Μια ακόμη τηλεοπτική χρονιά πέρασε, "αγκυλωμένη", όμως και αυτή στους "δείκτες" της ένδειας των προγραμμάτων, της παραχάραξης της πραγματικότητας, της παράβασης στοιχειωδών κανόνων προστασίας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Ενας ακόμη χρόνος, αλλοιωμένης "εικόνας", αφού το ραδιοτηλεοπτικό τοπίο, με ευθύνη της κυβέρνησης, εξακολούθησε να είναι "ανοχύρωτο" απέναντι στην ανομία, στη διαπλοκή, στην αναξιοπιστία, στα κατασκευασμένα "σόου", στην "εκπαραθύρωση" της προβολής των ουσιαστικών προβλημάτων της κοινωνίας και των πολιτών. Τα ειδησεογραφικά "παράθυρα" για μία ακόμη χρονιά, παρέμειναν "ανοιχτά" σε εγκλήματα, "ροζ" σκάνδαλα, ληστείες, μαστροπούς, "νονούς" της μέρας και της νύχτας.

Το 1998 για τη χώρα μας, χαρακτηρίστηκε ως χρονιά της ψηφιακής τηλεόρασης. Είναι το νέο τηλεοπτικό "στοιχείο" που ήρθε να προστεθεί, επιτείνοντας την αδιαφάνεια και την ασυδοσία και περιπλέκοντας ακόμη περισσότερο την κατάσταση που επικρατεί στον ραδιοτηλεοπτικό πεδίο. Η κυβέρνηση με το νόμο για την ψηφιακή συνδρομητική τηλεόραση, για άλλη μια φορά δεν απέκρυψε ότι και το χώρο αυτό τον παραδίδει άνευ όρων στους οικονομικά "ισχυρούς", εντός και εκτός Ελλάδος. Πέρασε μάλιστα ένα τόσο σοβαρό και κρίσιμο νομοσχέδιο, εσπευσμένα από θερινό τμήμα της Βουλής. Με το νόμο αναγορεύονται και επίσημα πρωταγωνιστές των νέων ψηφιακών υπηρεσιών και προγραμμάτων, κυρίως οι κυρίαρχοι της ιδιωτικής τηλεόρασης, ενώ καταδικάζεται η ΕΡΤ στο ρόλο ενός θλιβερού "κομπάρσου". Αντί η κυβέρνηση να ενισχύει τον εθνικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα, τον αφοπλίζει και τον αποδυναμώνει. Χαρακτηριστική προς αυτή την κατεύθυνση είναι και η συρρίκνωση που επιχειρείται στην ΕΡΑ με τη δικτύωση της ΕΡΑ - 1 και ΕΡΑ - 2 και κυρίως με την προσπάθεια αποκοπής των περιφερειακών σταθμών από την ΕΡΑ και τη μεταφορά τους στην περιφερειακή αυτοδιοίκηση.

Τη χρονιά που μας πέρασε η κυβέρνηση επιχείρησε να "ελέγξει" μέσω των διαπλοκών και εκπομπές που δε συνέπλεαν με τις επιλογές της και ασκούσαν κριτική ή έδιναν "μικρόφωνο" στην άλλη άποψη. Στα πλαίσια αυτά κόπηκε η εκπομπή του Βασίλη Ραφαηλίδη στην ΕΤ 3, η Μαλβίνα Χαριτοπούλου με υπαινιγμούς αποχώρησε από το MEGA σταματώντας το "Μαλβίνα Hostess", ενώ η εκπομπή της Λιάνας Κανέλλη στο ίδιο κανάλι "έφυγε" από το πρόγραμμα.

Χωρίς την ανάλογη υποδομή και με τις περιορισμένες αρμοδιότητές του, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, επιχείρησε στα πλαίσια των δυνατοτήτων του, να παρέμβει και να ασκήσει έλεγχο στο ραδιοτηλεοπτικό χώρο. Τη χρονιά αυτή είχαμε την παραίτηση του προέδρου του Γεωργίου Κασιμάτη και την τοποθέτηση του Παύλου Σούρλα στη θέση αυτή. Είναι γνωστό ότι οι ραδιοφωνικές άδειες δεν έχουν δοθεί ακόμη, ενώ το ίδιο φυσικά ισχύει και για τις τηλεοπτικές, παρατείνοντας με αυτό τον τρόπο τη διαρκή πια αναρχία στο χώρο των ΜΜΕ. Αξίζει, επίσης, να σημειώσουμε ότι ακόμη παραμένει στα χαρτιά, η δημιουργία του πολυσυζητημένου τμήματος "διαφάνειας και ελέγχου" που θα λειτουργήσει υπό την επίβλεψη του ΕΣΡ.

Ας δούμε όμως συνοπτικά τις "κυριότερες ειδήσεις" της χρονιάς που μας πέρασε:

"Πρώτο πλάνο" σε όλα τα δελτία ειδήσεων η Αθηνά Ωνάση και ο Ρουσέλ. Την ίδια στιγμή κατατίθεται Ερώτηση στη Βουλή για τα 15 δισ. που χρωστούν στο δημόσιο οι ιδιοκτήτες των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών. Ξεκινούν οι "ροζ" ιστορίες στο Λευκό Οίκο. Είδηση σε όλα τα κανάλια η 11χρονη που βιάζεται από ανηλίκους. Ενα ακόμη παιδί διασύρεται, για να αποκαλυφθεί λίγο αργότερα ότι όλα τα έπλασε η... φαντασία του παιδιού. Υλοποιείται η απόφαση του ΕΣΡ για την εκπομπή "Κεντρί" και γίνεται 10λεπτη διακοπή στο πρόγραμμα του ΑΝΤΕΝΝΑ. Στο τέλος του μήνα δημοσιεύεται η δεύτερη προκήρυξη για τις 6 τηλεοπτικές άδειες σταθμών εθνικής εμβέλειας.

Αλλαγές στη διεύθυνση ειδήσεων της ΝΕΤ. Ο διευθυντής ειδήσεων Κώστας Γιαννόπουλος παίρνει αναγκαστική "άδεια". Ξεκινούν οι κινητοποιήσεις των αγροτών, που όμως τα κανάλια φροντίζουν να τις "πνίξουν", δίνοντας έκταση στα "ροζ" σκάνδαλα στη Λάρισα. Τα μηχανάκια της AGB χτυπούν και οι "Ψίθυροι καρδιάς" σημειώνουν ρεκόρ τηλεθέασης, ενώ οι πρωταγωνιστές της σειράς "πρωταγωνιστούν" σχεδόν σε όλες τις εκπομπές των καναλιών. Το μήνα αυτό έχουμε και τη διένεξη Μαλβίνας Χαριτοπούλου - Ριχάρδου Σωμερίτη.

Στις 5 του μήνα αιφνίδια κοινή συνέντευξη Τύπου των υπουργών Μεταφορών, Τάσου Μαντέλη και Τύπου, Δημήτρη Ρέππα, οι οποίοι μιλούν για "εθνική ψηφιακή πλατφόρμα", προλαβαίνοντας την τελευταία στιγμή τη NOVA που ήταν έτοιμη να εκπέμψει ψηφιακό, δορυφορικό πρόγραμμα. Ο Γιάννης Παπουτσάνης αναλαμβάνει τη διεύθυνση ειδήσεων της ΝΕΤ. Στις 13 του μήνα υποτίμηση της δραχμής και μόνη ικανοποιημένη, όπως φαίνεται από τα δελτία ειδήσεων είναι η... ΕΡΤ. Πρώτο θέμα στα δελτία ειδήσεων η αύξηση της εγκληματικότητας και οι πολίτες που παίρνουν το "νόμο στα χέρια τους".

Νομοσχέδιο "Ολυμπιακής", κινητοποιήσεις, απεργίες. Φεύγουν από τη ζωή ο αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Η έλλειψη εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού εμποδίζει το ΕΣΡ να επιτελέσει το έργο του, τη στιγμή μάλιστα που ανοιχτά παραμένουν μεγάλα προβλήματα. Το ΕΣΡ σηκώνει τα χέρια ψηλά και προσφεύγει στον πρόεδρο της Βουλής και στους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων. Η ΕΡΤ αμφισβητεί τις τηλεμετρήσεις της AGB και αίρει την εμπιστοσύνη της.

Μήνας ψηφιακής. Ο πόλεμος συμφερόντων ξεκινά, ο Χρήστος Τεγόπουλος κατά Κόκκαλη - Κυριακού για το "Ξυστό", ενώ οι ιδιοκτήτες του MEGA με πληρωμένη ανακοίνωσή τους, βάλλουν κατά της κυβέρνησης γιατί η τελευταία, εμπόδισε τη NOVA να εκπέμψει ψηφιακό "μπουκέτο". Στις 22 του μήνα σύσκεψη για την ψηφιακή στο Μέγαρο Μαξίμου. Εισηγητής του νέου θεσμικού πλαισίου είναι ο υπουργός Τύπου Δ. Ρέππας, ενώ στη σύσκεψη, μεταξύ άλλων, συμμετέχει και ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Ο μήνας κλείνει με "απευθείας" μεταδόσεις από την επίσκεψη του βασιλικού ζεύγους της Ισπανίας.

Σκληρή επίθεση κατά του προέδρου της ΕΡΤ Παναγιώτη Παναγιώτου, κάνει η ΕΣΗΕΑ, μιλώντας για "αποκεφαλισμό" δημοσιογράφων και για "σκανδαλώδη" σύμβαση με το "Filmnet". Η επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής συνεδριάζει με θέμα την ψηφιακή. Με αφορμή τα εξήντα χρόνια ζωής της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, ο γενικός διευθυντής της ΕΡΑ Γιάννης Τζαννετάκος, μιλά για "ζουγκλοποίηση" των ερτζιανών και καταγγέλλει την πολιτεία για αδιαφορία και για την πολιτική της που πλήττει πρώτα και κύρια την ΕΡΑ.

Πρωτομηνιά ο Δ. Ρέππας δίνει στη δημοσιότητα το νομοσχέδιο για την παροχή συνδρομητικών υπηρεσιών, με το οποίο η ψηφιακή συνδρομητική τηλεόραση παραδίδεται στα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα που ήδη ελέγχουν το χώρο των ΜΜΕ. Στις 9 του μήνα παραιτείται ο πρόεδρος του ΕΣΡ Γεώργιος Κασιμάτης. Την ίδια στιγμή στη μικρή οθόνη χαρές και πανηγύρια από τους γάμους του Κ. Καραμανλή με τη Νατάσα Παζαϊτη και της Ντόρας Μπακογιάννη με τον Ι. Κούβελα.

Μήνας διακοπών αλλά και πυρκαγιών. Η Ελλάδα καίγεται και η "εικόνα" τυλίγεται στις πύρινες "φλόγες". Την ίδια στιγμή τα προγράμματα των καναλιών γεμίζουν με τα "αποκαϊδια" των επαναλήψεων. Ενας ακόμη γάμος γίνεται "ζωντανή" είδηση για τα κανάλια. Ο γάμος Γκλέτσου - Λυκουρέζου.

Περισσότερες από 1.500 αιτήσεις "δέχεται" η ΕΡΤ για την κάλυψη 160 θέσεων δημοσιογράφων με σύμβαση ορισμένου χρόνου. Στις 14 του μήνα κατατίθεται το νομοσχέδιο για την ψηφιακή. "Εικόνα" ακατάλληλη για ανηλίκους, με "ροζ" σκάνδαλα σε απευθείας δορυφορικές συνδέσεις με τον Λευκό Οίκο. Τα "ριάλιτι σόου" των ιδιωτικών καναλιών ζήλεψε δυστυχώς η ΕΤ 1 και καθημερινά, δίνει το δικό της "σόου" η Ελντα Πανοπούλου εν μέσω θαυμάτων και αστρολόγων. Στις 23 του μήνα απευθείας σύνδεση του ΣΚΑΪ με την οδό Νιόβης και τον καταζητούμενο Σορίν Ματέι. Τραγικά για όλους και περισσότερο για την αδικοχαμένη Αμαλία Γκινάκη τα γεγονότα που ακολούθησαν.

Μήνας νομαρχιακών και δημοτικών εκλογών. Οδηγία για ισότιμη μεταχείριση των υποψηφίων και των συνδυασμών τους στέλνει προς όλους τους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς το ΕΣΡ, καθώς και οδηγία για να μη μεταδώσουν τα exit polls, πριν να κλείσουν οι κάλπες. Φωνή βοώντος, όμως, εν τη ερήμω.

Επιτέλους.. μετά από μήνες το ΕΣΡ παίρνει απόφαση για ορισμένες εκπομπές "ριάλιτι σόου". Αποφασίζει προσωρινή αναστολή επί μία βδομάδα και πρόστιμο ύψους 30 εκατ. στο "Επιτέλους μαζί" του ΑΝΤΕΝΝΑ και πρόστιμο ύψους 25 εκατ. στην εκπομπή του ΣΚΑΪ "Αληθινές ιστορίες". Αυστηρή, όμως σύσταση και που συνοδεύεται και από το "συμβολικό" χρηματικό πρόστιμο ύψους 5 εκατ. επιβάλλει στους τηλεοπτικούς σταθμούς ΑΝΤΕΝΝΑ, MEGA και ΣΚΑΪ για την παραβίαση της οδηγίας για τα exit polls. Εχουν αρχίσει να μεταδίδονται νέα ελληνικά σίριαλ από τα οποία ξεχωρίζει η "Αίθουσα του θρόνου". Ομως το "Αγγιγμα ψυχής" αγγίζει όλο και περισσότερο τα... μηχανάκια της AGB.

Αρχίζει από το ΕΣΡ η εξέταση των 86 αιτήσεων για ραδιοφωνικές άδειες του λεκανοπεδίου Αττικής. Προσλαμβάνονται 160 δημοσιογράφοι στην ΕΡΤ, αλλά η ΕΣΗΕΑ μιλά για "παρωδία". Στο 16ο συνέδριο της ΠΟΣΠΕΡΤ καταγγέλλεται η συρρίκνωση που επιχειρεί στην ΕΡΑ η διοίκηση της ΕΡΤ, ενώ τονίζεται για άλλη μια φορά, ότι επιχειρείται και η ανατροπή των εργασιακών σχέσεων. Στις 17 του μήνα κατατίθεται η πρώτη αίτηση για ψηφιακή τηλεόραση. Υποψήφια είναι η NOVA, ενώ συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για συμμετοχή του ΑΝΤΕΝΝΑ, του ΟΤΕ και της ΕΡΤ. Τα κανάλια, "αναμεταδίδουν" από το CNN την γκαγκστερική επιδρομή των Αμερικανών και των Αγγλων στο Ιράκ. Ενας ακόμη πόλεμος γίνεται "θέαμα", ενώ ορισμένα ελληνικά κανάλια χρησιμοποιούν "υποτιθέμενο"

ανταποκριτή που δήθεν έστελνε ανταπόκριση από τη Βαγδάτη, ενώ ήταν στην ..Κύπρο . Το ΕΣΡ διαπιστώνει ότι κατά την πρόσφατη προεκλογική περίοδο δεν υπήρξε ισότιμη μεταχείριση των υποψηφίων και κάνει αυστηρή σύσταση σε όλους τους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς. Το ΕΣΡ λίγο πριν εκπνεύσει το 1998 επιβάλει στο ΣΚΑΪ πρόστιμο ύψους 50 εκατ. για την απευθείας μετάδοση με το σπίτι της οδού Νιόβης και τον Σορίν Ματέι.

Κούλα ΑΝΤΩΝΙΟΥ