Κυριακή 13 Απρίλη 2008
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Αταλάντευτες ιδέες, καίρια σκέψη

Με τον Χαρίλαο Φλωράκη, σε εκδήλωση της ΚΕ για τα 80χρονα του ΚΚΕ (21/12/1998)
Με τον Χαρίλαο Φλωράκη, σε εκδήλωση της ΚΕ για τα 80χρονα του ΚΚΕ (21/12/1998)
Οποτε ο Ζυλ Ντασσέν έδινε συνεντεύξεις ο λόγος του αποτύπωνε το γνωσιακό πλούτο του, την κριτική σκέψη του, την αταλάντευτη πίστη του στις σοσιαλιστικές ιδέες, γιατί «είναι αγνές, βασισμένες στη λογική, στη δικαιοσύνη και τη γενναιοδωρία». Και σε όποιον τον ρωτούσε δήλωνε αμετανόητα «μαρξιστής και κομμουνιστής». Αξίζει να παραθέσουμε σπαράγματα της ιδεολογικής και καλλιτεχνικής σκέψης του, αντλημένα από συνεντεύξεις του σε διάφορες εφημερίδες.

«Ριζοσπάστης» (1/3/1987). Συνέντευξη για τη συμμετοχή του στο Διεθνές Συνέδριο Επιστημόνων - Διανοουμένων - Καλλιτεχνών για την Ειρήνη: «Στο Συνέδριο, μίλησα κι εγώ για τον κίνδυνο του όρου "περιφερειακοί" ή "τοπικοί" πόλεμοι. Είναι γελοίο να χαρακτηρίζονται κάποιοι πόλεμοι "περιφερειακοί", ή "τοπικοί": Πρώτον, για τον κίνδυνο της εξάπλωσής τους και, δεύτερον, γιατί όταν λέμε "περιφερειακό" έναν πόλεμο νιώθουμε ασφαλείς και αδιαφορούμε που σκοτώνονται άλλοι άνθρωποι (...). Στην Αμερική πολλοί άνθρωποι της Τέχνης εξαγοράζονται, αλλά υπάρχουν κι άνθρωποι που μπορούν βοηθήσουν την ειρήνη (...). Ολα τα ψέματα, όλα τα κακά που κάνουν οι ΗΠΑ, τα κάνουν στο όνομα της δημοκρατίας. Αλλά και ο αμερικάνικος λαός είναι αφελής. Είναι επικίνδυνο να είσαι αφελής (...)».

Ο Ντασσέν, επηρεασμένος από το θρυλικό θεατρικό έργο του κομμουνιστή δραματουργού Κλίφορντ Οντέτς «Περιμένοντας τον Λέφτι» (για ένα μεγάλο απεργιακό αγώνα), χτυπημένος - και εκείνος από την αστυνομία - σε μια μεγαλειώδη Πρωτομαγιάτικη απεργία, αρχές της δεκαετίας του '30 εντάσσεται στο ΚΚ ΗΠΑ. «Στα χρόνια του '30 είχαμε 20 εκατομμύρια ανέργους. Ο Οντέτς ήταν ιδρυτής του "θεάτρου διαμαρτυρίας". Τότε ανακαλύψαμε τον Μπρεχτ, το συλλογικό θέατρο για την εργατική τάξη. Ολοι δουλεύαμε έτσι, ο Γουέλς, ο Καζάν, όλοι. Ενα σπουδαίο θέατρο γεννήθηκε, αλλά το κογκρέσο το "δολοφόνησε". Φώναζε πως οι κομμουνιστές διαφθείρουν τις αμερικανικές συνειδήσεις» (12/11/1993). «Ηταν και ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος και όσοι δουλεύαμε σε ένα μικρό θεατράκι, το "Art F." θέλαμε να πάμε να πολεμήσουμε στο πλευρό των Δημοκρατικών» (23/4/1990).

Μετά την ανατροπή των σοσιαλιστικών χωρών, έλεγε: «Δε συμφωνώ μ' εκείνους που μιλάνε για θρίαμβο του καπιταλισμού. Είναι μια προσωρινή ήττα του σοσιαλισμού (...). Ο καπιταλισμός δεν αποτελεί κοινωνικό υπόδειγμα. Στο σοσιαλισμό υπήρχαν προβλήματα, αλλά οι άνθρωποι είχαν εξασφαλίσει εργασία, στέγη, παιδεία, υγεία. Πόσοι ξέρουν ότι σήμερα στην Αμερική υπάρχουν εκατομμύρια άστεγοι και εκατομμύρια διαβιούν κάτω από το όριο φτώχειας» (23/4/1990). «Ο καπιταλισμός περνάει μεγάλη κρίση, παγκόσμια. Κι εμείς έχουμε ανάγκη από νέες ιδέες. Να δώσουμε δεύτερη ευκαιρία στο σοσιαλισμό» (12/11/1993).

Ο Ντασσέν μιλώντας (21/4/2002) για την κοινωνική χρησιμότητα του ντοκιμαντέρ, έλεγε ότι θα ήθελε να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ για «την αλήθεια, για όσα φοβερά συμβαίνουν σήμερα σε όλο τον κόσμο... για την καρδιά του προβλήματος. Τη βία. Δείτε τι συμβαίνει σήμερα στους Παλαιστίνιους. Η κατάσταση είναι ανατριχιαστική. Θα ήθελα να σκοτώσω τον Σαρόν. Είμαι τόσο μεγάλος πια. Είπα στην κόρη μου: Είμαι τόσο μεγάλος πια. Εάν σκοτώσω τον Σαρόν τι θα γίνει; Θα πάω φυλακή; Ε, θα συνεχίσω να διαβάζω βιβλία για το υπόλοιπο της ζωής μου».

Ο μεγαλύτερος ιδεολογικο-καλλιτεχνικός «έρωτας» του Ντασσέν ήταν ο Μπρεχτ. Τον γνώρισε, φυγάδα, στις ΗΠΑ: «Ο Μπρεχτ φανερώνει με τα έργα του πράγματα που όλοι οι άλλοι αποφεύγουν να δουν. Οχι μόνο βλέπει αλλά και λέει ότι κάποιοι κάνουν ακόμα και τη μιζέρια μπίζνες (...). Οτι σ' αυτή την κοινωνία για να επιζήσεις γίνεσαι και προδότης». Ο Ντασσέν πρωτογνώρισε τον Μπρεχτ στο νεοϋορκέζικο «Theater Union», που «μάζευε όλη την αριστερή διανόηση». Αργότερα τον συνάντησε στο σπίτι «ενός Γερμανού φίλου. Μαζευόμαστε σε σπίτια, γιατί ήταν επικίνδυνο να κυκλοφορείς και στην Αμερική, παρά τα αντιναζιστικά συναισθήματα. Αυτή η περίοδος βοήθησε να αναπτυχθούν στενές φιλίες. Ο Μπρεχτ επιβαλλόταν σε όλους. Το βλέμμα του ήταν αυστηρό, διαπεραστικό. Αλλά όταν έπιανε κιθάρα στα χέρια του και άρχιζε το τραγούδι γινόταν μαλακός, γλυκός σαν παιδί. Ηταν σκληρά χρόνια για όλους... Ο Μπρεχτ ζούσε από προσφορές φίλων Αμερικανών. Ηταν πολύ πικραμένος με το Χόλιγουντ». Ο φυγάδας Ντασσέν ξανασυναντούσε τον Μπρεχτ σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις.

Για τον κινηματογράφο: «Λυπάμαι που σήμερα κατασκευάζουμε ταινίες που να ικανοποιούν όλο τον κόσμο. Στην ιστορία της Τέχνης τα έργα που αντέχουν είναι εκείνα που συνέβαλαν σε μια πνευματική και κοινωνική πρόοδο. Αυτό χάθηκε σήμερα. Πού και πού εμφανίζεται μια ταινία που αγγίζει τις ζωές μας».


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ