Γερμανία

Ελλειμματικά τα ανθρώπινα δικαιώματα για πολλούς

Τα 50χρονα της Διακήρυξης της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στο Παρίσι για τα ανθρώπινα δικαιώματα έδωσε την ευκαιρία και σε Γερμανούς ειδικούς να διαπιστώσουν ότι και στην πλουσιότερη αυτή χώρα της Ευρώπης η εφαρμογή της παρουσιάζει σοβαρά ελλείμματα.

Οι ειδικοί επιστήμονες κάνουν λόγο για το δικαίωμα της εργασίας, το δικαίωμα της κατοικίας, το δικαίωμα της μόρφωσης - κοινωνικά δικαιώματα, που βαραίνουν εξίσου όπως τα πολιτικά δικαιώματα της ελευθερίας, της ισότητας και της δικαιοσύνης - τα οποία ωστόσο, όπως στις πλείστες καπιταλιστικές χώρες, έχουν και στη Γερμανία λίγη σημασία. Μερικοί μάλιστα υπογραμμίζουν ότι αποτελεί κοινωνικό σκάνδαλο να πεθαίνουν κάθε βαρυχειμωνιά δεκάδες άνθρωποι στους δρόμους, που για ποικίλους λόγους έχασαν την εργασία, στη συνέχεια την οικογένεια και στο τέλος την κατοικία. Ετσι αναφέρεται ότι στη Γερμανία τουλάχιστον 35.000 άνθρωποι "δεν έχουν στέγη πάνω από το κεφάλι τους, ζουν κυριολεκτικά στο δρόμο", ότι τον σχετικό ήπιο χειμώνα 1997/98 βρήκαν το θάνατο από το κρύο στο δρόμο τουλάχιστον εφτά άστεγοι, ενώ το 1996/97 τα θύματα ήταν 27 και είναι άγνωστος ο αριθμός εκείνων που δεν ανακοινώθηκε η αιτία του θανάτου. Για τη βαρυχειμωνιά της τρέχουσας χρονιάς ο τελικός αριθμός των θυμάτων θα είναι γνωστός στα τέλη του ερχόμενου Φλεβάρη ή του Μάρτη.

Ο κοινωνιολόγος και ψυχολόγος Εκχαρντ Ρόρμαν, του Πανεπιστημίου Philipps του Μαρβούργου, σε άρθρο του υπογραμμίζει ότι στη σημερινή Γερμανία και σε παρόμοιες (καπιταλιστικές) κοινωνίες δεν είναι - όπως ήταν στο άρθρο 37 του Συντάγματος της ΓΛΔ - συνταγματικά κατοχυρωμένο το δικαίωμα της κατοικίας και ότι στην ΟΔΓ το 1997 περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι ζούσαν χωρίς ενοικιαστήριο σε επισφαλείς συνθήκες κατοικίας ή σε οικισμούς αστέγων. "Στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, μια από τις πλουσιότερες χώρες της γης, πεθαίνουν από το κρύο κάθε χειμώνα άνθρωποι, γιατί τους στερείται καθημερινά το ανθρώπινο δικαίωμα, το ρητά διακηρυγμένο από τον ΟΗΕ, σε μια κατοικία, ακόμα τους αρνούνται και μια πενιχρή στέγη".

Και ναι μεν, συνεχίζει ο ίδιος επιστήμονας, δε θεωρείται σήμερα στη Γερμανία τιμωρητέα πράξη η έλλειψη στέγης, είναι όμως αντίθετη προς τη δημόσια τάξη. Τιμωρητέα όμως είναι η παραμονή ή η διανυκτέρευση ενός αστέγου σε ένα σταθμό ή σε μια νέα - μη κατοικημένη ακόμα - οικοδομή ή σε ένα υπό κατεδάφιση σπίτι.

Το δικαίωμα στην εργασία, υπογραμμίζει ο Ε. Ρόρμαν, παραβιάζεται καταφανώς στη Γερμανία, αφού οι επίσημοι εγγεγραμμένοι άνεργοι φτάνουν τα 4.000.000 περίπου, ενώ οι άνεργοι, οι επιδοτούμενοι με το ανεπαρκές βοήθημα της κοινωνικής βοήθειας ή κάτω απ' αυτό ξεπερνούν τα 5.000.000.

Το έλλειμμα της Γερμανίας στη συνταγματική αναγνώριση και πρακτική εφαρμογή των κοινωνικών και οικονομικών δικαιωμάτων ως ανθρωπίνων δικαιωμάτων, υπογραμμίζει σε συνέντευξή του και ο Φόλκμαρ Ντάιλε, από το 1990 γενικός γραμματέας του γερμανικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας (ΔΑ).

"Εχουμε σαν αφετηρία το αδιαίρετο των ανθρώπινων δικαιωμάτων", υπογραμμίζει, "αλλά όσον αφορά την καταγγελία (της παράβασης) των κοινωνικών και οικονομικών δικαιωμάτων βρισκόμαστε ακόμα εντελώς στην αρχή. Και στη Γερμανία, μετά την ένωση, απορρίφθηκε η πρόταση της "στρογγυλής τράπεζας" από τη ΓΛΔ να περιληφθεί το δικαίωμα καταγγελίας της παραβίασης στο Σύνταγμα σαν κρατική στοχοδιάταξη".

Ο υπεύθυνος του γερμανικού τμήματος της ΔΑ ελπίζει ότι με τη νέα κυβέρνηση η διπλοπρόσωπη πολιτική της κυβέρνησης Κολ απέναντι σε κράτη που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα μπορεί να αλλάξει:

"Ελπίζουμε ότι η πολιτική της διπλοπροσωπίας θα τερματιστεί, ότι οικονομικά και στρατηγικά συμφέροντα ουδέποτε θα βαραίνουν περισσότερο από την προστασία του ανθρωπίνων δικαιωμάτων".

Από τον αρμόδιο αυτό θίγεται ένα πραγματικά σημαντικό ζήτημα: Το ζήτημα των σχέσεων δυτικών κοινοβουλευτικών δημοκρατιών με δικτατορικά και μισοφασιστικά κράτη, π. χ. με το εγκληματικό καθεστώς του Πινοσέτ και του Σουχάρτο της Ινδονησίας ή των στρατοκρατών της Αγκυρας. Οι "Δημοκρατίες" από τη μια μεριά προσποιούνται ότι καταγγέλλουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σ' αυτά τα κράτη, από την άλλη όμως τα υποστηρίζουν για λόγους οικονομικών και στρατηγικών τους συμφερόντων. Αυτό συνέβη επί κυβέρνησης Κολ και με τα τρία προαναφερόμενα κράτη. Γι' αυτό ο αρμόδιος προτείνει να θεσπιστούν νομοθετικά μέτρα που να εμποδίζουν την αποστολή οπλισμού και την παροχή εκπαιδευτικής βοήθειας σε αντιδημοκρατικά καθεστώτα.

Σε συνάφεια με αυτά διαπιστώνεται και μια άλλη πτυχή, ότι δηλαδή οι "Δημοκρατίες", ενώ τηρούν "σιγήν ιχθύος" για τις δικές τους ελλείψεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ξεσηκώνουν θόρυβο για "παραβιάσεις" τους και σε κράτη με σοσιαλιστικά καθεστώτα, όπως π. χ. η ΛΔ της Κίνας και η Κούβα.

Χαρακτηριστικό για την πρώτη περίπτωση είναι όσα έγιναν και όσα δηλώθηκαν στη Βόννη για το πολυπληθέστερο κράτος της Γης: Ο Γερμανός ΥΠΕΞ Γιόσκα Φίσερ δέχτηκε σε ακρόαση τον "αντιστασιακό δημοκράτη" Βάι Γινγκσένγκ και ενημερώθηκε απ' αυτόν για την κατάσταση (και την παραβίαση!) των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα. Υποστήριξη βρήκε ο Κινέζος αυτός "πατριώτης" και από τον εντεταλμένο της κυβέρνησης για θέματα ασφάλειας, όπως επίσης από τον εντεταλμένο για τα ανθρώπινα δικαιώματα παρά τω ΥΠΕΞ Φίσερ. Το Πεκίνο άσκησε αυστηρή κριτική στη στάση αυτή των υπεύθυνων Γερμανών, στην οποία ο καγκελάριος ανταπάντησε ότι δε θα του υπαγορεύσουν με ποιον θα μιλήσει.

Τα πράγματα δε σταμάτησαν εδώ. Η συνέχεια δόθηκε στο Μπούντεσταγκ στις 9 Δεκέμβρη όπου εκπρόσωποι όλων των κομμάτων κάλεσαν στην τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ο καγκελάριος Σρέντερ σε δήλωσή του υπογράμμισε την ανάγκη της επιβολής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκόσμια και ότι αυτό αποτελεί "σταθερό συστατικό τμήμα" της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής. Επανέλαβε, και όξυνε μάλιστα, προηγούμενη δήλωσή του, τονίζοντας ότι "δεν αφήνουμε παραβάτες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να μας απαγορεύσουν να ζητήσουμε το διάλογο με τα θύματά τους και να τα ενθαρρύνουμε και να τα υποστηρίξουμε αυτά στην πάλη τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα".

Ο ΥΠΕΞ Γιόσκα Φίσερ - ο συνομιλητής του αντιπολιτευόμενου Κινέζου Γινγκσένγκ - υπογράμμισε στο Μπούντεσταγκ ότι η μη αποδοχή της καταπίεσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν αποτελεί "ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις" μιας άλλης χώρας και ότι η γερμανική κυβέρνηση δεν επιτρέπεται να μην παίρνει υπόψη της τις εμπειρίες αντιφρονούντων. Η κυβέρνηση, είπε, θα φιλοξενεί και μελλοντικά "διωκόμενους δημοκράτες".

Ας δούμε όμως τι γράφει γι' αυτόν τον "διωκόμενο δημοκράτη" ο Χέλμουτ Πέτερς στη "Νόιες Ντόιτσλαντ" (9/12): Ο Γινγκσένγκ, γράφει ο Πέτερς, "με την ενεργό βοήθεια δυτικών κύκλων δυσφημεί από χρόνια ομαδικά την πολιτική τάξη πραγμάτων και το σοσιαλιστικό προσανατολισμό της χώρας του και επιδιώκει έμπρακτα να το ανατρέψει. Σε συνέντευξή του στον ανταποκριτή του "Spiegel" στο Πεκίνο... το 1997 είχε δηλώσει ότι "ο φασισμός και η κυριαρχία του ΚΚ Κίνας είναι φτιαγμένα από το ίδιο (ολοκληρωτικό) ξύλο" και ότι στόχος του είναι να ανατρέψει το φασιστικό εκμεταλλευτικό σύστημα του ΚΚ".

Ο αρθρογράφος της γερμανικής εφημερίδας συμπεραίνει απ' αυτό ότι αξιωματούχοι του ΥΠΕΞ θέλουν προφανώς να υποστηρίξουν άμεσα το "δημοκρατικό κίνημα" στην Κίνα, που το εκπροσωπούν άνθρωποι σαν τον Βάι (Γινγκσένγκ), ώστε να καταστεί δυνατό να πραγματοποιηθούν εκεί τα ανθρώπινα δικαιώματα: "Η πολιτικά κατευθυνόμενη αυθάδης πολιτική της ανάμειξης, της οποίας προπομπός είναι οι ΗΠΑ, φαίνεται τώρα... να διαδίδεται και στην πολιτική της Βόννης".

Δε λέει κανείς ότι στη χώρα των 1,3 δισεκατομμυρίων ανθρώπων όλα είναι ειδυλλιακά. Αλλά είναι γεγονός ότι η ΛΔ της Κίνας αναγνωρίζει την παγκοσμιότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έχει αναγνωρίσει τις δύο συμβάσεις του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και από το 1978 έχουν δημοσιευτεί πάνω από 800 νόμοι και διατάξεις, που αρκετοί αναφέρονται και στην πρακτική εφαρμογή των δικαιωμάτων των πολιτών που είναι εγγυημένα από το Σύνταγμα.

Την πρόοδο της ΛΔ της Κίνας στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τη διαπίστωσε ακόμα και ο Γάλλος Πρόεδρος Ζακ Σιράκ που, κατά την επίσκεψή του το 1997 στο Πεκίνο, είπε ότι η πρόοδος της χώρας στο δρόμο προς ένα "κράτος δικαίου" είναι ολοφάνερη.

Κατά τον ειδικό στα θέματα της Κίνας κύριο Πέτερς όλος ο δυτικός θόρυβος αποβλέπει αλλού. Γράφει σχετικά: "Ορισμένοι δυτικοί κύκλοι δεν ενδιαφέρονται για τα πολιτικά δικαιώματα του συνόλου των πολιτών της ΛΔ της Κίνας. Επιδιώκουν πολύ περισσότερο να εκμεταλλευτούν τα δικαιώματα των πολιτών, τα καθιερωμένα στο κινέζικο Σύνταγμα και στις συμβάσεις του ΟΗΕ, για να νομιμοποιήσουν ως πρώτο βήμα στη χώρα την αντιπολίτευση στο σύστημα. Τα δικαιώματα στην ελευθερία του λόγου, στη δημιουργία ενώσεων κλπ., είναι ωστόσο συνδεμένα με το ισχύον Σύνταγμα, προπάντων με την προστασία και την εξέλιξη της σοσιαλιστικής τάξης πραγμάτων. Αυτό δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο. Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας π. χ. δεν ενεργεί διαφορετικά για την προστασία του Συντάγματος".

Τέλος πρέπει να σημειωθεί η θρασύτατη δήλωση κάποιας κυρίας Ροντ Φίρμινιχ, συνεργάτριας της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΚΟΔΗΣΟ στο Μπούντεσταγκ σε συμπόσιο με τον τίτλο "Η Αριστερά και η παγκοσμιότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων" που τόλμησε να πει ότι για έλλειψη ελευθερίας του Τύπου πρέπει να κατηγορείται όχι μόνο η Τουρκία, αλλά και η Κούβα και ότι δε βρίσκει σωστή την απονομή στον Φιντέλ Κάστρο του βραβείου για τα ανθρώπινα δικαιώματα από την Εταιρία Προστασίας των Δικαιωμάτων των πολιτών και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας!!!

Θ. ΒΟΡΕΙΟΣ