Του Μάκη ΜΑ+ΔΚΙΛΗ
Ο Κ. Τσουκαλάς τον χαρακτηρίζει σαν "την τελευταία και πονηρότερη προσπάθεια ορισμού μιας πολιτικής χωρίς πολιτική" (!). Ο Ν. Μουζέλης "μια προσπάθεια για ένα πιο δημοκρατικό πολίτευμα...". Ο Κ. Σημίτης κάνει λόγο για το σοσιαλιστικό (!) εκσυγχρονισμό και τον προσδιορίζει σαν τον τρίτο δρόμο, που είναι "η συγκροτημένη και συντεταγμένη πορεία προς την ενσωμάτωση της χώρας στο διεθνές περιβάλλον" (διάβαζε Ευρωπαϊκή Ενωση). Ο Αιμ. Μεταξόπουλος, ενώ συμφωνεί με το περιεχόμενο που προσδίδουν άλλοι στον εκσυγχρονισμό, θεωρεί ότι ο όρος δεν αποδίδει το σύνολο των "απαραίτητων μεταρρυθμίσεων εξυγίανσης του πολιτικού συστήματος".
Σε παρόμοιο μήκος κύματος, κινούνται και άλλα πολιτικά πρόσωπα ή κόμματα. Ο εκσυγχρονισμός έχει γίνει ένα είδος εικονίσματος, που οι πιστοί τρέχουν να προσκυνήσουν. Πιστοί όλων των αποχρώσεων: της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ, της Πολιτικής Ανοιξης, του "ΣΥΝ" (προπαντός).
Εδώ ο εκσυγχρονισμός, εκεί ο εκσυγχρονισμός, πού είναι, ποιος είναι, τελικά, αυτός ο εκσυγχρονισμός;
Εχει μεγάλη σημασία να δει κανείς τα πράγματα από αυτή τη σκοπιά. Διαφορετικά δε θα μπορέσει να χαράξει σωστή πολιτική και στάση απέναντι στους όποιους σχεδιασμούς, οι οποίοι στοχεύουν στην ενσωμάτωση της εργατικής τάξης και του λαού στο σύστημα, στην απορρόφηση της λαϊκής αγανάκτησης που προκαλεί η συντηρητική πολιτική, στο οριστικό δέσιμο των εργαζομένων πίσω από το άρμα της νέας τάξης πραγμάτων.
α) Ο εκσυγχρονισμός, ενώ εμφανίζεται σαν δήθεν αταξικός, στην πραγματικότητα αποτελεί πλευρά της αστικής πολιτικής και ιδεολογίας, είναι βαθύτατα ταξικός.
β) Οχι μόνο συγκαλύπτει την ύπαρξη και το ασυμφιλίωτο των βασικών κοινωνικοπολιτικών αντιθέσεων (εδώ, αν και παριστάνει το σύγχρονο ρεύμα, πηγαίνει πίσω και από τον Κάουτσκι της 10ετίας του 1920), αλλά και επιχειρεί να επιβάλει τη συναίνεση των τάξεων, γίνεται ο βασικός μοχλός εμπέδωσής της στη συνείδηση των εργαζομένων. Ταυτόχρονα η συναίνεση τού είναι όρος για την εφαρμογή των θέσεών του.
γ) Για όλους δίχως καμιά εξαίρεση τους "εκσυγχρονιστές", το Μάαστριχτ και η Ευρωπαϊκή Ενωση αποτελούν μονόδρομο, μάλιστα το "ευρωπαϊκό όραμα" είναι το ιδεώδες τους. Το γεγονός ότι ορισμένοι από αυτούς κλείνουν το μάτι και στις ΗΠΑ, ενώ άλλοι είναι αποκλειστικά προσηλωμένοι στην ΕΟΚ, καθόλου δεν αλλάζει αυτή τη διαπίστωση.
δ) Ενα μέρος των λεγόμενων εκσυγχρονιστών παρουσιάζεται με ένα είδος κριτικής απέναντι σε εθνικιστικές θέσεις, τις οποίες καταλογίζει σε "λαϊκιστές". Στην πραγματικότητα όμως, προσαρμόζει το δικό του εθνικισμό σε ένα ευρύτερο ιμπεριαλιστικό πλαίσιο υποταγής: Εχει αποδεχτεί την κατανομή ρόλων ανάμεσα στην ελληνική και τουρκική άρχουσα τάξη στα Βαλκάνια και επιπλέον ανταγωνίζεται μαζί της ποια από τις δύο θα κερδίσει την εύνοια του ιμπεριαλισμού, προκειμένου να "φάει" μεγαλύτερο κομμάτι από τη βαλκανική "πίτα".
ε) Αρκετών, ο αντικομμουνισμός και η αντιΚΚΕ στάση έχει γίνει δεύτερη φύση (Παπαγιαννάκης και γενικά η ηγεσία του "ΣΥΝ", Πάγκαλος κ.ά).
Ο κοινός παρονομαστής των εκσυγχρονιστών είναι ο εκσυγχρονισμός του καπιταλισμού, της κυριαρχίας των πολυεθνικών, της εξάρτησης της χώρας μας, του αστικού πολιτικού συστήματος. Η σκέψη και η πρακτική τους κινείται μέσα στα όρια του αστικού ρεφορμισμού, της απόσπασης της πολιτικής από την οικονομία. Και από την άποψη αυτή ταυτίζονται πλήρως με τους λεγόμενους "λαϊκιστές", την ιδεολογία των οποίων υποτίθεται ότι εξορκίζουν με τον απήγανο.
Το φούντωμα της συζήτησης για τον εκσυγχρονισμό, οι στενά δεμένες με αυτή προσπάθειες εξεύρεσης της κατάλληλης φόρμουλας για την αναπαλαίωση του πολιτικού συστήματος, οι συγκρούσεις μερίδων της ολιγαρχίας, τα διαρκώς επανερχόμενα περί "μπερλουσκονισμού", δείχνουν από μια πλευρά την κρίση του συστήματος και της αστικής ιδεολογίας και πολιτικής, το "στριφογύρισμά" της μέσα στα αδιέξοδα του καπιταλισμού.
Προϋπόθεση, για να σταματήσει η καταστροφική για το λαό πορεία "και να αρχίσει να διαγράφεται η αναγκαία και ρεαλιστική προοπτική της αντιιμπεριαλιστικής αλλαγής, είναι η πολύπλευρη και αποφασιστική ενίσχυση του ΚΚΕ, η συσπείρωση και κοινή δράση... και η κοινωνική λαϊκή συσπείρωση στο μαζικό κίνημα". (Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ, 3 - 4 Δεκέμβρη).
Η Λαϊκή αγανάκτηση και δυσφορία θα δώσει θετικά για το λαό αποτελέσματα, αν μπορέσει τελικά να κατευθυνθεί στην ενίσχυση της ταξικής πάλης και όχι σε δρόμους ανώδυνους για τις πολυεθνικές και την πολιτική του τετράχρωμου δικομματισμού