Η πλήρης απασχόληση, το 8ωρο, η προστασία του εργαζόμενου από την εργοδοτική αυθαιρεσία, η σταθερή και με προοπτική χρόνου εργασία, είναι μερικοί βασικοί «αντίπαλοι» της κυβερνητικής πολιτικής, στην προσπάθειά της να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα του κεφαλαίου και να υλοποιήσει τις αντίστοιχες οδηγίες των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η κυβέρνηση δε διαπραγματεύεται την πολιτική της, τη θεωρεί δεδομένη. Το έχει δείξει στην πράξη πολλές φορές, αν και κάθε φορά προσπαθεί να πείσει τους εργαζόμενους και όλο το λαό ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Επιπλέον, προσπαθεί να δείξει ότι η αντίσταση που συναντά είναι ανώδυνη γι' αυτή, την ίδια ώρα όμως ξεμπροστιάζεται, καθώς ενισχύει και χρησιμοποιεί περισσότερο τους κατασταλτικούς μηχανισμούς, εξαναγκάζεται σε ελιγμούς που προβάλλει σαν δικές της εμπνεύσεις, εξαντλεί τα αποθέματά της σε υποστηρικτές της πολιτικής της μέσα στο εργατικό και λαϊκό κίνημα, εκθέτοντάς τους όσο γίνεται περισσότερο για να κατασιγάσει αντιδράσεις.

Δεν είναι λίγες οι φορές που αναγκάζεται και να μην υλοποιήσει πλευρές της πολιτικής της, διστάζει μπροστά στις συνέπειες, αμφιβάλλει για τη δυνατότητά της να φτάσει μέχρι το τέλος, ταυτόχρονα όμως δεν το ομολογεί, το αποκρύπτει με διάφορους τρόπους και τη χρησιμοποίηση των πολλών φιλικών της μέσων ενημέρωσης, ηλεκτρονικών και εντύπων.

Επίσης, δεν είναι τυχαίο, ότι την πολιτική της την προωθεί με το «μανδύα» της καταπολέμησης της ανεργίας. Ενα επιχείρημα σαθρό, αλλά αναγκαίο γι' αυτήν, ένα πρόσχημα χυδαίο, καθώς εκβιάζει την αγωνία εκατοντάδων χιλιάδων ανέργων που προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα με ελάχιστη στήριξη από το κράτος. Στο μεταξύ, το ντόπιο κεφάλαιο σπάει τα ρεκόρ των κερδών και επιμένει ότι δεν «περισσεύει» τίποτα για τους εργαζόμενους και τους άνεργους! Σαφές είναι ωστόσο, ότι η κατάργηση των εργασιακών κατακτήσεων συμβαδίζει με την αύξηση της ανεργίας. Η ανεργία από 2,8% το 1980 και 7% το 1990, εκτινάχτηκε στο 11,7% το 1999, ακόμα και με τα επίσημα φιλτραρισμένα στοιχεία. Παράλληλα, αυξήθηκαν οι μακροχρόνια άνεργοι.

Στη σημερινή φάση, η κυβέρνηση έχει σα στόχο να κάνει την πολιτική της αποτελεσματική, κάτι που δεν είχε κατορθώσει παρά το νομοθετικό έργο της. Επιδιώκει να πάρει μέτρα που συμπληρώνουν τις προηγούμενες αποφάσεις της και να δημιουργήσει τις συνθήκες εφαρμογής και επέκτασης αυτών των αποφάσεων. Δεν ήταν τυχαίο που η κυβερνητική επιτροπή «χτύπησε» αρχικά με την ανακοίνωση των «πέντε σημείων», σαν βάση των αποφάσεων που έχει πάρει η κυβέρνηση και δήθεν θέτει υπό συζήτηση στον «κοινωνικό διάλογο» της απάτης.

Στο βαθμό που η κυβέρνηση κατορθώσει να επιβάλει νέες ρυθμίσεις για την παραπέρα «ελαστικοποίηση» του χρόνου εργασίας και μπορέσει να τις κάνει πράξη στους χώρους δουλιάς, το 8ωρο σαν δεδομένο ωράριο εργασίας, που επιτρέπει στον εργαζόμενο να προγραμματίσει την κοινωνική και οικογενειακή ζωή του και να εξασφαλίζει ελάχιστους χρόνους ανάπαυσης και ψυχαγωγίας, θα χτυπηθεί ανεπανόρθωτα.

Ακόμα και με τους όρους που έγινε ο πρώτος «κοινωνικός διάλογος» για την «Ανάπτυξη - Ανταγωνιστικότητα - Απασχόληση», η κυβέρνηση δεν μπόρεσε να μη θέσει κάποιους όρους για την εφαρμογή της διευθέτησης. Ο βασικός ήταν η υποχρέωση συμφωνίας του σωματείου εργαζομένων για ν' αλλάξει το ωράριο εργασίας. Οι εργαζόμενοι αντιστάθηκαν περισσότερο από όσο περίμεναν οι εργοδότες και η κυβέρνηση, στις πιέσεις και στα εκβιαστικά διλήμματα.

Τυπικά, εάν υπάρξει συμφωνία με τους εργαζόμενους, μια επιχείρηση μπορεί να επιβάλλει 9ωρη ή 10ωρη εργασία για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα μερικών μηνών, όταν οι παραγωγικές της ανάγκες είναι μεγαλύτερες και στη συνέχεια να μειώσει τον ημερήσιο χρόνο εργασίας ή να «ανταλλάξει» τις επιπλέον ώρες δουλιάς με ρεπό και μικρές άδειες. Σε κάθε περίπτωση δεν αποζημιώνονται υπερωριακά οι εργαζόμενοι.

Η κυβέρνηση επιδιώκει να καταργήσει την προϋπόθεση συμφωνίας των εργαζομένων και να επιβάλει το «διευθυντικό δικαίωμα» και ίσως να προχωρήσει σε περισσότερες ακόμη, «τροποποιήσεις».

Οι βιομήχανοι πιέζουν συστηματικά επί χρόνια για να ανατραπούν οι σημερινοί περιορισμοί στον αριθμό των απολύσεων ανά μήνα. Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί αυτό το ζήτημα για να σπείρει σύγχυση. Σκοπός της είναι η αύξηση του ορίου και σύμφωνα με όσα έχουν διαρρεύσει, προσανατολίζεται σε μια αύξηση από 2% που είναι σήμερα, στο 10% και με προοπτική πλήρους απελευθέρωσης. Πρόσφατα ο υφυπουργός Εργασίας Χ. Πρωτόπαππας, δήλωσε ότι σκοπός είναι η «ρύθμιση» του ορίου σχετικά με τις επιχειρήσεις που έχουν μέχρι 49 εργαζόμενους και αυτές από 50 εργαζόμενους και πάνω, οι οποίες αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο, καθώς για τις πρώτες δεν ισχύει το 2%. Αυτή η διατύπωση δεν αναιρεί τους σκοπούς της κυβέρνησης, γιατί το όριο μπορεί να χτυπηθεί με πρόσχημα την «ισότητα» στην αντιμετώπιση των μεν και των δε. Η αύξηση του ορίου θα ενδυναμώσει τη δυνατότητα των εργοδοτών να εκβιάζουν τους εργαζόμενους, χωρίς να χρειάζεται να απειλούν ότι θα κλείσουν εντελώς την επιχείρησή τους, όπως έχει γίνει σε πολλές περιπτώσεις.

Πρόκειται επίσης για μια πολύ σημαντική πλευρά της αντεργατικής κυβερνητικής πολιτικής, ένα θέμα «κλειδί» για όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και παράλληλα, ένα ζήτημα που μπορεί να δυσκολέψει καθοριστικά τους εργαζόμενους. Η μερική απασχόληση νομοθετήθηκε από την τελευταία κυβέρνηση της ΝΔ και ενισχύθηκε από τις τελευταίες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Αυτή τη φορά εξετάζεται η γενίκευσή της και στο δημόσιο, για να ολοκληρωθεί μια διαδρομή που ξεκίνησε από τον ιδιωτικό τομέα και πέρασε πριν δυο χρόνια στις επιχειρήσεις και στους Οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Παράλληλα, θα επιδιωχτεί η ενίσχυσή της σε όλους αυτούς τους τομείς.

Ανεξάρτητα από τις όποιες προϋποθέσεις τεθούν, ώστε να μπορέσει η κυβέρνηση και οι συμβιβασμένες ηγεσίες του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, να περάσουν το μέτρο, σημασία για το κεφάλαιο έχει, να ενισχυθεί. Αφού γίνει καθεστώς και εκατοντάδες χιλιάδες εργατοϋπάλληλοι ενταχθούν στη μισή δουλιά, οι προϋποθέσεις μπορούν και να αλλάξουν, η όποια επίπλαστη «προστασία» να καταργηθεί.

Μια ακόμη ευκαιρία για να απαλλάξει τους βιομηχάνους από «έξοδα» και να τονώσει τα υπερκέρδη τους η κυβέρνηση. Πάλι οι εργαζόμενοι θα πληρώσουν, καθώς τα ασφαλιστικά ταμεία αναμένεται να χάσουν σημαντικά έσοδα από μια τέτοια ρύθμιση. Τη συμφωνία του στο μέτρο έτρεξε να δηλώσει και ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Χ. Πολυζωγόπουλος, που το θέλει να συνδυάζεται με... αύξηση της απασχόλησης. Η κυβέρνηση, με βάση επίσημες δηλώσεις, προσανατολίζεται στη μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών κατά 25%, ενώ η εισφοροδιαφυγή οργιάζει!

Κάτι για ρύθμιση αναφέρει η κυβέρνηση και... χαίρεται η ΓΣΕΕ. Ωστόσο, οι οποιεσδήποτε ρυθμίσεις για την υπερεργασία και την υπερωρία, δεν μπορούν να ιδωθούν ξεχωριστά από τις εξελίξεις στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας και στη μερική απασχόληση. Με τη διευθέτηση δε χρειάζονται οι εργοδότες τις υπερωρίες, τις έχουν χωρίς καν να τις πληρώνουν.