάβες και της κυβέρνησης για να εδραιωθούν και να πραγματοποιηθούν απαιτούν στο άμεσο μέλλον άλλη μορφή εξουσίας, λαϊκή δηλαδή και άλλη μορφή οργάνωσης της οικονομίας και της κοινωνίας (κοινωνικοποίηση των βασικών και συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, εθνικός σχεδιασμός κλπ.).

Είναι λοιπόν αναπόφευκτη η πολιτική σύγκρουση σαν αποτέλεσμα της όξυνσης της ταξικής πάλης. Αν θα έχει νικηφόρα σοσιαλιστική έκβαση θα εξαρτηθεί από τον υποκειμενικό παράγοντα, το συσχετισμό των δυνάμεων και τις διεθνείς εξελίξεις, ιδιαίτερα στις γειτονικές χώρες. Χωρίς να αποκλειστούν πισωγυρίσματα και υποχωρήσεις διαγράφεται μια αισιόδοξη προοπτική.

-- Και για την υπόλοιπη Λατινική Αμερική;

-- Η λαϊκή νίκη στη Βενεζουέλα πολιτικά αποτέλεσε ένα χαστούκι στον ιμπεριαλισμό και έδειξε ότι όταν ο λαός είναι συσπειρωμένος, όταν υπερασπίζεται την ανεξαρτησία του και μια φιλολαϊκή πολιτική μπορεί να νικήσει. Η εδραίωση του Τσάβες, η ύπαρξη της σοσιαλιστική Κούβας και η άνοδος των κινημάτων στη Λατινική Αμερική, δημιουργούν πλέον μια νέα δυναμική στην περιοχή, που κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις μπορεί να σπάσει ένα σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας. Ενα ακόμη σοβαρό μήνυμα από τη Βενεζουέλα είναι το χτύπημα της μοιρολατρίας και του συμβιβασμού που προσπαθούν πολλές δυνάμεις να καλλιεργήσουν μέσα στο ανερχόμενο κίνημα. Θα σημείωνα ιδιαίτερα πως όλοι εκείνοι που έχουν ρίξει στην πυρά τη λέξη επανάσταση, παίρνουν την απάντηση από το λαό της Βενεζουέλας ο οποίος στηρίζει και πραγματοποιεί μια επανάσταση που την ονομάζει Βολιβαριανή!!!