Με την εμφάνιση του ναζισμού στη δεκαετία του 1920, ο Μπέρτολντ Μπρεχτ γράφει μεταξύ άλλων τα αντιφασιστικά έργα: «Η πτήση των Λίντμπεργκ», «Διδακτικό έργο του Μπάντεν Μπάντεν», «Αυτός που λέει ναι - Αυτός που λέει όχι» και «Απόφαση». Ο ναζιστικός ρατσισμός τού εμπνέει το «Στρογγυλοκέφαλοι και Σουβλοκέφαλοι» και το παιδικό «Τρεις στρατιώτες». Το 1931 δημοσιεύει κείμενά του στην εφημερίδα του ΚΚΓ. Η Επιτροπή Ελέγχου απαγορεύει λόγω του σεναρίου του Μπρεχτ, την ταινία του Σλάταν Ντούβο «Κούλε Βάμπε». Ο Μπρεχτ παρακολουθεί μαθήματα στη Σχολή «Καρλ Μαρξ», στο Βερολίνο. Γενάρη του 1933, στην Ερφούρτη, η αστυνομία διακόπτει την παράσταση της «Απόφασης» και στο Ντάρμστατ απαγορεύει το ανέβασμα της «Αγίας Ιωάννας των σφαγείων».

Την επομένη της πυρκαγιάς του Ράιχσταγκ, ο Μπρεχτ, με την οικογένειά του και τον Κ. Βάιλ, παίρνει το δρόμο της 15χρονης εξορίας «αλλάζοντας χώρες πιο συχνά από παπούτσια». Στις 10/5/1933 οι ναζί καίνε τα βιβλία του, ενώ στο Παρίσι παίζεται το «Επτά θανάσιμα αμαρτήματα των μικροαστών», σε σκηνοθεσία του. Το 1935 συμμετέχει στο Διεθνές Συνέδριο Αντιφασιστών Συγγραφέων, στο Παρίσι. Στη Δανία εκδίδει τα αντιφασιστικά «Τραγούδια, ποιήματα, χορικά». Γράφει το ποιητικό «Γερμανικό Αλφαβητάρι Πολέμου», τα θεατρικά «Ο τρόμος και η αθλιότητα στο Γ΄ Ράιχ» και «Τα τουφέκια της κυρά Καρράρ» (για τον Ισπανικό Εμφύλιο), που παίζονται το 1937 στο Παρίσι, με τη γυναίκα του Ελένε Βάιγκελ και συμμετέχει στο διεθνές Συνέδριο Συγγραφέων υπέρ του Ισπανικού Λαού. Γράφει την πρώτη μορφή του «Γαλιλαίου» (για το χρέος των επιστημόνων απέναντι στην τυραννία). Ανεβαίνουν στην Κοπεγχάγη οι «Στρογγυλοκέφαλοι και Σουβλοκέφαλοι» και τα «Επτά θανάσιμα αμαρτήματα των μικροαστών». Την παράσταση απαγορεύει ο βασιλιάς. 1938, στην Κοπεγχάγη παρουσιάζει «Τα τουφέκια της κυρά Καρράρ». Στο Σβέντμποργκ γράφει το αλληγορικό μυθιστόρημα «Οι κομπίνες του κυρίου Ιουλίου Καίσαρα». Το 1939 φεύγει από τη γερμανοκατεχόμενη Δανία για τη Σουηδία, όπου γράφει μεταξύ άλλων τα «Η μάνα Κουράγιο και τα παιδιά της», «Ποιήματα του Σβέντμποργκ». Φεύγει από τη γερμανοκρατούμενη πια Σουηδία για τη Φινλανδία, όπου γράφει το πεζό «Διάλογοι εξορίστων».

Ακολουθεί διαφυγή του στις ΗΠΑ, όπου μεταξύ άλλων γράφει το έργο «Η αποτρεπτική άνοδος του Αρτούρο Ούι». Το 1942 τα «Οράματα της Σιμόν Μασάρ» (για τη γαλλική εθνική αντίσταση) και «Ο Σβέικ στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο». Συνεργάζεται με τον Φριτς Λανγκ για την ταινία «Και οι δήμιοι πεθαίνουν». Ανεβαίνει στη Ν. Υόρκη (στα γερμανικά) το «Τρόμος και αθλιότητα στο Γ΄ Ράιχ». Στο Ανατολικό Μέτωπο σκοτώνεται ο γιος του Φρανκ (1943). Ο φιλοκομμουνιστής, κορυφαίος ηθοποιός Τσαρλς Λώτον ανεβάζει το «Γαλιλαίο». Το 1945, στη Ν. Υόρκη ανεβάζονται (στα αγγλικά) το «Η ιδιωτική ζωή της ανώτερης φυλής» και το «Γ΄ Ράιχ». Ο Μπρεχτ διασκευάζει σε ποίημα το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο».

Θα κλείσουμε την αναφορά μας στον Μπρεχτ με σπαράγματα από αντιφασιστικά ποιήματά του:

«Στους απογόνους»: «Στις πολιτείες έφτασα την εποχή της αναστάτωσης/ Οταν βασίλευε η πείνα./ Με τους ανθρώπους έσμιξα την εποχή του αναβρασμού/και μαζί τους ξεσηκώθηκα».

Μότο στα «Ποιήματα του Σβέντμποργκ»: «Τον καιρό της φρίκης,/ θα τραγουδάμε ακόμα;/ Ναι, θα τραγουδάμε:/ το τραγούδι της φρίκης».

«Γερμανικό Αλφαβητάρι Πολέμου»:

«ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΨΗΛΑ/ θεωρούνε ταπεινό να μιλάς για το φαΐ./ Ο λόγος: έχουνε/ κιόλας φάει./ (...) Οι ταπεινοί αφήνουνε τον κόσμο/ χωρίς να 'χουνε δοκιμάσει/ κρέας της προκοπής./(...) ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΑΡΠΑΝΕ ΤΟ ΦΑΪ ΑΠ' ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ/ κηρύχνουν τη λιτότητα./ Αυτοί που παίρνουν όλα τα δοσίματα/ ζητάν θυσίες. / Οι χορτάτοι μιλάν στους πεινασμένους/ για τις μεγάλες εποχές που θά 'ρθουν./(...)

ΟΤΑΝ ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΨΗΛΑ ΜΙΛΑΝΕ ΓΙΑ ΕΙΡΗΝΗ/ ο απλός λαός ξέρει/ πως έρχεται ο πόλεμος./ Οταν αυτοί που είναι ψηλά καταριούνται τον πόλεμο/ οι διαταγές για επιστράτευση έχουν υπογραφεί./ (...) ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΨΗΛΑ ΛΕΝΕ:/ Να ο δρόμος για τη δόξα./ Αυτοί που είναι χαμηλά λένε:/ Να ο δρόμος για το μνήμα./(...)».