Μιλώντας σε εκδήλωση του ΣΥΝ στην Αθήνα, ο Κεν Κόουτς τόνισε την ανάγκη υιοθέτησης μιας πολιτικής πλήρους απασχόλησης, σαν "ακρογωνιαίου λίθου για την οικοδόμηση μιας Ευρώπης πάνω στις ανάγκες των ανθρώπων" και ανακοίνωσε την πρόθεση πραγματοποίησης σχετικού ευρωπαϊκού Συνεδρίου στα τέλη Μάη στις Βρυξέλλες, ενώ στο ίδιο πλαίσιο ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Γ. Παπαντωνίου, δήλωσε στο "Βήμα" (13.5.97), ότι "πάμε για ένα αριστερό Μάαστριχτ".

Η ανάγκη ενός αριστερού λίφτινγκ, της σκληρής αντιλαϊκής πολιτικής των προγραμμάτων σύγκλισης, που υιοθετούν και εφαρμόζουν οι σοσιαλιστές σ' ολόκληρη την Ευρώπη, φαίνεται ότι αποκτά επείγουσα σημασία, αφού υπαγορεύεται από μια σειρά λόγους.

***

Παράλληλα το μονοπωλιακό κεφάλαιο επιχειρεί να αξιοποιήσει την όξυνση των προβλημάτων που το ίδιο προκαλεί στους εργαζόμενους, σαν μοχλό για να επιβάλει μια γενικότερη αναδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων σε βάρος της εργατικής τάξης. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, ιδιαίτερα την πρώτη περίοδο, οι αντιδραστικές ρυθμίσεις της "Λευκής Βίβλου" επιχειρήθηκαν να περάσουν σαν μέτρα αντιμετώπισης του προβλήματος της ανεργίας π. χ. η λύση της μερικής απασχόλησης που μπορεί να μοιράσει μια θέση πλήρους απασχόλησης στα δύο.

Με βάση τα παραπάνω, επιχειρείται πρώτα απ' όλα μια άσφαιρη, φραστική σε μεγάλο βαθμό διαφοροποίηση των Ευρωπαίων σοσιαλιστών από σημεία της νεοσυντηρητικής πολιτικής, η οποία περιορίζεται στην αναγνώριση της όξυνσης των προβλημάτων των εργαζομένων (ανεργία, φτώχεια κλπ.) και στη διακήρυξη της πρόθεσης περιορισμού των αρνητικών συνεπειών της πολιτικής που εφαρμόζεται, τουλάχιστον για τα πιο αδύνατα και χτυπημένα τμήματα της εργατικής τάξης, με δεδομένο το σημερινό στρατηγικό προσανατολισμό της ΕΕ.***

Θα μπορούσε να προσθέσει κανείς πολλά ακόμα παραδείγματα. Ομως η ουσία του ζητήματος είναι ότι η αποδοχή και η ενεργός στήριξη απ' την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία του στρατηγικού πλαισίου της Συνθήκης του Μάαστριχτ, καθιστά μηδαμινά τα περιθώρια πολιτικών ελιγμών της. Η αποδοχή του στόχου της νομισματικής σταθερότητας και της ΟΝΕ και η γενικότερη αναγόρευση του στόχου της ανταγωνιστικότητας του κοινοτικού ιμπεριαλισμού στα πλαίσια του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, σαν βασικού κριτηρίου των όποιων πολιτικών επιλογών, καθιστά υποχρεωτική την εφαρμογή της σημερινής σκληρής αντιλαϊκής πολιτικής.

Τα συγκεκριμένα κριτήρια σύγκλισης του Μάαστριχτ αποτελούν ένα ΕΝΙΑΙΟ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΣΤΟΧΩΝ, που αποκλείουν την εφαρμογή μιας διαφορετικής αστικής πολιτικής. Για παράδειγμα η αποδοχή του κριτηρίου του ορίου 3% για το έλλειμμα, δεν επιτρέπει σε καμιά σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση ν' ακολουθήσει ριζικά διαφορετική πολιτική στον τομέα των κρατικών επενδύσεων παρά τις διακηρύξεις. Ομοια η αποδοχή των θέσεων της "Λευκής Βίβλου" δρα απαγορευτικά σε οποιαδήποτε σκέψη τόνωσης της οικονομικής ζωής μέσω της παροχής ουσιαστικών αυξήσεων στους εργαζόμενους.

Γι' αυτό άλλωστε και ο σύμβουλος του Γάλλου προέδρου του Σοσιαλιστικού ΚόμματοςΚλοντ Αλέγκρ συνιστά να μην αναλαμβάνονται προεκλογικές δεσμεύσεις οι οποίες δεν είναι εύκολο να εκπληρωθούν και προτείνει "Soyons aeriens", δηλαδή "ας είμαστε νεφελώδεις".

Γενικότερα οι απαιτήσεις του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού μειώνουν σε μεγάλο βαθμό τις εναλλακτικές λύσεις του Διευθυντηρίου των Βρυξελλών, για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των κοινοτικών μονοπωλίων. Η απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας στο Νόρτβικ για τη σύναψη Συμφώνου Σταθερότητας και Οικονομικής Μεγέθυνσης, είναι χαρακτηριστική πάνω σ' αυτό. Σύμφωνα με το Σύμφωνο αυτό όλα τα κράτη - μέλη δεσμεύονται να τηρούν το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο, για μια δημοσιονομική θέση που θα προσεγγίζει την ισορροπία ή θα παρουσιάζει πλεόνασμα, όπως προβλέπεται στα σημερινά προγράμματα σύγκλισης όλων των κρατών - μελών.

Η όποια διαφοροποίηση λοιπόν, αναμένεται να περιοριστεί σε συμπληρωματικές προτάσεις, όπως αυτή της έκδοσης ευρωομολόγων απ' την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για το δανεισμό των εθνικών κυβερνήσεων που θα χρηματοδοτήσουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Προτάσεις που σε κανένα βαθμό δεν τροποποιούν την ουσία και την κατεύθυνση της σημερινής σκληρής αντιλαϊκής πολιτικής.

***

Γι' αυτό και όλη αυτή η φαινομενική κινητικότητα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας δεν είναι παρά ένα ατελείωτο σημειωτόν στο νεοσυντηρητικό βάλτο της στρατηγικής των κοινοτικών μονοπωλίων. Από ένα τέτοιο πολιτικό χώρο, που δεν τολμά ούτε να θέσει το ερώτημα: "Ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη για ποιον;", οι εργαζόμενοι δεν έχουν να περιμένουν τίποτα θετικό.

Στις σημερινές συνθήκες για όποιον σκέφτεται με γνώμονα τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, ο δρόμος της στρατηγικής αντιπαράθεσης με τις επιλογές της ΕΕ, ο δρόμος της αναζήτησης διεξόδου σε αντιιμπεριαλιστική - αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση είναι πραγματικά μονόδρομος.

Μάκης ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Ολη αυτή η φαινομενική κινητικότητα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας δεν είναι παρά ένα ατελείωτο σημειωτόν στο νεοσυντηρητικό βάλτο της στρατηγικής των κοινοτικών μονοπωλίων. Από ένα τέτοιο πολιτικό χώρο, που δεν τολμά ούτε να θέσει το ερώτημα: "Ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη για ποιον;", οι εργαζόμενοι δεν έχουν να περιμένουν τίποτα θετικό