Η τυφλή και με οποιοδήποτε κόστος προσήλωση στη διαδικασία επίτευξης των κριτηρίων σύγκλισης για την ένταξη της χώρας στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση (ΟΝΕ), αποτελεί το βασικό άξονα στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής του 2000 για το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Η δογματική - πλέον - παραδοχή αυτή, σε συνδυασμό με την αναγωγή της διαδικασίας ένταξης σε "εθνικό στόχο" αναμένεται να διαχέει ολόκληρο το κείμενο της ομιλίας του πρωθυπουργού Κ. Σημίτη στα εγκαίνια της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) στις 4 Σεπτέμβρη. Φέτος, ωστόσο, ο πρωθυπουργός καλείται κατά την ομιλία του να ισορροπήσει στο "τεντωμένο σχοινί" που δημιουργεί από τη μία η, σύμφωνα με την κυβερνητική λογική, ανάγκη συνέχισης της πολιτικής λιτότητας προς την ΟΝΕ και από την άλλη η ανάγκη διαμόρφωσης του απαραίτητου κλίματος για την εξυπηρέτηση των προεκλογικών σκοπιμοτήτων του κυβερνώντος κόμματος ενόψει των επερχόμενων εθνικών εκλογών. Και δεδομένου ότι η λήψη μέτρων που πραγματικά θα αντιμετώπιζαν τα λαϊκά προβλήματα, αφ' ενός δεν ανήκει στη λογική της ασκούμενης κυβερνητικής πολιτικής, αφ' ετέρου δεν "επιτρέπεται" λόγω της προτεραιότητας επίτευξης των κριτηρίων σύγκλισης (ιδιαίτερα του πληθωρισμού), ο πρωθυπουργός αναμένεται να αναζητήσει διέξοδο στη δημαγωγία, στον αποπροσανατολισμό και τη διαστρέβλωση. Κύρια, μέσα από την ανακοίνωση επιμέρους ρυθμίσεων επενδεδυμένων με το μανδύα του κοινωνικού χαρακτήρα, ρυθμίσεων που σε κάθε περίπτωση όμως θα συνιστούν "πυροτεχνήματα" για τη δημιουργία εντυπώσεων. Μια τέτοια... "μετρημένη" και "αυστηρή" στάση έναντι των αιτημάτων, που προβάλλουν οι διάφορες κοινωνικές ομάδες οι οποίες πλήττονται από την ασκούμενη πολιτική, αποτελεί, κατά τους κυβερνώντες, τον καλύτερο τρόπο για να αποφευχθεί η προβολή γενικότερων διεκδικήσεων και αιτημάτων από τους εργαζόμενους, οι οποίοι καλούνται να κινηθούν στη λογική του "μονόδρομου", που την επόμενη χρονιά θα μας οδηγήσει στην ΟΝΕ.

Στα παραπάνω πλαίσια και κάτω από τον "απαραβίαστο" όρο της διαδικασίας ένταξης, ο Κ. Σημίτης, πέρα από τις άνευ περιεχομένου θριαμβολογίες του στη ΔΕΘ, για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, αναμένεται να... αποκαλύψει και το "κοινωνικό" πρόσωπο του ΠΑΣΟΚ. Ενα πρόσωπο καθαρά προεκλογικό, το οποίο ωστόσο θα αποδειχθεί ακόμα φτηνότερο και από τα μικροκομματικά παιχνίδια εντυπωσιασμού, και το οποίο, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα περιορίζεται στην ανακοίνωση ρυθμίσεων φορολογικού κυρίως χαρακτήρα ενόψει της δημοσιοποίησης του υπό κατάρτιση φορολογικού νομοσχεδίου. Παράλληλα, μέσα στους σχεδιασμούς είναι ν' ανακοινωθούν και μέτρα που υποτίθεται πως ενισχύουν τις οικονομικά αδύνατες ομάδες του πληθυσμού. Τέτοιου είδους ρυθμίσεις - που στην ουσία τους συνιστούν κατάφωρο εμπαιγμό σε βάρος των ευρύτερων λαϊκών στρωμάτων - αναμένεται να είναι:

• Η αύξηση του αφορολόγητου ορίου για το 2000 στα 2 εκατ. δρχ. για μισθωτούς και συνταξιούχους (από 1,355 εκατ. δρχ. που είναι σήμερα) και στο 1,7 εκατ. δρχ. για τους υπόλοιπους φορολογούμενους (από 1,055 εκατ. δρχ. σήμερα). Δεν αποκλείεται δε να ανακοινώσει αύξηση του αφορολόγητου σε δύο δόσεις, η δεύτερη εκ των οποίων θα αφορά μία επιπλέον αύξηση του αφορολόγητου στα 2,3 εκατ. δρχ. και 2 εκατ. δρχ. αντίστοιχα, για το 2001.
• Η αύξηση της έκπτωσης φόρου για όσους έχουν παιδιά κατά 10.000 - 12.000 δρχ.
• Η κατάργηση των "αντικειμενικών" κριτηρίων φορολόγησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών.
• Προσλήψεις προσωπικού στο χώρο της υγείας, της εκπαίδευσης και της αστυνομίας.
• Αυξήσεις στις αγροτικές συντάξεις και στο Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΚΑΣ), το οποίο χορηγείται στους συνταξιούχους που παίρνουν την κατώτερη σύνταξη. Σημειωτέον, βέβαια, ότι σε κάθε χρόνο που περνάει ο αριθμός των συνταξιούχων που δικαιούνται το ΕΚΑΣ μειώνεται καθώς ένας αριθμός συνταξιούχων κάθε φορά ξεπερνά τα όρια πάνω από τα οποία δε χορηγείται το επίδομα.

Σενάρια που τις τελευταίες μέρες έκαναν λόγο για εισοδηματική πολιτική της τάξης του 2,5% και για αυξήσεις στις συντάξεις κατά 4%, δε φαίνεται να προκρίνονται από το κυβερνητικό επιτελείο, λόγω της προτεραιότητας της αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού που έχει θέσει η κυβέρνηση μπροστά και στις δυσκολίες που εμφανίστηκαν μετά τις συνεχείς αυξήσεις των τιμών των καυσίμων. Πάντως, επειδή λόγω προεκλογικής περιόδου τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται αδύνατον, μέσα στα μελετώμενα σενάρια είναι και το ενδεχόμενο να ακουστούν τέτοια ποσοστά, τα οποία όμως: Πρώτον, το πιθανότερο είναι να αποτελούν προϊόν στατιστικής αλχημείας. Δεύτερον, και κυριότερο, σε κάθε περίπτωση τα όποια ποσοστά εισοδηματικής πολιτικής κι αν ανακοινωθούν θα τα χωρίζει άβυσσος από τις συγκεκριμένες εισοδηματικές και μόνο απώλειες που υπέστησαν οι εργαζόμενοι τα τελευταία χρόνια.

Πάντως, ο πρωθυπουργός δεν αποκλείεται κατά την ομιλία του να προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί και τα εξεταζόμενα μέτρα για τη μείωση του πληθωρισμού μέσα από τη μείωση της έμμεσης φορολογίας (Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης σε καύσιμα, ποτά, τσιγάρα, αυτοκίνητα και ΦΠΑ στα τιμολόγια των ΔΕΚΟ), ως κινήσεις φιλολαϊκού χαρακτήρα, όπως είχε πράξει άλλωστε η κυβέρνηση και πέρσι σε ανάλογα μέτρα. Βεβαίως, η ενδεχόμενη λήψη οποιωνδήποτε μέτρων μείωσης της έμμεσης φορολογίας θα γίνει με μοναδικό γνώμονα την υποβοήθηση της διαδικασίας αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού λόγω ΟΝΕ, δε θα έχουν καμιά σχέση με προθέσεις για μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης των εργαζομένων και, εν πάση περιπτώσει, θα έχουν προσωρινό χαρακτήρα.

Ολα τα παραπάνω σενάρια, όσο και αν υλοποιηθούν, παρά το μη αντιλαϊκό "προφίλ" που θα επιχειρήσει να τους δώσει ο πρωθυπουργός - με τη στήριξη βεβαίως όλων των γνωστών εκπροσώπων του αστικού Τύπου, όπως είδαμε και τις προηγούμενες μέρες - αποτελούν στην πραγματικότητα "ψιχία" μπροστά στις τεράστιες απώλειες που υπέστησαν οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι και τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα όλα τα προηγούμενα χρόνια με τη συγκεκριμένη πολιτική λιτότητας που ασκήθηκε. Συνιστούν επίσης "κοροϊδία ολκής" σε σχέση με τις προσδοκίες για "φοροελαφρύνσεις" και για "ριζική φορολογική μεταρρύθμιση", που είχε καλλιεργήσει η κυβέρνηση με την έναρξη του διαβόητου "κοινωνικού διαλόγου". Συνιστούν, τέλος, εξαπάτηση, μπροστά στον εργασιακό μεσαίωνα που ήδη άρχισαν να βιώνουν οι εργαζόμενοι, αλλά και στις τερατώδεις αλλαγές που σχεδιάζει η κυβέρνηση για τα επόμενα χρόνια στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας.

Βάσω ΜΠΑΡΜΠΑ