Ανεργία, υποαπασχόληση, εκμετάλλευση, ανισότητα είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη θέση των νέων μέσα στην αγορά εργασίας. Η επαγγελματική αποκατάσταση, η ένταξη στην παραγωγή έχει γίνει πια το άπιαστο όνειρο για τους νέους που, τελειώνοντας το λύκειο, αναγκάζονται να προστρέχουν στις ευκαιριακές λύσεις. Λύσεις που χαρακτηρίζονται από τις ευέλικτες σχέσεις εργασίας, τη μερική απασχόληση, τις μειωμένες αποδοχές και το ελεύθερο ωράριο.

Και η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο ζοφερή για τους νέους που βγαίνουν στην παραγωγή, αφού πρώτοι αυτοί δοκιμάζουν τις επιπτώσεις της "Λευκής Βίβλου". Γιατί, όμως, δεν αντιδρούν οι νέοι; Είναι "απολίτικοι", όπως συχνά τους αποκαλούν όλοι αυτοί που τους θέλουν έτσι; 'Η μήπως επειδή έχουν ασπαστεί συνειδητά τα διάφορα αποπροσανατολιστικά ιδεολογήματα που πλασάρει η άρχουσα τάξη; Η πραγματικότητα είναι ότι η στάση τους καθορίζεται πρώτα από το βαθμό ενημέρωσης που έχουν και κυρίως από το βαθμό συνειδητοποίησης της θέσης τους στην παραγωγική διαδικασία. Αυτό ακριβώς το γνωρίζουν πολύ καλά οι νέοι κομμουνιστές, που από τις 10 Μάρτη έχουν ξεκινήσει μια μεγάλη καμπάνια ενημέρωσης των νέων εργαζόμενων.

Στόχος της ΚΝΕ είναι να έρθει σε επαφή με όσο το δυνατόν περισσότερους νέους. Να συζητήσει μαζί τους για τα μεγάλα και καθοριστικά για τη ζωή τους προβλήματα, να πάρει από αυτούς αλλά και να δώσει τις προτάσεις της για τους τρόπους αντίστασης, για τους αγώνες και το περιεχόμενό τους. Με οργανωμένες εξορμήσεις σε κάθε εργασιακό χώρο όπου απασχολούνται νέοι, αλλά και εκεί που συχνάζουν τις ελεύθερες ώρες τους.

Παράλληλα θα πραγματοποιηθούν και οργανωμένες εξορμήσεις από στελέχη της ΚΝΕ στα μεγάλα πολυκαταστήματα, που απασχολούν και ένα σημαντικό κομμάτι της νεολαίας. Βέβαια, το βάρος αυτής της καμπάνιας πέφτει στα μεγάλα αστικά κέντρα - Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Βόλο και Πάτρα - όπου είναι και περισσότερο έντονο το πρόβλημα. Η καμπάνια θα ολοκληρωθεί στα τέλη του Απρίλη και η ολοκλήρωσή της θα συμπέσει με τη γιορτή της εργατικής Πρωτομαγιάς.

Τρεις νέοι εργαζόμενοι, μέλη της ΚΝΕ, που δραστηριοποιούνται μέσα από τα σωματεία τους, μιλούν στο "Ρ" για τις εμπειρίες τους, για το ρόλο του συνδικαλιστικού κινήματος και για την εκστρατεία και τις προτάσεις της ΚΝΕ. Είναι η Γιώτα Ζαγγανά,μέλος του Γραφείου Πόλης Αθήνας της ΚΝΕ και μέλος του ΔΣ των Λιθογράφων, ο Πάρης Αναγνώστου,μέλος της Εργατικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ και συνδικαλιστής της ΕΣΑΚ και ο Γιάννης Κομνηνός,υπεύθυνος της Εργατικής Επιτροπής του ΚΣ, και μέλος της Επιτροπής Νέων της ΓΣΕΕ. Η συνέντευξη έχει ως εξής:

|εα1|1491 Ποια είναι κατάσταση που βιώνουν οι εργαζόμενοι σήμερα στους χώρους εργασίας και ιδιαίτερα οι νέοι εργαζόμενοι; |εα0|1490

- Γιώτα: Είναι γεγονός ότι σήμερα οι χώροι εργασίας χαρακτηρίζονται από σχέσεις εκμετάλλευσης. Ειδικότερα οι νέοι εργαζόμενοι, που στην πλειοψηφία τους είναι ανειδίκευτοι, κάνουν βοηθητικές δουλιές και η αμοιβές τους σε καμιά περίπτωση δεν αντιστοιχούν στη δουλιά που κάνουν. Ειδικότερα στα σούπερ μάρκετ, η εμπειρία που έρχεται είναι ότι εκεί ειδικά υπάρχει εκμετάλλευση σε ό,τι αφορά τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και περισσότερο σε θέματα ωραρίου. Οι εργοδότες τους προτείνουν την υπογραφή ατομικών συμβάσεων εργασίας, τις οποίες σχεδόν ποτέ δεν υλοποιούν. Με τις ατομικές συμβάσεις τους κρατούν δέσμιους και ουσιαστικά οι εργαζόμενοι εκεί δεν έχουν κανένα κεκτημένο. Και ειδικότερα οι νέοι εργαζόμενοι, που έχουν ανάγκη να δουλέψουν και ανατρέχουν σε τέτοιες ευκαιριακές λύσεις, με την προοπτική να βρουν κάτι καλύτερο. Και τελικά το ευκαιριακό γίνεται μόνιμο.- Γιάννης: Σήμερα τα κεκτημένα των εργαζόμενων καταστρατηγούνται. Το οκτάωρο δε, σχεδόν δεν εφαρμόζεται, ενώ δε γίνεται καν λόγος για ασφάλιση. Και αυτό συμβαίνει κυρίως στα σούπερ μάρκετ και τα πολυκαταστήματα. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του ΜΙΝΙΟΝ που τείνει από εμπορικό κατάστημα να γίνει μια φίρμα που θα περιλαμβάνει εμπορικά καταστήματα. Κι αυτό θα έχει επιπτώσεις στους εργαζόμενους. Τα συγκεκριμένα παραδείγματα που υπάρχουν δείχνουν ότι και η ίδια η "Λευκή Βίβλος" εφαρμόζεται πριν καλά καλά έρθει στην Ελλάδα.

|εα1|1491 Τι σημαίνει όμως στην πράξη ευέλικτες σχέσεις εργασίας για τα δικαιώματα των εργαζόμενων; |εα0|1490

- Πάρης: Περνάμε σε μια φάση που δικαιώματα των εργαζόμενων, κατακτήσεις δεκαετιών, ξεπουλιούνται στο όνομα της αύξησης της παραγωγής και της ανταγωνιστικότητας. Η "Λευκή Βίβλος", το δημιούργημα των δυτικών πολυεθνικών, έρχεται να περάσει μια σειρά μέτρων στο όνομα της ανταγωνιστικότητας απέναντι σε ΗΠΑ και Ιαπωνία. Τα μέτρα αυτά περνάνε από τις πλάτες των εργαζομένων. Στην πράξη, οι ευέλικτες σχέσεις εργασίας εκφράζονται ως εξής: Ο εργαζόμενος θα πληρώνεται για το χρόνο που δουλεύει. Δηλαδή καταργούνται άδειες, οκτάωρο κλπ., με τα ανάλογα, φυσικά, κέρδη για τους εργοδότες.

- Γιάννης: Αποτέλεσμα και έκφραση των ευέλικτων σχέσεων εργασίας είναι και οι ατομικές συμβάσεις εργασίας, που προτείνονται στους νεοπροσληφθέντες, που είναι κυρίως νέοι. Ετσι ο νέος εργαζόμενος απομακρύνεται από το σωματείο του, από τη συλλογική δράση, το κίνημα. Είναι κάτι που φανερά επιχειρείται σήμερα.

|εα1|1491 Παρά το καθεστώς εκμετάλλευσης που υπάρχει σήμερα οι νέοι εργαζόμενοι δε διεκδικούν αυτά που θα έπρεπε να είναι κεκτημένα δικαιώματά τους. Πού οφείλεται αυτό; |εα0|1490

- Γιώτα: Για το ότι οι νέοι δε διεκδικούν τα δικαιώματά τους φταίει συνολικά το σύστημα και η κοινωνία μέσα στην οποία ζουν σήμερα οι νέοι. Από τη στιγμή που ο νέος θα τελειώσει μια εκπαίδευση που δεν του προσφέρει επαγγελματική κατάρτιση και θα ψάξει για δουλιά είναι σίγουρο ότι θα βρεθεί αντιμέτωπος με την ανεργία. Και μπροστά στο φόβο της ανεργίας, είναι ευάλωτος στην εκμετάλλευση, μια εκμετάλλευση που δεν μπορεί να πολεμήσει. Από τη μια γιατί έχει άγνοια για τα δικαιώματά του και από την άλλη γιατί του έχει καλλιεργηθεί η αντίληψη ότι δεν αξίζει να ασχολείται με την πολιτική.

- Πάρης: Επίσης μέσα στους χώρους δουλιάς υπάρχει και το φαινόμενο της τρομοκράτησης των εργαζομένων με την απειλή της απόλυσης. Και ο νέος φοβάται την απόλυση γιατί ξέρει πως θα είναι δύσκολο να βρει δουλιά. Γενικά η αντίληψη που καλλιεργείται στους νέους σήμερα είναι το "κεφάλια μέσα".

|εα1|1491Ο μόνος τρόπος αντίστασης για τους εργαζόμενους είναι η μαζική πάλη μέσα από τα σωματεία, τα συνδικάτα. Ποιος είναι ο ρόλος που παίζει και που πρέπει να παίξει το συνδικάτο μέσα στους νέους εργαζόμενους; |εα0|1490

- Πάρης: Σήμερα, το συνδικαλιστικό κίνημα περνάει μια καμπή. Υπάρχουν βέβαια οι ταξικές δυνάμεις που δίνουν τον προσανατολισμό που πρέπει να έχει σήμερα το συνδικαλιστικό κίνημα, αλλά το πρόβλημα είναι ο συσχετισμός δυνάμεων που υπάρχει σήμερα εκεί. Οι συνδικαλιστικές δυνάμεις του Μααστριχτικού τόξου δείχνουν στάση προκλητική για τους εργαζόμενους. Οι νέοι εργαζόμενοι αποτελούν μια πρόκληση για τα συνδικάτα, για το αν θα μπορέσουν πραγματικά να σταθούν δίπλα τους. Χρειάζεται τα συνδικάτα να βρεθούν στους χώρους εργασίας, να δουν από κοντά τα προβλήματα των νέων εργαζομένων, να προτείνουν. Και παράλληλα, μπροστά στην πολιτιστική ισοπέδωση που παρατηρείται και που πρωταρχικό ρόλο σ' αυτή παίζουν τα διάφορα ΜΜΕ, πρέπει το συνδικαλιστικό κίνημα να δώσει τη δική του απάντηση σε αυτό που λέμε"πολιτισμός και δημιουργία για τη νέα γενιά".

|εα1|1491Ποιος είναι ο στόχος της καμπάνιας που ξεκινάει η ΚΝΕ; |εα0|1490

- Γιώτα: Στόχος της καμπάνιας της ΚΝΕ είναι να φτάσει το φυλλάδιο σε κάθε νέο και νέα, μέσα στους χώρους δουλιάς, στα καταστήματα, στα εργοστάσια, στα μηχανουργεία. Εκεί που εργάζονται νέοι από πολύ μικρή ηλικία. Για να μάθουν ποια είναι τα δικαιώματά τους, τι πρέπει να διεκδικούν και ποιος είναι ο τρόπος. Ο τρόπος είναι μέσα από τα συνδικάτα, μαζί με τους αγωνιστές συναδέλφους για τη διεκδίκηση καλύτερων συλλογικών συμβάσεων. Και αυτή ακριβώς είναι η πρόταση που κάνει η ΚΝΕ στους νέους εργαζόμενους.

- Γιάννης: Μέσα στο κλίμα αυτό που βιώνει σήμερα η νεολαία, έρχεται η ΚΝΕ να καταδείξει με σαφήνεια ποια είναι τα προβλήματα και να πείσει τους νέους ότι δεν πρέπει να περιμένουν από τους άλλους να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά. Παράλληλα, η ΚΝΕ θέλει να πυκνώσει η επαφή της με τους νέους εργαζόμενους και να αποδείξει στην πράξη ότι δεν είναι όλοι οι πολιτικοί ίδιοι και ότι η κομμουνιστική σκέψη - αντίληψη έχει μια εντελώς διαφορετική κατεύθυνση από τις άλλες δυνάμεις και τις πολιτικές νεολαίες. Πρέπει επίσης οι νέοι εργαζόμενοι να μάθουν ποιος ευθύνεται για την κατάστασή τους και να καταδικάσουν στην πράξη την καπιταλιστική βαρβαρότητα. Πρέπει, επίσης, οι νέοι εργαζόμενοι να μάθουν ποιοι είναι οι σύμμαχοί τους. Και δεν είναι άλλοι από το ΚΚΕ. Γιατί ισχυρό ΚΚΕ σημαίνει πολλά για τους εργαζόμενους.

Μαρίνα ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ