Το σύνθημα «Ψωμί και τριαντάφυλλα», σύμφωνα με την ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια «Wikipedia», ξεκίνησε από ένα ποίημα του J. Oppenheimer που δημοσιεύτηκε το Δεκέμβρη του 1911 σε ένα αμερικανικό περιοδικό και ήταν αφιερωμένο στις «γυναίκες της Δύσης». Παράδοση και γραπτές πληροφορίες συσχετίζουν το σύνθημα αυτό με τη μεγάλη «απεργία των ρούχων» που κήρυξαν οι γυναίκες εργάτριες στη βιομηχανία κατασκευής έτοιμων ενδυμάτων στη Μασαχουσέτη των ΗΠΑ, το Μάρτη του 1912. Η ίδια αυτή απεργία είναι γνωστή και σαν «η απεργία του ψωμιού και των τριαντάφυλλων», που είχε ως βασικό αίτημα την αύξηση του μεροκάματου (ψωμί) και τη βελτίωση των συνθηκών της δουλιάς τους (τριαντάφυλλα) που έφτανε τότε τις 80 ώρες την εβδομάδα.

Γιατί, άραγε; Μήπως γιατί δεν υπάρχουν ποιητές να γράψουν για το ψωμί και τα τριαντάφυλλα ή εργάτες για να βγούνε στους δρόμους και να αγωνιστούνε γι' αυτό που τους λείπει; Μήπως γιατί μέσα μας άλλαξε κάτι και ο μικρός «Σπάρτακος» κοιμάται βαθιά σε κάποια γωνιά της τρομαγμένης μας συνείδησης; Αναρωτιέμαι, γιατί δεν είμαι σίγουρος και θέλω να μάθω, μήπως οι αγρότες της Βαυαρίας και οι κομμουνάροι του Παρισιού ξεθώριασαν πια και έχουν μείνει αζήτητοι κάτω από τις δυνατές γάμπες του Τσάμπιονς Λιγκ; Μήπως, τελικά, αναρωτιέμαι για να μάθω, οι μπολσεβίκοι του '17 ξεχάστηκαν κι αυτοί μέσα στην πιπεράτη κουβέντα για τα αμαρτωλά, δομημένα ομόλογα; Μήπως, τέλος πάντων, και γι' αυτό δε ρωτάω για να μάθω, γιατί το ξέρω καλά, ήρθε η ώρα να ξαναπάρουμε απ' το χέρι τον «Σπάρτακο» και να του ζητήσουμε να μας δείξει το δρόμο, να ρωτήσουμε τους κομμουνάρους του Παρισιού τι ήτανε εκείνο που τους «έκαιγε» και τους Μπολσεβίκους του '17 για να μας πούνε τι ήτανε εκείνο που τους έσπρωξε και έκαναν μια βραδιά του Οκτώβρη «θερινά» τα χειμερινά ανάκτορα;

Και τούτο το τελευταίο μου ερώτημα είναι σαν αυτό που έκαναν οι ρήτορες της αρχαίας αγοράς χωρίς να περιμένουν απάντηση, γιατί την ήξεραν οι ίδιοι από πριν. Ετσι κι εγώ την ξέρω την απάντηση. Ξέρω, δηλαδή, πως ήρθε η ώρα της πράξης, γιατί σε λίγο ούτε «ψωμί» θα έχουμε, ούτε «τριαντάφυλλα» να οσφραινόμαστε. Και τότε θα μας μείνει στα χέρια μας ξεχασμένη η Ιστορία, σαν το «αδειανό πουκάμισο» του άλλου. Θα χαθούμε μέσα στους άγονους ηρωισμούς των λόγων μας. Οχι γιατί δεν ξέρουμε να αγωνιζόμαστε ούτε γιατί δεν ξέρουμε το δρόμο που πάει για τα «χειμερινά ανάκτορα». Και τα δυο τα ξέρουμε πολύ καλά. Χρόνια τώρα τα μαθαίνουμε στα σκληρά θρανία της φυλακής, της εξορίας, και παίρνουμε 10. Το βαθύ νόημα του ποιητή μάς διαφεύγει και κείνο το ποίημα που μιλάει για «ψωμί και τριαντάφυλλα» δεν το διαβάζουμε σωστά και γι' αυτό κάνουμε λάθος στην ερμηνεία του. Χρειάζονται και τα δυο, σύντροφοι, και τα δυο!