Κυριακή 29 Μάη 2005
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 15
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
ΝΙΚΟΣ ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ - ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ
«Μια θρησκεία χωρίς άπιστους - ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ»

Ενα βιβλίο - ύμνος στην μπάλα. Ενα βιβλίο που βάζει βαθιά το νυστέρι σε ένα άθλημα που μετατρέπεται σε όργανο επιβολής της κυριαρχίας των ισχυρών. Από τις αλάνες των αρχών του 20ού αιώνα και τα γήπεδα της Μακρονήσου μέχρι τον «άθλο» της Πορτογαλίας και τη μιζέρια της «παράγκας»

Μπορεί να λένε στην εισαγωγή τους ότι το απραγματοποίητο παιδικό τους όνειρο ήταν να γίνουν ποδοσφαιριστές. Μπορεί όταν παίζουν μπάλα να νομίζουν ότι καταρρίπτουν το απραγματοποίητο και να συμπεριφέρονται λες και παίζουν σε τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου. Μπορεί μερικές φορές να μη μιλιούνται στο γήπεδο επειδή δεν τους βγήκε η φάση. Ομως, αυτή η «φάση» φαίνεται πως τους βγήκε για τα καλά και να που μας χάρισαν ένα πολύ ωραίο γκολ.

«Μια θρησκεία χωρίς άπιστους - ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ» (Εκδόσεις «ΛΙΒΑΝΙ») είναι το δοκίμιο που ο Νίκος Μπογιόπουλος και ο Δημήτρης Μηλάκας, οι δυο συνάδελφοι του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ, συνέγραψαν. Ενα δοκίμιο γεμάτο μεράκι και αγάπη για το άθλημα - σύντροφο του λαού - αλλά και θυμό για τους μεγιστάνες του χρήματος και τους πολιτικούς τους εκπροσώπους που το ελέγχουν απόλυτα και το έχουν μετατρέψει σε βιομηχανία θεάματος με μοναδικό σκοπό το κέρδος.

Ενα βιβλίο που μαζί με τον πρόλογο του πανεπιστημιακού Γιώργου Ρούση, το κοσμεί ο πρόλογος του ανεκτίμητου και αλησμόνητου συναδέλφου Πάνου ΓΕΡΑΜΑΝΗ (στον οποίο και είναι αφιερωμένο το βιβλίο), που αυτό ήταν ίσως και το τελευταίο του κείμενο για την άλλη μεγάλη του αγάπη, εκτός από το λαϊκό τραγούδι, το ποδόσφαιρο.

***

Οι σελίδες του βιβλίου είναι ένας ύμνος στην μπάλα, μια ανάλυση «της δημοκρατίας του που είναι το Α και το Ω της δημοφιλίας του», όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά. Και ταυτόχρονα, είναι μια ακτινογραφία για το πώς το ποδόσφαιρο έχει μπλεχτεί στα δίχτυα του τηλεοπτικού χρηματιστηρίου, για το πώς το έχουν αλώσει οι «παράγοντες», πώς έχει κατρακυλήσει στην «ντόπα», πώς έχει περιπέσει στα νύχια των «νονών» που έχουν στήσει ένα παγκόσμιο ποδοσφαιρικό «σκλαβοπάζαρο».

*

Οι συγγραφείς τονίζουν: «Ναι το ποδόσφαιρο είναι "θρησκεία", αλλά ο "Θεός" της δεν είναι ο πρόεδρος της εκάστοτε ΠΑΕ»!

Το έχουν σφετεριστεί οι μεγιστάνες του χρήματος, αλλά το ποδόσφαιρο θα παραμένει πάντα το άθλημα του λαού. Το αποδεικνύει η «σχέση» του Μαραντόνα με το Ιράκ. Η σχέση του ποδοσφαίρου με την ηθική, όπως την περιέγραφε ο Κάμεϊ. Η σχέση του Γιάννη Ρίτσου με το παιδί που παίζει μπάλα το Δεκέμβρη του '44. Η σχέση του Χατζιδάκη με τον Τζορτζ Μπεστ. Το αποδεικνύουν οι 280 σελίδες ενός βιβλίου που ο πλούτος των στοιχείων του εκπλήσσει και η γραφή του συναρπάζει.

***

Ομως, γι' αυτό το βιβλίο αξίζει η αρχή της ανάγνωσής του να γίνει με τον... επίλογό του. Για την ακρίβεια «Αντί επιλόγου», όπως χαρακτηρίζουν αυτό το κεφάλαιο οι συγγραφείς του.

Αυτό το κεφάλαιο μας πηγαίνει... πίσω:

  • Τότε, που οι Γερμανοί έμπαιναν στην Αθήνα και ο Τσολάκογλου, ο διορισμένος «πρωθυπουργός» των κατοχικών δυνάμεων, καλούσε τη νεολαία «να εγκαταλείψει την πολιτική και να αφοσιωθεί στο ποδόσφαιρόν της», αλλά η νεολαία και η οργάνωσή της, η ΕΠΟΝ, απαντούσε «πολεμώντας και τραγουδώντας», αλλά και παίζοντας μπάλα!
  • Τότε, που η Ελλάδα «αναμορφωνόταν» στα Μακρονήσια και τα ξερονήσια, αλλά που ο πρωταθλητής Ολυμπιακός κατατροπωνόταν στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας από την ποδοσφαιρική ομάδα των πολιτικών κρατουμένων της Μακρονήσου!
  • Τότε, που ο λοχαγός του ΕΛΑΣ και ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού, ο Νίκος Γόδας, ήρωας της μάχης της «Ηλεκτρικής» και μαχητής στα Δεκεμβριανά, εκτελούνταν από το δολοφονικό απόσπασμα «κοιτώντας τους δολοφόνους του στα μάτια και φορώντας τη φανέλα του Ολυμιακού»!

Η ιστορία σαν κι αυτή του Νίκου Γόδα, ίσως σε κάποιους φανεί ακατανόητη. Οχι όμως και στον Κάμεϊ. Οπως σημειώνεται στο βιβλίο, ο Αλπερτ Κάμεϊ, σαν τερματοφύλακας της ομάδας του πανεπιστημίου της Αλγερίας, είχε αντιληφθεί το... «ακατανόητο», και το εξηγούσε λέγοντας: «Οσα γνωρίζω περί ηθικής και καθήκοντος, μού τα έμαθε το ποδόσφαιρο».

***

Οι συγγραφείς του βιβλίου αφιερώνουν μεγάλο μέρος του δοκιμίου για να περιγράψουν και να εξηγήσουν πώς το σύγχρονο ποδόσφαιρο αντιμετωπίζεται σαν «κλοτσοσκούφι» από το «Γκρουπ των Γολιάθ» που εκτός από ομάδες, ελέγχουν χρηματιστήρια, ΜΜΕ, πολυεθνικές. Ομως δεν πέφτουν στην παγίδα της δαιμονοποίησης του ποδοσφαίρου όπως λογής - λογής «ελιτίστες» διανοούμενοι, των οποίων την «ανίατη ποδοσφαιροφαγία» - όπως σημειώνουν - την αποδομούν με επιδεξιότητα σε ειδικό κεφάλαιο.

Οπως τονίζουν οι Μπογιόπουλος - Μηλάκας, η ουσία της δύναμης του ποδοσφαίρου, παρά τα νταραβέρια του με τον κάθε Κοσκωτά ή τον κάθε Μπερλουσκόνι, δεν είναι άλλη από την αθωότητα του παιχνιδιού. Αθωότητα, που τελικά το κρατά «καθαρό» και «αλώβητο στη συνείδηση της κερκίδας».

***

Οι «αναλογίες» του ποδοσφαιρικού παιχνιδιού με την ίδια τη ζωή, είναι ένα ακόμη χαρακτηριστικό που το κάνει τόσο δημοφιλές. Οι πηγές που επικαλείται το βιβλίο, επιβεβαιώνουν ότι το ποδόσφαιρο, «είναι ένα πολύπλοκο συμβολικό γεγονός που διατηρεί την τελετουργία και τα στοιχεία του Αναγκαίου για την ανθρώπινη επιβίωση προϊστορικού κυνηγιού. Δηλαδή, τη στρατηγική, την τακτική, τη συνεργασία της ομάδας, τον κίνδυνο, την αυτοσυγκέντρωση, την αντοχή, τη φαντασία, την ψυχραιμία, την αυτοθυσία, τη γενναιότητα».

*

Δεν είναι λοιπόν περίεργο που αυτή η «οικειότητα» που δημιουργεί το ποδόσφαιρο με το πολυπληθές κοινό του, δεν έμεινε απαρατήρητη από εκείνους που θέλουν να καθορίζουν τις ζωές των ανθρώπων. «Εταιρείες, κυβερνήσεις, κοινωνικοί σχηματισμοί προσπαθούν, αξιοποιώντας το μηχανισμό της ταύτισης με την άλφα ή βήτα ποδοσφαιρική ομάδα, να κερδίσουν προσεταιριζόμενοι την πελατεία του αθλήματος».

Η «ανάπτυξη» - ή μήπως καλύτερα η υπερεκμετάλλευση - του αθλήματος οδήγησε τελικά το ποδόσφαιρο στα χέρια των «χορηγών» που με τη μορφή τεράστιων πολυεθνικών διασυνδεδεμένων με τη διαφήμιση και τα τεράστια τηλεοπτικά δίκτυα, διαφεντεύουν σήμερα το ποδόσφαιρο. Χαρακτηριστική της σημερινής ποδοσφαιρικής πραγματικότητας η προειδοποίηση της γερμανικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας προς τον τερματοφύλακα της ομάδας Γενς Λέμαν, πως αν επιθυμεί να αγωνίζεται με την εθνική ομάδα θα πρέπει να μην ξαναφορέσει τα γάντια της nike που χρησιμοποιεί. Εντολή που, στις μέρες μας, ακούγεται «λογική», αφού όλοι γνωρίζουν ότι χορηγός της γερμανικής εθνικής ομάδας, ήταν η Αdidas!

*

O «έλεγχος της μάζας» και το χρήμα, είναι δύο προφανείς μαγνήτες, που έλκουν όλους όσοι είναι διατεθειμένοι να επενδύσουν στο σημερινό ποδοσφαιρικό προϊόν, σημειώνουν οι συγγραφείς. Καθώς το ποδόσφαιρο απευθύνεται σε κοινό δισεκατομμυρίων, δεν απαιτείται μεγάλη προσπάθεια για να αναδειχτεί η πολιτική παράμετρος του φαινομένου και των δυνατοτήτων που παρέχει σε «δυνατούς» του χρήματος και της πολιτικής εξουσίας να διεισδύσουν στις λαϊκές συνειδήσεις μέσω της μπάλας.

***

Στο βιβλίο του Νίκου Μπογιόπουλου και του Δημήτρη Μηλάκα, γίνεται μια συνεπής προσπάθεια για να αναδειχτούν αυτές οι οικονομικές και πολιτικές πτυχές του φαινομένου «ποδόσφαιρο» παγκοσμίως και στον ελληνικό χώρο.

Στις σελίδες του βιβλίου γίνεται μια σκιαγράφηση της πορείας που μετέτρεψε το παιχνίδι σε χρηματιστηριακό προϊόν, στον τρόπο που κάποιες ποδοσφαιρικές οικονομίες «απογειώθηκαν» συγκροτώντας τραστ για να διαιωνίσουν την κυριαρχία τους στο χώρο. Σκιαγραφείται το πώς η πλούσια δυτική μητρόπολη, συνεχίζει την παράδοση της εκμετάλλευσης των «ποδοσφαιρικών» αποικιών του τρίτου κόσμου.

*

Το βιβλίο «Μια θρησκεία χωρίς άπιστους - ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ», μιλά για το ποδόσφαιρο στην Ευρώπη, στον κόσμο και την Ελλάδα. Καταγράφει την ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου από τις αλάνες των αρχών του περασμένου αιώνα μέχρι την ηρωική ποδοσφαιρική ομάδα των κρατουμένων της Μακρονήσου και την αποπομπή του κομμουνιστή Μουράτη, του θρυλικού «Μιζούρι» από την εθνική ομάδα. Καταγράφει τη μεγαλειώδη πορεία της Εθνικής ομάδας στην Πορτογαλία και καταδεικνύει πόσο απέχει αυτός ο άθλος από την πραγματικότητα του ελληνικού επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Μιλά χωρίς να αυτολογοκρίνεται για το πώς εξελίχθηκε το επαγγελματικό ποδόσφαιρο στην Ελλάδα τα τελευταία 25 χρόνια, τα χρόνια της δήθεν εξυγίανσης, της ίντριγκας και της «παράγκας». Μιλά για τους παράγοντες που αναζητούν βιτρίνα για να συνεχίσουν τις δουλιές τους και για τα κατορθώματά τους.

*

Το βιβλίο «Μια θρησκεία χωρίς άπιστους - ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ», βάζει βαθιά το νυστέρι σε ένα άθλημα που το παιχνίδι είναι «σικέ», που οι «πρόεδροι» το λεηλάτησαν, που οι ψευτοδιανοούμενοι το συκοφάντησαν, που οι κυβερνήσεις το πέταξαν στην εξέδρα. Τονίζει ότι «σε έναν κόσμο που τα δύο του τρίτα βρίσκονται στο περιθώριο, μοιάζει με πολυτέλεια να αναζητούμε την ουσία του ποδοσφαίρου την ίδια στιγμή που μεγάλο ζητούμενο παραμένει η αναζήτηση ενός άλλου, δικαιότερου και καλύτερου κόσμου. Αλλά - όπως τονίζουν χαρακτηριστικά οι συγγραφείς του - αυτή είναι και η ουσία στο ποδόσφαιρο! Την μπάλα που εμείς ψάχνουμε, εκεί θα τη βρούμε να γκελάρει, στα γήπεδα μιας άλλης, πιο δίκαιης, δημοκρατικής και ανθρώπινης κοινωνίας».

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Παρουσίαση βιβλίου(2006-07-07 00:00:00.0)
Αρχίζει το ματς! (1)(2006-06-09 00:00:00.0)
Καθ' οδόν: Στην μπάλα(2005-07-10 00:00:00.0)
Πρόγραμμα εκδηλώσεων(2005-07-10 00:00:00.0)
Οι «Μαραντόνες»...(2002-06-06 00:00:00.0)
Το μεγάλο παζάρι(2000-08-27 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ