Στις 2 Ιούνη, οι βουλευτές του ΚΚΕ Ορέστης Κολοζώφ, Αντώνης Σκυλλάκος και Λιάνα Κανέλλη κατέθεσαν στη Βουλή Ερώτηση στον υπουργό Εξωτερικών σχετικά με την προστασία αγωνιστών του δημοκρατικού κινήματος στην Κολομβία από βίαιες επιθέσεις και δολοφονίες που υφίστανται συνεχώς τα τελευταία χρόνια. Η απάντηση δόθηκε στις 20 του ίδιου μήνα με κείμενο που έχει την υπογραφή της υπουργού αναπληρωτή, κυρίας Ελισάβετ Παπαζώη.

Πολλά και διάφορα μαθαίνει κανείς από την απάντηση αυτή, εκτός βέβαια από τη θέση της ελληνικής κυβέρνησης για το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κολομβία. Μαθαίνει ότι η «ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί με ιδιαίτερη ευαισθησία την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλον τον κόσμο, καθώς και τις εξελίξεις στον τομέα αυτό». Αυτό δεν είναι βέβαια και τόσο καινούριο, γιατί είχαμε την ευκαιρία να το διαπιστώσουμε ενάμιση περίπου χρόνο πριν από τη στάση της και το ρόλο που έπαιξε στο βρώμικο πόλεμο του ΝΑΤΟ ενάντια στη Γιουγκοσλαβία. Είναι γνωστή η ευαισθησία της ελληνικής κυβέρνησης, που δήθεν στο όνομα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που υποτίθεται ότι τόσο βάναυσα παραβιάστηκαν στο Κοσσυφοπέδιο, ψηφίζει ανενδοίαστα όλα τα σχέδια του ΝΑΤΟ στην περιοχή, εκτελεί απαρέγκλιτα όποιο ιδιαίτερο καθήκον της αναθέτουν και καθαγιάζει χωρίς αιδώ τις εν ψυχρώ δολοφονίες αμάχων, γυναικόπαιδων και ηλικιωμένων. Είναι τέτοια η ευαισθησία της στον τομέα αυτό που συγκεντρώνει στη χώρα μας βγαλμένους από τη ναφθαλίνη μονάρχες και πριγκίπισσες, αποτυχημένους «ηγέτες» της αδρά χρηματοδοτούμενης αντιπολίτευσης και διάφορα γκρουπούσκουλα για να συζητήσουν το μέλλον της Γιουγκοσλαβίας ή να συμμετέχει σε συνόδους και συναντήσεις, με στόχο την αντικατάσταση του Μιλόσεβιτς, έστω κι αν κανείς δεν μπόρεσε μέχρι σήμερα να αποδείξει ότι ο Μπλερ ή ο Σρέντερ είναι πιο δημοκρατικά εκλεγμένοι απ' αυτόν.

Μάθαμε, όμως, ότι «η Ελλάδα εργάζεται τόσο διμερώς, όσο και στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στοχεύοντας, διαμέσου της διακρατικής συνεργασίας και του ειδικού διαπραγματευτικού βάρους της ΕΕ, στην άσκηση πιέσεων για την επίτευξη ουσιαστικής προόδου στον τομέα της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Αλήθεια, πώς και με ποιον εργάζεται διμερώς; Με την κυβέρνηση της Κολομβίας μέσω του εδώ πρεσβευτή της, στρατηγού εν αποστρατεία; Με άλλη κυβέρνηση της ΕΕ;

Μαθαίνουμε ακόμα ότι τα «κράτη - μέλη της ΕΕ υποστηρίζουν σθεναρά την ειρηνευτική διαδικασία στην Κολομβία και συνεργάζονται τόσο με τις κολομβιανές αρχές, όσο και με άλλες ομάδες που εμπλέκονται στην εμφύλια διαμάχη, καθώς και με τον Υπατο Αρμοστή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα». Το πόσο σθεναρά υποστηρίζει την ειρηνευτική διαδικασία η ΕΕ, το ξέρουμε πολύ καλά, γι' αυτό και ανησυχούμε ιδιαίτερα όλοι όσοι υποστηρίζουμε πραγματικά τόσο τον ένοπλο, όσο και το μη ένοπλο λαό της Κολομβίας στην επίτευξη μιας ειρηνικής λύσης μέσα από διαπραγματεύσεις. Ούτε δυο μήνες δεν έχουν περάσει από το ταξίδι του Χαβιέ Σολάνα στην Κολομβία και τις περίφημες δηλώσεις του.

Στις 29-30 Ιούνη, μέσα στο πλαίσιο του διαλόγου που άρχισε το Γενάρη του 1999 ανάμεσα στην κυβέρνηση του Αντρές Παστράνα και τις Επαναστατικές Ενοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας - Στρατός του Λαού (FARC-EP), τη μεγαλύτερη και παλιότερη σ' ολόκληρη τη Λατινική Αμερική πολιτικοστρατιωτική οργάνωση, έγινε μια διεθνής συνάντηση στην αποστρατιωτικοποιημένη περιοχή της Κολομβίας. Συμμετείχαν, με κοινή απόφαση κυβέρνησης - ένοπλου κινήματος 23 ξένες κυβερνήσεις, καθώς και προσωπικότητες, οργανώσεις κλπ. Στη συνάντηση αυτή - όπου ήταν προσκαλεσμένη και η ελληνική κυβέρνηση, αλλά δεν παραβρέθηκε - συζητήθηκε το θέμα των παράνομων καλλιεργειών και του περιβάλλοντος. Οπως σε όλα τα άλλα θέματα, έτσι και σ' αυτό, οι αντάρτες κατέθεσαν ολοκληρωμένη πρόταση για το πώς μπορούν να αντικατασταθούν οι καλλιέργειες του φυτού της κόκας, μοναδικής δυνατότητας επιβίωσης τα τελευταία χρόνια των μικροαγροτών της χώρας, με άλλες παραδοσιακές καλλιέργειες. Είναι γνωστό ότι οι FARC-EP έχουν έτοιμο και ένα πρόγραμμα - πιλότο σε σχέση μ' αυτό.

Για τον κ. Σολάνα, βέβαια, αυτά δεν έχουν ιδιαίτερη σημασία. Σε δηλώσεις του, σε συνάντηση που οργάνωσε ο ίδιος για τις ξένες κυβερνήσεις στην Μπογκοτά, πριν από τη μετάβασή τους στην πόλη Σαν Βισέντε ντελ Καγουάν, όπου θα γινόταν η διάσκεψη, δεν παρέλειψε να απειλήσει τους αντάρτες για τις σχέσεις τους, όπως είπε, με τους εμπόρους ναρκωτικών.

Αλλωστε, η ΕΕ έχει επανειλημμένα δείξει το ενδιαφέρον της. Τον Οκτώβρη του 1999, ο Παστράνα, σε ταξίδι του στις Βρυξέλλες, ζήτησε τη χρηματοδότηση του «Σχεδίου Κολομβία», που τότε μόλις είχε ολοκληρωθεί, αλλά δεν είχε ακόμα γίνει γνωστό το περιεχόμενό του. Κατόπιν, τον Ιούνη στο Λονδίνο και στη Μαδρίτη στις αρχές Ιούλη, μια σειρά κυβερνήσεις της Ευρώπης και διεθνείς οργανισμοί αποφάσισαν τη χρηματοδότηση του Σχεδίου.

Το «Σχέδιο Κολομβία: Σχέδιο για την Ειρήνη, την Ευημερία και την Ενίσχυση του Κράτους», όπως ονομάζεται, που κατά το ΥΠΕΞ και την κυρία Παπαζώη «έχει ως στόχο την αποκατάσταση της ειρήνης στη χώρα», έχει στην πραγματικότητα ως στόχο τον έλεγχο της Κολομβίας από τις ΗΠΑ και κατ' επέκταση την εξόντωση του ένοπλου κινήματος. Δεν είναι τυχαίο ότι με απόφαση του Κογκρέσου και της Γερουσίας των ΗΠΑ, το Σχέδιο θα χρηματοδοτηθεί με 1,3 δισ. δολάρια, από τα οποία 740 εκατ. πάνω στο στρατό, 205 εκατ. στην αστυνομία και το πολεμικό ναυτικό, 410 εκατ. για μέτρα «περιφερειακής ασφάλειας» για γείτονες χώρες (Περού, Βολιβία, Εκουαδόρ και Παναμά).

Πρόκειται, δηλαδή, καθαρά για ένα πρόγραμμα που στόχο έχει τη διεύρυνση και εντατικοποίηση του πολέμου και όχι την αποκατάσταση της ειρήνης. Τον πλήρη οικονομικό, πολιτικό και στρατιωτικό έλεγχο της χώρας και το τσάκισμα των ενόπλων οργανώσεων, που αποτελούν ιδιαίτερα ενοχλητικό αγκάθι στα σχέδια των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική. Ολα αυτά θα πρέπει να τα δούμε σε συνδυασμό με τη γενικότερη κατάσταση στη Λατινική Αμερική, τη σοβαρή διείσδυση του δυτικοευρωπαϊκού κεφαλαίου στις λατινοαμερικανικές οικονομίες, και με τις πρόσφατες ενέργειες των ΗΠΑ: Η περικύκλωση της Κολομβίας με στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ (Κουρασάο, Αρούμπα, Περού, Εκουαδόρ και στο αμφισβητούμενο νησί Σαν Αντρές) και η έντονη στρατιωτικοποίηση και πάλι ολόκληρης της Κεντρικής Αμερικής, που ανησυχεί ιδιαίτερα ακόμα και πολλούς αξιωματούχους των ΗΠΑ. Κι όλα αυτά πάντα στο όνομα της καταπολέμησης των ναρκωτικών.

Δέκα χρόνια τώρα το παγκόσμιο προοδευτικό κίνημα καταγγέλλει ότι η δήθεν πάλη κατά των ναρκωτικών δεν είναι παρά ο σημερινός τρόπος για τη στρατιωτική διείσδυση και την κατοχή της καταταλαιπωρημένης Λατινικής Αμερικής από τον πανίσχυρο βόρειο γείτονά της. Οτι είναι η νέα στρατηγική για τον πλήρη έλεγχο της περιοχής, από τη στιγμή που εξέλιπε η παλιά γνωστή διένεξη Ανατολής - Δύσης. Το εμπόριο των ναρκωτικών αποφέρει πολλά κέρδη σ' αυτούς που το ασκούν, περισσότερα κι από το εμπόριο όπλων ακόμα, όπως λένε. Αυτοί που επωφελούνται δεν είναι βέβαια οι φτωχοί αγρότες της Κολομβίας, του Περού, της Βολιβίας. Σύμφωνα με στοιχεία διεθνών οργανισμών, τα κέρδη από το εμπόριο ναρκωτικών κατανέμονται ως εξής: Το 0,63% στους καλλιεργητές του φυτού της κόκας, το 11,15% σ' όσους ασχολούνται με τη μετατροπή της κόκας στο ναρκωτικό κοκαΐνη και το 88,22% σ' όσους ασχολούνται με τη διάθεση, με το εμπόριο της κοκαΐνης.

Η κοκαΐνη καλύπτει το 17% της αγοράς ναρκωτικών και το 100% της παραγωγής της συγκεντρώνεται στη Λατινική Αμερική. Στην Κολομβία δεν υπάρχουν μεγάλες φυτείες κόκας, δεν υπάρχουν λατιφούντια. Η καλλιέργεια γίνεται από μικρούς, φτωχούς αγρότες, σε μικρά κομμάτια γης, που ανάμεσα στα φυτά της κόκας και στα πλάγια τους φυτεύουν ό,τι χρειάζονται για να θρέψουν τις οικογένειές τους. Ο ψεκασμός με επικίνδυνα, θανατηφόρα δηλητήρια, που η χρήση τους απαγορεύεται στις ΗΠΑ, καταστρέφει τα πάντα: το χώμα, τις άλλες καλλιέργειες, τα νερά και επομένως είναι ιδιαίτερα βλαβερός για τους ανθρώπους.

Είναι πραγματικά περίεργο να δείχνουν οι ΗΠΑ, ο στρατός, οι διάφορες υπηρεσίες και η κυβέρνηση τέτοιο όψιμο ενδιαφέρον για την όλο και μεγαλύτερη κατανάλωση ναρκωτικών στη χώρα τους και σ' ολόκληρο τον κόσμο. Μήπως το ενδιαφέρον εστιάζεται περισσότερο στον έλεγχο αυτού του εμπορίου κι όχι στον περιορισμό του; Οπως και να 'χει το πράγμα, το παγκόσμιο εμπόριο ναρκωτικών δεν μπορεί ποτέ να χτυπηθεί με στρατιωτικά μέσα. Ούτε με τη γνωστή λύση του χτυπάω το σαμάρι αντί το γάιδαρο. Δεν μπορεί να χτυπηθεί με τους χωρίς διάκριση ψεκασμούς των καλλιεργειών στις χώρες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου. Χρειάζεται πραγματική θέληση για να καταστραφούν και τα εργοστάσια χημικών που μετατρέπουν το φύλλο του φυτού της κόκας σε κοκαΐνη, και οι μεσάζοντες, και οι μεγαλέμποροι και όσοι ξεπλένουν το βρώμικο χρήμα, παράλληλα με τις φυτείες. Αποτελεσματικά μέτρα και στις χώρες παραγωγούς και στις χώρες κατανάλωσης. Πραγματικά μέτρα ανάπτυξης στις χώρες που παράγουν την πρώτη ύλη, ώστε να μπορέσουν οι μικροαγρότες να καλλιεργήσουν τα παραδοσιακά τους προϊόντα, αλλά και να ζήσουν από την πώληση των προϊόντων που θα καλλιεργούν.

Οι στρατιωτικές λύσεις σε πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα δεν ήταν ούτε θα είναι ποτέ μακρόχρονες και πραγματικές λύσεις. Η δήθεν στρατιωτική λύση που έχουν εκπονήσει οι εγκέφαλοι των ΗΠΑ καμιά σχέση δεν έχει με την καταπολέμηση των ναρκωτικών, γι' αυτό και βάλλεται από παντού: το «Σχέδιο Κολομβία» καταγγέλλεται από όλες, χωρίς εξαίρεση, τις λαϊκές, μαζικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις της Κολομβίας, της Λατινικής Αμερικής, των ΗΠΑ, του Καναδά και της Ευρώπης. Τουλάχιστον απ' όσες σέβονται τον εαυτό τους και δεν παίζουν παιχνίδι σε βάρος αυτών που υποτίθεται ότι θέλουν να βοηθήσουν. Οσες δεν έχουν δημιουργηθεί από τον ίδιο τον ιμπεριαλισμό κι όσες δεν έχουν εξαγοραστεί. Και το μελιστάλαχτο μήνυμα του Κλίντον στο λαό της Κολομβίας δεν έπεισε ούτε και τους πιο αφελείς.

Ολα αυτά είναι κάτι παραπάνω από γνωστά στην ΕΕ, στις κυβερνήσεις των χωρών - μελών της και φυσικά και στην ελληνική κυβέρνηση και την κ. Παπαζώη. Αφέλεια είναι το μόνο που δεν μπορεί κανείς να προσάψει στην ελληνική κυβέρνηση. Ούτε βέβαια άγνοια. Χρηματοδοτώντας το «Σχέδιο Κολομβία», η ΕΕ και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εμπλέκονται σ' έναν πόλεμο με απρόβλεπτες διαστάσεις. Κόμματα, οργανώσεις, πανεπιστημιακοί, πολιτικοί αναλυτές προειδοποιούν για τον κίνδυνο βιετναμοποίησης της Κολομβίας. Η κατάσταση στην περιοχή είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και η κυβέρνηση Κλίντον φρόντισε να δείξει σ' όλους με την πρόσφατη επίσκεψη ότι η πολιτική των ΗΠΑ απέναντι στην Κολομβία δεν πρόκειται ν' αλλάξει, όποιος κι αν κερδίσει τις επόμενες εκλογές.

Η σοσιαλδημοκρατική Ευρώπη και η ελληνική κυβέρνηση από κοντά κόπτονται ότι θα χρηματοδοτήσουν το «Σχέδιο Κολομβία» κάτω από όρους. Οπως λέει η κ. Παπαζώη, «υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν δοθεί από την κυβέρνηση της Κολομβίας τα εχέγγυα για την έναρξη ουσιαστικού διαλόγου μεταξύ των αντιμαχόμενων μερών, για την εκ του σύνεγγυς παρακολούθηση της κατάστασης από αντιπροσώπους της ΕΕ, για την αναβάθμιση της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στην ειρηνευτική διαδικασία και για το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Ολες αυτές οι δήθεν προϋποθέσεις αποδείχνουν ότι θα γίνει και πάλι πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει πάντα με την υποκριτική Ευρώπη και κάνει το λαό της Κολομβίας να χαμογελάει πικρά: «Ενώ οι ΗΠΑ βάζουν το χρήμα για τον πόλεμο, οι Ευρωπαίοι βάζουν χρήματα για να μαζέψουν τους τραυματίες και να περιθάλψουν τους εκτοπισμένους». Οι ευθύνες για την κλιμάκωση του πολέμου μοιράζονται ισότιμα ανάμεσα και τους δύο.