Ενα κλασικό δράμα - κειμήλιο των ιδεών του διαφωτισμού. Μια παράσταση που αναδεικνύει με σεβασμό και λιτά μέσα την ποιητική ουσία, το ιστορικοπολιτικό πλαίσιο και την ψυχογραφική εμβέλεια του έργου και ένας θίασος άξιων ερμηνευτών του. Αναφερόμαστε στη "Μαρία Στιούαρτ" του Φρίντριχ Σίλερ και στην παράσταση του "Αμφι-Θεάτρου",σε σκηνοθεσία Σπύρου Ευαγγελάτου,ο οποίος μετέφρασε και το έργο, αποδίδοντας το ποιητικό μέγεθος, τη ρεαλιστική ακρίβεια, αλλά και το ιδεολογικό υπόβαθρο του σιλερικού λόγου. Λόγος, εκφραστής του Διαφωτισμού και των επαναστατικών ιδεών του γερμανικού κινήματος κατά της τυραννικής δεσποτείας και της φεουδαρχικής ιδεολογίας, "Θύελλα και Ορμή",του οποίου ο Σίλερ υπήρξε κορυφαίος εκπρόσωπος από το πρώτο του κιόλας έργο, τους "Ληστές" (1782).

Ο Σίλερ, υποστηρικτής της Γαλλικής Επανάστασης, στα δεκάχρονά της, το 1799, γράφει την "Μαρία Στιούαρτ". Ισως και να 'θελε μέσω αυτού να την τιμήσει. Σίγουρα, ήθελε μέσω των ιστορικών προσώπων (της Ελισάβετ - βασίλισσας της Αγγλίας και της Μαρίας Στιούαρτ - έκπτωτης βασίλισσας της Γαλλίας και της Σκωτίας, που αν και νόμιμη διάδοχος του αγγλικού θρόνου φυλακίζεται και αποκεφαλίζεται με απόφαση της Ελισάβετ) να καταγγείλει και πάλι το απάνθρωπο καθεστώς της βασιλείας, το στηριγμένο σε ραδιουργούς, υποκριτές, φιλόδοξους, δειλούς, ψεύτες αυλικούς συμβούλους. Το αμείλικτο - και από τον τρόμο του - μπροστά στη δύναμη της αλήθειας και την ακτινοβολία του ψυχικού σθένους, που αντιτάσσεται στην τυραννία του. Εστω κι αν προέρχεται από το πλέον άμοιρο άτομο, όπως είναι η φυλακισμένη, τραγική αντίζηλος της Ελισάβετ, προδομένη και από τον κάλπικο έρωτα του δειλού, αλλά φιλόδοξου κόμη Λέστερ, εραστή και της Ελισάβετ. Μέσα όμως από το ιστορικό και πολιτικοϊδεολογικό πλαίσιο, ο Σίλερ πλάθει έξοχα και ένα διπλό, ανθρώπινο, ψυχολογικό κατά βάθος, δράμα. Της Στιούαρτ, που γεύτηκε τον έρωτα, την ευτυχία, τη μητρότητα και συντριμμένη πια, αλλά με ήθος και λυτρωμένη συνείδηση, μοναχική πορεύεται στο θάνατο. Και της Ελισάβετ, που στερημένη από όλα αυτά, και συνειδησιακά αλύτρωτη, μοναχική πορεύεται τον αιματηρό δρόμο της εξουσίας.

Το σιλερικό αριστούργημα υπηρετείται με το λιτό, και πρόσφορο για την πολυεπίπεδη δράση, σκηνικό (Απόστολος Βέττας), με τα καλαίσθητα, χωρίς υπερβολές αναλογούντα στην εποχή, κοστούμια (Κλερ Μπρέισγουελ), με τη διακριτική μουσική επένδυση (Ιάκωβος Δρόσος) και με τους καλοδιδαγμένους από τον σκηνοθέτη ηθοποιούς. Κυρίαρχες είναι οι ερμηνείες: Της Μαίρης Σκούντζου,που πλάθει με "ακριβά" εκφραστικά μέσα (λόγος, κίνηση, χειρονομία, πρόσωπο - "μάσκα") μια τυραννική, αλλά και τυραννισμένη από τη συναισθηματική στέρηση Ελισάβετ. Της Λήδας Τασοπούλου,μια Στιούαρτ βασανισμένη, αισθαντική, ανθρώπινη, αλλά και "κοφτερή" στην προθανάτια αναμέτρησή της με την Ελισάβετ. Του Αλέξη Σταυράκη,που ερμηνεύει λιτά τον έμπειρο, σώφρονα, συνετό, αηδιασμένο από τους δολοπλόκους και ανερμάτιστους, Τάλμποτ. Το υψηλό ερμηνευτικό επίπεδο στηρίζουν η τρυφερή τροφός της Χριστίνας Κουτσουδάκη,ο πανούργος και βασιλικότερος του βασιλέως Μπέρλι του Σπύρου Σαββίδη,ο φιλόδοξος, δειλός και υποκριτής Λέστερ του Κώστα Αθανασόπουλου,ο ορμητικός και ρομαντικός Μόρτιμερ του Σωτήρη Βάγια,ο Γιώργος Κροντήρης (καλύτερος στο δεύτερο μέρος του ρόλου, καθώς με τη μεταστροφή του Πόλετ απαλλάσσει το λόγο του από τη ρητορικότητά του στο πρώτο μέρος). Γόνιμες είναι οι ερμηνευτικές παρουσίες και των άλλων ηθοποιών στους μικρότερους ρόλους.

ΘΥΜΕΛΗ