"Στην Ευρωπαϊκή Ενωση πνέει ο άνεμος της ιδιωτικοποίησης", είχε πει την περασμένη βδομάδα ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Γ. Θεωνάς,όταν επισκέφθηκε το Μαντούδι και κοντινά χωριά, πριν την επίσκεψη και τα μεγαλόστομα "θα" του Α. Τσοχατζόπουλου και των έξι (!) υπουργών του ΠΑΣΟΚ την προηγούμενη Τρίτη.

Είναι ο άνεμος που φυσά στην ερημωμένη "Πειραϊκή - Πατραϊκή" της Χαλκίδας,στα σκουριασμένα μηχανήματα και τις εγκαταλειμμένες στοές των ορυχείων του Σκαλιστήρη και του Παπαστρατή.Είναι ο άνεμος που παγώνει τα σπίτια και τα κορμιά των χιλιάδων ανέργων, τόσο στην Εύβοια, όσο και στις άλλες περιοχές, που δέχτηκαν και δέχονται το πλήγμα της εκποίησης και της αποβιομηχάνισης.

Στην Εύβοια, και κυρίως στην ευρύτερη περιοχή του Μαντουδίου, "βασιλεύουν οι συνταξιούχοι".Αυτοί είναι το πιο... εύρωστο οικονομικά τμήμα του πληθυσμού. Αυτοί δίνουν "χαρτζιλίκι" στα εγγόνια, αλλά και στα παιδιά τους, που είναι οικογενειάρχες. Αυτοί συμπληρώνουν το πενιχρό οικογενειακό εισόδημα, "μπαλώνουν τρύπες", όπως λένε ή και στηρίζουν - αν είναι δυνατόν - ολόκληρη την οικογένεια!

Αυτές τις μέρες, η γιορτή του Πάσχα δεν αλλάζει σημαντικά τις συνήθειες των κατοίκων. Τα ψώνια είναι δύσκολη υπόθεση, τα τεφτέρια γεμίζουν, οι ανάγκες περιορίζονται και αυτοί που θα πάρουν το δώρο Πάσχα δε θα δυσκολευτούν να το ξοδέψουν αμέσως.

Κατά τη διάρκεια της περιοδείας του Γ. Θεωνά, ο "Ρ" έκανε μια δεύτερη καταγραφή των προβλημάτων των κατοίκων της περιοχής. Μίλησε με τους ανθρώπους στα δρομάκια των χωριών. Εμαθε - κατέγραψε - μια στάλα της καθημερινότητάς τους, που δυστυχώς επιβεβαιώνει το μέγεθος του χτυπήματος που δέχτηκαν οι χιλιάδες κάτοικοι της περιοχής και έκαναν τις "εξαγγελίες" του ΠΑΣΟΚ να φαντάζουν ακόμα πιο ανούσιες...

"Είμαστε χαμένοι"...

Η Ε. Πλατή - Ανδρίτσου,ο άντρας της Θ. Πλατής και η κόρη τους Βαγγελιώ, μας χαιρέτησαν όταν περάσαμε από το μαγαζί τους στο Πύλι."Οταν πληρώνονται οι συνταξιούχοι κάτι γίνεται, αλλιώς τίποτα", μας είπαν, όταν ρωτήσαμε πως πάει η δουλιά στο παντοπωλείο τους.

Η Ε. Πλατή είναι 50 χρόνων και δούλευε 10 χρόνια στην εταιρία, του Σκαλιστήρη. Οπως και πολλοί άλλοι συγχωριανοί της, έμεινε άνεργη το 1990 ταυτόχρονα με τον άντρα της που δούλευε κι αυτός εκεί. Αλλα ένσημα δεν μπορούσε να κολλήσει, δεν υπήρχε δουλιά. Ο άνδρας της ήταν πιο "τυχερός" γιατί βγάζει ρετσίνι - είναι ευτύχημα που υπάρχουν τα δάση με το ρετσίνι στην περιοχή - για να συμπληρώσει τα ένσημά του. Αυτό κάνουν όλοι στο χωριό για τα ένσημα και όχι για τα λεφτά, που είναι λίγα.

Πολλές είναι οι γυναίκες που δούλευαν στην εταιρία, αλλά τώρα δεν έχουν ούτε σύνταξη ούτε άλλους πόρους. Ούτε και οι ίδιοι ξέρουν πώς ζουν. Πολλοί φεύγουν για να βρουν δουλιά στη Χαλκίδα ή στην Αθήνα. Κάποιοι νέοι μένουν. Οι νέοι έχουν ένα ακόμα πρόβλημα. Από τότε που έκλεισε ο Σκαλιστήρης, η εταιρία απασχολεί 150 με 200 απολυμένους, εκ περιτροπής, ανά δυο μήνες!Τα λεγόμενα "δίμηνα" ελάχιστα προσφέρουν στους 3.500 άνεργους, αλλά οι νέοι είναι αποκλεισμένοι ακόμα και από αυτό το ελάχιστο, αφού δεν εργάζονταν πιο πριν στην εταιρία...

Η Β. Πλατή τέλειωσε το σχολείο και έμεινε στο χωριό. "Πηγαίνοντας στο Λύκειο, όλα τα παιδιά έχουν κάποιο σκοπό, να κάνουν κάτι, να σπουδάσουν. Μερικοί τα καταφέρνουν, οι υπόλοιποι μένουν εδώ και δουλεύουν στους μαστόρους και σε αγροτικές δουλιές, όσες υπάρχουν, γιατί είναι περιορισμένες. Οι υπόλοιποι παίρνουν λεφτά από τον πατέρα, αλλά κι αυτός είναι άνεργος και καταλαβαίνετε. Προσπαθούν να επιβιώσουν".

"Είμαστε χαμένοι άνθρωποι, η περιοχή μας είναι νεκρωμένη",προσθέτει η Ε. Πλατή.Παρακάτω βρήκαμε την κυρά - Βαγγελιώ, να πλένει. Τα παιδιά της δούλευαν στο εργοστάσιο, τώρα; "Τώρα κάθονται", μας λέει και θυμάται: "Καλά ζούσαμε παλιά. Ηταν το "έργο", δουλεύαμε. Τώρα τι να σου κάνουν τα παιδιά, μεροδούλι, μεροφάι".

Το Πύλι ήταν το χωριό των μεταλλωρύχων. Εκεί ήταν και το σωματείο, εκεί και οι περισσότεροι από 180 μεταλλωρύχοι του χωριού που βρέθηκαν άνεργοι και έφυγαν για κάτι καλύτερο.

Φεύγουν οι νέοι

Η Σκεπαστή είναι ένα χωριό κοντά στο Μαντούδι.Ο 26χρονος Κ. Αλεξίου είναι 1,5 χρόνο άνεργος. "Γύρισα πριν τέσσερα χρόνια από φαντάρος και μου είπαν ότι δεν είμαι άνεργος, επειδή δεν είχα δουλέψει πριν στο έργο. Περιμένουμε καλύτερες μέρες, αλλά το μέλλον είναι αβέβαιο. Τώρα περιμένω να μου δώσει λεφτά ο πατέρας μου για να πάω βόλτα".

Οπως και στο Πύλι,έτσι και στη Σκεπαστή οι νέοι είναι λίγοι. Οι περισσότεροι έχουν φύγει και αυτοί που έμειναν προσπαθούν να κάνουν κάποιο μεροκάματο σε καμιά οικοδομή ή στα χωράφια. Στο καφενείο του χωριού παίρνουν μια μπίρα και μετρούν τα ρέστα για την επόμενη μέρα. Το καλοκαίρι γίνεται η "μάχη" για την εποχιακή πρόσληψη από το Δασαρχείο. "Τέλος του μήνα θα αρχίσει η φαγωμάρα. Θα βρίσκουν τους βουλευτές και θα αρχίσουν τα ρουσφέτια", μας είπε ο Κ. Αλεξίου.

Ακόμα και τώρα, ύστερα από τέσσερα χρόνια ανεργίας, μετανάστευσης και κοροϊδίας από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, οι "πονηροί πολιτευτές" καταφέρνουν να παζαρεύουν την αγωνία των άνεργων και να τους κρατούν στην παγίδα του ρουσφετιού.

Από τη Σκεπαστή μόνο τρεις απολυμένοι πάνε στα "δίμηνα". "Εγώ, ο ανιψιός μου και ο γιος μου δεν έχουμε δουλέψει καθόλου", μας λέει ένας ακόμα άνεργος. Φυσικά, η επιλογή αυτών που θα δουλέψουν για δυο μήνες στην εταιρία δεν είναι τυχαία. "Ζητάς δουλιά και έρχονται και σου δίνουν μια θέση μέσα στα χημικά, όπου δεν πάει κανείς. Μετά σου λένε ότι σου έδωσαν δουλιά, αλλά δεν τη δέχτηκες",διαμαρτύρεται ο Κ. Αλεξίου.

Ομορφο χωριό η Σκεπαστή. Τα σπίτια με ξύλινα κάγκελα, άσπρους τοίχους, αυλές με πλακόστρωτα. Μερικά από αυτά είναι κλειστά, άλλα μισοτελειωμένα. Τα πρόλαβε το κλείσιμο του Σκαλιστήρη, η απόλυση και η ψτώχεια που ακολούθησε.

"Ολες οι οικοδομές γινόντουσαν όσο υπήρχε ο Σκαλιστήρης", μας λέει ο Κ. Γιαννάκης, ένας νέος που δουλεύει οικοδομή όποτε υπάρχει δουλιά. "Είχαμε μια καλή ζωή πριν κλείσει το έργο. Τώρα σκέψου να είσαι 30 χρονών παλικάρι και να πηγαίνεις στον πατέρα σου να ζητάς λεφτά. Το 70% των κατοίκων του χωριού συντηρείται από τους συνταξιούχους. Το μέλλον της Ελλάδας είναι οι συνταξιούχοι"...

Διχόνοια για τα δίμηνα!

Στο Μαντούδι συναντήσαμε μερικά νέα παιδιά, στην εκδήλωση της ΚΝΕ - τη μέρα της περιοδείας του Γ. Θεωνά - για τα προβλήματα της εργαζόμενης νεολαίας. Σε τέτοιες περιοχές, όμως, η ανεργία δεν ξεχωρίζει ηλικίες. "Η κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο. Η περιοχή μαραζώνει και όλοι οι νέοι φεύγουν. Εγώ ασχολούμαι με κτηνοτροφία και ψιλοβγαίνει το μεροκάματο", μας είπε ο Γ. Ζησίμου.

"Τα άλλα παιδιά τελειώνουν το σχολείο και δεν έχουν να κάνουν τίποτα. Πάνε φαντάροι, γυρνούν και πάλι δεν έχουν να κάνουν τίποτα. Αλλοι πάνε στην Αθήνα, άλλοι Χαλκίδα", συμπληρώνει για να αναφερθεί και αυτός στα περίφημα "δίμηνα": "Κάποιοι κάνουν ένα δίμηνο στα μεταλλεία. Δουλεύουν σαν φύλακες ή σε μια ψευτοσυντήρηση και τσακώνονται. Γιατί να πας εσύ και να μην πάω εγώ, τέτοια. Υπάρχει ένα κλίμα διχόνοιας. Ο κόσμος τσακώνεται ο ένας με τον άλλο".

Η αδελφή του Γ. Ζησίμου, η Ασημίνα, βλέπει τους φίλους της να φεύγουν. "Είναι παρά πολλά τα προβλήματα. Κανένας δεν ενδιαφέρεται για κάτι καλύτερο. Ολοι είναι απαισιόδοξοι και η νεολαία ενδιαφέρεται μόνο για να βγει ένα Σάββατο, να περάσει κάπως καλά και τίποτα άλλο. Δεν κινητοποιείται. Πολλοί έφυγαν. Στο χωριό μου, το Σπαθάρι,έχουμε μείνει μόνο πέντε - έξι κορίτσια. Χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να αλλάξουν τα πράγματα, γιατί έτσι όπως είναι πάμε για ολοκληρωτική καταστροφή. Εγώ περνάω τις μέρες μου στο σπίτι, τίποτα περισσότερο. Τέλειωσα το Λύκειο και είμαι συνέχεια μέσα στο σπίτι"...