Πολιτική ήπιας δημοσιονομικής προσαρμογής, εξαγγέλλει ότι θα ακολουθήσει η κυβέρνηση της ΝΔ, για τη μείωση των ελλειμμάτων και την επαναφορά της οικονομίας σε συνθήκες σταθερής τροχιάς... Αυτό τι σημαίνει; Οτι οι εργαζόμενοι, τα λαϊκά στρώματα, δε θα πρέπει να ανησυχούν; Οτι θα μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι, καθώς το κυβερνών κόμμα τούς διαβεβαιώνει ότι δε θα τους αιφνιδιάσει με την προσφυγή σε μέτρα-σοκ;

Φυσικά, η κυβέρνηση τη δουλιά της κάνει, φιλοτεχνώντας το προσωπείο της ...ήρεμης πολιτικής δύναμης, που αφουγκράζεται την κοινωνία, που προωθεί τις πολιτικές της επιλογές μέσα από διαδικασίες ...κοινωνικής συναίνεσης. Οι εργαζόμενοι, όμως, που υφίστανται τις συσσωρευμένες και πολλαπλές συνέπειες σκληρών αντιλαϊκών πολιτικών, δεν έχουν κανένα λόγο να εφησυχάζουν. Αντίθετα, θα πρέπει να είναι πολύ, μα πολύ ανήσυχοι.

Οι εργαζόμενοι και τα πλατιά λαϊκά στρώματα πρέπει να είναι σε επιφυλακή, γιατί πίσω από την αγγελική μάσκα των ...σεμνών και ...ταπεινών πολιτικών βρίσκονται άνθρωποι με ισχυρές διασυνδέσεις με την οικονομική ολιγαρχία, οι οποίοι αναλαμβάνουν δεσμεύσεις στα διεθνή ιμπεριαλιστικά κέντρα στα οποία συμμετέχουν, και εν γένει άνθρωποι σκληροί, ραδιούργοι, δολοπλόκοι και άτεγκτοι. Ο,τι, δηλαδή, είναι οι αστοί πολιτικοί. Τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο. Τα λόγια της Κίρκης, για «ήπια δημοσιονομική προσαρμογή», δε θα πρέπει να μας αποκοιμήσουν, γιατί το παραμύθι έχει δράκο...

Το επόμενο διάστημα ξεκαθαρίζει η οικονομική πολιτική για το 2005. Στο τέλος του Σεπτέμβρη δίνεται στη δημοσιότητα το σχέδιο προϋπολογισμού του 2005 και μέσα στον Οκτώβρη το φορολογικό νομοσχέδιο. Επίσης, από τις φειδωλές δηλώσεις του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ και των υπουργών έχει γίνει γνωστό ότι:

• Η εισοδηματική πολιτική για το επόμενο έτος θα προβλέπει ονομαστικές αυξήσεις μισθών και συντάξεων σε επίπεδα λίγο υψηλότερα του πληθωρισμού
• Θα υπάρξει πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων με στόχο την είσπραξη 1,5 δισ. ευρώ (το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο μπαίνει στο Χρηματιστήριο, ενώ ξεκινά νέα προσπάθεια ιδιωτικοποίησης της «Ολυμπιακής Αεροπορίας»)
• Με το φορολογικό νομοσχέδιο, αναμένεται σταδιακή μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων, παρεμβάσεις στη φορολογία των Φυσικών Προσώπων (αύξηση του αφορολόγητου, πιθανή προσθήκη μιας ακόμα κλίμακας), αλλά και αυξήσεις στους έμμεσους φόρους. Αυτά τουλάχιστον υποστηρίζει η κυβέρνηση. Δεν αποκλείεται όμως να υπάρξουν και παρεμβάσεις στις δαπάνες που εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα (ιατρικά έξοδα, ενοίκια κατοικιών, δίδακτρα φροντιστηρίων και ιδιωτικών σχολείων, δαπάνες με αποδείξεις, κλπ.).

Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν, με αυτή την εικόνα, το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων, των συνταξιούχων θα βελτιωθεί, ή θα χειροτερέψει. Αν ο άνεργος βρει δουλιά, αν ο αγρότης πουλήσει σε ικανοποιητικές τιμές την παραγωγή του.

Ολα αυτά κρίνονται με την οικονομική πολιτική του 2005, και από την άποψη αυτή θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε την «ήπια» δημοσιονομική προσαρμογή που υπόσχεται η κυβέρνηση. Πριν από αυτό, όμως, οφείλουμε μια απάντηση στην κυβερνητική επιχειρηματολογία για την άσχημη δημοσιονομική κατάσταση που παρέλαβε.

Κατ' αρχάς θα πρέπει να μας απαντήσουν με σοβαρά επιχειρήματα: Γιατί μια οικονομία που εμφανίζει δημοσιονομικό έλλειμμα 4 ή και 5% του ΑΕΠ βρίσκεται σε δυσχερή θέση; Επειδή το Σύμφωνο Σταθερότητας προβλέπει ανώτατο όριο ελλείμματος ίσο με το 3% του ΑΕΠ; Πέρα από αυτό: Είναι γνωστό ότι, με τα νέα στοιχεία της Γιουροστάτ, το δημοσιονομικό έλλειμμα αναθεωρήθηκε για το 2003 στο 4,3% του ΑΕΠ και για το 2004 στο 5,3% του ΑΕΠ. Το δε δημόσιο χρέος της χώρας στο τέλος του 2003 αναρριχήθηκε στο 112% του ΑΕΠ. Ο δε υπουργός Οικονομίας δεσμεύτηκε στο πρόσφατο ΕΚΟΦΙΝ ότι η κυβέρνησή του θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την επαναφορά του ελλείμματος κάτω από το 3% το 2005.

Υπάρχει, βέβαια, και το ερώτημα, ποιοι ευθύνονται για τη διόγκωση των ελλειμμάτων και του χρέους; Το λένε οι ίδιοι. Τρεις βασικά είναι οι λόγοι της αύξησης των ελλειμμάτων: α) Τα δάνεια για την κατασκευή των συγχρηματοδοτούμενων με την ΕΕ έργων υποδομής, β) τα δάνεια για την κατασκευή των έργων που σχετίζονται με τους Ολυμπιακούς Αγώνες, γ) τα δάνεια για τα εξοπλιστικά προγράμματα των Ενόπλων δυνάμεων, τα οποία δεν εμφάνιζαν καν στους προϋπολογισμούς. Φυσικά, μέσα στα κονδύλια αυτά χωράνε μίζες, αφανή έξοδα και σπατάλες τρωκτικών που περιστοίχιζαν τα κέντρα εξουσίας.

Αυτά, όμως, είναι τα παράγωγα μιας ανθυγιεινής και αντιλαϊκής πολιτικής. Επομένως, το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι ο εργαζόμενος λαός δεν ευθύνεται στο παραμικρό για την αύξηση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και, κατά συνέπεια, δεν έχει κανένα λόγο να πληρώσει το λογαριασμό που ετοιμάζεται να του στείλει η κυβέρνηση. Φυσικά, δεν εξετάζουμε εδώ άλλες παραμέτρους, όπως το γεγονός ότι χάρη στις δημόσιες δαπάνες «κινήθηκε» συνολικά η οικονομία και επιτεύχθηκαν οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης που εμφάνισε.

Ερχόμαστε τώρα στο κρίσιμο ερώτημα: Ποιοι θα κερδίσουν και ποιοι θα χάσουν από την «ήπια» πολιτική που επαγγέλλεται η κυβέρνηση για το 2005; Εχουμε χίλιους λόγους να πιστεύουμε ότι το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων θα δεχτεί νέα πλήγματα το επόμενο χρόνο και ότι η γενικότερη κατάσταση θα χειροτερέψει.

Παραθέτουμε μια σειρά από λόγους, οι οποίοι θα οδηγήσουν σε μια τέτοια κατάσταση.

Πρώτον, σύμφωνα με την κυβέρνηση, η εισοδηματική πολιτική του 2005 θα προβλέπει αυξήσεις λίγο μεγαλύτερες του πληθωρισμού. Με δεδομένο ότι ο πληθωρισμός αναμένεται να κινηθεί στο 3%, οι αναμενόμενες ονομαστικές αυξήσεις μισθών θα είναι της τάξης του 3,5% και των συντάξεων λίγο υψηλότερες. Εδώ υπάρχουν δύο βασικές ενστάσεις: Κατά πρώτον, το ονομαστικό ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί το 2005 με ρυθμό 7%. Αρα, οδηγούμαστε σε σχετική χειροτέρευση της θέσης των εργαζομένων, επειδή το Εθνικό Προϊόν θα αυξηθεί με ταχύτερους ρυθμούς από την αύξηση των μισθών. Κατά δεύτερον, όλα τα δεδομένα στηρίζονται στα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας, τα οποία αμφισβητούνται έντονα για την εγκυρότητά τους. Σε καμιά περίπτωση ο πληθωρισμός δεν είναι σήμερα 3%, αλλά κατά πολύ υψηλότερος.

Δεύτερον, με το συγκεκριμένο θέμα συνδέεται φυσικά και το μεγάλο πρόβλημα της ακρίβειας, η οποία, ασύδοτη και ανεξέλεγκτη, συνεχίζει να κατατρώει τα λαϊκά εισοδήματα. Από την πλευρά της η κυβέρνηση - η οποία ως αντιπολίτευση έβγαζε πύρινους λόγους για την ...αδυναμία της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ να αντιμετωπίσει το πρόβλημα - έκανε ταχύτατα βήματα προσαρμογής στα ΠΑΣΟΚικά δεδομένα... Πού την είδατε την ακρίβεια, ισχυρίστηκε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, ο οποίος, προκειμένου να τεκμηριώσει τον ισχυρισμό του, επικαλέστηκε τον ...επίσημο τιμάριθμο. Σωστά, πού την είδαμε την ακρίβεια; Μήπως η απελευθέρωση των διδάκτρων και οι αυξήσεις στα φάρμακα, ή οι αυξήσεις που προαναγγέλλουν τα σούπερ μάρκετ έχουν καμία σχέση με την ακρίβεια;

Τρίτον, τα λαϊκά εισοδήματα θα πληγούν και από το νέο κύμα των ιδιωτικοποιήσεων που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ. Μικρή σημασία έχει ότι, ενώ η ΝΔ ως αντιπολίτευση κατηγορούσε τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ πως έκαναν ιδιωτικοποιήσεις για ...εισπρακτικούς λόγους, η ίδια ως κυβέρνηση κινείται στην ίδια ΠΑΣΟΚική λογική. Το θέμα και εδώ είναι ότι οι ιδιωτικοποιήσεις συνοδεύονται με αύξηση των τιμολογίων, αφού η κερδοφορία αποτελεί το βασικό κριτήριο των νέων ιδιοκτητών. Αυτό θα φανεί πολύ σύντομα και στα υγρά καύσιμα, όπου ο όμιλος Λάτση προβάλλει σήμερα σαν το αδιαφιλονίκητο αφεντικό των «Ελληνικών Πετρελαίων», αλλά και στη ΔΕΠΑ, την οποία η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να ξεπουλήσει στους Ισπανούς. Το ίδιο ισχύει και για την παράδοση της δημόσιας υποδομής σε ιδιωτικές εταιρίες, με τη μέθοδο της «συγχρηματοδότησης» των δημόσιων έργων. Από τη στιγμή που οι δημόσιες υποδομές εμπορευματοποιούνται, η βασική επιδίωξη θα είναι το κέρδος, το οποίο θα προέλθει από την αύξηση των διοδίων (στην περίπτωση των αυτοκινητοδρόμων), ή το υψηλό ενοίκιο που θα καταβάλλει το ελληνικό δημόσιο για τη χρησιμοποίηση κτιριακών εγκαταστάσεων (νοσοκομεία, σχολεία, φυλακές, κλπ). Πικρή επιβεβαίωση στην περίπτωση αυτή έχουμε από την τιμολογιακή πολιτική που ακολουθούν οι ιδιώτες στα «συγχρηματοδοτούμενα» έργα της Αττικής Οδού, του αεροδρομίου των Σπάτων και της γέφυρας Ρίου- Αντιρρίου.

Τέταρτον, υπονόμευση των λαϊκών εισοδημάτων, τέλος, θα υπάρξει από τις επικείμενες αυξήσεις των έμμεσων φόρων, σε τσιγάρα, ποτά, καθώς και στα τέλη κυκλοφορίας των οχημάτων, τη στιγμή μάλιστα που εξαγγέλλουν μείωση της φορολογίας των μεγάλων επιχειρήσεων κατά 10 ολόκληρες μονάδες και νέα προκλητικά προνόμια με τον αναπτυξιακό νόμο.