Με βάση το πρόσταγμα της στρατηγικής της Λισαβόνας για την «οικονομία της γνώσης», η κυβέρνηση ετοιμάζει το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο, προκειμένου ο τομέας της έρευνας και της τεχνολογίας στη χώρα μας να υποταχθεί πλήρως στις ανάγκες και τις επιθυμίες της «αγοράς». Οι σχετικές ανακοινώσεις έγιναν χτες κατά την πρώτη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας και Τεχνολογίας, με τοποθετήσεις τόσο του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή, όσο και των υπουργών Ανάπτυξης Δ. Σιούφα και Παιδείας Μ. Γιαννάκου.

Η ουσία αυτών των τοποθετήσεων ήταν ότι το ανθρώπινο επιστημονικό δυναμικό, η υπάρχουσα υποδομή και όποια άλλη δημιουργηθεί, ο προσανατολισμός του ερευνητικού έργου ερευνητικών φορέων που εξαρτώνται από το Δημόσιο και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, καθώς και οι πόροι που θα διατεθούν, θα τεθούν χωρίς εξαιρέσεις στη διάθεση της «αγοράς», του μεγάλου κεφαλαίου. Ο ίδιος ο όρος που επιβάλλει η ΕΕ, «οικονομία της γνώσης», ανάγει την εξυπηρέτηση του κέρδους(!) σε ζητούμενο της επιστημονικής προσπάθειας.

«Η οικονομική ανάπτυξη εξαρτάται άμεσα από την ικανότητα παραγωγής και εκμετάλλευσης της γνώσης, που προκύπτει από την ερευνητική προσπάθεια και μεταφράζεται σε υψηλής προστιθέμενης αξίας προϊόντα, διαδικασίες και υπηρεσίες», δήλωσε χαρακτηριστικά χτες ο Δ. Σιούφας. Ο εκχυδαϊσμός της γνώσης και της ερευνητικής προσπάθειας με την πλήρη εμπορευματοποίησή της, σε συνδυασμό με την όλο και μεγαλύτερη αποστασιοποίησή της από τις ανάγκες των πολλών, δεν είναι μια νέα κατάσταση. Στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ, η πρακτική είναι χρόνια, επίσημα και ανεπίσημα, με καθηγητές και μεταπτυχιακούς φοιτητές να διεξάγουν έρευνες για τμήματα γενικότερων σχεδίων και προγραμμάτων που απαιτούν, μερικώς χρηματοδοτούν και πάνω απ' όλα χρειάζονται οι επιχειρηματίες. Κρίνεται, ωστόσο, ότι η Ελλάδα έχει καθυστερήσει σε αυτό το πεδίο και ότι τα αποτελέσματα είναι πενιχρά.

Ο Δ. Σιούφας πρόσθεσε ότι «στόχος μας είναι η συμμετοχή της έρευνας και της τεχνολογίας στην ανάπτυξη της καινοτόμου επιχειρηματικής δράσης του ιδιωτικού τομέα». Για το σκοπό αυτό θα «εκσυγχρονιστεί» το πλαίσιο λειτουργίας των ερευνητικών ιδρυμάτων της χώρας, θα θεσμοθετηθούν νέα όργανα διοίκησης, θα απελευθερωθεί «το κλειστό σύστημα της ερευνητικής και επιστημονικής υποδομής». Ο Κ. Καραμανλής, υπογραμμίζοντας στο χαιρετισμό του το ρόλο της στρατηγικής της Λισαβόνας στην πολιτική που θα ασκήσει η κυβέρνηση και σ' αυτόν τον τομέα, προανήγγειλε τη σύσταση Εθνικής Επιτροπής Ερευνας και Τεχνολογίας. Τόνισε επίσης ότι στόχος είναι «να θεμελιώσουμε την πιο αρμονική και δημιουργική σύνδεση των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και ΤΕΙ με τα ερευνητικά κέντρα και τους παραγωγικούς φορείς», καθώς και ότι τα αποτελέσματα της έρευνας πρέπει, μεταξύ άλλων, να συντελούν στην αύξηση της παραγωγικότητας και στην ενίσχυση της «ανταγωνιστικότητας».

Η Μ. Γιαννάκου αναφέρθηκε στο θέμα του πανευρωπαϊκού συντονισμού της έρευνας που εγκυμονεί ιδιαίτερους κινδύνους για το ρόλο που θα επιφυλαχτεί στην Ελλάδα, ενώ ο πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ακαδημαϊκός Δ. Νανόπουλος επισήμανε ότι «χώρα χωρίς στενή συνεργασία μεταξύ έρευνας, ανάπτυξης και παραγωγής είναι καταδικασμένη στο μαράζωμα».