Αλλη μια χρoνιά μαύρη κι άραχνη για το περιβάλλον. Η τελευταία της χιλιετίας, αν αυτό κάτι λέει σημειολογικά, αυτή που πέρασε. Δυστυχώς το κάθε πέρσι και καλύτερα επιβεβαιώνεται εν μέσω «εκσυγχρονισμού» (σ.σ. διάβαζε καπιταλισμού) και της Νέας Τάξης Πραγμάτων. Μια περίοδο που οι κυβερνώντες δεν αφήνουν τίποτα όρθιο στο διάβα τους. Το περιβάλλον θα γλίτωνε; Τα πάντα, πλέον, εξετάζονται και αποφασίζονται κάτω από το πρίσμα του κέρδους. Οχι των πολλών και της κοινωνίας, αλλά της πλουτοκρατίας και των μονοπωλίων. Κι όλα αυτά με το περιτύλιγμα της ανάπτυξης, των νέων συνθηκών, των καινούριων αναγκαιοτήτων, των επιβεβλημένων προτεραιοτήτων και όλων των συναφών αιτιάσεων που διαλαλούν η κυβέρνηση και οι διατεταγμένοι κονδυλοφορο-μαρκουτσοφόροι των διαπλεκόμενων ΜΜΕ. Η πλύσηεγκεφάλου, που εφαρμόζεται τόσο έντεχνα, με την αντιστροφή της πραγματικότητας έχει πάρει επικίνδυνες και απρόβλεπτες διαστάσεις. Στόχος, τι άλλο; Η μετατροπή των πολιτών σε υπηκόους και η μετάλλαξη κι αυτής ακόμα της αστικής δημοκρατίας στην αμερικάνικη σαπουνόπερα ενός κατ' επίφαση δικομματικού συστήματος. Ας εξετάσουμε, όμως, τα του ΟΙΚΟΥ μας.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004, με διοργανώτρια την Αθήνα αποτελούν το «όραμα» όχι μόνο της κ. Αγγελοπούλου και του κ. Λαλιώτη, αλλά και όλου του νεοφιλελεύθερου μπλοκ ΠΑΣΟΚ - ΝΔ. Ενα «όραμα», που με σειρά σημειωμάτων αποδείξαμε ότι πρόκειται για εφιάλτη, με πολλά πλοκάμια. Η οικονομική πλευρά είναι βέβαιο ότι θα αποτελέσει όχι απλά τροχοπέδη για την περιφέρεια, αλλά έναν Τιτανικό για την ούτως ή άλλως προβληματική οικονομία μας. Περιβαλλοντικά η παραλιακή ζώνη θα μας αφήσει χρόνους με τα έργα και τις επεμβάσεις που θα γίνουν. Ελεύθεροι χώροι, όπως το Ελληνικό (μετά τη μεταφορά του αεροδρομίου στα Σπάτα) και ο Ιππόδρομος, αντί για πράσινο θα τσιμεντοποιηθούν και θα παραδοθούν στο μεγάλο κεφάλαιο για ξενοδοχεία και εμπορικά κέντρα. Το Ολυμπιακό Χωριό θα κατασκευαστεί σε μια περιοχή «υποτίθεται προστατευόμενη», ενώ με υποπολλαπλάσια χρήματα θα μπορούσε να αναβαθμιστεί μια ήδη δομημένη γειτονιά και μετά να παραδοθεί για στέγη στους εργαζόμενους. Ο Σχοινιάς κι ο Μαραθώνας με τα όσα «οραματίζονται» οι θιασώτες της Ολυμπιάδας θα υποστούν ανεπανόρθωτες οικολογικές ζημιές κι ας βαφτίστηκαν «περιβαλλοντικά πάρκα», για να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις. Οσο για την «πολιτιστική πτυχή» της ολυμπιάδας είναι σίγουρο ότι θα αποτελέσει άλλο ένα ανέκδοτο του τύπου «Πολιτιστική Θεσσαλονίκη» και θα επιβαρυνθεί με δεκάδες δισ. ο κρατικός κορβανάς, ενώ θα γεμίσουν οι τσέπες «κολλητών» κι «αετονύχηδων» του χώρου, που επιδίδονται με μεγάλη επιτυχία στην πώληση φυκιών (σκουπίδια) για μεταξωτές κορδέλες πολιτισμό).

Η ευαισθησία των κυβερνώντων για το περιβάλλον αποτυπώθηκε με την τροπολογία του συνταγματολόγου Ε. Βενιζέλου για τα δάση. Μια πρόταση που ξεσήκωσε ακόμα και τις πέτρες, αδυνατώντας να πείσει για τις «αγαθές» του προθέσεις ακόμα και τους πιο αφελείς των οπαδών του κόμματός του. Εάν περάσει η τροποποίηση ακόμα και με τις βελτιώσεις που έγιναν (;) τα δάση θα αποτελούν παρελθόν για την Ελλάδα. Ή, τουλάχιστον, όσα από αυτά βρίσκονται σε περιοχές ενδιαφέροντος από τους κερδοσκόπους της γης. Και για να ξεμπερδεύουν μια και καλή με τις διαμαρτυρίες που άπτονται οικολογικών ζητημάτων προτείνεται το ψαλίδισμα των αρμοδιοτήτων του Συμβουλίου Επικρατείας και η τοποθέτηση ουσιαστικά στο ψυγείο του Ε` Τμήματος. Ούτως ή άλλως, όλα τα «δύσκολα» τα τελευταία χρόνια τα έφερναν στην Ολομέλεια και «καθάριζαν» με τους «τυπολάτρες» του Ε` Τμήματος. Το τι θα γίνει με τα δάση είναι ένα στοίχημα, που θα παίζεται μέχρι την τελευταία στιγμή. Οι διαβεβαιώσεις τους μόνο ησυχία δεν πρέπει να φέρνουν.

Δυο γεγονότα, που αποδεικνύουν του λόγου το αληθές αποτελούν οι πυρκαγιές του καλοκαιριού και οι πρόσφατες πλημμύρες. Αν κι από την περασμένη άνοιξη γνώριζαν οι αρμόδιοι ότι τη θερινή περίοδο θα εκδηλωθούν ακραίακαιρικάφαινόμενα στη Μεσογειακή Λεκάνη δεν έκαναν απολύτως τίποτα. Μέχρι και τον Ιούνη έψαχναν «μέσω των Τοπικών τους Οργανώσεων», να εξετάσουν ποιους θα προσλάβουν για δασοπυροσβέστες! Οσο για σχεδιασμό; αστεία πράγματα. Τα αποτελέσματα ήταν για άλλη μια φορά καταστροφικά για την ελληνική χλωρίδα, αλλά και για τις περιουσίες εκατοντάδων πολιτών. Η κρατική αφασία και η ενθάρρυνση των καταπατητών με τις επαίσχυντες νομιμοποιήσεις των αυθαιρέτων συμβάλλουν σ' ένα διαρκές έγκλημα σε βάρος της φύσης, δηλαδή της ζωής μας και κυρίως των μελλουσών γενιών. Οι δασικοί χάρτες ακόμα φτιάχνονται και οι αμαρτωλοί οικοδομικοί συνεταιρισμοί εξακολουθούν να κάνουν χρυσές δουλιές. Και για να μην είμαστε άδικοι ας καταγράψουμε στην επισκόπησή μας τα τηλεοπτικά διαφημιστικά σποτάκια για τα αγαθά του δάσους, με καλούς ηθοποιούς. Αψογο σκηνοθετικά!

Τρεις- τέσσερις ολιγόωρες βροχές μπόρεσαν να εμφανίσουν μια εικόνα της πρωτεύουσας που θύμιζε βιβλική καταστροφή. Εγκλωβισμένοι οδηγοί αυτοκινήτων, πλημμυρισμένα σπίτια, κυκλοφοριακό χάος κι ο συνήθης πανικός, ως προϊόν της βεβαιότητας των πολιτών για το ανήμπορο ( και απρόθυμο) κράτος και των τρομολαγνικών δελτίων ειδήσεων (;) από την τηλεοπτική αθλιότητα. Φρεάτια φραγμένα που κανείς δε νοιάστηκε να καθαρίσει έγκαιρα. Μπαζωμένα ρέματα με παράνομα κτίσματα (με τη βούλα των πολεοδομικών γραφείων). Καμένα δάση γύρω από την Αθήνα που δε συγκρατούν πλέον τα νερά. Ανυπαρξία σοβαρών αντιπλημμυρικών έργων. Ε, πολύ θέλει να γίνει το κακό; Ομως την ίδια εικόνα παρουσίασαν κι άλλες περιοχές όπως λ.χ. η Κέρκυρα και η Κρήτη. Γιατί κι εκεί, έστω σε διαφορετική κλίμακα, η κατάσταση είναι ίδια. Οποιος θέλει χτίζει. Οπως και όπου μπορεί. Ο πολεοδομικός σχεδιασμός είναι τυπικός, όπως και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της πολιτείας. Κι επειδή τα σωσίβια κοστίζουν, το «κράτος - πρόνοιας» έστειλε στους πληγέντες από πέντε κιλά ρύζι και υποσχέθηκε μερικές δεκάδες χιλιάδες δρχ. και «καθάρισε». Μέχρι εκεί. Γιατί η οικονομική πολιτική πρέπει να είναι «σφιχτή» στη μετα-ΟΝΕ εποχή. Ας βολευτούμε με την ιδέα ότι είμαστε στο σκληρό πυρήνα των χωρών με κοινό νόμισμα. Μην τα θέλουμε κι όλα δικά μας.

Το επιλεγέν τριτοκοσμικό πρότυπο ανάπτυξης που επιβλήθηκε μετά τον εμφύλιο στη χώρα μας είχε σαν αποτέλεσμα να συγκεντρωθεί σταδιακά σχεδόν το μισό του πληθυσμού στο Λεκανοπέδιο που πρόσφερε θέσεις εργασίας και μια σειρά από υπηρεσίες που απουσίαζαν από την περιφέρεια. Ετσι φτάσαμε στα σημερινά αδιέξοδα μιας τερατογένεσης. Κυκλοφοριακόκομφούζιο, που καθυστερεί τις μετακινήσεις, επιμηκύνοντας το χρόνο εργασίας και ελαχιστοποιώντας τον ελεύθερο χρόνο των εργαζομένων. Το νέφος, εδώ και τρεις δεκαετίες, δε λέει να το κουνήσει με σημαντικότατες επιπτώσεις πάνω στην υγεία μας. Οι άθλιεςσυγκοινωνίες ταλαιπωρούν καθημερινά τους εργαζόμενους. Το τσιμέντο είναι το κύριο χαρακτηριστικό της πρωτεύουσας και το πράσινο είναι ένα είδος που πλην ελάχιστων εξαιρέσεων μπορείς να το συναντήσεις πλέον μόνο στα βοτανολογικά μουσεία. Οι ελεύθεροιχώροι σπανίζουν και για να τους απολαύσει κάποιος πρέπει να διανύσει αρκετά χιλιόμετρα. Ιδιαίτερα στις δυτικές συνοικίες. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι διαθέτουμε την πιο απάνθρωπη και άσκημη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Ισως μόνο ο κ. Αβραμόπουλος να έχει ενστάσεις, αλλά αυτός πλέον είναι αλλού. Το πρόβλημα με τα σκουπίδια εξακολουθεί να είναι άλυτο, παρά τις μεγαλεπήβολες διακηρύξεις.

Το τελευταίο διάστημα φούντωσε και πάλι το πρόβλημα με τις τρελέςαγελάδες. Φυσικά, ένα θέμα «εισαγόμενο», μια και στο βασίλειο της Δανιμαρκίας υποτίθεται ότι όλα πάνε καλά. Ομως, μέσα στο γενικό χαμό αποκαλύφτηκε ότι ίσως υπάρχουν και δυο κρούσματα στην Ελλάδα, ότι ελληνοποιούνται εντός έξι μηνών αλλοδαπές αγελάδες (όπως γίνεται και με τους αθλητές), ότι τα ζωικάάλευρα αποτελούν κι εδώ τη βασική τροφή των ζώων και κυρίως ότι οι ελεγκτικοίμηχανισμοί είναι ανύπαρκτοι. Θαυμάσαμε τη στάση της ΕΕ που με ημίμετρα προσπάθησε να καθησυχάσει τους καταναλωτές (όπως έπραξε και με τα μεταλλαγμένα ) και την απουσία εθνικής πολιτικής για να μη δυσαρεστηθούν οι εταίροι μας, αλλά και ο ιδιωτικός τομέας που αποτελεί το βασικό μοχλό της οικονομίας που θα 'λεγε και ο κ. Γιάννος. Την ίδια «παραλυσία» Ευρωπαίων και δικών μας είδαμε και στη Χάγη σε σχέση με τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, το οποίο ευθύνεται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Από το Κιότο ως τη Χάγη έμειναν απλά οι διακηρύξεις. Κι ας λιώνουν οι πάγοι. Κι ας θερμαίνεται ο πλανήτης. Κι ας εμφανίζονται όλο και πυκνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα. Ομως ως έθνος μπορούμε να νιώθουμε υπερήφανοι. Οχι μόνο δε μειώσαμε τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, αλλά στο διάστημα που μεσολάβησε τις αυξήσαμε. Ετσι μαζί με το δέντρο του κ. Αβραμόπουλου, ίσως διεκδικήσουμε άλλη μια θέση στο βιβλίο Γκίνες. Αλλά, επειδή ο ανταγωνισμός με τις ΗΠΑ είναι μεγάλος μπορεί κι εμείς τελικά να υιοθετήσουμε τη θέση των γιάνγκηδων για αγοράρύπανσης από τις γειτονικές χώρες λ.χ από την Αλβανία ή τη Βουλγαρία, που ελλείψει εργοστασίων και αυτοκινήτων έχουν τη δυνατότητα να πουλούν (αν τελικά αποφασιστεί κάτι τέτοιο στην επόμενη σύνοδο) αέρα κοπανιστό. Τουλάχιστον, αυτός δε θα είναι μολυσμένος σαν αυτόν που μας σερβίρουν οι δικοί μας. Αν ύστερα από τα παραπάνω κάτι μπορεί να σημαίνουν οι ευχές της στήλης, Ευτυχισμένο το 2001.