""Εις το χθεσινό υπουργικόν συμβούλιον ενεκρίθη αναγκαστικός νόμος "περί λήψεως μέτρων προς εμπέδωσιν της δημοσίας ασφαλείας". Ο νόμος ορίζει... 4) ΤΙΘΕΤΑΙ ΚΑΘ' ΑΠΑΣΑΝ ΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΝ ΕΝ ΙΣΧΥΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΠΕΡΙ ΛΗΣΤΕΙΑΣ"

(Εφημερίδες 7 Ιουλίου 1945)

"Ηρώτησα τους ξένους ανταποκριτάς να με πληροφορήσουν αν ευρήκαν πουθενά ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ"

(Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός, Αντιβασιλεύς Ελλάδος, δηλώσεις 9 Ιουλίου 1945)

Πώς συμβαίνει στη χώρα της "μεγαλυτέρας ελευθερίας" να εξαγγέλονται "έκτακτα δρακόντεια μέτρα... προς εμπέδωσιν της δημοσίας ασφαλείας" και να "τίθεται καθ' άπασαν την επικράτειαν εν ισχύϊ ο Νόμος περί ληστείας"; Μην ψάχνετε στο δοσιλογικό χάος να βρείτε ειρμό. Η βασιλική ληστοκρατία, πιστοποιούμενη από την κυβέρνηση του Μακαριωτάτου, είναι η μόνη πραγματικότητα στο μεταδεκεμβριανό κράτος.

Αυτή την πληγή της ληστείας συντηρούσε ανέκαθεν ανοικτή η παλαιοκομματική φαυλοκρατία. Και χρειάστηκε το αναγεννητικό πνεύμα του ΕΑΜ και η λαϊκή τοπική εξουσία με την πολιτοφυλακή και τον ΕΛΑΣ να ξεπλύνουν για πρώτη φορά αυτό το αίσχος από την Ελλάδα. Μάρτυρες ας είναι οι αγγλικές στρατιωτικές αρχές.

"Μου έκανε μεγάλη εντύπωση η τάξη που επικράτησε, δεδομένου ότι σε περιπτώσεις μεταλλαγών η επικράτηση της τάξης και της ασφάλειας είναι από τα πιο δύσκολα και λεπτά προβλήματα... Αναπνέω ατμόσφαιρα πραγματικής ελευθερίας και μ' έχουν συγκινήσει οι εκδηλώσεις ενθουσιασμού του λαού..."(Αγγλος αξιωματικός Κου.).

Αυτά συνέβαιναν, όταν "η εθνική έννοια του Κράτους είχε καταλυθεί εις την ύπαιθρον". Και επειδή τα τάγματα θανάτου και καταστροφών της 6ης και 10ης ταξιαρχίας δεν επαρκούσαν να "εμπεδώσουν" τελείως την ύπαιθρο, παλιές δόξες του βουνού, 100% "εθνικόφρονες" σαν τους ληστοφυγόδικους Σούρλα, Πανταζαίους, Μιχάλ Αγά και Τσαούς Αντών έπρεπε να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους: Περισσότερες από 150 τέτοιες, μεγάλες και μικρές ληστοσυμμορίες ασκούν "την εξουσίαν του Βασιλέως Γεωργίου Β" σ' όλα τα διαμερίσματα της χώρας.

Να μερικές από τις βασιλικές συμμορίες: α) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: Παπανούσης - Παπαπάνος, Καραλής, Γούμενος, Πηλιτόπουλος, Αγουρογιάννης, Ντοροβίτσας, Χρηστάκης, Παπαθάνος - Τζοναϊτης, Λαζάνης, Ζορμπάς, Παπαναστασόπουλος, Τσαλμπουράς, Παπαδάκος. β) ΣΤΕΡΕΑ: Κουζέλης, Κατρατζής, Γαλούζης, Βουρλάκης, Λασπιάς, Παπαντώνης, Γεροντοδήμος (Εύβοια). γ) ΞΗΡΟΜΕΡΟ: Βέρηδες, Φλωραίοι, Μπουρδοβίλας, Καραμπέκιος. δ) ΚΕΦΑΛΛΩΝΙΑ: Γάκιας, Γιαπαδημάκος. ε) ΘΕΣΣΑΛΙΑ: Σούρλας, Τσαντούλας, Μπιζής, Μεϊμάνης, Κουκουμτζής, Βαγιοκώστας, Κώτσου, Βαλέτας, Καλογρίτσας, Καλαμπαλίκης, Κόλλιας. στ) ΗΠΕΙΡΟΣ: Πανταζαίοι, Κάτσος, Μπαλούμης, Βόιδαρος, Καραμπίνης, Μόκας. ζ) ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ - ΘΡΑΚΗ: Τσαούς Αντών, Καπετάν Κάππας, καπετάν Βαγγέλης, Κοντάκος, Ζήσης, Πριόνης, Δαρβέλας, Μούμσης, Σακκάς, Τσακίρης, Ρωμαϊδης, Κωνσταντινίδης, Κουκάς, Κουκουδάνης, Χαρόπουλος, Σπανός, Ηλιάδης, Ζαργάνης, Στεφανίδης, Πανταζής, Βεργής, Κιμερίδης, Μανασής, Πατσούρης, Ζαργάνης, Τοπούζ Ογλού, Καραπαναγιώτης.

Οι σύγχρονοι ληστές είναι μοντέρνοι σε όλα τους. Φορούν καινούργιες στρατιωτικές στολές, είναι οπλισμένοι με αυτόματα, διαθέτουν ιππικό κι έχουν κατεβάσει τα λημέρια τους στα κεφαλοχώρια και στα κέντρα όπου μπαινοβγαίνουν στα γραφεία της εθνοφυλακής, στις νομαρχίες, δημαρχίες κ.λ.π. Πλάι στα κινούμενα ληστρικά τάγματα διαθέτουν στα χωριά ένοπλες εφεδρείες. Σε 18 χιλιάδες υπολογίζονται οι εξοπλισμένοι προδότες. Αναλυτικότερα: Στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης 134, σε 30 χωριά της Χαλκιδικής 300, στο Κιλκίς 60, στο νομό Πέλλης 350, στην περιοχή Βέρροιας - Κατερίνης 450 (ονομαστικό κατάλογο για τις περισσότερες περιφέρειες έχουμε στη διάθεση του Μακαριωτάτου). Ποιος όπλισε τις βασιλικές συμμορίες και τις εφεδρείες τους; Μας αποκαλύπτουν τα επίσημα έγγραφα: "104 Τάγμα Εθνοφυλακής - Δελτίο συμβάντων 1 - 4/5/45... Την 2/5/45 εγένετο επιθεώρησις της φρουράς Εθνοφυλακής Βαγίων (Θηβών)... Δεδομένου ότι οι πλείστοι των κατοίκων οπλοφορούν διά περιστρόφων, τυφεκίων αγγλικών και αυτομάτων "Τόμσον". Τα όπλα τούτα παρεχωρήθησαν εις τους εν λόγω πολίτας υπό της 6ης Ταξιαρχίας Εθνοφυλακής και είναι εφωδιασμένα δι' αδειών οπλοφορίας υπογεγραμμένων παρά του ταξιάρχου κ. Πετροπούλου Β. (συνταγματάρχου πεζικού). Οι πλείστοι τούτων είναι εγγεγραμμένοι εις τη βασιλικήν οργάνωσιν Βαγιών (Θηβών) διατηρούσης ολόκληρο αποθήκην, όπου τοποθετούν τα όπλα των και τα πυρομαχικά των.... Εν Πυρρί Θηβών τη 4/5/45. Ο Διοικητής του Τάγματος ΝΕΛΛΑΣ ΑΛΕΞ. ταγματάρχης πεζικού".

Είναι αδύνατο να διαχωρισθεί η δράση των ληστοσυμμοριών από το "εθνικόφρον" έργο των βασιλικών "πολιτικών" οργανώσεων της Εθνοφυλακής. Οπως είναι αδύνατο να ξεκαθαρίσει κανείς ποιος έχει την εξουσία, οι λήσταρχοι ή οι επίσημες κρατικές αρχές. Ενα είναι βέβαιο, ότι τα τάγματα ασφαλείας και τα άλλα όργανα της κατοχής πλεονάζουν και στις τρεις εξουσίες και συνεχίζουν το έργο που άρχισαν με τους Ιταλούς, τους Γερμανούς και τους Βούλγαρους φασίστες.

Ως τις 26 του Ιούνη πεντακόσιοι εθνικοί αγωνιστές είχαν εκτελεστεί από τους βασιλικούς ληστές και τους εθνοφύλακες, με τσεκούρια, με καρφιά, με συρματένιο βούρδουλα, με πέτρες ή από τη θεριστική βολή των αυτομάτων. Μόλις χθες βράδυ ξεψύχησε στο Βενέτο του Βόλου ο ελασίτης Χρ. Γιακουμής, ύστερα από τα φρικιαστικά βασανιστήρια που υπέστη από τους Σούρληδες. Κύματα πρόσφυγες κινούνται από χωριό σε χωριό και από πολιτεία σε πολιτεία ή κρύβονται σαν αγρίμια στα δάση και στα απόκρημνα βουνά φεύγοντας το διωγμό. Ολόκληρες περιφέρειες ερημώθηκαν, η παραγωγή, η συγκοινωνία, το εμπόριο, τα πάντα νέκρωσαν".