Νέα κυβέρνηση και νέα Βουλή από σήμερα στην Αλγερία, δέκα μέρες μετά τη διεξαγωγή των πρώτων κοινοβουλευτικών εκλογών. Ο στρατηγός και Πρόεδρος, Λιαμίν Ζερουάλ, αναμένεται να διορίσει, σήμερα, τον νέο πρωθυπουργό, και όμως, δύο βδομάδες μετά την "ιστορική πρώτη" της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος, τίποτα δε φαίνεται να έχει αλλάξει στη βορειοαφρικανική αυτή χώρα.

Ο στρατηγός Λιαμίν Ζερουάλ παραμένει πρώτος άνδρας της Αλγερίας και ο συνασπισμός κομμάτων, που ο ίδιος συνέστησε πριν από 3 μήνες, εξήλθε νικητής από τις εκλογικές κάλπες. Η Εθνική Δημοκρατική Ενωση, του στρατηγού Ζερουάλ, συγκέντρωσε 3.533.762 ψήφους και 155 έδρες από τις 380 της αλγερινής Βουλής. Ακολούθησε το Κοινωνικό Κίνημα για την Ειρήνη (το θεσμικό ισλαμικό κόμμα του σεϊχη Μαχφούντ Ναχνάχ) με 69 έδρες, το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο με 64 έδρες, το ισλαμικό Κόμμα Εναχντα με 34 έδρες, η προοδευτική Ενωση για τον Πολιτισμό και τη Δημοκρατία του Σαϊντ Σααντί με 19 έδρες, η, επίσης προοδευτική, Ενωση για τη Δημοκρατία και τις Ελευθερίες με 1 έδρα, το Μέτωπο των Σοσιαλιστικών Δυνάμεων με 19 έδρες, το Κόμμα των Εργατών με 4 έδρες, το Ρεπουμπλικανικό Προοδευτικό Κόμμα με 3 έδρες, το Κοινωνικό Φιλελεύθερο Κόμμα με 1 έδρα και άλλοι ανεξάρτητοι υποψήφιοι με 11 έδρες. Η συμμετοχή των ψηφοφόρων ξεπέρασε κάθε προσδοκία φθάνοντας το 65,6%, ποσοστό που κανείς δεν ανέμενε εξαιτίας των αλλεπάλληλων βομβιστικών επιθέσεων και απειλών από τους εξτρεμιστές ισλαμιστές.

Μια πρώτη ματιά στα επίσημα αποτελέσματα δίνει την εντύπωση ότι η εκλογική διαδικασία στην Αλγερία κύλησε ομαλά και ότι αποτελεί ένα πρώτο βήμα της στρατοκρατικής ηγεσίας της προς τον εκδημοκρατισμό της χώρας. Η εικόνα αυτή, όμως, ανταποκρίνεται στην καθημερινή πραγματικότητα της Αλγερίας και, κυρίως, έχει όντως κάποιο απτό αντίκρισμα για τον αλγερινό λαό;

Η διεξαγωγή των πρώτων εκλογών είναι γεγονός, έστω και αν πραγματοποιήθηκαν υπό το άγρυπνο βλέμμα 200.000 και πλέον ανδρών των αρχών ασφαλείας. Επί τόπου βρέθηκαν 240 διεθνείς παρατηρητές, που, εκ των υστέρων, άφησαν να εννοηθεί ότι δεν μπορούν να αποκλείσουν το ενδεχόμενο νοθείας και παραποίησης των αποτελεσμάτων. Χαρακτηριστική είναι η ανακοίνωση της ειδικής επιτροπής τεχνικών του ΟΗΕ, στην οποία τονίζεται ότι και μόνο το γεγονός ότι οι 5.000 από τις 35.000 κάλπες, που χρησιμοποιήθηκαν στις εκλογές, ήταν μεταφερόμενες, αρκεί για να προσβληθεί το αδιάβλητο των εκλογών.

Η άποψη των διεθνών παρατηρητών συμπίπτει με τις εκτιμήσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, τα οποία, πριν καν την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, κατέθεσαν περισσότερες από 1.000 ενστάσεις στο αλγερινό Συνταγματικό Συμβούλιο. Απορρίφθηκαν όλες ως αβάσιμες, κάτι, βέβαια, που δεν προκάλεσε ιδιαίτερη εντύπωση στους διαμαρτυρόμενους. Αλλωστε, τόσο οι κανονισμοί των εκλογών όσο και η ίδια η προεκλογική εκστρατεία προοιωνίζονταν το τελικό αποτέλεσμα. Προετοιμάζοντας το έδαφος και για την κοινοβουλευτική επικράτησή του, ο Λιαμίν Ζερουάλ είχε, ήδη, προνοήσει να προχωρήσει σε συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, τον περασμένο Φλεβάρη, τις οποίες "βεβαίως" ενέκρινε μέσα από δημοψήφισμα ο αλγερινός λαός.

Οι μεταρρυθμίσεις έθεταν εκτός της εκλογικής καλένδας - και εκτός νόμου - κάθε κόμμα ή παράταξη που έχει ως βασική του αρχή τη θρησκεία, με αποτέλεσμα να εξοβελιστούν με μία κίνηση οι κύριοι αντίπαλοί του, οι εξτρεμιστές ισλαμιστές. Οπως χαρακτηριστικά σχολίαζε ο Αλγερινός νομικός Νουρεντίν Σααντί, "μέσα από το νέο Σύνταγμα, ο στρατηγός Ζερουάλ και ο αλγερινός στρατός κατάφεραν να "δέσουν" την πολιτική ζωή στα μέτρα τους". Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας επιβλήθηκε τηλεοπτική λογοκρισία στα κόμματα της προοδευτικής αντιπολίτευσης και κυρίως στο Μέτωπο των Σοσιαλιστικών Δυνάμεων και στο Κόμμα των Εργατών.

Δεν έλειψαν, μάλιστα, και εκείνοι που απέδωσαν στις δυνάμεις του Λιαμίν Ζερουάλ τις απάνθρωπες σφαγές άμαχων χωρικών, που σημάδεψαν την προεκλογική εκστρατεία. Για πολλούς πολιτικούς αναλυτές, ανάμεσα στους οποίους και πολλοί μελετητές όπως ο Κλεμάν Ενρί, ειδικός αναλυτής σε θέματα Μέσης Ανατολής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, μέσα από την αιματοβαμμένη αυτή τακτική, ο αλγερινός στρατός προσπάθησε να προκαλέσει την οργή της κοινής γνώμης κατά των εξτρεμιστών ισλαμιστών, των οποίων η επιρροή μοιάζει να αυξάνει.

Αλλωστε, αναπάντητο, λογικά, μένει το ερώτημα, πώς ένας συνασπισμός κομμάτων που δημιουργήθηκε μόλις πριν από 3 μήνες, και που δεν έχει κανένα πρόγραμμα, κατάφερε να συγκεντρώσει τόσες πολλές ψήφους. Είναι να αναρωτιέται κανείς πώς ο ισλαμιστής Μαχμούντ Ναχνάχ, που στις προεδρικές εκλογές είχε συγκεντρώσει 3.000.000 ψήφους και στις προεκλογικές του συγκεντρώσεις πήραν μέρος δεκάδες χιλιάδες υποστηρικτές του, συγκέντρωσε μόλις 1.533.185 ψήφους, αλλά και πώς ο Σαϊντ Σααντί, της Ενωσης για τον Πολιτισμό και τη Δημοκρατία, που στις προεδρικές ξεπέρασε το 1.000.000 ψήφους, δεν έλαβε ούτε τους μισούς.

Ο αλγερινός λαός, όμως, ψήφισε, τουλάχιστον στο μεγαλύτερο ποσοστό του. Και ψήφισε γνωρίζοντας τόσο τα "τεχνάσματα" του Λιαμίν Ζερουάλ και το προκαθορισμένο αποτέλεσμα, όσο και τις απειλές των εξτρεμιστών ισλαμιστών. Ο αλγερινός λαός, που τα τελευταία πέντε χρόνια βρίσκεται στο μέσο των πυρών της στρατοκρατούμενης εξουσίας και των εξτρεμιστών ισλαμιστών, μην έχοντας ταχθεί στο πλευρό των μεν ή των δε, ψήφισε δείχνοντας με τον πλέον έντονο τρόπο την επιθυμία του για δημοκρατία, για γαλήνη, για τερματισμό του ακατάπαυστου και, για τους περισσότερους, παράλογου αιματοκυλίσματος.

Κανείς Αλγερινός δε μοιάζει να αυταπατήθηκε έστω και μία στιγμή ότι οι πρώτες κοινοβουλευτικές εκλογές θα γίνονταν νομότυπα και κανείς δεν πίστεψε ότι θα έλυναν το πρόβλημα της βίας, που ταλανίζει τη χώρα από το Γενάρη του 1992, οπότε ο στρατός κατέλαβε την εξουσία ακυρώνοντας τον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών, ο οποίος έδινε σημαντική πλειοψηφία στους εξτρεμιστές ισλαμιστές, που τέθηκαν αυτομάτως εκτός νόμου. Οι 60.000 και πλέον νεκροί, που καταμετρούν οι σκληρές εμφύλιες συγκρούσεις οι οποίες μαίνονται από τότε, - θύματα που προέρχονται στη συντριπτική τους πλειοψηφία από τον άμαχο πληθυσμό - δεν αφήνουν περιθώρια αυταπάτης.

Η Αλγερία αργοπεθαίνει βυθιζόμενη στον εμφύλιο. Με κατά κεφαλήν εισόδημα που δεν ξεπερνά τα 1.200 δολάρια το χρόνο - λιγότερο από το μισό του ποσού που κέρδιζαν πριν από 5 χρόνια -, με ανεργία που φθάνει επισήμως το 28% και με παντελή ανυπαρξία κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο Αμπντέλ Χαμέντ Μπραχίμι, οικονομολόγος και πρώην υπουργός που σήμερα είναι εξόριστος, ο αλγερινός λαός δεν έχει περιθώρια επιλογών και για πολλούς η μόνη λύση είναι η μετανάστευση.

Τελικά, οι εκλογές είχαν κάποιο νόημα; Για την εξουσία του Λιαμίν Ζερουάλ, είχαν χωρίς καμία αμφιβολία μεγάλη σημασία, απαντούν οι περισσότεροι Αλγερινοί πολιτικοί της αντιπολίτευσης αλλά και εξέχουσες προσωπικότητες της αλγερινής κοινότητας στο εξωτερικό, όπως είναι ο πανεπιστημιακός καθηγητής Ιστορίας Μοχάμεντ Χαρμπί, που σημειώνει ότι "μέσα από τις εκλογές πέτυχε να διασφαλίσει τη νομιμότητα της εξουσίας του στα μάτια των δυτικών κυβερνήσεων και για να είμαστε ειλικρινείς αυτός ήταν ο στόχος του στρατηγού Ζερουάλ και όχι ο αλγερινός λαός".

Ο στόχος του Λιαμίν Ζερουάλ, στον έναν ή τον άλλο βαθμό, μοιάζει να επιτεύχθηκε, καθώς οι περισσότερες δυτικές κυβερνήσεις, με επικεφαλής την αμερικανική, εκτίμησαν ότι "παρά τα λάθη και τις παρατυπίες που μπορεί να έγιναν, οι εκλογές αυτές δίνουν ελπίδες στη δημοκρατία". Τα δεδομένα, όμως, για τον αλγερινό λαό δεν αλλάζουν και, μάλιστα, για πολλούς η "νομιμοποίηση" του καθεστώτος Ζερουάλ κλείνει ακόμα περισσότερο το δρόμο του διαλόγου για τη λήξη των εμφυλίων συγκρούσεων. Ενισχυμένος "νομότυπα" από τη λαϊκή εντολή, ο Αλγερινός Πρόεδρος θα αρνηθεί κατηγορηματικά το διάλογο με τους εξτρεμιστές ισλαμιστές, προοπτική που έχει επανειλημμένως φέρει στο προσκήνιο η προοδευτική αντιπολίτευση της χώρας. Από την πλευρά τους, οι εξτρεμιστές ισλαμιστές, που είτε στην παρανομία είτε καλυμμένοι πίσω από το "θεσμικό" προσωπείο των ισλαμικών κομμάτων συγκινούν μεγάλο ποσοστό της κοινής γνώμης, θα απαντήσουν με βία στην καταστολή και έτσι ο αιματοβαμμένος φαύλος κύκλος του εμφυλίου διαγράφεται αναπόφευκτος.

"Η σημαία μας δεν είναι πια πράσινη, άσπρη και κόκκινη, είναι μόνο κόκκινη", σχολίαζε πικρά μια Αλγερινή στην εφημερίδα "Λε Μοντ". "Για να απελευθερώσουμε τη χώρα από τους Γάλλους παλέψαμε επτά χρόνια", συμπλήρωνε, όμως, αμέσως. "Και για να κερδίσουμε την ειρήνη θα πρέπει να παλέψουμε ακόμα, γιατί η μάχη μοιάζει μόλις να άρχισε".

Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ