Η «τελική» έκθεση της ΟΥΝΕΣΚΟ για την καταστροφή της αρχαίας Βαβυλώνας στο Ιράκ, λόγω της μετατροπής της σε στρατόπεδο του ιμπεριαλιστικού στρατού κατοχής, που παρουσιάστηκε πρόσφατα στο Παρίσι θα πρέπει να προκάλεσε έκπληξη σε ελάχιστους. Ηδη από το 2003, οπότε ξεκίνησε η επίθεση και η κατοχή του Ιράκ, η Βαβυλώνα άρχισε να λαμβάνει «εμβληματικές» διαστάσεις για το πώς αντιλαμβάνεται στην πραγματικότητα ο ιμπεριαλισμός την πολιτιστική κληρονομιά των λαών. Ακόμη και αυτήν που υποτίθεται ότι «προστατεύεται» από τους διεθνείς οργανισμούς, όπως συμβαίνει με πολλά από τα μνημεία και τους αρχαιολογικούς χώρους της Μεσοποταμίας.

Από όλες τις εκθέσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας, κυρίως από το 2005 μέχρι και την πρόσφατη «τελική» προκύπτουν τα εξής:

• Ο αρχαιολογικός χώρος της Βαβυλώνας μετατράπηκε σε στρατόπεδο τον Απρίλη του 2003 με δυναμικό, αρχικά, 2.000 Αμερικανών και Πολωνών στρατιωτών. Το Σεπτέμβρη του ίδιου χρόνου παραδόθηκε εξ ολοκλήρου στους Πολωνούς, οι οποίοι είχαν μαζί τους... και αρχαιολόγους.
• Το στρατόπεδο οργανώθηκε ακριβώς στο κέντρο του αρχαιολογικού χώρου, μέσα στα εσωτερικά της τείχη. Τα βαριά οχήματα συνέθλιψαν τους πλακόστρωτους αρχαίους δρόμους της πόλης, ενώ τα αρχαία κομμάτια χρησιμοποιήθηκαν για να γεμίσουν σακιά με άμμο.
• Ολόκληρη περιοχή μεταξύ του μουσείου Χαμουραμπί και του ελληνιστικού θεάτρου έχει ισοπεδωθεί και έχει καλυφθεί με αμμοχάλικο. Στο ανατολικό τέλος της περιοχής, μεταξύ του μουσείου Χαμουραμπί και του ελληνικού θεάτρου, από τη βόρεια πλευρά του κύριου δρόμου, μια περιοχή 20 μ., τετράγωνη, έχει εκσκαφθεί σε βάθος 1 μ. Στα βορειοδυτικά του ελληνικού θεάτρου υπάρχουν έξι θέσεις «κοντέινερ» καυσίμων.
• Υπάρχουν στοιχεία περιβαλλοντικής μόλυνσης υπό μορφή διαρροής καυσίμων.
• Καταστροφή επήλθε με «σκάψιμο, κοπή, ξύσιμο και ισοπέδωση», ενώ οι «βασικές δομές που βλάπτονται» περιλαμβάνουν την πύλη Ιστάρ και την πομπική οδό.
• Η μετατροπή της αρχαίας πόλης σε «στρατιωτική ζώνη», συνεπαγόταν οχυρωματικά και αμυντικά μέτρα «που προκάλεσαν την έμμεση και άμεση ζημιά» στα μνημεία. Πιο συγκεκριμένα, από τον Απρίλη του 2003 μέχρι το τέλος του 2004 «πολλές τάφροι διαφορετικών μεγεθών σκάφτηκαν σε διαφορετικά μέρη της πόλης, συμπεριλαμβανομένων τριών τάφρων που τρέχουν περίπου παράλληλα με τον εσωτερικό τοίχο (...)». Στην αναλυτική περιγραφή αυτών των τάφρων αναφέρεται ότι το χώμα που αφαιρούνταν για να χρησιμοποιηθεί στο σύγχρονο στρατιωτικό περιτείχισμα περιείχε «χειροποίητα αντικείμενα συμπεριλαμβανομένων σφραγισμένων τούβλων». Ενώ, περιγράφοντας την τάφρο 8 σημειώνεται πως είναι η μακρύτερη τάφρος που σκάφτηκε στην πόλη, βρίσκεται στη θρησκευτική περιοχή, έχει 162 μ. μήκος, 1 - 1,5 μ πλάτος, και 2 μ. σε βάθος και το χώμα που αφαιρέθηκε «περιέχει τεμάχια αγγειοπλαστικής και ψημένα τεμάχια τούβλου με τις επιγραφές Nebuchadnezzar. Ενα τμήμα που διακλαδώνεται από τη μέση αυτής της τάφρου καθιστά σαφές ότι διαπέρασε ανενόχλητες αρχαιολογικές καταθέσεις. Αυτή η τάφρος έχει αρχίσει να καταρρέει προκαλώντας πρόσθετη ζημιά».
• Η πύλη Ιστάρ χρησίμευε για τελετουργικούς λόγους και οδηγεί στη βόρεια περιοχή της καρδιάς της αρχαίας πόλης. Ο ιμπεριαλιστικός βανδαλισμός κατέστρεψε τα καταπληκτικά τούβλα σε εννέα από τα σώματα των πέτρινων ζώων που εξωραΐζουν την πύλη. Αυτά τα ζώα απεικονίζουν το θρυλικό δράκο - φίδι, τον Μαρντούκ, το θεό - φύλακα της Βαβυλώνας.
• Σημαντική ζημιά υπέστη το νότιο τμήμα της πομπικής οδού, η οποία ανασκάφηκε το 1979, ενώ σε πολλούς αρχαίους ναούς είναι σαφή τα ίχνη από τις ερπύστριες που έχουν σπάσει αρχαίους δρόμους. Επιπλέον, ακριβώς στο κέντρο της πομπικής οδού είχαν τοποθετηθεί τσιμεντένιοι ογκόλιθοι βάρους δύο τόνων έκαστος.
• Πολλά από τα συντηρημένα κτίρια έχουν υποστεί ζημιές, συμπεριλαμβανομένου του εσωτερικού τείχους του ναού του Νίνμακχ, του ναού της Ιστάρ, του ναού Χαμπου-Σχα, βασιλικών παλατιών και αρχαίων σπιτιών. Μέρος της στέγης του ναού του Νίνμακχ καταρρέει και είναι ραγισμένο. Σπασίματα και ανοίγματα είναι ορατά στους τοίχους διαφόρων κτιρίων.
• Η στρατιωτική παρουσία κατέστησε αυτές τις αρχαιολογικές δομές απρόσιτες, αποτρέποντας την ιρακινή αρχαιολογική υπηρεσία (SBAH) να προχωρήσει σε ελέγχους και σωστικές επεμβάσεις.
• Ενας παράγοντας που συνέβαλε στις ζημιές μπορεί να ήταν και η δόνηση ως αποτέλεσμα της σταθερής εναέριας κυκλοφορίας που προέρχεται από το πολύ κοντινό στρατιωτικό ελικοδρόμιο. Επίσης, η μετακίνηση των βαριών οχημάτων μέσα στην περιοχή προκάλεσε απροσδιόριστη ζημιά στα αρχαιολογικά στρώματα κάτω από την επιφάνεια.
• Ακόμη και το Φλεβάρη του 2009, η κατάσταση διάφορων αρχαιολογικών δομών επιδεινώθηκε λόγω των δυσκολιών, ακόμα εκκρεμών, σχετικά με τη δυνατότητα του SBAH να κάνει τη δουλειά του. Πιο απλά, οι ιμπεριαλιστές δεν αφήνουν έστω και τώρα τους αρχαιολόγους να σώσουν ό,τι μπορεί να σωθεί.
• Η περιοχή που περιβάλλει το Βαβυλωνιακό Σπίτι και το Μουσείο Χαμουραμπί, ένα τετράγωνο 10.000 τ.μ. και η οποία χρησίμευσε ως η έδρα της αμερικανικής κατασκευαστικής εταιρείας «KBR Company», «ισοπεδώθηκε, καλύφθηκε με αμμοχάλικο και άμμο, και καταλήφθηκε από διάφορα κομμάτια στρατιωτικού εξοπλισμού διαφόρων τύπων και μεγεθών, καθώς και από τροχόσπιτα».

Τα παραπάνω είναι μόνο ένα πολύ μικρό, όσο γίνεται χαρακτηριστικό, μέρος από την πολυσέλιδη, αναλυτική έκθεση. Παράλληλα με αυτά, συνεχίζεται η «αιμορραγία» της πολιτιστικής κληρονομιάς του Ιράκ στις διεθνείς αρχαιολογικές «αγορές». Ισως να αναρωτηθεί κάποιος τι «έπιασε» οργανισμούς όπως η ΟΥΝΕΣΚΟ, ελεγχόμενους πλέον πλήρως από τον ιμπεριαλισμό, να ξεκινήσουν έστω αυτήν την καταγραφή. Καταρχήν, κανείς δεν ξέρει πόσο πλήρης είναι η καταγραφή. Επιπλέον, αφορά μόνο στη Βαβυλώνα, χώρο παγκόσμιου ενδιαφέροντος και, συνεπώς, με μεγάλη προπαγανδιστική δυσκολία στην απόκρυψη των συνεπειών από την εισβολή. Αυτό σημαίνει, παράλληλα, πως θα περάσουν πολλά χρόνια πριν κάποιος ασχοληθεί σοβαρά με το τι συνέβη στους δεκάδες χιλιάδες κατεγραμμένους αρχαιολογικούς χώρους του Ιράκ. Αλλωστε, ακόμη και σε αυτές τις εκθέσεις επιχειρούνται κωμικοτραγικές ισορροπίες. Για παράδειγμα, αναφέρεται ότι από μια άποψη, η μετατροπή της Βαβυλώνας σε στρατόπεδο ...«απέτρεψε» μεγαλύτερη λεηλασία, λες και το διεθνές αρχαιολογικό παζάρι με τα κλεμμένα γίνεται «κάτω από τη μύτη» των Αμερικανών.

Οι ιμπεριαλιστές γνώριζαν πολύ καλά πού πήγαιναν. Θυμίζουμε ότι ο «Πόλεμος του Κόλπου» το 1991 είχε στοιχίσει στο Ιράκ, εκτός των άλλων, και 4.000 αρχαία αντικείμενα, που βγήκαν παράνομα από τη χώρα. Τον Απρίλη του 2003 ο αμερικανικός στρατός ήταν πλήρως ενημερωμένος για τις αρχαιολογικές θέσεις της χώρας ακόμη και από Αμερικανούς αρχαιολόγους που είχαν δώσει συγκεκριμένες λίστες. Ακόμη και το «παραμύθι» που προσπάθησαν να «πλασάρουν» τα προπαγανδιστικά επιτελεία του αμερικανικού στρατού περί «πλιατσικολογήματος» του Μουσείου της Βαγδάτης από τον «όχλο», κατέρρευσαν σχεδόν αμέσως: «Τα αμερικανικά άρματα μάχης είχαν σταθμεύσει μπροστά στην κεντρική είσοδο του μουσείου, όταν οι συλητές τα άρπαζαν και τα έβαζαν στους σάκους κάτω από τη μύτη των στρατιωτών» είχε καταγγείλει ο Μοάγεντ Σαΐντ αλ-Νταμέργκι, σύμβουλος του πρώην υπουργού Πολιτισμού του Ιράκ. Τα ίδια έβλεπε και μετέδιδε και ο ανταποκριτής του Γαλλικού Πρακτορείου... μέχρι να «αναλάβουν» τα διεθνή - και ελεγχόμενα - ΜΜΕ να παρουσιάσουν το πλιάτσικο ως αποτέλεσμα της λεηλασίας του «όχλου».

Το συμπέρασμα παραμένει το ίδιο από την εποχή που ο καπιταλισμός πέρασε στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο: Η ιμπεριαλιστική «ειρήνη» μετατρέπει τον πολιτισμό, όπως και την εργατική δύναμη, σε εμπόρευμα και ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος τα καταστρέφει.