Εχουν ενταθεί τελευταία οι πιέσεις του ΣΕΒ, ο οποίος, συνεπικουρούμενος από την κυβέρνηση, επιδιώκει την κατάργηση κάθε πρόσθετου, ευνοϊκού για τους εργαζόμενους μέτρου, που έχει σχέση με το είδος και την ποιότητα της εργασίας τους, και ειδικότερα την κατάργηση του θεσμού των βαρέων και ανθυγιεινών. Για τους βιομηχάνους, η επιδότηση του εργαζόμενου για μια απασχόληση που θεωρείται επικίνδυνη για την υγεία του, καθώς και η εργοδοτική εισφορά επαγγελματικού κινδύνου, σημαίνουν μεγαλύτερο κόστος, το οποίο προτιμούν να αποφύγουν.

Ο "Ρ" ζήτησε από τον γιατρό εργασίας Χρήστο Χατζή,να σχολιάσει το "επιχείρημα" των βιομηχάνων, ότι η υγεία των εργαζομένων δεν είναι σωστό να "εξαγοράζεται" με κάποια παραπάνω χρήματα, οπότε τα σχετικά επιδόματα και εισφορές πρέπει να καταργηθούν.

"Το σχόλιό μου βασίζεται στις διατυπωμένες, αναλυτικές θέσεις για το όλο θέμα, που δεν είναι καινούριο και που σε ειδική ημερίδα κατέθεσε και ανέπτυξε η Επιτροπή Υγιεινής και Ασφάλειας της ΓΣΕΕ, λίγες μέρες πριν από το 29ο Συνέδριό της.

Το θέμα των βαριών και ανθυγιεινών επιδομάτων είναι επί της ουσίας ψευδεπίγραφο. Το πόσο ψευδεπίγραφο είναι, μπορεί να το διαπιστώσει κανένας αν προσπαθήσει να συγκρίνει, με τους όρους της αγοράς, το μεροκάματο ενός οικοδόμου, στο οποίο δεν είναι ενσωματωμένο το επίδομα βαριάς και ανθυγιεινής εργασίας.

Αυτό καταδεικνύει, επί της ουσίας, ότι αυτό που μέχρι τώρα ονομάζουμε βαρύ και ανθυγιεινό επίδομα, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων - και θα πω παρακάτω τι εννοώ - δεν αποτελεί παρά την πραγματική αποτίμηση του κόστους της εργατικής δύναμης. Δηλαδή, το μισθό, το μεροκάματο, που όμως σαν "παλιά μου τέχνη κόσκινο", η εργοδοσία και οι μέχρι τώρα κυβερνήσεις είχαν μάθει να το διασπούν με τη μορφή των ποικιλώνυμων επιδομάτων.

Υπάρχει επίσης ένας υπαινιγμός, σχετικά με την ένταξη ενός κλάδου στα βαριά και ανθυγιεινά επαγγέλματα - που εδώ και μια δεκαετία έχει διακοπεί, έχει "παγώσει" - στη διαδικασία της οποίας έχουν καταγραφεί υπερβολές, όταν σε κάποιο κλάδο, που για κάποιους λόγους σε κάποια στιγμή χορηγήθηκε, αναγνωρίστηκε αυτή η ένταξη. Ομως είναι πάντοτε στη διάθεση οποιουδήποτε αμφισβητεί κάποια ένταξη στα βαριά και ανθυγιεινά, να την επανεξετάσουμε και ενδεχόμενες υπερβολές να διορθωθούν, αλλά σε καμιά περίπτωση αυτό δεν μπορεί να σημάνει κατάργηση της πραγματικότητας.

Ποιας πραγματικότητας; Αυτής της πραγματικότητας που διεθνώς και παρά τις υπαρκτές τεχνολογικές εξελίξεις, εξακολουθεί να παραμένει ιδιαίτερα βεβαρημένη για μια σειρά από απασχολήσεις και δραστηριότητες, π.χ., όπως και να το κάνουμε, η εργασία σε ορυχεία και εξορύξεις παραμένει βαριά και ανθυγιεινή. Η εργασία στο χώρο των απορριμμάτων παραμένει βαριά και ανθυγιεινή. Η εργασία σε εναλλασσόμενα ωράρια και η νυχτερινή απασχόληση εξ ορισμού είναι βαριά και ανθυγιεινή.

Το να αναγνωρίσει λοιπόν κάποιος μια πραγματικότητα που είναι τέτοια και να προσπαθήσει να τη θεραπεύσει, μέσα από ειδικούς όρους που αφορούν το χρόνο συνταξιοδότησης ενός ανθρώπου, διότι αυτός είναι ο σκοπός και η έννοια της ένταξης ενός κλάδου στα βαριά και ανθυγιεινά, είναι η ελάχιστη αναγνώριση που μπορεί να γίνει.

Το ότι πολλοί κλάδοι αξιοποίησαν αυτή την ένταξη σαν επιχείρημα, για να απαιτήσουν μια καλύτερη αποτίμηση, στις συλλογικές τους διαπραγματεύσεις, του μισθού τους με τη μορφή, στη συγκεκριμένη περίπτωση, του ανθυγιεινού επιδόματος είναι κάτι απόλυτα θεμιτό και λογικό. Εάν αυτό συνεπάγεται ανταλλαγή της υγείας με χρήματα, θα πρέπει αυτοί που το ισχυρίζονται να αποδείξουν ότι δεν ισχύουν τα παραπάνω που αναφέραμε, πρώτον. Δεύτερον, να πάψουν να επικαλούνται γενικώς και αορίστως την ύπαρξη πλούσιας νομοθεσίας για τα ζητήματα υγιεινής και ασφάλειας, διότι και για τα τροχαία ατυχήματα και για την κυκλοφορία υπάρχει νομοθεσία και Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι τα ασφάλιστρα που πληρώνουμε δεν είναι αρκετά τσουχτερά.

Ο βασικός πυρήνας της πρότασης που έχει καταθέσει με πολύ αναλυτικό τρόπο η ΓΣΕΕ και που αποτελεί κοινό τόπο για όλες τις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες, είναι η προώθηση του θεσμού της ασφαλιστικής κάλυψης για επαγγελματικό κίνδυνο, από τον εργοδότη, κάθε εργαζόμενου που παρέχει εξαρτημένη εργασία".