- Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο Ολέγκ Γιανόφκι εξέφρασε την άποψη ότι στο επάγγελμά σας πρέπει να ασχολείται κανείς σοβαρά, αλλά όχι με σοβαρότητα. Ποια είναι η δική σας η σχέση με το ποδόσφαιρο;

- Δεν ξεχνάω ποτέ ότι είναι ένα παιχνίδι. Σε πολλές χώρες ανάγεται σε επίπεδο πολιτικής, στην Κολομβία, όπως είναι γνωστό, δολοφονούν τους ποδοσφαιριστές, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι το ποδόσφαιρο παύει να είναι ένα παιχνίδι. Και μάλιστα πολύ σοβαρό παιχνίδι, απ' το οποίο εξαρτάται, όχι μόνο η διάθεση εκατομμυρίων, αλλά και η οικονομία.

- Και πώς εξηγούνται τα τόσα ανέκδοτα, όλα αυτά τα ανέκδοτα και οι παροιμίες γύρω από το ποδόσφαιρο, με πρώτη και καλύτερη αυτή που λέει, "ένας πατέρας είχε τρεις γιους...";

- Δύο έξυπνους κι έναν ποδοσφαιριστή!

- Ακριβώς.

- Δεν είναι δύσκολη η εξήγηση. Στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, όπως και σε κάθε επαγγελματική απασχόληση, πρέπει να δοθείς φανατικά. Στην εποχή του, ο μεγάλος Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής, ο δόκτωρ Σώκρατες, είπε ότι ο οργανισμός ενός ανθρώπου που ασχολήθηκε με το επαγγελματικό ποδόσφαιρο, μπορεί να συγκριθεί με τον οργανισμό ενός 90χρονου. Ο παίκτης, εκτός από τεράστια απώλεια φυσικών δυνάμεων, ξοδεύει κι ένα πολύ μεγάλο μέρος από τον ελεύθερο χρόνο του. Πότε να σπουδάσει; Είναι επίσης κανόνας ότι από τους αριστούχους, το ήρεμο και επιμελές τμήμα της νεολαίας, ποτέ δε βγαίνουν μεγάλοι αθλητές, πολύ περισσότερο ποδοσφαιριστές.

- Κατά την άποψή μου, αριστούχος και μορφωμένος άνθρωπος είναι δύο διαφορετικά πράγματα.

- Σύμφωνοι. Ομως, το μυαλό πρέπει να αναπτύσσεται σταθερά. Οι ποδοσφαιριστές κουράζονται τόσο στις προπονήσεις, που οι περισσότεροι από αυτούς δεν είναι σε θέση να διαβάσουν λογοτεχνία, να προπονήσουν, δηλαδή, το μυαλό τους. Γι' αυτό και συμβαίνει πολλές φορές, να διηγείται κάποιος ένα ανέκδοτο, ο ποδοσφαιριστής να γελάει κι αμέσως μετά να το ξεχνάει.

- Εσείς θυμάστε ανέκδοτα;

- Είχα καλές σπουδές. Μπορείτε, λοιπόν, να θεωρήσετε ότι ανήκω στην άλλη κατηγορία. Θα πρέπει, όμως, να σας πω ότι οι βλάκες μεταξύ των ποδοσφαιριστών είναι τόσοι, όσοι και σε οποιοδήποτε άλλο επάγγελμα. Κι οι μεγάλοι άνδρες πάντα συναντιούνται. Οπως ο Σώκρατες που είναι στην πραγματικότητα δόκτορας. Οσον αφορά τις παροιμίες, εγώ είμαι πιο κοντά σε αυτήν που αγαπάει να επαναλαμβάνει ο Νικολάι Στάροστιν (βετεράνος ποδοσφαιριστής): "Βλάκες δεν μπορούν να παίξουν ποδόσφαιρο".

- Οπως έλεγε η διάσημη προπονήτρια των καταδύσεων Τατιάνα Μαξίμοβα Πετρούχινα, σπουδαίες επιδόσεις στον αθλητισμό μπορούν να πετύχουν ή οι πολύ έξυπνοι άνθρωποι, ή οι ολιγόμυαλοι. Οπως έχει δείξει η πρακτική, το νευρικό σύστημα των τελευταίων πολύ λιγότερο εκτίθεται στο στρες και την πίεση. Στην πολύχρονη προπονητική σας καριέρα, προφανώς έχετε συναντήσει και τους μεν και τους δε. Με ποιους είναι πιο ενδιαφέρον να εργάζεται κανείς; Με αυτούς που έχουν την τάση να αναλύουν και να στοχάζονται, ή με εκείνους οι οποίοι σε οποιαδήποτε κατάσταση θα εφαρμόσουν τις εντολές σας;

- Εάν ο παίκτης αρχίσει να αμφισβητεί τις εντολές μου, δεν πρόκειται να συνεχίσει να δουλεύει μαζί μου. Δεν είμαι οπαδός της θεωρίας ότι πρέπει να επιβάλω την άποψή μου, είμαι έτοιμος να ακούσω και την άλλη άποψη, αλλά από τη στιγμή που θα πάρω την απόφασή μου, απαιτώ απόλυτη υπακοή.

- Εχω ακούσει ότι είστε μνησίκακος.

- Πράγματι, έτσι είναι. Πέρυσι για τρεις μήνες έτρεχα τον Τσιμπαλάρ. Φυσικά, όχι αναίτια. Τη φετινή περίοδο όμως, ανακηρύχτηκε κορυφαίος παίκτης του πρωταθλήματος.

- Λένε, επίσης, ότι έχετε θέσει τον Σαλένκο σε δυσμένεια.

- Ανοησίες. Απλώς δεν τον γνωρίζω ως ποδοσφαιριστή. Οτι πέτυχε πέντε γκολ στο Καμερούν στο πρόσφατο παγκόσμιο πρωτάθλημα, να με συγχωρείτε, αλλά δε λέει τίποτα. Ο Σαλένκο στην Ισπανία δεν έδειξε το ταλέντο του, ούτε στη Λογκρονιές, ούτε στη Βαλένθια. Γιατί πρέπει να τον καλέσω στην Εθνική; Αλλά και σε ποια θέση να τον βάλω; Στο κάτω κάτω, και ο Σαντίριν τις περισσότερες φορές τον κρατούσε στον πάγκο.

- Ποια από τις ομάδες σας, ακόμα και από αυτές που παίξατε, βρίσκεται πιο κοντά στο τέλειο;

- Πιστεύω, η σημερινή Σπαρτάκ. Εχει συγκεντρώσει στις γραμμές της ποδοσφαιριστές διαφορετικού στιλ, γι' αυτό και στο παιχνίδι της παρουσιάζει μια ποικιλομορφία. Τεχνικό και ταυτόχρονα δυναμικό. Δύσκολα ο αντίπαλος να τρέξει περισσότερο ή να κλέψει την μπάλα. Αν και από πλευράς θεάματος, πρέπει να παραδεχτώ ότι η Σπαρτάκ, στην οποία εγώ αγωνίστηκα, ήταν πιο καλή. Επιτρεπόταν περισσότερος αυτοσχεδιασμός. Υπήρχαν παίκτες, που, στο μικρότερο τμήμα του αγωνιστικού χώρου, μπορούσαν να κάνουν θαύματα. Εκείνη την περίοδο, υπήρχε η καθημερινή αντιπαράθεση ανάμεσα στο θεαματικό ποδόσφαιρο, το οποίο καθιέρωσε ο Μπέσκοφ και στο δυναμικό τεχνικό ποδόσφαιρο του Λομπανόφσκι. Με όλη την εκτίμηση που τρέφω και στον έναν και στον άλλο, τους οποίους θεωρώ μεγάλους προπονητές, νομίζω ότι το ιδανικό βρίσκεται στη συνένωση των δύο στιλ. Γι' αυτό θεωρώ τη σημερινή Σπαρτάκ περισσότερο σύγχρονη, σε σχέση με την ομάδα στην οποία εγώ αγωνίστηκα. Πάντως, αν βρίσκονταν αντιμέτωπες, δύσκολα θα έκανα επιλογή.

- Προφανώς όλοι οι προπονητές διακατέχεστε από μια ιδιόμορφη νοσταλγία.

- Είναι εύκολο να το εξηγήσεις. Οσο πιο σύγχρονος γίνεται ο αθλητισμός, τόσο δυσκολότερα να σκεφτείς κάτι καινούριο για να τον βελτιώσεις. Οταν οι Βραζιλιάνοι καθιέρωσαν στο ποδόσφαιρο το σύστημα 4 - 2 - 4, όλος ο κόσμος, για πολλά χρόνια, το θεωρούσε πρωτοποριακό. Στη συνέχεια, για πολλά χρόνια κυριάρχησε η αμυντική άποψη των Ιταλών, το "κατενάτσιο", κι ακολούθησε το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο των Ολλανδών. Τα τελευταία δέκα χρόνια δεν έχει παρουσιαστεί τίποτα το ριζοσπαστικά νέο. Αν αναλύσεις την ανάπτυξη οποιασδήποτε επιστήμης, για παράδειγμα της Φυσικής και των Μαθηματικών, την κάθε ανακάλυψη ακολουθούσε μακρά περίοδο στασιμότητας. Στην πραγματικότητα, όχι στασιμότητας, αλλά ερευνών. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχει καμία αλλαγή. Εχει προσέξει πόσο ψήλωσε τα τελευταία χρόνια το ποδόσφαιρο; Παίκτης κοντά στα δύο μέτρα δεν είναι πλέον σπάνιο φαινόμενο. Οταν έπαιζα στη Σπαρτάκ, θυμάμαι σ' ένα παιχνίδι με την Καϊζερσλάουτερντ, ήμαστε πολύ πίσω από πλευράς φυσικής κατάστασης. Η σημερινή Σπαρτάκ, αλλά και η Εθνική, δεν είναι καθόλου πιο αδύνατη από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή ομάδα.

- Τότε γιατί οι ποδοσφαιριστές μας δεν είναι τυχεροί ούτε στο παγκόσμιο, ούτε στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα, ούτε στην ευρωπαϊκή λίγκα; Ακόμα και τώρα που η Εθνική προκρίθηκε στην τελική φάση του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος της Αγγλίας και η Σπαρτάκ στην προημιτελική φάση της ευρωπαϊκής λίγκας, η άποψη που κυριαρχεί είναι ότι δεν μπορούν τίποτα παραπάνω, καθώς έφτασαν στα όρια των δυνατοτήτων τους.

- Παρόμοια ερωτήματα υποβάλλονται από ερασιτέχνες. Πάνω απ' όλα, η Ρωσία είναι χώρα του βορρά. Δεν έχουμε ποδοσφαιρική κουλτούρα, όπως για παράδειγμα οι Βραζιλιάνοι από τα γεννοφάσκια τους.

- Το ίδιο δεν υπάρχει στην Ολλανδία και τη Γερμανία... Επιπλέον η Βραζιλία αναδείχτηκε μόλις τέσσερις φορές παγκόσμια πρωταθλήτρια.

- Το ποδόσφαιρο αναπτύσσεται καλύτερα στις χώρες που παίζεται όλο το χρόνο και από το πρωί μέχρι το βράδυ. Επιπλέον από μικρή ηλικία. Σ' εμάς υπάρχουν περιπτώσεις που παίκτες έρχονται στην ομάδα χωρίς να γνωρίζουν βασικά πράγματα. Πρέπει να μένουμε έκπληκτοι, όχι για όσα χάνουμε, αλλά για όσα περιοδικά κερδίζουμε και, μάλιστα, όχι απέναντι στις πιο αδύναμες ομάδες. Θα μιλήσουμε για σταθερότητα, όταν θα επισκευάσουμε χίλιους αγωνιστικούς χώρους, θα βρούμε χρήματα να πληρώσουμε τους ειδικούς, θα επενδύσουμε κεφάλαια στο παιδικό ποδόσφαιρο. Οταν οι μαμάδες δε θα τιμωρούν τα πιτσιρίκια που γύρισαν σπίτι με σχισμένα παπούτσια, οδηγώντας τα από το χέρι στο καλλιτεχνικό πατινάζ, αλλά θα τους λένε "παίξε παιδί μου ποδόσφαιρο". Στη Γερμανία, τα παιδιά ξεκινάνε να παίζουν ποδόσφαιρο σε ηλικία πέντε χρόνων κι επιπλέον η ήττα σε οποιοδήποτε επίπεδο θεωρείται από τους φιλάθλους καταστροφή.

- Μπορείτε να φανταστείτε τον εαυτό σας στη σύνταξη;

- Θεέ μου! Μα είμαι μόλις σαράντα ενός χρόνων. Δεν μπορώ καν να φανταστώ ότι θα ξυπνήσω ένα πρωί και δε θα έχω πού να πάω. Ο οργανισμός απαιτεί φόρτο δουλιάς.

- Οταν λέτε φόρτο δουλιάς, θα πρέπει να υπονοήσουμε ποδόσφαιρο.

- Φυσικά, ή κάποιο άλλο παιχνίδι. Ποτέ δεν μπόρεσα να πείσω τον εαυτό μου απλώς να τρέξει. Πριν πολλά χρόνια, βρέθηκα σε ένα εργοστάσιο και είδα πώς δουλεύουν οι εργαζόμενοι στην αλυσίδα. Επαθα σοκ. Από εκείνη την ημέρα, κατάλαβα ότι δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα στη ζωή από τη μονότονη δουλιά.

- Κάποτε διάβασα ότι στις ΗΠΑ προσπαθούν να μην πάρουν νέγρους στην αλυσίδα, επειδή μπορούν να τρελαθούν από τη μονοτονία.

- Δεν είμαι νέγρος, αλλά μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου σ' αυτή τη διαδικασία. Η αυτούς που τρέχουν 42 χιλιόμετρα.

- Δεν πέρασε, όμως, ποτέ από το μυαλό σας ότι και για τους Αμερικανούς το ποδόσφαιρο είναι ένα μονότονο παιχνίδι. Κάποιος έγραψε στους "Λος Αντζελες Τάιμς" ότι παρακολούθησε όλα τα παιχνίδια του παγκόσμιου πρωταθλήματος από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να είναι ηλίθιος κανείς να κυνηγάει επί ενενήντα λεπτά χωρίς αποτέλεσμα μια μπάλα και δυο φορές ηλίθιος αυτός που κάθεται και παρακολουθεί από την εξέδρα ή την τηλεόραση.

- Στην Αμερική απουσιάζει απολύτως η ποδοσφαιρική κουλτούρα. Εκεί συνήθισαν σε κάθε παιχνίδι να κρατούν στατιστικά και να μετράνε. Με σκορ 0 - 0 τι να μετρήσουν; Ο πραγματικός ποδοσφαιρικός καλοφαγάς παίρνει ικανοποίηση από πολλά πράγματα. Το αποτέλεσμα είναι το βασικό. Οταν βλέπω μια θαυμάσια κομπίνα, έστω και χωρίς το επιθυμητό αποτέλεσμα, αισθάνομαι κολοσσιαία ικανοποίηση. Ενα σκορ 10 - 10, για μένα και κάθε επαγγελματία, πάνω απ' όλα, υποδηλώνει ότι και η μια και η άλλη ομάδα έχουν τρύπιες άμυνες.