Τα συμπληρώματα διατροφής «προορίζονται για πρόληψη ή θεραπεία διαφόρων καταστάσεων, εντούτοις δεν κατατάσσονται ούτε και ελέγχονται όπως τα φάρμακα», μας λέει η Χαρά Σπηλιοπούλου (ιατροδικαστής, αναπλ. καθηγήτρια, πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Καταπολέμησης του Ντόπινγκ - ΕΣΚΑΝ). «Δεν αποτελούν το αντιστάθμισμα μιας σωστής διατροφής. Ο αθλητής που ακολουθεί μια ισορροπημένη διατροφή με επαρκείς θερμίδες δε χρειάζεται τέτοια σκευάσματα».

-- Είναι ακίνδυνα τα συμπληρώματα διατροφής;

-- Ορισμένα από αυτά όχι. Επίσης πρέπει να επισημανθεί ότι τα αποτελέσματα της δράσης τους μπορεί να είναι τελείως διαφορετικά σε ενήλικες και σε εφήβους ή παιδιά. Δεν μπορεί να προβλεφθεί κάθε ανεπιθύμητη ενέργειά τους. Η λήψη συμπληρωμάτων ενδέχεται να απειλήσει την υγεία, ειδικά όταν ληφθούν σε πολύ υψηλές δόσεις. Επιπλέον, ειδικά για τους αθλητές, μπορεί να οδηγήσουν σε θετικό αποτέλεσμα κατά τον έλεγχο ντόπινγκ.

Η καθηγήτρια και πρόεδρος του ΕΣΚΑΝ υπενθυμίζει ότι - σύμφωνα και με τη WADA (Παγκόσμια Υπηρεσία Αντιντόπινγκ) - «ο αθλητής είναι προσωπικά υπεύθυνος για τα συμπληρώματα (και ασφαλώς και για τα φάρμακα) που λαμβάνει. Για την ακρίβεια, είναι υπεύθυνος για ό,τι ανιχνεύεται στον οργανισμό του. Η άγνοια δε συγχωρείται».

-- Γιατί οι αθλητές παίρνουν συμπληρώματα διατροφής;

-- Αλλοι για τη ρύθμιση του βάρους τους, άλλοι γιατί πιστεύουν ότι δεν έχουν σωστή διατροφή. Κάποιοι τα παίρνουν γιατί τα χρησιμοποιούν πολλοί συναθλητές τους. Επειδή οι εμπορικές εταιρείες ισχυρίζονται ότι ωφελούν κατά την άθληση, τους τα δίνουν οι προπονητές και οι γιατροί τους, πιστεύουν ότι με τα συμπληρώματα θα βελτιωθεί η αγωνιστική τους απόδοση.

Ενδεικτικά, αν και όχι πρόσφατα, στοιχεία δείχνουν ότι «το 2000 πωλήθηκαν παγκοσμίως 3,1 εκατομμύρια κιλά κρεατίνης. Για συμπληρώματα διατροφής δαπανήθηκαν παγκοσμίως 46 δισεκατομμύρια δολάρια. Περίπου το 40% των συμπληρωμάτων λαμβάνεται από το γενικό πληθυσμό και το υπόλοιπο από αθλητές»...

Στη συνέχεια η Χ. Σπηλιοπούλου μας παραθέτει μια μελέτη του εργαστηρίου της ΔΟΕ στην Κολωνία (τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο «International Journal of Sports Medicine» το 2004): «Αναλύθηκαν 634 μη ορμονούχα σκευάσματα διατροφής από 13 χώρες και από 215 διαφορετικούς προμηθευτές. Το 91,2% από αυτά αγοράστηκε από καταστήματα λιανικής πώλησης, 8,2% από το διαδίκτυο και 0,3% ήταν τηλεφωνική παραγγελία.

Τα 94 (14,8%) βρέθηκε ότι περιείχαν απαγορευμένα Αναβολικά Ανδρογόνα Στεροειδή. Σε ποσοστό 24,5% είχαν προορμόνες ναδρολόνης & τεστοστερόνης, 68,1% προορμόνες μόνο τεστοστερόνης και 7,5% προορμόνες μόνο ναδρολόνης. Συμπληρώματα που σε έλεγχο ντόπινγκ θα έδειχναν τον χρήστη τους θετικό αγοράστηκαν στην Ολλανδία (25,8%), στην Αυστρία (22,7%), στο Ηνωμένο Βασίλειο (18,8%) και στην Αμερική (18,8%). Επίσης, να αναφέρω ότι σε έρευνα που έγινε το 1998, από το Τμήμα Υγείας της Καλιφόρνιας, βρέθηκε ότι το 10-15% των ελεγχθέντων ασιατικών σκευασμάτων περιείχαν μόλυβδο, υδράργυρο ή αρσενικό»...

Ακρως ενδιαφέρον αλλά και αποκαλυπτικό είναι ένα ακόμα γεγονός, που - κατά τη συζήτησή μας - ανέφερε η ιατροδικαστής και πρόεδρος του ΕΣΚΑΝ: «Το 2005 το Αμερικανικό Κογκρέσο ενέκρινε νόμο κατά των στεροειδών αναβολικών. Περιλαμβάνει ορμονικά σκευάσματα που αποσύρθηκαν από την κυκλοφορία. Δεν περιλαμβάνονται όμως οι ουσίες DHEA (έχει παρόμοια χημική δομή με την τεστοστερόνη και τα οιστρογόνα), Madol (δεσοξυμεθυλτεστοστερόνη, στεροειδής ουσία), 6-oxo-στεροειδή και 7-oxo-στεροειδή»!...

Η ουσία - όπως και άλλες - «Madol» ή DMT κατασκευάστηκε από τον Πάτρικ Αρνολντ, όπως ο ίδιος έχει ομολογήσει (κατόπιν συμφωνίας με την εισαγγελία της Καλιφόρνιας, καταδικάστηκε σε τρίμηνη φυλάκιση για την υπόθεση Balco): «Μεταξύ 1 Ιουνίου 2000 και 3 Σεπτεμβρίου 2003, ενώ εργαζόμουν ως χημικός στο Σαμπέιν του Ιλινόις, συμμετείχα ενσυνειδήτως σε μια συνωμοσία παράνομης διανομής στεροειδών και άλλων φαρμάκων που ενισχύουν τις επιδόσεις των πρωταθλητών.

Ο σκοπός που παρήγαγα και διέθεσα αυτές τις χημικές ουσίες ήταν να παρέχω σε επαγγελματίες πρωταθλητές στεροειδή ή ουσίες παρόμοιες με στεροειδή, οι οποίες θα τους επέτρεπαν να αναπτύξουν τεχνητά την αθλητική τους επίδοση, αλλά δε θα ήταν ανιχνεύσιμες σύμφωνα με τα πρωτόκολλα ελέγχου που ισχύουν για το άθλημα στο οποίο μετείχε κάθε αθλητής. Στο πλαίσιο αυτής της συνωμοσίας διέθεσα THG, DMT και νορμπολετόν στον Βίκτορ Κόντε, πρόεδρο της Balco, για να τα διαθέσει σε επαγγελματίες αθλητές. Και εγώ προσωπικά διέθετα THG, DMT και νορμπολετόν ατομικά σε επαγγελματίες πρωταθλητές και τους προπονητές τους, με τους οποίους είχα επαφές, γνωρίζοντας ότι αυτοί είτε θα έκαναν προσωπική χρήση των ουσιών ή θα τις διέθεταν σε άλλους αθλητές για χρήση»...