Ανισότητα, εκμετάλλευση και διακρίσεις είναι οι λέξεις που μπορούν να περιγράψουν το σκηνικό της απασχόλησης των γυναικών σε χώρες της Νοτιανατολικής Μεσογείου, σύμφωνα με στοιχεία μελετητών και διαφόρων εκθέσεων που αναδημοσιεύει το περιοδικό της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής Ελλάδας.

Το "οδοιπορικό" αρχίζει από την Αίγυπτο,όπου η γυναικεία απασχόληση χαρακτηρίζεται σαν χαμηλόμισθη, με τις έγγαμες γυναίκες να αντιμετωπίζουν σαφώς αρνητικότερη συμπεριφορά.

Ο γυναικείος οικονομικά ενεργός πληθυσμός της Αιγύπτου το 1989 αριθμούσε 4,6 εκατομμύρια, 28% του συνόλου του ενεργού πληθυσμού. Το 17,6% είναι βιομηχανικές εργάτριες, στην πλειοψηφία τους ανειδίκευτες και χαμηλόμισθες. Οι γυναίκες που απασχολούνται στον γεωργικό τομέα χωρίς πληρωμή ανέρχονται στο 74%. Το 21,3% των γυναικών είναι άνεργες. Να σημειωθεί ότι για να ταξιδέψει μια γυναίκα, ακόμα και για επαγγελματικούς λόγους, απαιτείται η άδεια του πατέρα ή του συζύγου!

Περνάμε στην Αλγερία,όπου το 1995 οι γυναίκες ηλικίας από 15 έως 65 χρόνων αποτελούσαν μόλις το 8% του εργατικού δυναμικού, ποσοστό που αποτελεί το μικρότερο της Μέσης Ανατολής.Οι συνθήκες στην Αλγερία είναι ίσως οι σκληρότερες, αφού εκτός των άλλων οι γυναίκες αντιμετωπίζουν και βίαιες ενέργειες από εξτρεμιστικές ομάδες. Εχουν σημειωθεί ακόμα και δολοφονίες γυναικών που δε φορούσαν φερετζέ!Επιπρόσθετα, υπάρχει έντονη προκατάληψη εναντίον της απασχόλησης των γυναικών.

Αρκετά χαμηλή είναι η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας και της Ιορδανίας,όπου το 1995 οι γυναίκες αποτελούσαν μόλις το 10% του συνολικού εργατικού δυναμικού. Διακρίσεις μεταξύ των δύο φύλων κάνουν έντονη την εμφάνισή τους στον ιδιωτικό τομέα και εμφανίζονται λιγότερο στο δημόσιο, όπου και πάλι ο μισθός των γυναικών αντιστοιχεί στο 82% αυτού των ανδρών, παρά το γεγονός ότι οι γυναίκες συνήθως έχουν υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο.

Στο Ισραήλ αντίθετα οι γυναίκες αποτελούν το 50% του εργατικού δυναμικού, ενώ διαθέτουν ένα μικρό προβάδισμα στην ανεργία με 5% έναντι 4% των ανδρών. Ομως, μόλις το 24% των γυναικών εργάζεται με πλήρη απασχόληση έναντι του 54% των ανδρών και το 16% των γυναικών εργάζεται με μερική απασχόληση έναντι του 6% των ανδρών.

Στην Κύπρο οι γυναίκες αποτελούν το 15% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού, από το οποίο το μισό ασχολείται στην αγροτική οικονομία.

Στο Λίβανο το 24% των εργαζόμενων γυναικών απασχολείται στη γεωργία, το 6% στη βιομηχανία, το 26% στο εμπόριο και στον ξενοδοχειακό τομέα και το 40,5% στον τομέα κοινοτικών και κοινωνικών υπηρεσιών.

Στο Μαρόκο οι διακρίσεις σε βάρος των γυναικών συναντώνται σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων τους, στη βάση του "δόγματος" που ορίζει ότι "οι γυναίκες πρέπει να εργάζονται, αλλά η εργασία τους δεν μπορεί να είναι σε βάρος του ρόλου τους ως συζύγου και μητέρας...". Η ανεργία επηρεάζει κυρίως τις νέες, έτσι 1 στις 3 γυναίκες ηλικίας 15 έως 24 ετών είναι άνεργη. Οι μισές από τις εργαζόμενες γυναίκες απασχολούνται ως ανειδίκευτες εργάτριες στη βιομηχανία και κύρια στην υφαντουργία και την υποδηματοποιία - στην πλειοψηφία τους δουλεύουν φασόν. Μεγάλος αριθμός γυναικών αμείβεται με εξευτελιστικούς μισθούς, εργάζεται νύχτα ή υποαπασχολείται.

Στη Συρία οι γυναίκες στην πλειοψηφία τους εργάζονται σε αγροτικές περιοχές. Από τις 540.000 Σύρες εργαζόμενες το 1991, το 39,2% ασχολείται στον αγροτικό τομέα χωρίς αμοιβή, ενώ και όσες αμείβονται λαμβάνουν μόλις το 60% του ημερομίσθιου ενός άνδρα. Αρκετές γυναίκες απασχολούνται στο δημόσιο και το βιομηχανικό τομέα, με αυξημένο το ποσοστό των γυναικών που εργάζονται φασόν. Το ποσοστό της ανεργίας στις πόλεις διπλασιάστηκε μεταξύ του 1984 και του 1989.

Στην Τουρκία οι γυναίκες αμείβονται αρκετά χαμηλότερα και υποαπασχολούνται. Η πλειοψηφία των γυναικών στην Τουρκία εργάζεται στη γεωργία με ποσοστό 74,8%, εκ του οποίου το 88,3% δεν αμείβεται, ούτε βέβαια ασφαλίζεται. Το 8,4% απασχολείται στη βιομηχανία και το 16,8% στις υπηρεσίες, όπου αρκετές γυναίκες δουλεύουν ανασφάλιστες και στερούνται άλλων δικαιωμάτων, όπως οι άδειες.