ΤΑΣΚΕΝΔΗ - ΑΝΤΙΤΖΑΝ.- Ασαφείς παρέμεναν έως χτες βράδυ οι λεπτομέρειες όσον αφορά τις συγκρούσεις φερόμενων ως ισλαμιστών διαδηλωτών με την αστυνομία και το στρατό στην Αντιτζάν, την τέταρτη μεγαλύτερη πόλη του Ουζμπεκιστάν (450.000 κάτοικοι), στην κοιλάδα Φεργκάνα. Σύμφωνα με ειδησεογραφικά πρακτορεία, χιλιάδες άνθρωποι που αξίωναν την απελευθέρωση 23 φυλακισμένων στελεχών οργάνωσης της αντιπολίτευσης κατέλαβαν κυβερνητικά κτίρια και έκαναν έφοδο σε φυλακή, απελευθερώνοντας 1.000 κρατούμενους. Η κυβέρνηση του Ισλάμ Καρίμοφ αντέδρασε αναθέτοντας στο στρατό να καταστείλει τους κάπου 4.000 διαδηλωτές, ορισμένοι εκ των οποίων ήταν ένοπλοι. Οι στρατιώτες - κατά μαρτυρίες - άνοιξαν πυρ κατά του πλήθους. Οι πληροφορίες για το πόσοι άνθρωποι σκοτώθηκαν είναι ασαφείς: οι αρχές έκαναν λόγο για 9 νεκρούς. Διαδηλωτές ανέφεραν ότι οι νεκροί ξεπερνούν τους 50 και οι τραυματίες είναι εκατοντάδες. Κατά μαρτυρίες, οι στρατιώτες άνοιξαν πυρ «αδιακρίτως» σκοτώνοντας ακόμη και μικρά παιδιά.

Το βράδυ, σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσαν τα «Ιτάρ-Τας» και «Ασοσιέιτεντ Πρες», η κατάσταση είχε «ηρεμήσει». Στην πόλη είχε σπεύσει ο Πρόεδρος της χώρας, Ισλάμ Καρίμοφ, εκπρόσωπος του οποίου επέμεινε ότι η κυβέρνηση «διατηρεί τον έλεγχο της κατάστασης». Επιβλήθηκε, ωστόσο, απαγόρευση μετάδοσης πληροφοριών σχετικά με την κρίση στο εσωτερικό. Η κυβέρνηση κατηγορεί τα στελέχη της οργάνωσης «Ακράμια» ότι διατηρούν σχέσεις με την εκτός νόμου «Χιζμπ-ουτ-Ταρίρ», που φέρεται συνδεδεμένη με την «Αλ Κάιντα» και της αποδίδονται βομβιστικές επιθέσεις με 50 νεκρούς το 2004.

Η κυβέρνηση της Ρωσίας ανακοίνωσε αρχικά διά στόματος του υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ότι η κρίση αποτελεί «εσωτερικό θέμα του Ουζμπεκιστάν». Στη συνέχεια η Μόσχα με επίσημο ανακοινωθέν επέρριψε την ευθύνη στους «εξτρεμιστές», τις ενέργειες των οποίων «καταδίκασε», ενώ πρόσθεσε ότι «στηρίζει την ηγεσία του φιλικού Ουζμπεκιστάν».

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ, από την πλευρά της, διά στόματος του εκπροσώπου του Λευκού Οίκου Σκοτ ΜακΚλίλαν, κάλεσε την κυβέρνηση Καρίμοφ να δείξει «αυτοσυγκράτηση» και - περιέργως - εκτίμησε ότι οι διαδηλωτές «θέλουν περισσότερη δημοκρατία».

Πολύ επιθετικότερους τόνους υιοθέτησε η Ευρωπαϊκή Ενωση, με εκπρόσωπο της Κομισιόν να δηλώνει στις Βρυξέλλες ότι «οι διαδηλώσεις είναι μια ένδειξη της έντασης που συσσώρευσε η κυβέρνηση, η οποία δεν επέδειξε τον ανάλογο σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, τη μείωση της φτώχειας και τους νόμους».

Η στάση της Δύσης όσον αφορά τον Καρίμοφ μοιάζει να αλλάζει. Οι ΗΠΑ μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 εγκατέστησαν στρατιωτικές βάσεις στη χώρα και - κατά παραδοχή στελεχών της κυβέρνησης Μπους μετά από σχετικές καταγγελίες - έστειλε «υπόπτους για τρομοκρατία» στη χώρα για να ανακριθούν, δηλαδή να βασανιστούν. Αλλά η «προνομιακή σχέση» Ουάσιγκτον - Τασκένδης φαίνεται πως τερματίστηκε, με την κυβέρνηση των ΗΠΑ να καλοβλέπει την εγκατάσταση ενός νέου καθεστώτος ακόμα περισσότερο υποταχτικό στα συμφέροντά της.