ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ - ΙΟΥΝΗΣ 1945

Σελίδες από τη λευκή τρομοκρατία

Ο μονόπλευρος εμφύλιος πόλεμος κατά του ΕΑΜικού Κινήματος, όπως παρουσιάζεται στο φύλλο του "Ρ" της 12ης Ιούνη 1945

Την επομένη, ουσιαστικά, της υπογραφής της Συμφωνίας της Βάρκιζας, το ΕΑΜικό - λαϊκό κίνημα και το ΚΚΕ βρίσκονται υπό το καθεστώς σκληρών διώξεων και ενός μονόπλευρου εμφυλίου πολέμου, που έχουν κηρύξει σε βάρος τους οι νικητές των Δεκεμβριανών με την προτροπή και τη στήριξη των Εγγλέζων. Δεκάδες συμμορίες φασιστών, πρώην συνεργατών των Γερμανών και αμετανόητων αντικομμουνιστών ξεφυτρώνουν σε κάθε γωνιά της χώρας, κάνοντας το βίο αβίωτο στους κομμουνιστές, ΕΑΜίτες, αριστερούς και προοδευτικούς πολίτες. Τα ίδια φαινόμενα κυριαρχούν και στα μεγάλα αστικά κέντρα, μόνο που εκεί τον πρώτο λόγο έχει το ίδιο το κράτος. Συλλήψεις, διώξεις, κυνηγητά, εκκαθαρίσεις στον κρατικό μηχανισμό, όλα αυτά συγκλίνουν σ' ένα στόχο: Στη συντριβή του κινήματος της Εθνικής Αντίστασης, που δημιουργήθηκε και καθοδηγήθηκε από τους κομμουνιστές.

Η εικόνα αυτή δίνεται, όσο το δυνατόν ανάγλυφα και με τη μεγαλύτερη δυνατή πληρότητα, στις σελίδες του "Ριζοσπάστη" εκείνης της εποχής. Δεν υπάρχει φύλλο της εφημερίδας, εκείνων των δύσκολων καιρών, που να μη βρίθει σχετικών ειδήσεων. Και δεν υπάρχει λέξη γραμμένη στις σελίδες της, που να μην είναι ταυτόχρονα μια αποκάλυψη, μια καταγγελία, μια διαμαρτυρία.

Το 1945, στις 12 Ιούνη, μέρα Τρίτη, οι σελίδες του "Ριζοσπάστη" ήταν γεμάτες από ειδήσεις και καταγγελίες για την τρομοκρατία της αντίπαλης πλευράς και το μονόπλευρο εμφύλιο πόλεμο που είχε εξαπολύσει. Διαβάζουμε στην πρώτη σελίδα:

- "ΕΝΩ Ο κ. ΤΣΑΤΣΟΣ ΚΑΝΟΝΑΡΧΕΙ... ΟΙ ΜΟΝΑΡΧΙΚΟΙ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΕΣ ΑΝΑΣΤΑΤΩΣΑΝ ΚΑΙ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΑΝ ΤΟΥΣ ΕΚΔΡΟΜΕΙΣ - ΑΘΡΟΕΣ ΣΥΛΛΗΨΕΙΣ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΤΟΥ ΚΚΕ - ΑΝΩΤΕΡΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΚΙΝΟΥΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΚΩΝ ΣΥΜΜΟΡΙΩΝ". Το θέμα αφορά μπλόκα, συλλήψεις, κακοποιήσεις, ακόμη και δολοφονικές επιθέσεις, που έγιναν σε βάρος κομμουνιστών, αριστερών και δημοκρατικών πολιτών, την Κυριακή 10 Ιούνη, στα ακρογιάλια της Αττικής, όπου αυτοί οι άνθρωποι είχαν καταφύγει για να δροσιστούν από την καλοκαιρινή ζέστη και να ξεκουραστούν.

- "ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙ Ο κ. ΤΣΑΤΣΟΣ: ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΟ ΚΚΕ;". Το θέμα αφορά συλλήψεις στελεχών του ΚΚΕ στην Πελοπόννησο από τη Χωροφυλακή. Δημοσιεύεται επίσης τηλεγράφημα της Κομματικής Επιτροπής Πελοποννήσου του ΚΚΕ, προς το υπουργείο Εσωτερικών, τις πρεσβείες της Αγγλίας, των ΗΠΑ και της Γαλλίας, προς την ΚΕ του ΚΚΕ και τον Τύπο. Το τηλεγράφημα έχει ως εξής: "Χωροφυλακή εξαπέλυσεν διωγμόν πρωτοφανή εναντίον στελεχών του Κομμουνιστικού Κόμματος στοπ. Μεταξύ άλλων συνέλαβε εις Πύργον Γραμματέα Περιφερειακής Επιτροπής Ηλείας Αντώνιον Δημόπουλο, επίσης εις Πύργον Γραμματέα Περιφερειακής Επιτροπής Λακωνίας Βαγγέλην Ρογκάκον, εις Τρίπολην Γραμματέα Περιφερειακής Επιτροπής Τάκην Γεωργιάδην, εις Καλαμάς δεύτερον Γραμματέα Περιφερειακής Επιτροπής Αντώνακαν στοπ. Απασαι συλλήψεις διενεργούνται άνευ αιτίας στοπ. Παρακαλούμεν ενεργήσατε δι' άμεσον απόλυσιν των βάσει συμφωνίας Βάρκιζας και διακηρύξεων Κριμαίας.

Κομματική Επιτροπή Πελοποννήσου ΚΚΕ".

- "ΟΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ ΔΙΩΧΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΡΑΤΟ - Δεκτοί μόνο οι μοναρχικοί συνωμότες της εμπιστοσύνης του ΣΑΝ - η ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ κ. ΔΡΑΚΟΥ". Στο ρεπορτάζ, υπογραμμίζεται και αποδεικνύεται με ατράνταχτα στοιχεία, ονόματα κλπ. η προσπάθεια του μεταδεκεμβριανού καθεστώτος να αποδημοκρατικοποιήσει το στρατό. Διαβάζουμε μεταξύ άλλων: "Μόνο δεδηλωμένοι μοναρχικοί, όσοι μετέχουν στο ΣΑΝ και τη Χ ή τουλάχιστον αποδέχονται πρόθυμα και αναντίρρητα τους αντιλαϊκούς σκοπούς τους - μόνο αυτοί έγιναν και γίνονται δεκτοί στο σώμα. Και μαζί μ' αυτούς οι κάθε μορφής δοσίλογοι, τους οποίους το μεταδεκεμβριανό καθεστώς περιπτύχθηκε πρόθυμα, αφού με τη δράση τους στα Τάγματα Ασφαλείας ή με την άλλη ατιμωτική συνεργασία τους με τον κατακτητή έχουν αποδείξει πως παρουσιάζουν ασφαλή εχέγγυα να υποστηρίξουν κάθε αντιλαϊκό πραξικόπημα. Σ' αυτούς στηρίχθηκε η συγκρότηση του "Εθνικού" Στρατού. Και κατά κανόνα όλοι αυτοί μπήκαν στον πίνακα Α για ν' αποτελέσουν τα μόνιμα στελέχη του. Αντίθετα, οι τιμημένοι αξιωματικοί απολακτίσθηκαν σωρηδόν στον πίνακα Β και είναι "εκτός υπηρεσία και θέσεως". Εξω δηλαδή από το στρατό μπήκαν πρώτα - πρώτα όλοι οι αξιωματικοί του ΕΛΑΣ. Αλλά εκτός από αυτούς και άλλες δύο χιλιάδες αξιωματικοί, που μόνο τους έγκλημα είναι ότι δε βλέπουν την ευδαιμονία της Ελλάδας στην επάνοδο και μάλιστα την πραξικοπηματική του Γλύξμπουργκ. Επειδή δηλαδή είναι ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΙ ή δε θέλουν να γίνουν κοπέλια της μοναρχίας".

- "ΒΕΒΗΛΩΣΑΝ ΤΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΤΟΥ ΔΙΣΤΟΜΟΥ". Το σχετικό ρεπορτάζ αναφέρεται στις προκλήσεις και ασχήμιες μοναρχικών μπράβων, στην πλειοψηφία τους δοσιλόγων και συνεργατών των Γερμανών, που έλαβαν χώρα στη διάρκεια τέλεσης μνημοσύνου στο δίστομο, την Κυριακή 10 Ιουνίου 1945, για τα 225 θύματα της χιτλερικής θηριωδίας. Ακόμη δημοσιεύεται γράμμα διαμαρτυρίας 30 κατοίκων του Διστόμου προς τον τότε υπουργό Εσωτερικών Τσάτσο. Να σημειωθεί δε πως οι 30 αυτοί είχαν διαφύγει της σφαγής των Γερμανών, αλλά όχι και του διωγμού του μεταβαρκιζιανού καθεστώτος και κρατούνταν στις φυλακές Λιβαδειάς για τους αντιστασιακούς τους αγώνες.

Από τα άλλα θέματα της πρώτης σελίδας του "Ρ" της 12ης Ιούνη 1945 ξεχωρίζουμε το ρεπορτάζ για τα Δωδεκάνησα, που τότε βρίσκονταν ακόμη υπό ιταλική κατοχή. Ο σχετικός τίτλος τα λέει όλα: "ΤΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ ΥΠΟ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΤΩΝ ΚΑΡΑΜΠΙΝΙΕΡΩΝ - ΤΙΠΟΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΔΕΝ ΑΛΛΑΞΕ". Ακόμη, αξιοσημείωτη για το κλίμα των ημερών εκείνων είναι η καταγγελία της εφημερίδας στη στήλη "ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ" ότι η μοναρχοφασιστική οργάνωση Χ σχεδίαζε τη δολοφονία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Ν. Ζαχαριάδη.

Ας δούμε, όμως, το κύριο άρθρο του φύλλου, που έχει τον τίτλο "ΟΙ ΚΥΡΙΟΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ" και είναι αφιερωμένο στην τρομοκρατία και στο μονόπλευρο εμφύλιο πόλεμο εναντίον του ΕΑΜικού κινήματος. Το παραθέτουμε ολόκληρο:

"Η εσωτερική κατάσταση από την άποψη της τάξης και της ασφάλειας καθημερινά χειροτερεύει. Ο υπουργός των Εσωτερικών κ. Τσάτσος με το γνωστό κουτοπόνηρο ύφος του κάνει δηλώσεις για να μας πείσει ότι όλα πάνε θαυμάσια, εκτοξεύει μύδρους εναντίον των ανθρώπων εκείνων της "Δεξιάς" που παραβιάζουν τους νόμους και απειλεί ότι θα πάρει μέτρα εναντίον τους, χωρίς εννοείται να παύει να κεραυνοβολεί τους "τρομοκράτες της αριστεράς", που τους θεωρεί υπαίτιους για την κατάσταση. Εννοείται ότι όλα αυτά δεν έχουν άλλη συνέπεια παρά να χειροτερεύουν καθημερινά την κατάσταση. Οχι μόνο καμιά τάξη και ασφάλεια δεν αποκαθίσταται, αλλά οι φασιστικές ληστοσυμμορίες αποχαλινώνονται και αποθρασύνονται. Οι φυλακές γέμισαν από δημοκρατικούς πολίτες που συλλαμβάνονται από τον πρώτο τυχόντα χίτη χωρίς ένταλμα και με τη γνωστή ρετσινιά του "εκτελεστού". Τα βουνά πλημμύρισαν από πρόσφυγες. Μέσα στην Αθήνα αντιμετωπίζουμε καθημερινά το αίσχος των επιδρομών στα ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα περίφημα ντου και τα μπλόκα, που θυμίζουν μαύρες μέρες της κατοχής, χωρίς όλα αυτά να συγκινούν τον κ. Τσάτσο, που, σαρκάζοντας τον ελληνικό λαό, τα θεωρεί σαν... ενδοφοιτητικά ζητήματα! Τα αστυνομικά τμήματα μετατράπηκαν σε "κρατητήρια της οδού Μέρλιν" όπου οι δημοκρατικοί πολίτες βασανίζονται, δέρνονται, διαπομπεύονται, εξοντώνονται. Οπλισμένοι με όπλα κρατικά και αυτόματα αγγλικά, οι μπράβοι του Γλύξμπουργκ λυμαίνονται την ύπαιθρο και με τη δράση τους αυτή κάνουν αδύνατη κάθε παραγωγική ενέργεια, παραλύουν το εμπόριο και τις συγκοινωνίες και ληστεύουν, βασανίζουν, εξοντώνουν τους δημοκρατικούς πολίτες. Ασφάλεια ζωής, τιμής και περιουσίας ουσιαστικά δεν υπάρχει, γιατί οι μοναρχικοί συμμορίτες έχουν μετατραπεί σε κράτος εν κράτει.

Αυτή είναι με λίγα λόγια η θλιβερή και τραγική κατάσταση, που παρουσιάζεται στις πόλεις και στην ύπαιθρο λίγους μήνες μετά την υπογραφή της συμφωνίας της Βάρκιζας, συμφωνίας που εγγυάται με την υπογραφή και των Αγγλων την ελεύθερη εκδήλωση των πολιτικών φρονημάτων του κάθε Ελληνα πολίτη. Και ουσιαστικά υπεύθυνος για την κατάσταση αυτή είναι ο κ. Τσάτσος. Ο κ. Τσάτσος, που απειλεί να πατάξει τους παραβάτες των νόμων, ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΔΕΝ ΠΗΡΕ ΚΑΝΕΝΑ ΜΕΤΡΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΥΡΩΣΕΩΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΠΡΑΒΩΝ ΤΟΥ ΓΛΥΞΜΠΟΥΡΓΚ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΕ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΙ ΜΕ ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ Ο ΕΜΠΝΕΥΣΤΗΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΤΗΣ ΤΟΥΣ.

Εξίσου τραγική παρουσιάζεται η κατάσταση στο στρατό. Παραβιάζοντας κατά τρόπο απροκάλυπτο τη συμφωνία της Βάρκιζας, οι φασίστες του ΣΑΝ έχουν μετατρέψει το στρατό μας σε σώμα πραιτοριανών στην υπηρεσία του Γλύξμπουργκ. Τα διαμάντια του ελληνικού στρατού ή καταδιώκονται και φυλακίζονται, είτε πετάχθηκαν στον πίνακα Β γιατί ήταν δημοκράτες. Και τις θέσεις τους ανέλαβαν συνεργάτες των Γερμανών, δοσίλογοι που επί κατοχής οργάνωσαν τα Τάγματα Ασφαλείας και σε συνεργασία με τον εχθρό εσφαγίασαν και εξόντωσαν το αγωνιζόμενο έθνος. Ο υπουργός των Στρατιωτικών κ. Δράκος είναι υπεύθυνος γιατί με την ανοχή και την ενθάρρυνσή του, ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος γίνεται ο ουσιαστικός ρυθμιστής της κατάστασης όχι μόνο μέσα στο στρατό, αλλά και γενικά στην πολιτική ζωή της χώρας. Ο ίδιος είναι υπεύθυνος γιατί στερείται το έθνος μας ενός ισχυρού εθνικού στρατού που να στηρίζεται στο λαό και που να είναι έτοιμος να υπερασπίσει τις δημοκρατικές ελευθερίες του και την ακεραιότητα και την ανεξαρτησία της χώρας.

Αλλά δεν είναι καλύτερη η κατάσταση μέσα στη Δικαιοσύνη, που περνάει μια βαθιά, βαθύτατη ηθική κρίση. Στη δίωξη του Εθνικού Κινήματος Αντίστασης και γενικά του δημοκρατικού κινήματος που έχει ξαπολυθεί σε όλη τη χώρα, έναν από τους πρώτους ρόλους παίζει και η ελληνική Δικαιοσύνη. Αυτή είναι υπαίτιος για τα δικαστικά εγκλήματα, όπως η ουσιαστική αθώωση των δοσιλόγων, των Κουίσλιγκς και των βασανιστών των Ες - Ες και η καταδίκη σε θάνατο των εθνικών αγωνιστών, που τραυματίζουν και κηλιδώνουν την τιμή της Ελλάδας στο εσωτερικό και εξωτερικό. Μια κλίκα από μοναρχικούς δικαστές έχουν γίνει οι κυρίαρχοι μέσα στο δικαστικό κλάδο και από τη θέση τους αυτή ρυθμίζουν όλα τα ζητήματα που αφορούν τη Δικαιοσύνη, διώχνουν και απολύουν τους δικαστές και δίνουν τον ρυθμό και τον τόνο στους κατώτερους που αχαλίνωτοι εκδηλώνουν το τυφλό κομματικό τους πάθος καταδιώκοντας τους δημοκρατικούς πολίτες. Για την ηθική αυτή κρίση, την αποσύνθεση και καταρράκωση της ελληνικής Δικαιοσύνης είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνος ο υπουργός της Δικαιοσύνης κ. Σουλιώτης.

Ο κ. Τσάτσος, ο κ. Δράκος, ο κ. Σουλιώτης είναι αυτοί που κρατάν την πιο αντιδραστική θέση σε όλα τα προβλήματα και γίνονται φορείς των πιο αντιδραστικών μοναρχικών κύκλων μέσα στην κυβέρνηση. Υστερα από την εξέγερση ολόκληρου του δημοκρατικού κόσμου και τα φασιστικά όργια στην ασφάλεια, στο στρατό και στη δικαιοσύνη, οποιοσδήποτε άλλος υπουργός που θα σεβόταν τον εαυτό του και το έθνος θα έδινε αμέσως την παραίτησή του. Μα, οι υπουργοί των Εσωτερικών, των Στρατιωτικών και της Δικαιοσύνης εξακολουθούν σε πείσμα της μεγάλης πλειοψηφίας του ελληνικού λαού να παραμένουν στην Κυβέρνηση κι από κει μέσα, προκαλώντας το λαό, να ενισχύουν όλες τις προσπάθειες των μαύρων ανθρώπων για το κτύπημα της Δημοκρατίας και τη μοναρχική επικράτηση. Αυτοί είναι οι ουσιαστικοί υπεύθυνοι για την κρατική αποσύνθεση και την αναρχία που κυριαρχεί σε όλη την Ελλάδα. Και σαν τέτοιοι πρέπει να παραιτηθούν. Είναι απαίτηση ολόκληρου του δημοκρατικού κόσμου".