Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η στάση των πολιτικών κομμάτων απέναντι στις εξελίξεις στο ασφαλιστικό της ΔΕΗ. Είναι γνωστό πως οι ηγεσίες της ΠΑΣΚΕ, της ΔΑΚΕ και του ΣΑΔ (ΣΥΝ) στη ΓΕΝΟΠ συμφώνησαν με την "οριστική (διά)λύση" του ασφαλιστικού που πρότεινε ο ΥΒΕΤ για ν' ανοίξει ο δρόμος για την απελευθέρωση της αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας και τη μετοχοποίηση - ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ.

Τόσο όμως η ΝΔ όσο και ο ΣΥΝ αξιοποιούν την προεκλογική περίοδο δημαγωγικά, επενδύοντας στην αγανάκτηση των εργαζομένων απ' την προδοσία των συνδικαλιστικών ηγεσιών.

Στην περίπτωση της ΝΔ είναι καθαρό πως η πολιτική αφετηρία αυτής της διαφωνίας βρίσκεται στο ότι το κόστος του νέου ασφαλιστικού φορέα των εργαζομένων στη ΔΕΗ επωμίζεται ο κρατικός προϋπολογισμός.

Η αρμόδια τομεάρχης για θέματα Ενέργειας κ. Ντ. Μπακογιάννη, αλλά και ο πρόεδρος του κόμματος κ. Κ. Καραμανλής διαφωνούν με τη μεταφορά "υποχρεώσεων" της ΔΕΗ στον κρατικό προϋπολογισμό, καταγγέλλουν πως φτιάχνεται ταμείο με μηδενικό αποθεματικό και ελλειμματική βάση. Δημαγωγούν πάνω στο ότι ο ελληνικός λαός θα κληθεί να πληρώσει τα σπασμένα μέσα απ' τη φορολογία και τα τιμολόγια της ΔΕΗ.

Αποφεύγουν βέβαια ν' αναφέρουν πως το ασφαλιστικό της ΔΕΗ δε θα είχε κανένα πρόβλημα αν το μονοπωλιακό κεφάλαιο και η ΕΕ δεν επέβαλαν την απελευθέρωση των αγορών και την ιδιωτικοποίηση. Αντίθετα σε κάθε ευκαιρία τονίζουν ότι η ελληνική κυβέρνηση καθυστερεί.

Στην ίδια γραμμή κινείται και ο κομματικός Τύπος: Αντί ν' αναγνωρίσει το γεγονός της ύπαρξης περιουσίας του ασφαλιστικού της ΔΕΗ, ενσωματωμένη στην Επιχείρηση, προτιμάει να κάνει λόγο για "χρέη" και "υποχρεώσεις" της ΔΕΗ, για χρήματα που φαγώθηκαν από το κομματικό κράτος του ΠΑΣΟΚ (σαν να μην είχαμε άλλη κυβέρνηση τα 33 χρόνια που υπάρχει το ασφαλιστικό της ΔΕΗ).

Στο ίδιο μήκος κύματος ο οικονομικός Τύπος συμπληρώνει τα παραπάνω, ισχυριζόμενος, όχι αβάσιμα, ότι η όλη ρύθμιση θα βρει εμπόδια στην ΕΕ, διότι "επιδοτείται η ΔΕΗ" και "δημιουργούνται όροι αθέμιτου ανταγωνισμού" σε βάρος του ανταγωνιστών της!

Αποφεύγει βέβαια να γράψει πως με το ξεκαθάρισμα της περιουσίας της ΔΕΗ από τις δίκαιες απαιτήσεις των εργαζομένων σ' αυτή δίνεται γαμήλιο δώρο η περιουσία τους στους μετόχους τζογαδόρους σήμερα και στον στρατηγικό επενδυτή - μάνατζερ αύριο!

Κοντολογίς η ΝΔ κρίνει την κατάπτυστη συμφωνία ΓΕΝΟΠ - ΥΒΕΤ απ' τη σκοπιά των ανταγωνιστών της ΔΕΗ, απ' τη σκοπιά του περιορισμού των δραστηριοτήτων της.

Γι' αυτό άλλωστε κι αδυνατεί να δει πως στο όνομα του ανταγωνισμού η ΔΕΗ παραχωρεί τα πάντα στους ανταγωνιστές της (δίκτυα, μεταφορά, συμμετοχή στην κατασκευή δικτύων φυσικού αερίου, ειδικά τιμολόγια, εξασφάλιση αγοράς με τη μέθοδο ΒΟΟ για την ΑΠΕ κλπ).

Η ΝΔ θεωρεί πως τα χρήματα των εργαζομένων έχουν ήδη χαθεί, πως η ασφάλιση των εργαζομένων είναι ελλειμματική! Δεν εγκατέλειψε την άποψη που είχε από το 1992 όταν ψήφιζε τους γνωστούς αντιασφαλιστικούς νόμους που άρχιζαν την κατεδάφιση της Κοινωνικής Ασφάλισης και υπονόμευαν την Ασφάλιση της ΔΕΗ. Είναι παιδιά της και δεν τα αποποιείται.

Αλλωστε την ίδια πολιτική ακολουθεί και η κυβέρνηση. Μια πολιτική που χαράζεται κατ' εντολή των Βρυξελλών σύμφωνα με τα συμφέροντα των πολυεθνικών και του μονοπωλιακού κεφαλαίου.

Κάτω απ' τις συνθήκες αυτές η θέση της μειοψηφίας της ΔΑΚΕ που διαφώνησε με τη στάση της ηγεσίας της παράταξης της ΓΕΝΟΠ είναι υποχρεωμένη να πατάει σε δυο βάρκες, να συσκοτίζει την επιχειρηματολογία της, να προτείνει "βελτιώσεις" στη συμφωνία, στη λογική της ταμειοποίησης. Ν' αρνείται στο όνομα του ανταγωνισμού την ασφάλιση στον εργοδότη και ταυτόχρονα να επικαλείται τις αποφάσεις των Συνεδρίων της Ομοσπονδίας που προσπαθούν να παντρέψουν την "ασφάλιση στον εργοδότη" με την "ανταγωνιστική ΔΕΗ".

Σύντομα θα βρεθούν μπροστά στην ανάγκη να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους! Με ποιον θα πάνε και ποιον θ' αφήσουν!

Ο Συνασπισμός είναι άλλη περίπτωση. Μόνο τις τελευταίες τρεις βδομάδες στην "Αυγή" δημοσιεύτηκαν τρία μεγάλα άρθρα (Ν. Καϊμάκη, Π. Λαφαζάνη, Ν. Παναγιωτάκη). Στη ΔΕΗ κυκλοφόρησαν ανακοινώσεις - δελτία Τύπου της ΣΑΔ και της ΣΑΔ - ΕΤΕ, του τμήματος Οικονομικής Πολιτικής, του Π. Λαφαζάνη κ. ά. Στη Βουλή κατατέθηκε Ερώτηση από την βουλευτή του ΣΥΝ κ. Αλιφέρη. Μεγάλη κινητικότητα! Δεν είναι υπερβολή όμως να σημειώσουμε πως όσες τοποθετήσεις έγιναν τόσες ήταν και οι γνώμες!

Κατ' αρχάς η στάση της ΣΑΔ στη ΓΕΝΟΠ: Η υπογραφή της συμφωνίας από τον κ. Ρίζο (οργανωτικό γραμματέα στη ΓΕΝΟΠ) ήταν σε ευθεία αντίθεση με την επιστολή που έστειλε σε όλα τα μέλη του το ΔΣ της ΓΕΝΟΠ τρεις μέρες πριν! Από τότε και μετά αυτό που χαρακτηρίζει τη στάση της ΣΑΔ είναι η μαχητική στήριξη της πολιτικής της κυβέρνησης στη ΔΕΗ και όχι μόνο στο ΔΣ της ΓΕΝΟΠ. Χαρακτηριστικό είναι ότι στην ΕΤΕ όπου εκφράστηκαν σοβαρές διαφοροποιήσεις, ικανές ν' αμφισβητήσουν την κατάπτυστη συμφωνία με τον ΥΒΕΤ, οι τρεις εκλεγμένοι της ΣΑΔ "σκοτώθηκαν" να βγάλουν ανακοίνωση υπεράσπισής της, πιέζοντας στο να γείρουν τους συσχετισμούς στο ΔΣ υπέρ της διάλυσης του ασφαλιστικού και της ιδιωτικοποίησης. Στους άλλους συλλόγους σιωπηρή είναι τόσο η αποδοχή όσο και η αμφισβήτηση από τα στελέχη της παράταξης αυτής.

Η Ερώτηση του ΣΥΝ στη Βουλή (12.8) προσπερνάει την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, δε ζητάει τη διατήρηση της ασφάλισης στον εργοδότη, αλλά αναφέρεται σε ταμείο του οποίου πρέπει "να εξασφαλιστεί η περιουσία" και "η βιωσιμότητα σε μακροπρόθεσμη βάση"!

Αλλωστε τα πολιτικά και συνδικαλιστικά στελέχη του ΣΥΝ, χρόνια τώρα, δεν έβαλαν ποτέ ζήτημα ενάντια στην απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή τη θεωρούσαν δεδομένη, αναπόφευκτη. Γι' αυτό έμειναν πάντα στους τρόπους προσαρμογής. Στη βάση αυτή διαμορφώθηκε και η συμπόρευση με τις παρατάξεις του δικομματισμού στη ΓΕΝΟΠ.

Φορές μάλιστα γίνονται περισσότερο ακραιφνείς "ευρωπαϊστές" απ' τους συνεταίρους τους. Το αριστερό αγωνιστικό παρελθόν τους τους έκανε καλύτερους κήρυκες της παθητικότητας, της υποταγής και ορισμένες φορές του κυνισμού!

Το άρθρο του Μ. Παναγιωτάκη ("Αυγή" 22.8) έρχεται να επιβεβαιώσει τα παραπάνω, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα το παιγνίδι που παίζεται σε βάρος των ψηφοφόρων του ΣΥΝ από τη διγλωσσία του κόμματος αυτού.

Η πληρέστερη τοποθέτηση από πλευράς ΣΥΝ έγινε από το μέλος της ΠΓ του κόμματος κ. Λαφαζάνη, γνωστό ηγετικό στέλεχος του Αριστερού Ρεύματος. Παρά τις σωστές κριτικές επισημάνσεις του, που εμμέσως αλλά σαφώς αφορούν και την παράταξη του κόμματός του μαζί με όλη την ηγετική ομάδα της ΓΕΝΟΠ, δεν μπόρεσε ν' αποφύγει την ωραιοποίηση της ΕΕ στην ηλεκτρική ενέργεια, αλλά και στην Κοινωνική Ασφάλιση και στα ζητήματα ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων.

Για τον κ. Λαφαζάνη λοιπόν ("Αυγή" 14.8) με την οδηγία της ΕΕ η ΔΕΗ καθόλου δεν υποχρεώνεται να "μετοχοποιηθεί", αντίθετα "μπορεί να παραμείνει και με το νέο καθεστώς ως ενιαία δημόσια επιχείρηση που θα κατοχυρώνει τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα του προσωπικού της και το κοινωνικό όφελος". Επιμένει μάλιστα πως "χωρίς τα προβλήματα που της δημιουργούν οι κυβερνητικές και πελατειακές παρεμβάσεις καθώς και οι ληστρικές συμβάσεις (τύπου Φλωρίνης)", όχι μόνο "δεν κινδυνεύει", αλλά μπορεί να σταθεί επάξια και νικηφόρα στον "ελεύθερο ανταγωνισμό".

Επισημαίνει πως η ΔΕΗ "προσφέρει στον οικιακό καταναλωτή το φθηνότερο ρεύμα στην Ευρώπη" και πως κατέχει "περίοπτη διεθνή πιστοληπτική αξιοπιστία".

Φαίνεται λοιπόν πως για το Αριστερό Ρεύμα το πρόβλημα είναι η πολιτική των κυβερνήσεων, τα διαπλεκόμενα, οι ιδιωτικοποιήσεις κλπ. Αυτή είναι η μισή αλήθεια. Ας καταγράψουμε την άλλη μισή:

Είναι αλήθεια πως η οδηγία της ΕΕ δεν επιβάλλει την ιδιωτικοποίηση, δημιουργεί όμως ένα ασφυκτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο η τελευταία καθίσταται αναπόφευκτη. Αλλωστε και ο ίδιος τη χαρακτηρίζει "κακή και άκρως επικίνδυνη", αρνείται όμως να την αντιπαλέψει! Πόσο απέχει από την ανοχή και την αποδοχή;

Παραγνωρίζει πως η ΔΕΗ δεν μπαίνει στον ανταγωνισμό σαν ενιαία επιχείρηση, αλλά κάθε μονάδα της χωριστά. Δηλαδή οι λιγότερο ανταγωνιστικές μονάδες της πιθανότατα θα οδηγηθούν σε κλείσιμο. Απ' την άλλη το χαμηλό τιμολόγιο στην οικιακή κατανάλωση είναι εκτός ανταγωνισμού. Η ανταγωνιστικότητα της ΔΕΗ μετράει στα τιμολόγια των επιχειρήσεων και των βιομηχανιών. Δηλαδή αν η ΔΕΗ θέλει να παραμείνει ανταγωνιστική, θα πρέπει ν' αυξήσει τα τιμολόγια στους οικιακούς καταναλωτές.

Η μεγάλη πιστοληπτική ικανότητα της ΔΕΗ δεν την εξασφαλίζει έναντι των ανταγωνιστών της. Αλλωστε η όλο και με δυσμενέστερους όρους άντληση δανείων απ' τις διεθνείς χρηματαγορές οδηγεί στη μετοχοποίηση σαν "μοιραία" λύση.

Τι είδους κατοχύρωση των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων του προσωπικού της ΔΕΗ μπορούμε να έχουμε σε μια ανταγωνιστική αγορά, όταν με τον τρόπο αυτό το εργατικό κόστος της ΔΕΗ θα είναι υψηλότερο από εκείνο των ανταγωνιστών της!

Δεν είναι του παρόντος ν' αναφερθούμε στις συνέπειες του ηλεκτροενεργειακού ανταγωνισμού στον μακροχρόνιο ενεργειακό σχεδιασμό, την προστασία του περιβάλλοντος, την εθνική άμυνα και ανεξαρτησία.

Τελικά η πολιτική της ΕΕ δε χωράει τόσα "τσαλίμια" όσα φαντάζονται ορισμένοι. Αν συμφωνούν πως οι εργαζόμενοι της ΔΕΗ και γενικότερα οφείλουν ν' αντιπαλέψουν τις αυτοασφαλιστικές κατευθύνσεις της ΕΕ, την "ελαστικοποίηση" της ζωής τους που χαράζουν τα διάφορα λευκά ή πράσινα βιβλία, στο όνομα της μείωσης του εργατικού κόστους και της αύξησης της ανταγωνιστικότητας, τότε να συμφωνήσουν πως θα πρέπει ν' αντιπαλέψουν και την οδηγία για την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Θα πρέπει να παλέψουν και για ΔΕΗ κρατικό μονοπώλιο στην ηλεκτρική ενέργεια. Αυτός είναι ο πρώτος - ελάχιστος όρος για να διασφαλιστεί η ασφάλιση στον εργοδότη, αλλά και για ν' ανοίξει ο δρόμος για μια άλλη ΔΕΗ μοχλό για την παραγωγική ανάπτυξη της χώρας, για ΡΕΥΜΑ ΦΘΗΝΟ - ΔΕΗ ΓΙΑ ΤΟ ΛΑΟ.

Οποιος δε θέλει, διστάζει ή αδυνατεί ν' ανοίξει μέτωπο ενάντια στην πολιτική των μονοπωλίων και της ΕΕ δεν μπορεί ν' ανοίξει με συνέπεια και προοπτική μέτωπο ενάντια στην αντεργατική κυβερνητική πολιτική του ΠΑΣΟΚ όσο και της ΝΔ.

Αντί να παλεύει ενάντια στην ελευθερία του κεφαλαίου να εκμεταλλεύεται την εργασία που βαφτίζεται ανταγωνισμός, θα παλεύει για υγιή ανταγωνισμό ή αλλιώς για "υγιή" εκμετάλλευση!!!

Γιώργος ΓΙΩΡΓΗΣ

Μέλος της Γραμματείας ΕΣΚ και του ΔΣ ΕΔΟΠ - ΔΕΗ