Αλί Σουλιμάν

Η ταινία δεν ερευνά ούτε, φυσικά, απαντάει στο παλαιστινιακό πρόβλημα στο σύνολό του. Εξετάζει μόνο μια «παράμετρο» του ζητήματος, αυτή των κομάντος αυτοκτονίας. Μια πράξη απελπισίας, όπως έχει καταγραφεί, η οποία όμως, για όσους θέλουν να γνωρίζουν, είναι αποτέλεσμα και άλλων παραγόντων. Παραγόντων πολιτικών, κοινωνικών, θρησκευτικών, πολιτιστικών, κλπ. Και δεν εκφράζει μόνο την απελπισία. Εκφράζει, ίσως περισσότερο, τη θέληση και την πίστη των Παλαιστινίων στον αγώνα τους!

Η ταινία του Χάνι Αμπού - Aσαντ δε θέλησε να ερευνήσει σε βάθος την περίπτωση που την απασχολεί. Προτίμησε να στραφεί περισσότερο προς το πολιτικό θρίλερ που, εκ των πραγμάτων, εξασφαλίζει μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία, αλλά και «επιτρέπει» στον σκηνοθέτη να κρυφτεί πίσω από την περιπέτεια. Να κρυφτεί, για να αποφύγει να πάρει μια σαφή ταξική πολιτική θέση πάνω στο πρόβλημα. Πού να τα βάζεις, τώρα, με την παγκοσμιοποίηση; Πού να ανοίγεις, τώρα, τέτοια ζητήματα; Ζητήματα που, στη συνέχεια, θα ζητάνε και άλλες λύσεις!

Ομως, έστω και έτσι, το παλαιστινιακό υπάρχει στην ταινία από την αρχή μέχρι το τέλος της. Ο θεατής βλέπει δυο νέους ανθρώπους, ψύχραιμους, σοβαρούς και αποφασισμένους, να περνάνε την τελευταία νύχτα της ζωής τους με τους δικούς τους. Μια νύχτα που μοιάζει με κατευόδιο νεκρών. Αλλά και με προετοιμασίες γάμου! Αφού από τη μια υπάρχει ο πόνος του χαμού (ο κομάντο θα ανατιναχτεί μαζί με τις βόμβες του), και από την άλλη η χαρά της μοναδικής αυτής πράξης (η τιμωρία των ενόχων, η κάθαρση!).

Το θέμα, όπως καταλαβαίνετε, δεν είναι παίξε - γέλασε! Το επόμενο πρωινό, τα δυο νεαρά αυτά άτομα, με ένα άκρως τελετουργικό τρόπο, όπως στο δικό μας Αρκάδι, ας πούμε, ή όπως στο «χορό» του Ζαλόγγου, ή όπως στην έξοδο του Μεσολογγίου, θα ζωθούνε με τις βόμβες και θα τραβήξουν για το Ισραήλ! Τα δυο αυτά νεαρά άτομα ξέρουν πως το «ταξίδι» τους δεν έχει επιστροφή! Αν μετανιώσουν ή αν φοβηθούν και γυρίσουν πίσω τούς περιμένει η ντροπή. Πέρα από τον κίνδυνο, βέβαια, να πέσουν σε ισραηλινά μπλόκα. Μόνοι τους, πάλι, δεν μπορούν να «απασφαλίσουν» τις βόμβες, να «απαλλαγούν» από το «φορτίο» και να χαθούν! Μόνο αυτοί που τους «έζωσαν» μπορούν να τους «αποδεσμεύσουν». Πρέπει οπωσδήποτε να εκραγούν ή να γυρίσουν πίσω ταπεινωμένοι στους συντρόφους τους, στον τόπο τους, στην κατοχή, στην πραγματικότητα!

Ο μονόδρομος αυτός των κομάντος είναι ο μονόδρομος των ίδιων των Παλαιστινίων! Δεν μπορούν να σταματήσουν! Δεν μπορούν να γυρίσουν πίσω! Πρέπει μόνο μπροστά να τραβάνε. Οσες φορές εκδήλωσαν «καλή θέληση» στην άλλη πλευρά, και το έπραξαν πολλές φορές αυτό, εισέπραξαν βόμβες και χειρότερα δεινά! Η μόνη λύση είναι ο πόλεμος! Οσο «τρελή» και «ακατανόητη» πράξη, για ανθρώπους, και αν είναι ο πόλεμος! Πόλεμος και μόνο πόλεμος.

Πολύς κόσμος, ακόμα και καλοπροαίρετος κόσμος, «κλείνει» το παλαιστινιακό σε μια «σύγκρουση» ανάμεσα στους Παλαιστίνιους και τους Ισραηλινούς. Και, φυσικό είναι, να μη φτάνει σε σωστά συμπεράσματα. Να απορεί, όπως κάνει και ο Χάνι Αμπού - Aσαντ με την ταινία του, γιατί, επιτέλους, και οι δυο πλευρές δεν ανοίγουν τα μάτια τους, δε βλέπουν το «κοινό» τους συμφέρον, δεν τα «βρίσκουν»; Γιατί δεν αντιλαμβάνονται, πως αυτή η καθημερινή εναλλαγή των ρόλων, τη μια σκοτώνει ο ένας και την άλλη ο άλλος, έστω και αν ξεκινάνε από διαφορετικές αφετηρίες, είναι αδιέξοδη;

Το Παλαιστινιακό είναι μέρος του παγκόσμιου προβλήματος. Η οριστική λύση του θα έρθει όταν θα διαμορφωθούν οι συνθήκες, που θα επιτρέπουν οριστικές λύσεις στα παγκόσμια ζητήματα! Οταν, δηλαδή, θα έχουμε έναν άλλο κόσμο! Εναν κόσμο χωρίς εκμετάλλευση, δίκαιο και ειρηνικό! Οποιος, λοιπόν, θέλει να συνεισφέρει στην οριστική λύση στο Παλαιστινιακό, ο λαός της Παλαιστίνης και του Ισραήλ, πρώτα απ' όλα (ανάμεσά τους και οι κινηματογραφιστές, βέβαια), πρέπει να εντάξει το ζήτημα στον ταξικό πολιτικό αγώνα, για έναν καλύτερο κόσμο!

Οι δημιουργοί της ταινίας, γεμάτοι καλές και ειρηνόφιλες προθέσεις, δεν είδαν το ζήτημα έτσι! Προσπάθησαν με τις εικόνες τους, οι οποίες έχουν αλήθεια (ρεαλισμό), να ευαισθητοποιήσουν τα «λεπτά» αισθήματα των εμπλεκομένων. Δεν αρνούμαστε πως και αυτό βοηθάει (όταν δεν αποπροσανατολίζει), αλλά, δυστυχώς, ξέρουμε, πως δε λύνονται έτσι αυτά τα ζητήματα!

Ο «Παράδεισος Τώρα», που παρακολουθείται με μεγάλο ενδιαφέρον, αφού, χωρίς να είναι υπόδειγμα κινηματογράφου, έχει πολλές αρετές, δεν άνοιξε ένα μικρό, έστω, παραθυράκι προς τη μοναδική κατεύθυνση της λύσης του ζητήματος (οι ταινίες, βέβαια, δεν είναι παρά ιστορίες, όμως ιστορίες που μπορούν να ανοίξουν παράθυρα!). Δεν αποκάλυψε την ταξική ενότητα, τον πραγματικό - και μοναδικό - δεσμό, που ενώνει τον ισραηλινό λαό με αυτόν της Παλαιστίνης. Δεν έβαλε το ζήτημα στη σωστή του βάση. Δυστυχώς, ανακυκλώθηκε και αυτή, όπως η βία, την οποία προσπάθησε να εξηγήσει «συναισθηματικά». «Συναισθηματικά», όχι ταξικά!

Παίζουν: Καΐς Νασέφ, Αλί Σουλιμάν, Χιάμ Αμπάς, Λούμπνα Αζαμάλ.