Τη μελανή και ενίοτε αντιφατική κατάσταση που έχουν δημιουργήσει στα Βαλκάνια οι κατά καιρούς ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις ΗΠΑ, ΕΕ και ΝΑΤΟ αλλά και η τωρινή πολιτική χειραγώγησης και αλυσοδεσίματος των λαών της περιοχής στους ευρω-ατλαντικούς θεσμούς καταγράφει η τελευταία έκθεση της εταιρίας σφυγμομετρήσεων «Γκάλοπ Μπάλκαν Μόνιτορ» που έχει αναλάβει την παρακολούθηση αλλά και τη ...διαμόρφωση (όπου την παίρνει...) της κοινής γνώμης των λαών της περιοχής.

Ο οργανισμός «Γκάλοπ Μπάλκαν Μόνιτορ» πραγματοποιεί πλειάδα σφυγμομετρήσεων στα δυτικά Βαλκάνια από το 2007 με εντολή της ΕΕ, μέσω του «Ευρωπαϊκού Ταμείου για τα Βαλκάνια» και με χρηματοδότηση κρατικών και ιδιωτικών φορέων, με ετήσια χρηματοδότηση αρκετών εκατομμυρίων ευρώ.

Η τελευταία έκθεση, που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη βδομάδα, αποκτά αυξημένο ενδιαφέρον καθώς καταγράφει σαφώς την αρνητική μεταστροφή της γνώμης των περισσότερων λαών των Δυτικών Βαλκανίων έναντι της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Οι Κροάτες, για παράδειγμα, εμφανίζονται ως οι πιο επιφυλακτικοί από τους άλλους λαούς των δυτικών Βαλκανίων απέναντι στην ΕΕ και στην προοπτική ένταξης της χώρας τους, με το ποσοστό όσων θα έλεγαν «ΟΧΙ» σε ένα τέτοιο δημοψήφισμα να ξεπερνά το 43%. Επιπλέον, έχει πέσει στο 25% το ποσοστό των Κροατών που αντιμετωπίζουν την ΕΕ σαν «κάτι καλό».

Στη Σερβία, πάλι, μέσα στον τελευταίο χρόνο μειώθηκε στο 44% από 50% το ποσοστό των Σέρβων που βλέπουν σαν κάτι «θετικό» την προοπτική ένταξης της χώρας τους στην ΕΕ. Επίσης, μόνον το 13% των Σέρβων βλέπουν σαν «καλή ιδέα» την ένταξη της Σερβίας στο ΝΑΤΟ ενώ το ποσοστό των πολέμιων του ΝΑΤΟ ξεπερνά το 52%.

Μείωση, αν και μικρότερη, παρουσιάζεται στο ποσοστό πολιτών της ΠΓΔΜ, καθώς μειώθηκε στο 60% από 62% το ποσοστό των πολιτών που υποστηρίζουν την ένταξη στην ΕΕ. Παρόμοια τάση καταγράφεται στην Αλβανία όπου το ποσοστό των πολιτών που υποστηρίζουν την ένταξη στην ΕΕ μειώθηκε στο 81% από 88%.

Αντίθετα, σε άλλες χώρες της διαμελισμένης πρώην Γιουγκοσλαβίας έχει προχωρήσει καλύτερα η χειραγώγηση των λαών, όπως στο Μαυροβούνιο όπου αυξήθηκε το ποσοστό των υποστηρικτών της ΕΕ στο 73% από 67%, και στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη που τα τελευταία δύο χρόνια το ποσοστό όσων τάσσονται υπέρ της ένταξης στην ΕΕ αυξήθηκε στο 69% από 48%.

Εντούτοις, οι σφυγμομετρήσεις που οργανώνονται από την ΕΕ δεν μπορούν να κρύψουν την τραγική κατάσταση που βιώνουν τα λαϊκά στρώματα. Η πλειοψηφία Κροατών, Σέρβων, Αλβανών, Μαυροβούνιων, Κοσσοβάρων, Βόσνιων και Σερβοβόσνιων συμφωνούν σε ένα τουλάχιστον πράγμα: η τρέχουσα καπιταλιστική κρίση αλλά και οι πόλεμοι που στιγμάτισαν την περιοχή τις τελευταίες 2,5 δεκαετίες έχουν γονατίσει τους περισσότερους εργαζόμενους και άνεργους, καθώς πάνω από το 50% εξ αυτών αδυνατούν να εξασφαλίσουν τα προς το ζην.

Με εξαίρεση τη Σερβία, οι άνεργοι σε όλες τις άλλες δυτικοβαλκανικές χώρες είναι απαισιόδοξοι πως θα βρουν δουλειά μέσα στους επόμενους 12 μήνες. Παράλληλα, καταγράφεται και το εξής: η γενίκευση της οικονομικής κρίσης είναι τέτοια που στερεί πλέον από τη σκέψη των περισσότερων ακόμη και την ελπίδα μίας καλύτερης ζωής μέσω της μετανάστευσης...

Ανησυχητική είναι και η καταγραφή της ακόλουθης τάσης: Η μεγάλη πλειοψηφία πολιτών σε Σερβία, Κροατία, Μαυροβούνιο και Βοσνία νιώθουν ότι δεν τους εκφράζει κανένα ή σχεδόν κανένα πολιτικό κόμμα. Διαφαίνεται έτσι πως έχουν πέσει σε φαύλο κύκλο, καθώς οι περισσότεροι προτιμούν την ιδιώτευση παρά τη ενεργή πολιτική και συνδικαλιστική δράση, πολύ δε περισσότερο τον ταξικό αγώνα.

Σε άλλο σημείο της έρευνας καταγράφεται μείωση του ποσοστού των Αλβανών που υποστηρίζουν τα σχέδια της «Μεγάλης Αλβανίας» και σημαντική αύξηση αυτού του ποσοστού στο Κοσσυφοπέδιο.

Ειδικότερα, το 62,7% των ερωτηθέντων στην Αλβανία δήλωσαν ότι στηρίζουν την ιδέα της «Μεγάλης Αλβανίας». Την ίδια θέση στηρίζουν το 81% των ερωτηθέντων Αλβανών στο Κοσσυφοπέδιο και το 51,8% των ερωτηθέντων Αλβανών της ΠΓΔΜ. Σύμφωνα δε με την ίδια έρευνα, το 48,8% των ερωτηθέντων Κοσσοβάρων Αλβανών, το 41,8% των ερωτηθέντων Αλβανών στην ΠΓΔΜ και το 25,8% των ερωτηθέντων Αλβανών στην Αλβανία, πιστεύουν ότι η «Μεγάλη Αλβανία» θα δημιουργηθεί γρήγορα.

Αυτή η αντιφατική τάση μεταξύ των Αλβανών σε διαφορετικές χώρες των δυτικών Βαλκανίων εξηγείται εν μέρει και από την επικείμενη κατάργηση της βίζας για τους Αλβανούς πολίτες από τα τέλη Δεκέμβρη στις χώρες της ΕΕ με αποτέλεσμα οι Κοσσοβάροι να θεωρούν πιθανή την ελεύθερη μετακίνησή τους στην ΕΕ μόνον κατά 7% και ως εκ τούτου να βλέπουν σαν «λύση» την ένωση του προτεκτοράτου με τη «μητέρα» Αλβανία...

Πέρα από όλα αυτά, οι συντάκτες της έκθεσης με τα τελευταία στοιχεία σφυγμομέτρησης των λαών στα Δυτικά Βαλκάνια σχολιάζουν πως τα κύρια ζητήματα που τίθενται αυτή την περίοδο στην περιοχή δεν αφορούν το παρελθόν αλλά το μέλλον ιδιαίτερα σε σχέση με την ΕΕ.

«Οταν το 2001 υπογραφόταν η συνθήκη της Οχρίδας για τον τερματισμό των συγκρούσεων ανάμεσα στο στρατό της ΠΓΔΜ και τους Αλβανούς αυτονομιστές, έλεγαν στην ΠΓΔΜ ότι θα γίνουν το Βέλγιο των δυτικών Βαλκανίων. Ομως τώρα θα πρέπει κανείς να ρωτήσει εάν οι ΠΓΔΜίτες θέλουν να γίνουν Βέλγιο με δεδομένα τα σοβαρά προβλήματα δυσλειτουργίας που αντιμετωπίζει το βελγικό κράτος και το ενδεχόμενο να μην υφίσταται καν Βέλγιο τα επόμενα 10 ή 20 χρόνια....» καταλήγουν αυτοί οι διαμορφωτές της κοινής γνώμης, που κάποιες φορές δεν μπορούν να την ελέγξουν πλήρως.