Οι σημαντικότεροι σεισμοί που προκάλεσαν τσουνάμι τον περασμένο αιώνα (πρασινωπές περιοχές με διακεκομμένη γραμμή) εκδηλώθηκαν εκεί που δύο τεκτονικές πλάκες συναντώνται κατά μέτωπο, στις λεγόμενες ζώνες καταβύθισης (μπλε γραμμές). Η μία πλάκα βυθίζεται κάτω από την άλλη που ανασηκώνεται, συμπαρασύροντας το νερό από πάνω και δημιουργώντας κύματα τσουνάμι κατά μήκος του ρήγματος. Αλλά το τμήμα του ρήγματος Σουμάτρας - Ανταμάν, απ' όπου ξεκίνησε η καταστροφή στον Ινδικό ωκεανό, δεν είχε προηγούμενο ιστορικό σεισμών μεγαλύτερων των 8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Οταν συνέβη ο σεισμός των 9 Ρίχτερ στο σημείο εκείνο το Δεκέμβρη του 2004, ακολουθούμενος μετά από τρεις μήνες από έναν άλλο μεγάλο σεισμό 8,7 βαθμών (πορτοκαλί οβάλ), οι επιστήμονες άρχισαν να επανεξετάζουν ανάλογα αργά κινούμενα ρήγματα, για τη δυνατότητά τους να προκαλέσουν τσουνάμι. Οι νέες περιοχές που μελετώνται (κόκκινες γραμμές) συμπεριλαμβάνουν εκείνες, όπου ογκώδη χαρακτηριστικά του βυθού ίσως εμποδίζουν την καταβύθιση, αυξάνοντας τη συσσωρευόμενη ένταση στο ρήγμα. Στο διάγραμμα μπορεί να παρατηρήσει κανείς ότι η ζώνη καταβύθισης της αφρικανικής πλάκας κάτω από την ευρασιατική που διέρχεται ανάμεσα στα Κύθηρα και την Κρήτη, είναι από τις ζώνες που εξαρχής κρίνονταν επικίνδυνες για τη δημιουργία τσουνάμι.