Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποδέχτηκε αδιαμαρτύρητα τη δήλωση ότι η Αγκυρα δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία (παρά τις δηλώσεις του Δεκέμβρη, που έκαναν λόγο για ντε φάκτο αναγνώριση) και χαιρέτισε την κίνηση της Τουρκίας να υπογράψει το πρωτόκολλο της τελωνειακής ένωσης.

Αλλωστε το ότι «η υπογραφή του πρωτοκόλλου σαφώς και δε συνιστά αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας», το είχε δηλώσει και ο προεδρεύων της ΕΕ, Βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την περασμένη βδομάδα στο Λονδίνο.

Ο μόνος ενδοιασμός, που φαίνεται να απασχολεί την ΕΕ είναι το αν η συγκεκριμένη δήλωση έχει επιπτώσεις στην τελωνειακή ένωση ή όχι. Σε δηλώσεις του ο αρμόδιος επίτροπος για τη διεύρυνση, Ολι Ρεν, χαρακτήρισε την υπογραφή ως ευπρόσδεκτη εξέλιξη, που επεκτείνει την τελωνειακή ένωση με όλα τα κράτη - μέλη και με την Κύπρο, σημειώνοντας ότι αυτή η υπογραφή θα πρέπει να «ανοίξει το δρόμο για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, στις 3 Οκτώβρη».

Οσον αφορά τη δήλωση για την Κυπριακή Δημοκρατία, ο Ο. Ρεν περιορίστηκε να σημειώσει ότι «η ΕΕ θα την εξετάσει προσεκτικά ώστε να δει εάν υπάρχουν νομικές επιπτώσεις. Σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμησή μας, η δήλωση αυτή δεν αναιρεί τη δέσμευση της Τουρκίας να εφαρμόσει το πρωτόκολλο, γεγονός που είναι σημαντικό». Κατέληξε δε επισημαίνοντας ότι «έχει ιδιαίτερη σημασία η Τουρκία να επιβεβαιώσει τη συνεχιζόμενη δέσμευσή της να συνεχίσει τις προσπάθειές της για μία ικανοποιητική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος».

Για την ΕΕ αρκεί η υπογραφή του πρωτοκόλλου και παραβλέπεται η εισβολή και κατοχή μίας χώρας που ξεκινά ενταξιακές διαπραγματεύσεις με άλλο κράτος - μέλος. Αρκεί που εξασφαλίζει τα συμφέροντά της και βρίσκει έναν επιπλέον τρόπο να πιέσει για αποδοχή μίας λύσης τύπου Ανάν...

Από την πλευρά του ο Κύπριος Πρόεδρος Τάσσος Παπαδόπουλος δήλωσε ότι η κυβέρνηση αντέδρασε ως έπρεπε, εκφράζοντας και την έντονη δυσαρέσκειά του για τις δηλώσεις της βρετανικής προεδρίας, που υιοθέτησαν πλήρως τις τουρκικές θέσεις...

Η απογοήτευση της Λευκωσίας εκφράστηκε και από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Κύπρο Χρυσοστομίδη, ο οποίος υποστήριξε ότι η προεδρία θα έπρεπε να σημειώνει ότι η δήλωση της Τουρκίας δεν έχει νομική ισχύ και να επισημαίνει ότι η υπογραφή πρέπει να σημαίνει και έναρξη διαδικασίας ομολοποίησης των σχέσεων Αγκυρας - Λευκωσίας. Χαρακτήρισε δε απαράδεκτη την τουρκική δήλωση τονίζοντας ότι αντιβαίνει με το διεθνές δίκαιο, τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Παρά τις δηλώσεις από Βρετανία και Τουρκία, που κάνουν σαφές ότι η υπογραφή δε σημαίνει αναγνώριση, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, μέσω των δηλώσεων του εκπροσώπου Τύπου του, Γεωργίου Κουμουτσάκου, αρκείται στο ότι «η Τουρκία προχώρησε σε τυπική εκπλήρωση της υποχρέωσης που έχει αναλάβει από τον περασμένο Δεκέμβριο έναντι της ΕΕ συνολικά, αλλά και του κάθε κράτους - μέλους της χωριστά, επομένως και έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται».

Στην ανακοίνωσή του το ΥΠΕΞ κάνει λόγο για παράδοξο γεγονός, το οποίο συνιστά η δήλωση της μη αναγνώρισης και σημειώνει ότι «η παραδοξότητα αυτή πρέπει να εκλείψει» και εικάζει ότι «η υπογραφή του πρωτοκόλλου πρέπει να να αποτελέσει ουσιαστικό βήμα για την ομαλοποίηση των σχέσεων της Τουρκίας με την Κυπριακή Δημοκρατία»...

Η υπογραφή του πρωτοκόλλου δεν ήταν δυνατόν να μην επιφέρει αντιδράσεις και στην Τουρκία, όπου ο Ονούρ Οϊμέν, υπαρχηγός του τουρκικού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, τη χαρακτήρισε ως πρώτο βήμα για την αναγνώριση της Κύπρου, ενώ υποστήριξε ότι «όπως και την 1/3, έτσι και τώρα, η Εθνοσυνέλευση δε θα το εγκρίνει το Πρωτόκολλο».

Ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, από την πλευρά του ψευδοκράτους έσπευσε να επισημάνει ότι η Αγκυρα έκανε σαφές πως η υπογραφή δε σήμαινε και «οιανδήποτε αναγνώριση της ελληνοκυπριακής διοίκησης», ενώ ισχυρίστηκε ότι «εάν οι Ελληνοκύπριοι δεν αποδεχτούν τη φιλική χειρονομία των Τουρκοκυπρίων προς αυτούς, ποτέ δε θα βρεθεί λύση στο Κυπριακό»...