Πέμπτη 10 Νοέμβρη 2011
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΚΑΡΙ ΦΟΥΚΟΥΝΑΓΚΑ
Τζέιν Εϊρ

Περί τις είκοσι αριθμούν οι κινηματογραφικές - και τηλεοπτικές - διασκευές του ρομαντικού μυθιστορήματος από το 1910, με γνωστότερες την εκδοχή του Ρόμπερτ Στίβενσον από το 1944 με την Τζόαν Φοντέν και τον Ορσον Ουέλς, αλλά και αυτή του 1996 σε σκηνοθεσία Φράνκο Τζεφιρέλι, με την Σαρλότ Γκενσμπούργκ και τον Τζον Χαρτ στους κύριους ρόλους. Η συνάντηση δε της Τζέιν Εϊρ και του Εντουαρντ Ρότσεστερ συνιστά κομμάτι όχι μόνο της ιστορίας του κινηματογράφου, αλλά και της ιστορίας της λογοτεχνίας. Οταν οι δυο συναντιούνται βρίσκονται στην ίδια ψυχική κατάσταση. Σε όλα τα υπόλοιπα ο ένας είναι το αντίθετο του άλλου! Εκείνη μια φτωχή νέα χωρίς προσδοκίες κι εκείνος ένας πλούσιος άνδρας με φαινομενικά όλες τις δυνατότητες στα πόδια του. Με τη ροή της ιστορίας συνειδητοποιούν ότι είναι φυλακισμένοι σε έναν αδύνατο έρωτα, ο οποίος καθίσταται δυνατός μόνο μετά την οικονομική και κατ' επέκταση κοινωνική τους «εξίσωση».

Ολοκαίνουρια κινηματογραφική εκδοχή του ομότιτλου μυθιστορήματος της Σαρλότ Μπροντέ, που και μετά από 164 χρόνια (γράφτηκε το 1847 και δημοσιεύτηκε με ανδρικό ψευδώνυμο) αποπνέει αίσθηση φρεσκάδας και έρχεται να προστεθεί στον ήδη μακρύ κατάλογο των κινηματογραφικών μεταφορών. Η Σαρλότ ήταν η μεγαλύτερη από τις τρεις αδελφές Μπροντέ (την Εμιλι και την Αν), λογοτέχνιδες από το Γιορκσάιρ που τα κλασικά τους κείμενα, στα μέσα του 1800, τύλιξαν τη βικτωριανή λογοτεχνία σε ένα παθιασμένο και βίαιο σκότος ...κείμενα που φαίνεται ότι ποτέ δεν έπαψαν να συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον. Το μυθιστόρημα «Τζέιν Εϊρ» - δίπλα στα κείμενα της προγενέστερης κλασικής Τζέιν Οστιν - ανήκει στη λίστα των κανονιστικών κειμένων των φεμινιστικών σπουδών και εστιάζει στο διπλό πορτρέτο της γυναικείας οργής που συμβολίζεται αφ' ενός με τη χειραφετημένη και μαχητική γκουβερνάντα Τζέιν Εϊρ και αφ' ετέρου με τη σκοτεινή σκιά της, την τρελή σύζυγο του Ρότσεστερ που βρίσκεται φυλακισμένη στη σοφίτα του Θόρνφιλντ Χολ. Το κοινό στοιχείο που διαπερνά τις δύο γυναίκες είναι ότι αμφότερες είναι συναισθηματικά δεμένες με τον ίδιο άνδρα, τον γοητευτικό Εντουαρντ Ρότσεστερ.


Ο νεαρός Αμερικανός σκηνοθέτης - προηγούμενη δουλειά του το λατινοαμερικάνικο δράμα «SINNOMBRE» - εστιάζει στη μία όψη του πορτρέτου, στην Τζέιν Εϊρ. Επιλέγει μια στιλιστικά κομψή ερμηνεία, όπου οπτικά, χρωματικά και μουσικά καλύπτει με το έρεβος μέσα στο οποίο μεγάλωσε η Τζέιν, στο σπίτι της πλούσιας θείας που αντιπαθούσε τη μικρή και στο ίδρυμα κάτεργο όπου πέρασε τα εφηβικά της χρόνια. Ενα καθοριστικό σκοτεινό βάρος που η νεαρή κουβαλά. Η ταινία σε ό,τι αφορά την άποψη για το ρόλο του Ρότσεστερ εμφανίζεται αμήχανα δικαιολογητική σε σχέση με την επιλογή του «κυρίου» να κρατά φυλακισμένη στη σοφίτα την άρρωστη, αντί να φροντίσει να την στείλει σε ίδρυμα για θεραπεία. Ο σκηνοθέτης ξετυλίγει την αφήγησή του από το σημείο της βίαιης φυγής της ερωτευμένης και προδομένης Τζέιν όσο πιο μακριά από το πάθος, προς άγνωστη κατεύθυνση και επιστρέφει αργότερα με flash back τόσο σε επίπεδο κατατεμαχισμένης χρονολογίας, όσο και υποκειμενικών πλάνων. Ωστόσο, η οργάνωση της αφήγησης του Φουκουνάγκα χωλαίνει αισθητά δεδομένου ότι στο τέλος, όταν επέρχεται η τελική ισορροπία, η αφήγηση χάνει παντελώς τη δύναμή της. Καθοριστική η επιλογή του υποτονικού χρωματισμού της ατμόσφαιρας gothic ειδικά στις σκηνές τρόμου, στοιχείου που προσανατολίζει σε μια πιο διανοητική και ορθολογική κατανόηση του πρωταγωνιστικού χαρακτήρα της Τζέιν.

Ο 34χρονος Αμερικανός σκηνοθέτης κατάφερε κάτι σπάνιο: Να μείνει πιστός στο πρωτογενές κείμενο, χωρίς όμως να το αφήσει να πνιγεί κάτω από το ίδιο του το βάρος. Οι ερμηνείες των ηθοποιών εξαιρετικές. Τόσο η καταλυτική λιτότητα και εσωτερικότητα στην ερμηνεία της Αυστραλιανής Μία Βασικόφσκα (την απολαύσαμε πρόσφατα στην ταινία «RESTLESS») στο ρόλο της Τζέιν Εϊρ, όσο και του Μάικλ Φάσμπεντερ που υποδύεται τον πλούσιο ιδιοκτήτη του Θόρνφιλντ Χολ, Εντουαρντ Φόρεστερ και ισορροπεί θαυμαστά ανάμεσα στην αλαζονεία και τη διαστροφή!

Παίζουν: Μία Βασικόβσκα, Μάικλ Φάσμπεντερ, Τζέιμι Μπελ, Τζούντι Ντεντς κ.ά.

Παραγωγή: Μ. Βρετανία (2011).


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ