Η παράδοση της δημόσιας υγείας στα χέρια των πολυεθνικών που χωρίς την παραμικρή αναστολή πουλάνε αυτή τη φορά ηλιέλαιο μολυσμένο με ορυκτέλαιο, επιδιώκοντας τη μεγιστοποίηση των κερδών τους, επαληθεύτηκε για άλλη μια φορά μέσα από το νέο διατροφικό σκάνδαλο, που αποκαλύφτηκε τις τελευταίες μέρες και οι διαστάσεις του οποίου ξεδιπλώνονται καθημερινά με ιδιαίτερα ανησυχητικά δεδομένα. Επιβεβαιώνεται εκ νέου με δραματικό τρόπο ότι οι διακηρύξεις των κυβερνώντων για ασφάλεια των τροφίμων είναι απλώς στάχτη στα μάτια των εργαζομένων. Οτι φορείς, όπως ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) που συστάθηκε στο πλαίσιο της πολιτικής των κυβερνήσεων και της ΕΕ για την «ασφάλεια των τροφίμων», ήταν το άλλοθι για την πολιτική τους. Μια πολιτική κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των μονοπωλίων και των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, που απαιτούν αποδυνάμωση και των στοιχειωδών κρατικών ελέγχων, απόλυτη ασυδοσία να κερδοσκοπούν ακόμα και σε βάρος της δημόσιας υγείας. Μια πολιτική που, όπως αποκάλυψε χτες ο «Ρ», φέρει φαρδιά πλατιά την υπογραφή της ΕΕ, που με ειδικές αποφάσεις της και προκειμένου να προσφέρει ακόμα μεγαλύτερα κέρδη στο ναυτιλιακό κεφάλαιο, το 2004 εξέδωσε οδηγία, σύμφωνα με την οποία τα δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν διάφορα είδη ελαίων για κατανάλωση από τον άνθρωπο, επιτρέπεται να μεταφέρουν και ορυκτέλαια! Και μάλιστα αποκαλύπτεται τώρα, εκτός από ορυκτέλαια, μπορεί να μεταφέρει και άλλα τοξικά ή καρκινογόνα φορτία. Ανάμεσα σ' αυτά βενζυλική αλκοόλη, κυκλοεξάνιο, κυκλοεξανόλη, μυρμηκικό οξύ, λιμονένιο, θειικό οξύ, καυστική ποτάσα κλπ.

Μια σειρά από διατροφικά σκάνδαλα που αποκαλύφτηκαν τα τελευταία χρόνια - διοξίνες, μέλια με κηροσκωρίνη, «τρελές» αγελάδες, μουχλιασμένα γιαούρτια, με πιο πρόσφατο το μολυσμένο ηλιέλαιο - και ο τρόπος με τον οποίο τα χειρίστηκαν οι κυβερνήσεις και οι εποπτευόμενοι από αυτές φορείς, επαληθεύουν ότι το κέρδος είναι αυτό που «παράγει» τα σκάνδαλα και ότι οι κυβερνήσεις της «ελεύθερης αγοράς» δεν έχουν την παραμικρή πρόθεση να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά το θέμα της ασφάλειας των τροφίμων. Πολύ περισσότερο, που κάτι τέτοιο απαιτεί σύγκρουση με τα κέρδη των μονοπωλίων, πράγμα που είναι αντίθετο με τις αρχές της ασκούμενης πολιτικής.

Οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ επέλεξαν να αντιμετωπίσουν το θέμα της ποιότητας και της ασφάλειας των τροφίμων με πολύ συγκεκριμένους τρόπους, έτσι που σε κάθε περίπτωση να μη θίγονται η ασυδοσία των επιχειρήσεων και τα μονοπωλιακά κέρδη, αφήνοντας στο απυρόβλητο επικίνδυνες κερδοσκοπικές πρακτικές και υποβαθμίζοντας σκόπιμα την έννοια της ασφάλειας. Η πολιτική που εφαρμόζεται όλα τα τελευταία χρόνια συνίσταται, ουσιαστικά, στην κατάργηση των ελέγχων σε όλα τα στάδια, από την παραγωγή μέχρι την τελική κατανάλωση των προϊόντων. Αντί για κρατικούς ελέγχους, η υπόθεση του ελέγχου στην παραγωγή εκχωρήθηκε στις ίδιες τις επιχειρήσεις - «αυτοέλεγχο» το βαφτίσανε - και το μόνο για το οποίο ελέγχονται είναι εάν έχουν ...«συστήματα αυτοελέγχου». Αποδυναμώθηκαν ελεγκτικοί φορείς και το περισσότερο που μπορεί να κάνει ο ΕΦΕΤ, με βάση τόσο το θεσμικό πλαίσιο όσο και την πολύ περιορισμένη επάνδρωσή του σε σχέση με τις απαιτήσεις που υπάρχουν, είναι κάποιοι περιορισμένοι δειγματοληπτικοί έλεγχοι ή έλεγχοι μετά από καταγγελίες, δηλαδή, ...κατόπιν εορτής.

Για να διευκολύνουν ακόμα παραπέρα την κερδοσκοπική δράση των επιχειρήσεων, οι κυβερνήσεις και η ΕΕ υιοθέτησαν και επέβαλαν ακόμα και ...κατηγοριοποίηση της καταλληλότητας των τροφίμων. Σ' αυτό το πλαίσιο, ένα προϊόν μπορεί να είναι «μη κανονικό», αλλά όχι ...επικίνδυνο, όπως απροκάλυπτα ισχυρίζονται τις τελευταίες μέρες, σχετικά με το ηλιέλαιο που περιέχει ορυκτέλαιο. Εβαλαν μάλιστα και όριο επιτρεπόμενης ...κατανάλωσης: Μπορούμε, μας είπαν απερίφραστα, να τρώμε μέχρι 4 κιλά τη μέρα τρόφιμα που περιέχουν μολυσμένο ηλιέλαιο!

Το σκάνδαλο που ξέσπασε τις τελευταίες βδομάδες και αφορά την επιμόλυνση ανυπολόγιστων ποσοτήτων ηλιέλαιου με ορυκτέλαιο έρχεται να βάλει έναν ακόμα κρίκο στην αλυσίδα με τα αντίστοιχα σκάνδαλα του προηγούμενου διαστήματος. Ο τρόπος με τον οποίο ξεδιπλώνεται, κοντά είκοσι μέρες τώρα, η υπόθεση με καθημερινές αποκαλύψεις για νέες ποσότητες και τη δεδομένη βεβαιότητα πλέον από τη μεριά της κυβέρνησης ότι οι διαστάσεις της διακίνησης τέτοιου ηλιέλαιου είναι απροσδιόριστες, είναι μια ακόμα, δραματική μεν, αδιάψευστη δε, απόδειξη ότι στο πλαίσιο της πολιτικής της «ελεύθερης αγοράς», όπου το κέρδος είναι πάνω απ' όλα, είναι αδύνατο να υπάρξει αποτελεσματικός έλεγχος της ποιότητας των τροφίμων.

Μια σύντομη αναδρομή στον τρόπο που εξελίχτηκε η υπόθεση αυτή είναι αποκαλυπτική:

• Στις 23 του Απρίλη έρχεται σήμα από την ΕΕ ότι σε πέντε χώρες έχει εντοπιστεί επιμολυσμένο ηλιέλαιο από την Ουκρανία. Η ελληνική κυβέρνηση, ενώ και η χώρα μας εισάγει συστηματικά ηλιέλαιο από την Ουκρανία, ετοιμάζεται να ...γιορτάσει το Πάσχα.
• Στις 6 του Μάη ο ΕΦΕΤ, που μέχρι τότε κοιμόταν τον ύπνο του δικαίου, ανακοινώνει ότι την προηγουμένη, είχε δεχτεί σήμα από την ΕΕ ότι στην Ελλάδα εισήχθησαν από δύο εταιρείες («ΑΓΡΟΤΙΚΗ» και «ΜΑΝΟΣ») 3.000 τόνοι μολυσμένου με ορυκτέλαιο ηλιέλαιου από την Ουκρανία μέσω Ελβετίας. Ο υφυπουργός Ανάπτυξης Γ. Βλάχος σπεύδει να προεξοφλήσει ότι οι μολυσμένες ποσότητες δεν έχουν φτάσει στην αγορά.
• Δυο μέρες μετά, αρχίζει ο χορός των ανακλήσεων συγκεκριμένων παρτίδων από τα ράφια των σούπερ μάρκετ, με τα δύο μονοπώλια του κλάδου, τη «ΜΙΝΕΡΒΑ» και την «ΕΛΑΪΣ - UNILEVER», να αναγκάζονται να προχωρήσουν σε ανάκληση του ηλιέλαιου που διακινούσαν.
• Στις 13 Μάη ο Γ. Βλάχος, «ξεχνώντας» τις πρώτες του δηλώσεις, αναγκάζεται να παραδεχτεί το ηλίου φαεινότερον, ότι «δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να πουλήθηκαν κάποιες ποσότητες».
• Τις επόμενες μέρες αποκαλύφθηκαν επιπλέον επιμολυσμένες παρτίδες τις οποίες δε γνώριζε ο ΕΦΕΤ («LIDL», «SOYA HELLAS», «ΑΓΡΟΤΙΚΗ»), ενώ βεβαιώνεται η εισαγωγή τουλάχιστον 7.500 τόνων μολυσμένου ηλιέλαιου, από τους οποίους μόνο ένα μέρος βεβαιώνει η κυβέρνηση ότι έχει επιστραφεί στις αποθήκες των εταιρειών.
• Στις 19 του Μάη αποκαλύπτεται ότι ακόμα μία παρτίδα που εισήχθη το Μάρτη και προωθήθηκε προς την κατανάλωση περιείχε ηλιέλαιο με ορυκτέλαιο.
• Στις 20 του Μάη ανακοινώνεται η αποπομπή της διοίκησης του ΕΦΕΤ και ότι αποσύρονται όλες οι ποσότητες ηλιελαίου που έχουν εισαχθεί, μέσα στο 2008, από την αγορά, μόνο που οι περισσότερες από αυτές τις ποσότητες έχουν ήδη καταναλωθεί!!! Πληροφορίες της ίδιας μέρας αναφέρουν και άλλη παρτίδα 10.000 τόνων που εισήχθη αυτόνομα από την «ULILEVER».

Χρειάστηκαν 27 ολόκληρες μέρες παρελκυστικών χειρισμών και διαβουλεύσεων με τις εταιρείες του κλάδου για να γίνει το αυτονόητο. Ποιο; Οτι δεν είναι δυνατόν να επιτρέπεται να διακινείται στην αγορά τοξικό ηλιέλαιο. Αλλά και αυτό έγινε μέσα σε έντονο κλίμα προσπάθειας αποπροσανατολισμού των εργαζομένων, αφού οι κυβερνώντες όχι μόνο αρνήθηκαν να αναλάβουν τις τεράστιες ευθύνες που έχουν, αλλά με τον πλέον ξεδιάντροπο τρόπο έγιναν συνήγοροι των πολυεθνικών που γέμισαν την αγορά με μολυσμένα λάδια. Ετσι, ο νέος πρόεδρος του ΕΦΕΤ αφενός δηλώνει ότι «δεν έχει επίσημη ενημέρωση» για ακόμα 10.000 τόνους τουλάχιστον ύποπτου ηλιέλαιου που εισήγαγε η «UNILEVER» και δε δίστασε να υποστηρίξει με τον πλέον αυθαίρετο τρόπο ότι για να γίνει κάποιο προϊόν ηλιέλαιου επικίνδυνο πρέπει κανείς να καταναλώνει 4 κιλά τη μέρα από αυτό το προϊόν!

Το ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή, το 1999 όταν επί ΠΑΣΟΚ προωθήθηκαν οι σχετικές ρυθμίσεις, εξέφρασε την απόλυτη διαφωνία του με τον προσανατολισμό της δράσης του ΕΦΕΤ. Επισήμαινε ότι οι κινήσεις της, τότε, κυβέρνησης γίνονται για να ρίξει στάχτη στα μάτια της κοινής γνώμης, αφού από κοινού με την ΕΕ δεν είχαν καμία πρόθεση να ελέγξουν πραγματικά την ποιότητα των τροφίμων. Οι κομμουνιστές είχαν καταγγείλει ότι οι περιστασιακοί έλεγχοι προϊόντων, όταν αυτά έχουν φτάσει στα ράφια των μαγαζιών, είναι σκέτη κοροϊδία. Παράλληλα, προειδοποιούσε ότι τα επόμενα χρόνια η κατάσταση θα γινόταν ολοένα χειρότερη, όπως κι έγινε. Τα ίδια ακριβώς ισχύουν και σήμερα.

Στο πλαίσιο της πολιτικής της «ελεύθερης αγοράς» και σε εποχές θεοποίησης της κερδοφορίας των επιχειρήσεων, οι διακηρύξεις περί προστασίας της δημόσιας υγείας και ασφάλειας των τροφίμων είναι εμπαιγμός και αποπροσανατολισμός των λαϊκών στρωμάτων. «Αποστολή του ΕΦΕΤ δεν είναι η προστασία της δημόσιας υγείας με ουσιαστικούς προληπτικούς ελέγχους, αλλά η αναβάθμιση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα επισφαλή τρόφιμα των βιομηχανιών», υπογράμμιζε την περασμένη βδομάδα στη Βουλή ο βουλευτής του ΚΚΕ Γ. Μαυρίκος, αναπτύσσοντας την Ερώτηση που κατέθεσε το Κόμμα, με αφορμή το τελευταίο σκάνδαλο. Είναι ολοφάνερο ότι περιπτώσεις σαν κι αυτή δε θα σταματήσουν. Το όργιο με τη διακίνηση επικίνδυνων τροφίμων είναι μέρος ενός συστήματος, που βάζει στο επίκεντρο τα κέρδη των πολυεθνικών, αδιαφορώντας για την ποιότητα των τροφίμων και τη δημόσια υγεία. Για να περιοριστούν τα αλλεπάλληλα κρούσματα με τα ακατάλληλα και επικίνδυνα προϊόντα, επιβάλλεται ουσιαστικός κρατικός προληπτικός έλεγχος σε όλες τις φάσεις της παραγωγής, της εισαγωγής, της διακίνησης, της εμπορίας. Για να εξαλειφθεί, απαιτείται κατάργηση των καπιταλιστικών μονοπωλίων και οργάνωση της παραγωγής με αποκλειστικό κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες.