Στη νομιμοποίηση ουσιαστικά των "πανωτοκίων" προχώρησε χτες ο Αρειος Πάγος, αποκαλύπτοντας το μέγεθος της υποκρισίας όλων των αρμοδίων που τον τελευταίο καιρό είχαν καλλιεργήσει προσδοκίες ότι οι πελάτες των τραπεζών θα απαλλαγούν από την τοκογλυφική πολιτική τους.

Η απόφαση του Αρείου Πάγου και οι διατυπώσεις που χρησιμοποίησαν τα μέλη του όχι μόνο δεν καταγγέλλουν ως παράνομα τα "πανωτόκια" και δε βάζουν τέλος στην επαχθή τακτική των τραπεζών, αλλά ανοίγουν διάπλατα τις πόρτες για να περιβληθούν οι τόκοι επί των τόκων με τη νομιμότητα που προσδίδουν τα πορίσματα του Ανώτατου Δικαστηρίου. Ο Αρειος Πάγος κατά πλειοψηφία έκρινε πως "ο μονομερής από τις τράπεζες ανατοκισμός καθυστερημένων - ληξιπρόθεσμων χρεών είναι μη σύννομος και άκυρος". Παράλληλα όμως - καταλήγει το σκεπτικό της απόφασης - "η εξαίρεση από τους περιορισμούς ανατοκισμού (σ. σ. η επιβολή δηλαδή πανωτοκίων) επιτρέπεται μόνο εφόσον ο οφειλέτης έχει αποδεχτεί με σχετικό όρο, στην πιστωτική σύμβαση, τη δυσμενή γι' αυτόν μεταβολή της, με ανατοκισμό των καθυστερούμενων τόκων". Εδώ όμως ακριβώς βρίσκεται και το... κλειδί της υπόθεσης, αφού όπως έχει αποκαλύψει ο "Ρ" όλες οι τράπεζες πλέον προβλέπουν την κλοπή μέσω των τόκων επί των τόκων στους συμβατικούς τους όρους.

Με δυο λόγια, η χτεσινή απόφαση του Αρείου Πάγου δε θέτει σε αμφιβολία την τοκογλυφική τακτική των τραπεζών σε βάρος των δανειοληπτών μέσα από τα "πανωτόκια", καθώς το μόνο που αποφαίνεται πως δεν είναι σύννομο είναι ο μονομερής ανατοκισμός.Πάντως μέχρι στιγμής δεν είναι γνωστό πώς θα αντιμετωπιστούν και τι εξέλιξη θα έχουν υποθέσεις με "πανωτόκια" που επιβλήθηκαν στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, όταν οι τράπεζες δε συμπεριλάμβαναν στους όρους των συμβολαίων τους τη δυνατότητα ανατοκισμού των τόκων.

Πουθενά η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν κάνει λόγο για παρανομία ή για αντισυνταγματικότητα του καθεστώτος των πανωτοκίων, αλλά αντίθετα επισημαίνει ότι η απόφαση της Νομισματικής Επιτροπής, που προβλέπει την επιβολή τους, "έχει ισχύ κανόνα ουσιαστικού δικαίου".Είναι αναμφίβολο γεγονός ότι η τελική απόφαση είναι πολύ μακριά από τις απόψεις του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Π. Δημόπουλου και του εισηγητή Εμ. Αντωνίου,ενώ νομικοί παράγοντες, σχολιάζοντας χτες την απόφαση, επισήμαναν ότι είναι πολύ γενική και αόριστη και όλα τα εκκρεμή θέματα θα πρέπει να λυθούν με νομοθετική ρύθμιση που ήδη ετοιμάζει η κυβέρνηση.

Σε ό,τι αφορά τη στάση της κυβέρνησης, ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας επανέλαβε την άποψη ότι θα προωθηθεί νομοθετική ρύθμιση για να επιτρέπεται και με το νόμο ο ανατοκισμός των τόκων κάθε εξάμηνο. Εντύπωση και αναστάτωση πάντως προκαλεί νεφελώδης δήλωσή του σε τηλεοπτικό σταθμό, σύμφωνα με την οποία η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να επιτρέψει σε τράπεζες να παραγράψουν οφειλές που προέρχονται από "πανωτόκια", ενώ μόλις πριν λίγες μέρες τόνιζε ότι για τους ήδη βεβαιωμένους τόκους υπερημερίας δεν πρόκειται να γίνει τίποτα.

Εκπρόσωποι των τραπεζών στο μεταξύ, στην προσπάθειά τους να συσκοτίσουν ακόμα περισσότερο τα πράγματα, έκαναν χτες λόγο για επιπτώσεις που θα έχει στα επιτόκια η απόφαση του Αρείου Πάγου.

Οπως εκτιμούν αρμόδιοι παράγοντες, στα δικαστήρια αναμένεται να κατατεθούν τώρα αγωγές από χιλιάδες πολίτες, ενώ τα δικαστήρια θα κρίνουν την τύχη των προσφυγών αυτών, ανάλογα με το περιεχόμενο των αντίστοιχων συμβάσεων - συμβολαίων.