«Ελληνική ζωγραφική, 19ος και 20ός αιώνας», είναι ο τίτλος της έκθεσης, που διοργανώνει το Ιδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, σε συνεργασία με την Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου. Εως 30/10, στο νεοκλασικό μέγαρο του Ιδρύματος, φιλοξενούνται πίνακες μεγάλων Ελλήνων ζωγράφων, που με την τέχνη τους χαρακτήρισαν την πορεία της Ελληνικής Ζωγραφικής από το 19ο αιώνα έως τη δεκαετία του '60 στον 20ό.

Οπως σημειώνει ο επιμελητής της έκθεσης, Αντρέας Ιωαννίδης, «αποκαλούμε Νεοελληνική Τέχνη, σε γενικές γραμμές, τη μορφή τέχνης που επικρατεί στο ελληνικό κράτος μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, αν και το φαινόμενο αυτό έχει αρχίσει νωρίτερα στη νησιωτική Ελλάδα και ειδικότερα στα Επτάνησα. Πρόκειται για τη στροφή που κάνει η Ελλάδα προς την τέχνη της Δυτικής Ευρώπης, εγκαταλείποντας παράλληλα τη βυζαντινή παράδοση, τη μεταβυζαντινή δηλαδή τέχνη, που ήταν και η κυρίαρχη μορφή σε όλη την περίοδο της τουρκοκρατίας. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεταβολή, η οποία έχει αρχίσει από τον 18ο αιώνα στα ενετοκρατούμενα Επτάνησα και θα επεκταθεί στην υπόλοιπη χώρα μετά την απελευθέρωσή της και την έλευση των Βαυαρών και του Οθωνα».

Το ταξίδι στην ιστορία της Νεοελληνικής Τέχνης ξεκινά από την Επτανησιακή Σχολή (Γερ. Πιτζαμάνος, Ν. Καντούνης, Γ. Αβλιχος, Α. Κριεζής). Συνεχίζει στη Σχολή του Μονάχου με έργα των Τηνίων Νικολάου Γύζη και Νικηφόρου Λύτρα, καθώς και των: Γεωργίου Ιακωβίδη, Κωνσταντίνου Βολανάκη, Θεοδώρου Βρυζάκη κ.ά. και ολοκληρώνει τον 19ο αιώνα, με ζωγράφους όπως ο Συμεών Σαββίδης και ο Περικλής Πανταζής.

Για τα πρώτα 30 χρόνια του 20ού αιώνα, όπου κυριαρχεί η τοπιογραφία, συναντούμε έργα των: Επαμεινώνδα Θωμόπουλου, Νικολάου Οθωναίου, Σοφίας Λασκαρίδου, Θάλειας Φλωρά - Καραβία, Νικολάου Λύτρα, Κωνσταντίνου Παρθένη, Κωνσταντίνου Μαλέα, Μιχάλη Οικονόμου, Σπύρου Παπαλουκά κ.ά.

Η περίφημη «γενιά του '30», παρουσιάζεται μέσα από έργα του Νίκου Χατζηκυριάκου - Γκίκα, του Γιώργου Μπουζιάνη, του Νίκου Εγγονόπουλου, του Γιάννη Τσαρούχη, του Γιάννη Μόραλη κ.ά. Η έκθεση ολοκληρώνεται με την «Αφαίρεση», η οποία κατακτάται μετά τον πόλεμο με τους: Σπυρόπουλο, Κοντόπουλο, Μόραλη και Στάμο, και θα γίνει το κατ' εξοχήν εικαστικό ιδίωμα της δεκαετίας του '60.

• Εκθεση ζωγραφικής στην οποία συμμετέχουν: Γιώργης Βαρλάμος, Σοφία Φόρτωμα, Κωνσταντίνα Συλίκου, Χρίστος Πικριδάς και Εύα Μελά, πραγματοποιείται στο Πνευματικό Κέντρο της Κοινότητας Πανόρμου Τήνου. Θα διαρκέσει έως τις 10 Σεπτέμβρη.
• Ογδόντα πέντε δημιουργίες (λάδια σε καμβά, σχέδια, μακέτες για θεατρικές παραστάσεις και γλυπτά) συνθέτουν το θεματικό εικαστικό αφιέρωμα στον Α. Μασσόν (1896 - 1987), που παρουσιάζεται το φετινό καλοκαίρι στο Ιδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στην Ανδρο.

Ο διαπρεπής Γάλλος ζωγράφος, αν και σε δύο περιόδους της μακράς του πορείας (1924 έως 1928 και 1936 έως 1945) θέλησε τον εαυτό του σουρεαλιστή, εντούτοις, καθιερώθηκε να ταυτίζεται με το μεγάλο αισθητικοφιλοσοφικό ρεύμα του Αντρέ Μπρετόν και δικαίως να θεωρείται ως μια από τις σημαντικές μορφές του κινήματος, με έμφαση όμως σε μια περισσότερο «εγκεφαλική» και «διονυσιακή» εκφραστική εκδοχή του.

Ως σουρεαλιστής προσέτρεξε στους αρχαίους ελληνικούς μύθους, οι οποίοι του προσέφεραν την έμπνευση και το έναυσμα για μια προσωπική αναδιαπραγμάτευση των πανάρχαιων, από καταβολής, θεμάτων της ζωής, του έρωτα και του θανάτου. Εκτός από τους μύθους της αρχαιότητας, η καλλιγραφία της Ανατολής, οι λαϊκές παραδόσεις των Ινδιάνων, η καθημερινότητα του ανθρώπου κοντά στη φύση, είναι θέματα που συνέθεσαν την εικαστική του διαδρομή.

Οπως σημειώνει ο διευθυντής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, Κυριάκος Κουτσομάλλης, «Το έργο του Masson είναι κατά το πλείστον μυθοκεντρικό και αναπτύσσεται με διαρκείς αναφορές σε μυθολογικές αφηγήσεις. Οι δυνάμεις, κατά συνέπεια, που διαχέονται γύρω από τον πολυσημειολογικό κόσμο των εικόνων του δύσκολα γίνονται κατανοητές χωρίς τη γνώση των μύθων απ' όπου αντλούν την υπόστασή τους...».

• Εως 20/8 ο Θεσσαλονικιός σκηνοθέτης Κώστας Εφραιμίδης παρουσιάζει στην Κέα, στην γκαλερί «Βουρκαριανή», την πρώτη του μεγάλη ατομική έκθεση φωτογραφίας, με θέματα αποκλειστικά από την Κέα. Φωτογραφίζοντας τα ερείπια της αρχαίας Καρθαίας, τις παραδοσιακές τζιώτικες καθικιές, το φυσικό και το αρχιτεκτονημένο περιβάλλον του νησιού, ο Κ. Εφραιμίδης καταγράφει, μέσα από το φακό του, τη δική του ματιά και άποψη για το νησί. Παράλληλα με την έκθεση, θα παρουσιαστεί και η συλλεκτική έκδοση με θέμα την Κέα, από τις εκδόσεις «mauve publications».
• Σε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά νεοκλασικά της Χώρας της Ανδρου, στην οικία της Πλατείας Γηροκομείου, εγκαινιάζεται στις 28/7 (8μ.μ.) αναδρομική έκθεση του Γιάννη Σεργουλόπουλου (1920 - 2002). Οπως σημειώνει ο Π. Παπαδόπουλος «Σχηματικά μπορούμε να ανιχνεύσουμε δυο κύριες περιόδους στη δουλιά του. Η πρώτη μπορεί να ονομαστεί "κυβιστική" που χρονικά ξεκινά από τα τέλη της δεκαετίας του '40 και σταματά στα τέλη της δεκαετίας του '60. Η δεύτερη περίοδος της δημιουργίας του που αποτέλεσε μια επιστροφή στην παράσταση ξεκινά τη δεκαετία του '70 μέχρι το τέλος της ζωής του...».

«Ο Γιάννης Σεργουλόπουλος είτε ζωγράφιζε παραστατικά είτε όχι υπήρξε κατεξοχήν τοπιογράφος... Το τοπίο, γι' αυτόν, υπήρξε μια συνεχής διαστρωμάτωση. Ο ελληνικός χώρος παρουσιάζεται με τα κοίλα, τις καμπύλες, τις γωνίες, ή τις ευθείες του. Πάνω σ' αυτόν, οι γαιώδεις επιφάνειες να εναλλάσσονται με τα πετρώδη ή τα αργιλώδη μέρη οι στρώσεις του εδάφους, με τις αρμονικές διαβαθμίσεις της γης. Σε αυτήν τη σειρά των τοπίων (όπως για παράδειγμα η Σαντορίνη από την τελευταία πανελλήνια έκθεση το 1985) ο γεωμετρικός χώρος της πρώιμης περιόδου - χωρισμένος και τώρα σε επίπεδα - φαίνεται να αναλύεται περισσότερο. Η γεωμετρικότητα που δεν είναι πλέον σχηματική είναι το στοιχείο που ενώνει την πρώτη περίοδο με την ύστερη. Υπάρχει η αίσθηση πως ο Σεργουλόπουλος αναλύει και συνθέτει. Ο,τι υπήρξε υπόμνηση γίνεται τώρα θέμα». Διάρκεια έως 31/8.