Ο αγώνας των μπλόκων της οργής κράτησε ζεστή την ανάσα των καταπιεσμένων και έδωσε ένα γερό μάθημα στους κυβερνώντες, δείχνοντας ότι τίποτα δεν είναι όπως πριν. Η σημασία του, η εμβέλειά του, η πείρα που έδωσε για ολόκληρο το λαϊκό κίνημα είναι παρακαταθήκη για το μέλλον. Η ανάταση του λαού ενισχύουν την πίστη στην προοπτική των αγώνων του, του δικού του λαϊκού μετώπου. Ποια μπορεί να είναι η συνέχεια; Η συζήτηση με την Διαμάντω Μανωλάκου, που ακολουθεί, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

- Τι οδήγησε τους αγρότες στο μεγαλειώδη αγώνα τους; Ποια η σημασία του για το λαϊκό κίνημα;

- Ο μεγαλειώδης αγώνας των αγροτών ανοίγει δρόμους ελπίδας για ενωτική διεκδίκηση και πάλη και για άλλα λαϊκά στρώματα, που πλήττονται απ' αυτή την αντιλαϊκή και σκληρή κυβερνητική πολιτική και γι' αυτό ο αγώνας των αγροτών καταξιώθηκε στη συνείδηση του λαού. Τα κέρδη είναι πολλά για τους αγώνες που θα ακολουθήσουν. Η ενότητα στη δράση, η αντίσταση στην κυβερνητική υπονόμευση, η αποφασιστικότητα, η αλληλεγγύη των άλλων εργαζομένων δείχνουν ότι ο αγώνας τους δεν είναι χαμένος.

Αυτό που τους οδήγησε στο να αγωνιστούν είναι τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν από τις τραγικές επιπτώσεις της ΚΑΠ και της ΓΚΑΤΤ. Απάνθρωπες και βάρβαρες συμφωνίες για μοίρασμα των διεθνών αγορών των αγροτικών προϊόντων υπέρ των ΗΠΑ και των πολυεθνικών. Συμφωνίες που υπέγραψαν οι ελληνικές κυβερνήσεις και δέχτηκαν και άλλα κόμματα πλην του ΚΚΕ και που οδηγούν άμεσα και γρήγορα στο βίαιο ξεκλήρισμα της μικρομεσαίας αγροτιάς. Οι αγρότες στο μονόδρομο της καταστροφής δεν είχαν άλλη επιλογή από τον αγώνα, γι' αυτό και θα συνεχίσουν, στηριγμένοι στην πείρα που απόκτησαν.

Η αντοχή, η διάρκεια και η μαχητικότητα που έδειξαν οφείλεται στα οξυμένα προβλήματα που ζητούν λύση, στη συνειδητοποίηση της ανάγκης του αγώνα και των διεκδικήσεων για το δίκιο τους, στην πρωτοφανή ενότητά τους, που τρομάζει το κατεστημένο, αλλά και στην αδιαλλαξία, ύβρεις και εκβιασμούς της κυβέρνησης που μόνο οργή και αγανάκτηση προκαλεί στους αγρότες. Ακόμα αφείλεται, και γι' αυτό είναι νέο, σαν ποιοτικό στοιχείο, στην αλληλεγγύη και συμπαράσταση που έδειξαν τα άλλα λαϊκά στρώματα που πλήττονται από την ίδια σκληρή, αντιλαϊκή πολιτική.

Ακριβώς αυτό τρέμει και φοβάται η κυβέρνηση και προσπαθεί να διαιρέσει και να διχάσει το λαό. Τρέμει την ενότητα των εργαζομένων, τα ρυάκια αγανάκτησης και πάλης των αγροτών, ναυτεργατών, συνταξιούχων, νεολαίας, υπαλλήλων, εργατών και μικρομεσαίων, που θα ενώνονται και στην πορεία θα γίνουν ποτάμι που θα πνίξει αυτή την πολιτική της εκμετάλλευσης και καταλήστευσης των πολλών από τους λίγους, μονοπώλια, πολυεθνικής ντόπιο και ξένο κεφάλαιο που πιστά υπηρετεί η κυβέρνηση.

- Ποιες είναι οι αιτίες των οξυμένων προβλημάτων τους;

- Τα αίτια είναι η σκληρή αντιαγροτική πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ, που στόχο έχει το ξεκλήρισμα της μικρομεσαίας αγροτιάς και τη δημιουργία στη θέση τους των λίγων μεγάλων αγροτικών καπιταλιστικών εκμεταλλεύσεων, τα σύγχρονα τσιφλίκια.

Ο μικρομεσαίος αγρότης κάθε χρόνο γίνεται φτωχότερος από τις μειωμένες τιμές και επιδοτήσεις από τους περιορισμούς στην παραγωγή και τα πρόστιμα συνυπευθυνότητας, από τις εισαγωγές φτηνότερων ομοειδών με μας αγροτικών προϊόντων και την αύξηση του κόστους παραγωγής.

Με τη συμφωνία της ΓΚΑΤΤ έγινε άνισος και άδικος καταμερισμός, που ευνοεί και δίνει τη μερίδα του λέοντος της παγκόσμιας αγοράς των αγροτικών προϊόντων στις ΗΠΑ. Ενδοκοινοτικά ξεναέγινε άνισος και άδικος καταμερισμός μέσα από εφαρμοστικούς Κανονισμούς υλοποίησης της ΓΚΑΤΤ σε βάρος των Μεσογειακών προϊόντων (βαμβάκι, καπνά, σταφίδα, οπωροκηπευτικά, κρασί κ.ά.) που δεν ήταν ούτε καν πλεονασματικά, αλλά αντίθετα είναι ελλειμματικά στην ΕΕ.

Αποτέλεσμα, η ελληνική γεωργία, ο φτωχός συγγενής, καταδικάστηκε σε συρρίκνωση και η μεγάλη πλειοψηφία των μικρομεσαίων αγροτικών νοικοκυριών σε ξεκλήρισμα.

Αυτή είναι η πολιτική και τα σχέδια τους. Μονόδρομος καταστροφής για τους μικρομεσαίους αγρότες, όχι όμως για τις πολυεθνικές τροφίμων, που θέλουν τους σύγχρονους κολίγους να δουλεύουν, χωρίς να αμείβονται για τη δουλιά τους, να παίρνουν την πρώτη ύλη που είναι τα αγροτικά προϊόντα σε εξευτελιστικές τιμές και να πουλούν στους καταναλωτές πανάκριβα. Συγχρόνως οι πολυεθνικές, ασύδοτες, πουλούν στους αγρότες πανάκριβα τα εφόδια, για να καλλιεργήσουν, αποκομίζοντας υπερκέρδη, στο όνομα της φιλελευθεροποίησης της αγοράς. Ετσι γεμίζουν τα θησαυροφυλάκιά τους.

- Η κυβέρνηση δέχεται ότι υπάρχουν προβλήματα αλλά προβάλλουν ως μονόδρομο για τη λύση τους την προσαρμογή της αγροτικής οικονομίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Τι λέτε γι' αυτό;

- Αναγκαστικά δέχονται ότι υπάρχουν προβλήματα, τόσο η κυβέρνηση όσο και τα άλλα κόμματα, που έχουν αποδεχτεί τις καταστροφικές συμφωνίες ΚΑΠ - ΓΚΑΤΤ. Ποτέ όμως δεν ενημέρωσαν το λαό για το περιεχόμενο αυτών των συμφωνιών. Τον κρατούν στο σκοτάδι και στη θολούρα, γιατί δεν τους συμφέρει να αποκαλυφτεί ότι είναι συμφωνίες σε βάρος των συμφερόντων του λαού και της χώρας που δημιουργούν νέα βάρη και εξαρτήσεις, που ενισχύουν τα συμφέροντα και τα κέρδη του κεφαλαίου και των πολυεθνικών.

Προσπαθούν να πείσουν ότι άλλος δρόμος από την υποταγή σε ΚΑΠ-ΓΚΑΤΤ δεν υπάρχει και ότι το συμφέρον μας βρίσκεται εκεί. Ταυτίζουν, εσκεμμένα, το συμφέρον των μονοπωλίων και πολυεθνικών εταιριών με το συμφέρον της εργατικής τάξης, των αγροτών και μεσαίων στρωμάτων, για να κρύψουν την ταξική πολιτική τους υπέρ της πλουτοκρατίας. Αν και έχουν κάνει πολιτική επιλογή την καταστροφή των μικρομεσαίων αγροτών, αγωνίζονται όλοι μαζί κυβέρνηση και άλλα κόμματα να την κρύψουν, να διαστρεβλώσουν, να την παρουσιάσουν σαν αναγκαιότητα, προκειμένου οι εργαζόμενοι να μην αντισταθούν, να μη διαμαρτυρηθούν, να μην ενωθούν και να ανατρέψουν αυτούς τους λίγους που απομυζούν τον κόπο και τη δουλιά τους και τη μετατρέπουν σε χλιδή και πλούτο για τον εαυτό τους.

Χαρακτηριστική η στάση και η υποκρισία των άλλων κομμάτων στις αγροτικές μεγαλειώδες κινητοποιήσεις. Προσπαθούν καμουφλαρισμένα να κρύψουν τη συμφωνία τους, με αυτή την αντιαγροτική πολιτική της κυβέρνησης και ΕΕ. Δεν μπαίνουν στην ουσία, που είναι τα αιτήματα των αγροτών και να πάρουν θέση αν τα στηρίζουν ή όχι. Η ΝΔ υποστηρίζει τους αγρότες στα λόγια όχι όμως τα αιτήματά τους. Το "σλόγκαν" που χρησιμοποιεί είναι να γίνει διάλογος των αγροτών με τον πρωθυπουργό και δεν αναφέρει πουθενά ικανοποίηση των δίκαιων αιτημάτων των αγροτών από τον πρωθυπουργό.

Ο ΣΥΝ κάνει δήθεν προτάσεις, πιστές όμως στην κυβερνητική πολιτική (για ζώνες βαμβακιού για να μην αμφισβητήσει την ποσόστωση της ΕΕ), που αναπαράγουν τα οξυμένα προβλήματα, οδηγώντας χιλιάδες μικρομεσαίους αγρότες στην εξόντωση. Ενώ έντονη είναι η αγωνία του να μη θιχτεί και να μην αμφισβητηθεί η αντιαγροτική πολιτική της ΕΕ. Αυτό που χρησιμοποιεί συνεχώς ο αγροτικός υπεύθυνός του είναι ότι "δε φταίει η ΕΕ, η κυβέρνηση με τα ρουσφέτια της φταίει"!!!

Το ΔΗΚΚΙ προτείνει τον τρίτο δρόμο όπως λέει, δηλαδή αυτόν του ΠΑΣΟΚ έκδοσης '81 που στην εξέλιξή του πήρε τη σημερινή συντηρητική μορφή στην πιο αντιδραστική εκδοχή της.

Ωστόσο, να τονίσω ότι οι αγρότες έχουν νιώσει στο πετσί τους τις επιπτώσεις των συμφωνιών ΚΑΠ - ΓΚΑΤΤ, ανεξάρτητα αν ξέρουν το περιεχόμενό τους ή όχι. Διαισθάνονται και το ζουν ότι είναι η καταστροφή τους και δε διστάζουν να αναφέρονται ενάντιά τους.

- Τι άλλο μπορεί να γίνει, αφού τα αιτήματα των αγροτών έρχονται και σε αντίθεση με τους κανόνες της ΚΑΠ, πώς μπορούν να ικανοποιηθούν;

- Αυτό που μπορεί να γίνει και να αποτελέσει ριζική λύση είναι η ρήξη και ανατροπή αυτής της καταστροφικής πολιτικής. Πολιτικής που γεννά φτώχεια, λιτότητα, ανεργία, περιορισμό λαϊκών ελευθεριών, ξεκλήρισμα της μικρομεσαίας αγροτιάς. Υπάρχει κι άλλος δρόμος που δημιουργεί και παράγει αντί να ξεριζώνει και να θάβει τον κόπο και τον ιδρώτα των αγροτών. Είναι ο δρόμος που σπάει τα δεσμά της εκμετάλλευσης, της εξάρτησης και των κατευθύνσεων της ΕΕ και των άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων. Είναι ο δρόμος που προγραμματίζει και σχεδιάζει την αγροτική παραγωγή, έτσι ώστε να αξιοποιεί τις εδαφοκλιματολογικές συνθήκες της χώρας και τα συμφέροντα του λαού, που θα έχει στόχο την ανάπτυξη των συνεταιρισμών και όχι τη συρρίκνωσή τους, που θα είναι στήριγμα στην οικογενειακή εκμετάλλευση. Που θα προγραμματίζει με βάση τις ανάγκες της εσωτερικής, αλλά και διεθνούς αγοράς, θα συνάπτει ισότιμες σχέσεις και ανταλλαγές, θα αναζητεί νέες αγορές και περιφερειακές συνεργασίες για διάθεση της παραγωγής. Είναι ο δρόμος που, αντί για χωματερές, θα προωθεί τη μεταποίηση και τις εξαγωγές των προϊόντων, που οι αλλαγές στις αναδιαρθρώσεις θα εξυπηρετούν την παραγωγή νέων προϊόντων και ποικιλιών καλύτερης ποιότητας και όχι το ξερίζωμα καλλιεργειών και την εγκατάλειψη γόνιμης γεωργικής γης.

Ομως, αυτός ο δρόμος απαιτεί άλλη πολιτική. Ενα μέτωπο αντιιμπεριαλιστικό, αντιμονοπωλιακό που θα στηρίζεται στο μαζικό κίνημα, που θα μπορεί να πιέζει να παίρνονται άμεσα και δραστικά μέτρα για την προστασία της εθνικής παραγωγής και το εισόδημα των παραγωγών. Οι λαϊκοί αγώνες, που θα συνεχίσουν ακόμη πιο δυνατοί για άμεσα προβλήματα θα ανοίγουν το δρόμο σε αυτή την προοπτική.

Γιάννης ΖΑΓΓΑΝΑΣ