Το καλοκαίρι του 2000, ο τότε υπουργός Υγείας Αλ. Παπαδόπουλος, με αφορμή ορισμένες διαπιστωμένες ατασθαλίες με τους μετανάστες προχώρησε στην έκδοση τριών εγκυκλίων, οι οποίες αν εφαρμοστούν αφήνουν χωρίς τις στοιχειώδεις υπηρεσίες υγείας τους μετανάστες στην περίπτωση που δεν μπορούν να καταβάλουν τα απαραίτητα νοσήλια, τα οποία για αυτούς είναι δυσβάσταχτα, με δεδομένα τα εξευτελιστικά μεροκάματα που παίρνουν, εργαζόμενοι πολλές φορές παράνομα και χωρίς καμιά ασφάλιση.

Η πρώτη εκδόθηκε στις 13.6.2000 και είχε ως θέμα «την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη αλλοδαπών από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ενωσης». Η εγκύκλιος αναφέρεται στη νοσηλεία των αλλοδαπών που βρίσκονται νόμιμα και μη νόμιμα στην Ελλάδα.

Για τους νόμιμα ευρισκόμενους στην Ελλάδα που δεν έχουν βιβλιάριο, προβλέπει ότι θα γίνονται δεκτά στα νοσοκομεία όσα περιστατικά είναι έκτακτα και «πάντοτε μέχρι τη σταθεροποίηση της υγείας». Στα τακτικά περιστατικά της παραπάνω κατηγορίας προκαταβάλλεται υποχρεωτικά το 50% του εκτιμώμενου κόστους, ενώ σε όλες τις περιπτώσεις θα τηρείται κανονικά η διαδικασία είσπραξης νοσηλίων.

Για τους μη νόμιμα ευρισκόμενους στην Ελλάδα μετανάστες, η εγκύκλιος προβλέπει: «Θα παρέχονται οι απαραίτητες υπηρεσίες αποκλειστικά σε περιπτώσεις επείγοντος περιστατικού και μέχρι τη σταθεροποίηση της κατάστασης της υγείας τους. Δε θα γίνονται δεκτοί από τα νοσοκομεία αλλοδαποί αυτής της κατηγορίας για μη επείγοντα περιστατικά. Διευκρινίζεται ότι και στην περίπτωση των αλλοδαπών αυτής της κατηγορίας δεν προβλέπεται η έκδοση βιβλιαρίου οικονομικής αδυναμίας και όταν προσκομίζεται τέτοιο, θεωρείται πλαστό ή μη νομίμως εκδοθέν και ειδοποιείται η φερόμενη ως εκδούσα αρχή. Σε κάθε περίπτωση ειδοποιούνται άμεσα από το νοσοκομείο οι κατά τόπους υπεύθυνες Αστυνομικές υπηρεσίες για τις περαιτέρω νόμιμες ενέργειες».

Με εφαρμογή αυτής της εγκυκλίου, στο νοσοκομείο «Σωτηρία» δόθηκε υποχρεωτικό εξιτήριο σε Βουλγάρα μετανάστρια με ενεργό φυματίωση, επειδή δεν μπορούσε να πληρώσει 20.000 δραχμές για νοσήλια, καθώς δεν είχε τα απαραίτητα έγγραφα που να αποδεικνύουν ότι διαμένει νόμιμα στην Ελλάδα.

Στον «Ερυθρό Σταυρό» κλήθηκε η αστυνομία, όταν αλλοδαπός ασθενής που είχε εισαχθεί για αφαίρεση λάμας από το πόδι του, δήλωσε ότι δεν μπορεί να πληρώσει τα νοσήλια και ότι δεν έχει τα νόμιμα χαρτιά για την παραμονή του στη χώρα μας.

Η δεύτερη εγκύκλιος εκδόθηκε στις 21.7.2000 και είχε ως θέμα τη «χορήγηση φαρμάκων από τα φαρμακεία των νοσοκομείων του ΕΣΥ σε εξωτερικούς ασθενείς», ενώ η τρίτη εκδόθηκε στις 3.8.2000 και τροποποιούσε τη δεύτερη σε ένα σημείο.

Μάλιστα, ο τότε υπουργός Υγείας, με αφορμή αίτημα της Ενωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθηνών - Πειραιώς (ΕΙΝΑΠ) να ανακληθεί η πρώτη εγκύκλιος εξέδωσε και νέα εγκύκλιο για να αποκαταστήσει τη «στρεβλωτική προσπάθεια».

Επανειλημμένα η ΕΙΝΑΠ έχει ζητήσει την ανάκληση όλων αυτών των εγκυκλίων αλλά καμιά -έκτοτε- ηγεσία του υπουργείου Υγείας δεν έχει ικανοποιήσει το αίτημα αυτό. Ετσι οι μετανάστες -αλλά και γιατροί- έχουν πάνω απ' το κεφάλι τους μια δαμόκλειο σπάθη.