Ηταν ξημερώματα της 20ής Μάρτη όταν οι σειρήνες ήχησαν για πρώτη φορά στη Βαγδάτη. Ο ήχος των αντιαεροπορικών, ο κρότος και η λάμψη των εκρήξεων κατέκλυσαν τον ουρανό και τις τηλεοπτικές οθόνες. Η επιχείρηση «σοκ και δέος» πραγματοποιήθηκε σε απευθείας σύνδεση με όλο τον πλανήτη. Και τυπικά ολοκληρώθηκε, σχεδόν ένα μήνα αργότερα, οπότε ο Τζορτζ Μπους κήρυττε τη λήξη των εχθροπραξιών, ενώ μέρες νωρίτερα τα αμερικανικά στρατεύματα εισέρχονταν σε μια σιωπηλή και έρημη Βαγδάτη.

Η αντίστροφη μέτρηση για την εισβολή στο Ιράκ είχε αρχίσει πολύ καιρό πριν. Ηδη, μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτέμβρη του 2001 στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης, στη ρητορική του Λευκού Οίκου είχε αρχίσει να διαγράφεται η προοπτική, καθώς το Ιράκ εντάχθηκε στον περίφημο «άξονα του κακού». Η ρητορική αυτή δε φάνηκε να αποδίδει ιδιαίτερα καρπούς. Η προώθηση του σχεδίου πέρασε από χίλια κύματα, μερικά από τα οποία θα μείνουν στην Ιστορία ως τα πλέον χονδροειδή κατασκευασμένα στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν ποτέ ως άλλοθι για την υλοποίηση προειλημμένων αποφάσεων.

Αναμφιβόλως, μεταξύ των ισχυρισμών αυτών, δεν μπορεί κανείς να ξεχάσει, κατ' αρχάς, την απόπειρα σύνδεσης του καθεστώτος Σαντάμ Χουσεΐν με την «αλ Κάιντα». Επιχείρημα που έγινε προσπάθεια να στηριχτεί σε μια σειρά δήθεν συναντήσεων Ιρακινών αξιωματούχων με κάποιους από τους καμικάζι των αεροπλάνων που έπληξαν τους Δίδυμους Πύργους. Ο συγκεκριμένος ισχυρισμός έχασε γρήγορα τη δυναμική του και, ήδη, πριν την εισβολή είχε τεθεί στο περιθώριο.

Αντίθετα, πολύ μεγαλύτερο βάρος δόθηκε στο πρόσχημα της ύπαρξης όπλων μαζικής καταστροφής στο Ιράκ. Αρχικώς, η Ουάσιγκτον πίεσε για σκληρότερες κυρώσεις και σφιχτότερο εμπάργκο, εξαιτίας του οποίου, ήδη, δεκάδες χιλιάδες Ιρακινοί πέθαιναν από πείνα και ασθένειες. Μετά από αλλεπάλληλους γύρους διαβουλεύσεων στο Συμβούλιο Ασφαλείας, όντως, καταρτίστηκε ένας μακρύς κατάλογος νέων «απαγορευμένων» προϊόντων. Παράλληλα, διεξάγονταν συνεχείς έλεγχοι σε κάθε είδους στρατιωτική εγκατάσταση από τους αρμόδιους επιθεωρητές του ΟΗΕ και της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΔΕΑΕ).

Τόσο ο Χανς Μπλιξ, επικεφαλής των επιθεωρητών, όσο και ο Μουχάμαντ αλ Μπάρανταϊ, επικεφαλής της ΔΕΑΕ, επανειλημμένως, εμφανίστηκαν ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας επιμένοντας ότι δεν έχουν εντοπίσει κανένα σοβαρό επιβαρυντικό στοιχείο για την ύπαρξη όπλων μαζικής καταστροφής στο Ιράκ. Ο Λευκός Οίκος δε δίστασε ακόμη και να παρουσιάσει ανύπαρκτα, κατασκευασμένα στοιχεία, υπό τη μορφή δορυφορικής λήψης, διά του τότε υπουργού Εξωτερικών Κόλιν Πάουελ, το Φλεβάρη του 2003, για να εκβιάσει τη συναίνεση των υπολοίπων μελών στην αναγκαιότητα μιας στρατιωτικής επέμβασης.

Η συναίνεση, τελικά, δεν επιτεύχθηκε. Αντίθετα, το διάστημα πριν από την εισβολή στο Ιράκ ήταν εκείνο κατά το οποίο αναδείχτηκαν με τον σαφέστερο, μέχρι εκείνη τη στιγμή, τρόπο οι ενδο-ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις, με τις Ρωσία και Γερμανία να τάσσονται ξεκάθαρα ενάντια σε μια εισβολή, διαλαλώντας τα «ανθρωπιστικά τους αισθήματα» και διεκδικώντας, παράλληλα, αποζημιώσεις για τις πετρελαϊκές συμφωνίες, που, ήδη, είχαν συνάψει με το καθεστώς Χουσεΐν. Η ηχηρότερη, σε επίπεδο εντυπώσεων, ρήξη επήλθε μεταξύ Ουάσιγκτον και Παρισιού.

Ποιος δε θυμάται, άλλωστε, την περίφημη ομιλία του τότε υπουργού Εξωτερικών της Γαλλίας, Ντομινίκ ντε Βιλπέν, στο τελευταίο Συμβούλιο Ασφαλείας πριν την εισβολή, όταν ο ντε Βιλπέν έχυνε κροκοδείλια δάκρυα για τη θυσία «χιλιάδων ανθρωπίνων απωλειών» στο βωμό των «συμφερόντων». Εξαίρετη ομιλία, όντως, που φυσικά δεν εμπόδισε τη γαλλική ηγεσία, μήνες αργότερα, να νομιμοποιήσει την επέμβαση της «συμμαχίας των προθύμων», βλέποντας ότι το ζητούμενο, πλέον, είναι η συμμετοχή στη διανομή της λείας της κατεχόμενης χώρας. Σε ανάλογη «υπαναχώρηση» από τον ανθρωπιστικό «σπαραγμό» τους προχώρησαν και οι έτεροι «ειρηνόφιλοι» του Συμβουλίου Ασφαλείας, Ρωσία και Γερμανία.

Τελικά, η εισβολή έγινε από τη «συμμαχία των προθύμων», που αποτελούσε, μάλλον, μια διπλωματική παρά μια πρακτική και ουσιαστική συνεργασία, αφού η συντριπτική πλειοψηφία των στρατευμάτων που συμμετείχαν στις μάχες ήταν Αμερικανοί και Βρετανοί. Με αρκετά σημαντικό αριθμό στρατιωτών βρέθηκαν στο Ιράκ και οι Ιταλοί, οι Ισπανοί και οι Πολωνοί. Οι υπόλοιποι «πρόθυμοι» συμμετείχαν, μάλλον, ως «ψυχολογική υποστήριξη» και κυρίως για να καλύπτουν «μικρά κενά».

Μετά τη θριαμβευτική είσοδο στην ιρακινή πρωτεύουσα, χωρίς μάλιστα να διεξαχθεί ποτέ η πολυδιαφημιζόμενη «μάχη της Βαγδάτης», αρχίζει η πολυτάραχη περίοδος της κατοχής, που, ήδη, συμπληρώνει πέντε χρόνια. Για ορισμένους μήνες, μια νέα ομάδα επιθεωρητών του ΟΗΕ αναζητούσε τα όπλα μαζικής καταστροφής, τα οποία, φυσικά, και δεν ανακαλύφθηκαν ποτέ γιατί δεν υπήρχαν. Ο προβαλλόμενος, ως βασικός, λόγος για την εισβολή πέρασε σταδιακά στο περιθώριο, και σήμερα ουδείς στην Ουάσιγκτον, στις συμμαχικές της πρωτεύουσας, αλλά ακόμα και στους «διπλωματικούς της αντιπάλους» τότε, δε δείχνει διατεθειμένος να θυμηθεί αυτή τη «μικρή λεπτομέρεια».

Αντίθετα, πολύ πριν τελειώσει έστω και τυπικά αυτή η ιστορία με τα όπλα μαζικής καταστροφής, είχε αποσαφηνιστεί ένας από τους βασικούς στόχους της Ουάσιγκτον. Δεν είχαν καν λήξει επισήμως οι εχθροπραξίες, όταν ο Λευκός Οίκος, διά της «ανεξάρτητης» υπηρεσίας παροχής βοήθειας και διεθνούς ανάπτυξης USAID, μοίραζε, ήδη, συμβόλαια σε φίλα προσκείμενες εταιρείες: Ετσι, παραδείγματος χάριν, η «Kellogg Brown & Root», κατασκευαστική θυγατρική της «Halliburton», ανέλαβε την κατάσβεση και αποκατάσταση των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων του Ιράκ, πριν τελειώσουν οι μάχες, ενώ η «Stevedoring Services of America» αναλάμβανε την αποκατάσταση και τον έλεγχο του λιμανιού της Ουμ Κασρ, στο νότο της χώρας, παρά το γεγονός ότι ολόκληρη η περιοχή ελεγχόταν από τις βρετανικές κατοχικές δυνάμεις. Οι αναλήψεις αυτές, εννοείται, έγιναν με ανάθεση.

Το «φαγοπότι» συνεχίστηκε με πολλές άλλες κατασκευαστικές αμερικανικές εταιρείες, όλες «ημετέρων», όπως η «Bechtel» ή η «Parsons», οι οποίες όλες εντελώς τυχαία ήταν και είναι χρηματοδότες του Ρεπουμπλικανικού κόμματος. Εννοείται ότι ποτέ δε γνωστοποιήθηκαν οι όροι των συμβολαίων, αλλά ούτε και το ακριβές αντικείμενο και ο χρόνος ολοκλήρωσης του έργου που ανέλαβαν. Αλλωστε, δε θα πρέπει να ξεχνά κανείς ότι το αρχικό «σχέδιο ανοικοδόμησης» του Ιράκ, που προφανώς έχει ήδη ξεπεραστεί, άγγιζε τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή πολύ μεγαλύτερο από το σχέδιο ανασυγκρότησης της Ευρώπης μετά το Β` Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως έγραφε, τότε, χαρακτηριστικά η αμερικανική εφημερίδα «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ».

Στις πρώτες αυτές φάσεις μοιράσματος της λείας η κυριαρχία αμερικανικών εταιρειών ήταν τόσο απόλυτη, που ακόμη και οι πιο «πρόθυμοι» σύμμαχοι, όπως το Λονδίνο, δεν έκρυβαν τη δυσφορία τους. Βέβαια, τα πέντε χρόνια που μεσολάβησαν άλλαξαν ελαφρά το τοπίο και όλοι όσοι έσπευσαν να νομιμοποιήσουν την κατοχή, παρά τις πρότερες ανθρωπιστικές τους «ανησυχίες», σήμερα αρχίζουν, σταδιακά, να διεκδικούν την ανταμοιβή τους. Ετσι, σήμερα, που η ιρακινή κυβέρνηση, αν και δεν έχει καταφέρει να καταλήξει σε μια νομοθεσία διαχείρισης των πετρελαϊκών πόρων της χώρας δεδομένης της επιμονής των διαφορετικών εθνοτικών κοινοτήτων, κυρίως των Κούρδων, να χειρίζονται αυτόνομα το πολύτιμο αυτό αγαθό, μια μεγάλη λίστα πετρελαϊκών εταιρειών, στην οποία συμπεριλαμβάνονται αμερικανικές αλλά και πολλές άλλες, διεκδικεί την εκμετάλλευση πετρελαϊκών κοιτασμάτων (με κατάθεση προσφορών αυτή τη φορά), για τα οποία θα πληρωθούν σε «είδος», δηλαδή σε πετρέλαιο, και όχι σε μετρητά.

Γεγονός, πάντως, είναι ότι τα συμβόλαια «ανοικοδόμησης» μπορεί να μοιράστηκαν και δισεκατομμύρια δολάρια να άλλαξαν χέρια, επί του πρακτέου, όμως, το Ιράκ δεν «ανοικοδομήθηκε». Μετά τη «μάχη για την καρδιά και το μυαλό» των Ιρακινών, οι αμερικανικές κατοχικές δυνάμεις χάνουν, καθημερινά, με εξίσου οδυνηρό τρόπο, και τη «μάχη της ανοικοδόμησης», αλλά και της «εκμετάλλευσης των φτηνότερων πετρελαϊκών κοιτασμάτων στον κόσμο». Και αυτό, εξαιτίας της ανικανότητάς τους να ελέγξουν τη χώρα, με αποτέλεσμα πολλές «φιλικές εταιρείες» να επικαλούνται το «χάος» ως αιτία για τη μη ολοκλήρωση του οποιουδήποτε έργου. Σε αντίθεση με όλες τις τότε προβλέψεις των διαφόρων Αμερικανών αξιωματούχων, η κατάσταση στο Ιράκ, παρά την ανάδειξη ελεγχόμενων κυβερνήσεων, δεν έχει σταθεροποιηθεί. Οι σπασμωδικές αντιδράσεις των κατακτητών σε βάρος εστιών αντίστασης, π.χ., η ισοπέδωση ολόκληρων πόλεων, όπως η Φαλούτζα ή ο βομβαρδισμός της κατεχόμενης Βαγδάτης, σε συνδυασμό με την απροθυμία ή την ανικανότητά τους να αποκαταστήσουν στοιχειώδεις υποδομές και να βελτιώσουν το επίπεδο ζωής των Ιρακινών, λειτούργησαν ενισχυτικά ως προς τις γραμμές της αντίστασης.

Σήμερα, πέντε χρόνια μετά την εισβολή και ενώ ο αριθμός των αμερικανικών κατοχικών στρατευμάτων έχει φτάσει, μετά την αποστολή επιπλέον δυνάμεων πριν από μερικούς μήνες, στο ζενίθ της ανάπτυξής του με περίπου 160.000 στρατιώτες, δεν ελέγχονται ούτε καν οι δρόμοι της πρωτεύουσας, όπου οι αιματηρές βομβιστικές επιθέσεις διαδέχονται η μία την άλλη. Επιπλέον, στο διάστημα αυτό, η επιλογή των κατοχικών να χρησιμοποιήσουν την τακτική του «διαίρει και βασίλευε», συνεργαζόμενοι με τη σιιτική πλειοψηφία και τους Κούρδους και θέτοντας στο περιθώριο τους σουνίτες, καλλιέργησε το έδαφος για όξυνση των εθνοτικών και θρησκευτικών αντιπαραθέσεων, γεγονός που οδήγησε σε μια διάχυση της βίας σε ανεξέλεγκτα επίπεδα. Το γεγονός και μόνο ότι, σήμερα, οι αμερικανικές κατοχικές δυνάμεις στρέφουν το βλέμμα τους αναζητώντας «συμμάχους» στους σουνίτες φυλάρχους, ενώ κλυδωνίζεται η εμπιστοσύνη στη συνεργασία τους με τους σιίτες που «αλληθωρίζουν» προς την Τεχεράνη, κάθε άλλο παρά επιτυχή κατάληξη των, προ της εισβολής, σχεδίων του Λευκού Οίκου δείχνει.

Σε στρατιωτικό επίπεδο, το κόστος συντήρησης της κατοχής αρχίζει να γίνεται δυσβάσταχτο για την Ουάσιγκτον, που, στη διάρκεια των πέντε αυτών χρόνων, είδε τους «προθύμους» να φυλλορροούν. Είτε επισήμως διά μέσου του αμερικανικού στρατού με το πρόσχημα της «αποδέσμευσης ανδρών από το καθήκον της παροχής φύλαξης προκειμένου να είναι μάχιμοι», είτε διά μέσου των διαφόρων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο Ιράκ με το πρόσχημα της «ασφάλειας», έχουν αναπτυχθεί στο Ιράκ περίπου 180.000 μισθοφόροι δεκάδων «εταιρειών ασφαλείας», οι οποίοι, μετά και από τελευταία περιστατικά εν ψυχρώ δολοφονίας πολιτών, επιβεβαιώνεται ότι λυμαίνονται τη χώρα ανεξέλεγκτα, καθώς οι πράξεις τους δεν υπόκεινται καν στη δικαιοδοσία της διεθνούς νομοθεσίας. Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι αναλυτές που εκτιμούσαν ότι όχι απλώς ιδιωτικοποιήθηκε η κατοχή στο Ιράκ, αλλά επί της ουσίας οι ιδιοκτήτες των μισθοφορικών αυτών εταιρειών είναι αυτοί που πλέον «κάνουν» κουμάντο, αφού χωρίς την παρουσία τους, οι κατοχικές δυνάμεις δεν έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν μόνες τους την κατάσταση.

Επισήμως, αυτά τα πέντε χρόνια, έχουν σκοτωθεί 3.987 Αμερικανοί στρατιώτες, ενώ χιλιάδες άλλοι έχουν τραυματιστεί, στον έναν ή στον άλλο βαθμό. Οσο για τον αριθμό των Ιρακινών που έχουν χάσει τη ζωή τους, υπολογίζεται πάντα κατά προσέγγιση, γιατί κανείς δεν μπήκε ποτέ στον κόπο να ασχοληθεί μαζί τους. Σύμφωνα με την ιρακινή οργάνωση Καταμέτρησης Πτωμάτων (Body Count), οι Ιρακινοί που έχουν σκοτωθεί από την έναρξη της εισβολής μέχρι σήμερα, υπό βίαιες συνθήκες, αγγίζουν το 1.185.800!!Και η οργάνωση διευκρινίζει ότι σε αυτό τον αριθμό δε συμπεριλαμβάνονται όσοι έχουν χάσει τη ζωή τους λόγω της ανυπαρξίας υποδομών, της κατάρρευσης του νοσοκομειακού συστήματος, της εμφάνισης επιδημιών, όπως προσφάτως η χολέρα, λόγω της έλλειψης συνθηκών στοιχειώδους υγιεινής ή λόγω πείνας, που φυσικά συνεχίζει να ταλανίζει τον ιρακινό λαό.

Ολα αυτά, βέβαια, δεν «εξεγείρουν» τα ανθρωπιστικά συναισθήματα των «διαφωνούντων» με την εισβολή, που σήμερα μοιάζουν να έχουν προσηλωθεί περισσότερο στο πώς θα καταφέρουν να διασφαλίσουν μεγαλύτερο χώρο ελιγμών και διασφάλισης των δικών τους συμφερόντων στο πλαίσιο της προώθησης των αμερικανικών σχεδίων για την «ευρεία Μέση Ανατολή», στα οποία η Ουάσιγκτον, παρά τους κλυδωνισμούς, επιμένει, ανακαλύπτοντας διαρκώς νέα προσχήματα. Ισως το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα να είναι η αιφνιδιαστική «προβολή» του Παλαιστινιακού, καθώς, μετά από δεκαετίες, ο Λευκός Οίκος δηλώνει αποφασισμένος για οριστική επίλυση, επιδιώκοντας προφανέστατα την οποιαδήποτε λύση, έστω και αν πρόκειται για μια κατακερματισμένη και μη βιώσιμη παλαιστινιακή οντότητα. Μια οντότητα, που, πριν καταρρεύσει μέσα σε λουτρό αίματος, θα δώσει την ώθηση που χρειάζεται στον «εκδημοκρατισμό» των χωρών της περιοχής, που, διόλου τυχαία, αποτελεί κόμβο των ενεργειακών πηγών και δρόμων, ο έλεγχος των οποίων καθορίζει σε σημαντικό βαθμό και την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Αναμφιβόλως, αν κάτι έγινε ξεκάθαρο αυτά τα πέντε χρόνια της κατοχής στο Ιράκ, εκτός από το απάνθρωπο φρικτό πρόσωπο του ιμπεριαλισμού που μετέτρεψε σε ένα απέραντο σφαγείο μία από τις πιο ευημερούσες αραβικές χώρες, είναι ότι οι εξελίξεις στη γεωστρατηγικά πολύτιμη αυτή περιοχή, έχουν τη μορφή συγκοινωνούντων δοχείων, με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις να διαγκωνίζονται, ενωμένες ή αντιπαρατιθέμενες, για τον έλεγχό της και τους λαούς της να παλεύουν ενάντια στα εφιαλτικά σχέδια που στήνονται εις βάρος τους. Ενας αγώνας που είναι και δικός μας αγώνας, γιατί η έκβασή του μας αφορά όλους.