-- Τι είναι μυελός των οστών;

Ο μυελός είναι ρευστός ιστός που βρίσκεται μέσα στα οστά του σώματος και κυρίως στα οστά της λεκάνης και του στέρνου. Περιέχει αρχέγονα κύτταρα, τα οποία όταν ωριμάσουν μετατρέπονται σε λευκά αιμοσφαίρια, ερυθρά αιμοσφαίρια και αιμοπετάλια. Αρχέγονα κύτταρα υπάρχουν και στο αίμα σε μικρή όμως ποσότητα. Αυτά τα κύτταρα όταν μεταμοσχεύονται σε ασθενείς δημιουργούν νέο υγιή μυελό.

-- Ποιος χρειάζεται μεταμόσχευση μυελού των οστών;

Η μεταμόσχευση μυελού των οστών γίνεται για τη θεραπεία ασθενών που έχουν μυελική απλασία (ανεπάρκεια του μυελού να φτιάξει τα κύτταρα του αίματος), λευχαιμία, κληρονομικά αιματολογικά νοσήματα ή μυελική καταστροφή (από ακτινοβολία ή φάρμακα). Παλιότερα, αυτοί οι ασθενείς ήταν καταδικασμένοι σε θάνατο, σήμερα όμως μπορούν να σωθούν αν λάβουν μυελικό μόσχευμα.

-- Τι είναι μεταμόσχευση μυελού των οστών;

Μεταμόσχευση μυελού των οστών είναι η αντικατάσταση του πάσχοντος μυελού των οστών με κύτταρα από έναν υγιή δότη, τα οποία μεταγγίζονται ενδοφλέβια στον ασθενή, ακριβώς όπως μια μετάγγιση αίματος. Ο μυελός εγκαθίσταται μέσα στα οστά του λήπτη, όπου αντικαθιστά τον ανεπαρκή μυελό του, έτσι ώστε ο νέος μυελός αρχίζει να παράγει φυσιολογικά υγιή κύτταρα.

-- Ποιες είναι πιθανότητες να ταιριάζουν δότης και λήπτης;

Η ανεύρεση ενός συμβατού δότη μεταξύ των μελών της οικογένειας του ασθενούς, που είναι και η περισσότερο επιθυμητή, είναι δυνατή μόνο στο 30% των περιπτώσεων. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις πρέπει να αναζητηθεί ένας εθελοντής μη συγγενής δότης. Η πιθανότητα να ταιριάζει δότης με τον ασθενή είναι πολύ μικρή και εξαρτάται από το πόσο συχνός ή σπάνιος είναι ο «ιστικός τύπος» του ασθενή. Αυτό σημαίνει ότι ένας δότης μπορεί να μην κληθεί και ποτέ. Είναι απαραίτητη λοιπόν η ύπαρξη μεγάλου αριθμού εθελοντών, για να αυξάνονται ουσιαστικά οι πιθανότητες ανεύρεσης συμβατού δότη σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

-- Πώς μπορεί κάποιος να γίνει δότης μυελού των οστών;

Η δήλωση για την εθελοντική δωρεά μπορεί να γίνει από άτομα ηλικίας μεταξύ 18 - 56 ετών, οι οποίοι δεν έχουν ιστορικό μεταδοτικών νοσημάτων. Με τη δήλωση, ένα μικρό δείγμα αίματος λαμβάνεται από τον εθελοντή αιμοδότη για να προσδιοριστούν τα αντιγόνα συμβατότητας. Σχετικές πληροφορίες δίνονται από τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ).