Ο πρώτος μήνας του 1996 σημαδεύτηκε από τη σοβαρότερη κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά το 1974, την κρίση των Ιμια στα τέλη του Γενάρη. Πρόκειται για ένα γεγονός που αποτέλεσε σημείο αναφοράς για τους επόμενους μήνες και που οι επιπτώσεις του ακόμα δεν έχουν διαφανεί σε όλη τους την έκταση.

Στις άμεσες συνέπειες της κρίσης των Ιμια είναι η επιβολή ενός καθεστώτος περιορισμένης εθνικής κυριαρχίας,καθεστώς... διεθνών υδάτων, στην περιοχή των συγκεκριμένων βραχονησίδων και η προβολή εκ μέρους της Τουρκίας της θεωρίας περί "γκρίζων ζωνών" ευρύτερα στο Αιγαίο. Ο δε απολογισμός είναι τρεις ανθρώπινες ζωές,που αποτελούσαν το πλήρωμα του ελληνικού ελικοπτέρου, που κατέπεσε στη θαλάσσια περιοχή.

Το χρονικό της κρίσης είχε προϊστορία ενός μήνα πριν από την κορύφωση, όταν στις 26 Δεκέμβρη 1995 τουρκικό φορτηγό πλοίο προσάραξε στη βραχονησίδα Ιμια και ο Τούρκος πλοίαρχος αρνήθηκε την ελληνική βοήθεια με τον ισχυρισμό ότι το σκάφος βρίσκεται σε τουρκικά ύδατα. Τελικά, το πλοίο αποκολλήθηκε στις 28 Δεκέμβρη 1995 από ελληνικά ρυμουλκά.

Ομως στις 25 Γενάρη 1996 η τουρκική εφημερίδα "Χουριέτ" φέρνει στη δημοσιότητα το γεγονός, δίνοντας το έναυσμα για την κήρυξη του "πολέμου των σημαιών".Την ίδια μέρα ο δήμαρχος Καλύμνου με άλλους συμπολίτες του πηγαίνει στην Ιμια και υψώνει την ελληνική σημαία.

Στις 28 Γενάρη 1996 Τούρκοι υποδυόμενοι τους δημοσιογράφους πήγαν με ελικόπτερο στη βραχονησίδα, αφαίρεσαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική.

Η ελληνική σημαία κατόπιν άνωθεν εντολής υψώνεται και πάλι από το πλήρωμα ελληνικού πολεμικού πλοίου.

Την επόμενη μέρα, 29 Γενάρη 1996,η Τουρκία επισημοποίησε την απαίτησή της, ζητώντας με διάβημα την έναρξη διμερούς διαλόγου για τη ρύθμιση του καθεστώτος των βραχονησίδων στο Αιγαίο. Η κατάσταση οδηγείται δε αδιέξοδο.Μετά από αυτά ο "πόλεμος των σημαιών" δίνει στις 30 Γενάρη 1996 τη θέση του σε μια πρωτοφανή κινητοποίηση της στρατιωτικής μηχανής Ελλάδας και Τουρκίας. Στη θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Καλύμνου βρίσκονταν καθ' όλη τη διάρκεια της κορύφωσης της κρίσης οι στόλοι Ελλάδας και Τουρκίας, ενώ κατά διαστήματα πετούσαν και από τις δύο πλευρές μαχητικά αεροσκάφη.

Η κορύφωση της κρίσης ξεκίνησε πριν τα ξημερώματα της 30ής Γενάρη, όταν διαπιστώθηκε ότι τουρκικά πολεμικά πλοία είχαν αποπλεύσει από τις βάσεις τους, στο Αξάζ και τη Σμύρνη, στα απέναντι τουρκικά παράλια. Αμέσως σήμανε συναγερμός στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων στα υπόγεια του υπουργείου Αμυνας και ενημερώθηκαν ο υπουργός Αμυνας και ο πρωθυπουργός.

Στις 7.30 το πρωί μια τουρκική φρεγάτα παραβίασε τα ελληνικά χωρικά ύδατα με κατεύθυνση τις νησίδες Ιμια και ένα ελικόπτερο απογειώθηκε από αυτήν με προφανή στόχο να αποβιβάσει εκεί Τούρκους στρατιώτες πράγμα που τελικά αποτράπηκε.

Οπως έγινε γνωστό εκ των υστέρων, στις 2 μετά τα μεσάνυχτα της 30 προς 31 Γενάρη περίπου δέκα Τούρκοι κομάντος επιβιβάστηκαν στη μία από τις δύο βραχονησίδες, τη μικρή Ιμια.Το γεγονός αυτό τα ελληνικά επιτελεία το πληροφορήθηκαν από... τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης στις 3.30 περίπου το πρωί.

Πέρασαν δύο ώρες, όταν στις 5.30 π.μ. ελληνικό ελικόπτερο, που σηκώθηκε από τη φρεγάτα "Ναυαρίνο",προσέγγισε τη βραχονησίδα και εντόπισε τους Τούρκους κομάντος. Είναι το μοιραίο ελικόπτερο που, μετά την ολοκλήρωση της αποστολής του και κατά την επιστροφή του στην ελληνική φρεγάτα, κατέπεσε και συνετρίβη στη θάλασσα 2 ν. μίλια βόρεια των Ιμια. Τρεις αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού είναι το ανθρώπινο "τίμημα" της κρίσης. Πρόκειται για τους: Υποπλοίαρχο Χ. Καραθανάση,34 ετών, υποπλοίαρχο Π. Βλαχάκο,31 ετών και αρχικελευστή Ε. Γιάλοψο,29 ετών.

Η κρίση των βραχονησίδων Ιμια επιβεβαίωσε πανηγυρικά μια πραγματικότητα που έρχεται κάθε φορά σε ανάλογες περιστάσεις στην επιφάνεια. Την πραγματικότητα της εξάρτησης και της υποτέλειας. Με δεδομένο αυτό οι χειρισμοί της κυβέρνησης ήταν τουλάχιστον αδιέξοδοι, αν όχι τυχοδιωκτικοί και επικίνδυνοι.Το αποτέλεσμα της προσωρινής έξαρσης της κρίσης είναι γνωστό. Αντί να αποκρούσουμε, ως χώρα, την προκλητική αμφισβήτηση μιας ελληνικής βραχονησίδας, ενός τμήματος του ελληνικού εδάφους, ανοίξαμε το δρόμο για τη συνολική αμφισβήτηση του καθεστώτος στο Αιγαίο και, μάλιστα, αναγορεύσαμε τις ΗΠΑ σε επιδιαιτητές.

Οι ευθύνες είναι εξ ολοκλήρου πολιτικές.Οποιοι και αν ήταν, στη δεδομένη κρίση, οι χειρισμοί των Ενόπλων Δυνάμεων, για τους οποίους πολλή συζήτηση έγινε, δεν μπορούσαν ν' αλλάξουν το τελικό αποτέλεσμα. Η κυβερνητική απόφαση, για την αντιμετώπιση του προβλήματος, μέσα στα πλαίσια της πολιτικής υποτέλειας και η τακτική του στρατιωτικού "τσαμπουκά", ήταν τα μεγάλα και τραγικά λάθη.

Η τόση συζήτηση, σχετικά με τις ευθύνες των Ενόπλων Δυνάμεων,στο θέμα της απόβασης Τούρκων κομάντος στη μια βραχονησίδα, λειτούργησε σαν το "δέντρο που κρύβει το δάσος". Το "κούφιο" και αδιέξοδο της πολιτικής απόφασης, για "δυναμική" αντιμετώπιση της τουρκικής διεκδίκησης επί ελληνικού εδάφους, οδήγησε όχι μόνο στο ξέφτισμά αυτής της απόφασης, αλλά και στη γενικότερη επιδείνωση της θέσης της χώρας και δημιούργησε ένα κλίμα ηττοπάθειας στον ελληνικό λαό και στις Ενοπλες Δυνάμεις.

Μετά την κρίση στα Ιμια η κατάσταση στο Αιγαίο δεν είναι η ίδια με πριν.Οι τουρκικές διεκδικήσεις πέρασαν σε νέα φάση, απέκτησαν χαρακτήρα όχι απλά αμφισβήτησης του υπάρχοντος καθεστώτος, αλλά ανοιχτής εδαφικής διεκδίκησης πέραν των δύο συγκεκριμένων βραχονησίδων σε όλη της έκταση του Αιγαίου. Λίγο μετά τα Ιμια ακολούθησε η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στη νήσο Γαύδο νότια της Κρήτης. Απώτερος στόχος της τουρκικής πλευράς, με την κάλυψη Αμερικανών και Ευρωπαίων εταίρων, είναι να συρθεί η Ελλάδα σε έναν εφ' όλης της ύλης διάλογο αναθεώρησης των συνόρων στο Αιγαίο.