Η Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας Βόλου και ο Γιάννης Κότσιρας, με αφορμή τα 90 χρόνια μνήμης στη Σμύρνη και την πρόσφατη κυκλοφορία του άλμπουμ τους «Η Σμύρνη του έρωτα», παρουσιάζουν στο Δημοτικό Θέατρο Βόλου «Μελίνα Μερκούρη» και την Πέμπτη στην «Τεχνόπολη» του Δήμου Αθηναίων (Πειραιώς 100, Γκάζι) μία παράσταση αφιερωμένη στη λαϊκή παράδοση και την έντεχνη δημιουργία της Σμύρνης. Συμμετέχουν στην ερμηνεία ο Θοδωρής Μέρμηγκας και η Ειρήνη Τουμπάκη.

Το ρεπερτόριο της παράστασης απαρτίζεται από τραγούδια που έχουν σημαδέψει τη δεκαετία του '20, ενώ τα ίχνη τους φθάνουν έως και το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Πού να βρω γυναίκα να σου μοιάζει, Ομορφη Σμυρνιά, Ο Αντώνης ο Βαρκάρης, Μισιρλού, Το Γελεκάκι, Η Μικροπαντρεμένη κ.ά. Στοιχεία τόσο διαφορετικά μεταξύ τους γίνονται ένα στη μουσική που ανθεί στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού στην περιοχή της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης. Τραγούδια που αποτέλεσαν τον πρόδρομο της πειραιώτικης -ρεμπέτικης- σχολής, σπουδαίων συνθετών, όπως είναι οι Κώστας Σκαρβέλης, Δημήτρης Σέμσης, Παναγιώτης Τούντας, Σπύρος Περιστέρης, Νίκος Ρουμπάνης, Γιάννης Δραγάτσης ή Ογδοντάκης, Γιάννης Νταλγκάς, Κώστας Κοφινιώτης, Απόστολος Χατζηχρήστος και αρκετά παραδοσιακά αγνώστων δημιουργών. Τα τραγούδια αυτά δεν γράφτηκαν μόνο στη Σμύρνη. Είναι τραγούδια που έχουν κάθε είδους σχέση με τη Σμύρνη. Είτε γράφτηκαν εκεί, είτε προέρχονται από Σμυρνιούς δημιουργούς στον ελλαδικό χώρο.

Η καταστροφή του 1922 άλλωστε, έμελλε να αλλάξει κατά πολλούς τρόπους την πορεία της ελληνικής ιστορίας. Ανάμεσα στα άλλα, έμελλε να φέρει από τα μικρασιάτικα ακρογιάλια τους μεγάλους δεξιοτέχνες της Σμύρνης για να διασταυρώσουν την τέχνη τους με τους Ελληνες μουσικούς. Η μουσική που ερμηνεύουν οι Εστουδιαντίνες, οι ορχήστρες που απετέλεσαν το μεγαλύτερο «σπουδαστήριο» όπου δίδαξαν και μαθήτευσαν μεγάλοι Μικρασιάτες δημιουργοί, έφτασε στην Ελλάδα γύρω στα 1870, στην αρχή στις παρυφές της Αθήνας και πολύ σύντομα κατέκτησε και το κέντρο της πόλης των Αθηνών. Αυτό το είδος ορχήστρας έγινε η πρώτη και αυθεντικότερη μουσική γέφυρα, συνδυάζοντας αρμονικά τα ετερόκλητα εθνικά, μουσικά, πολιτιστικά και δημιουργικά στοιχεία δύο τόσο διαφορετικών κόσμων.

Η προτεινόμενη παράσταση αποτελεί μια σύγχρονη ερμηνευτική προσέγγιση, με έναν σημαντικό ερμηνευτή, τον Γιάννη Κότσιρα και με την Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας Βόλου, μία εξαιρετική ορχήστρα που συνεχίζει γνήσια και αισθαντικά την παράδοση των μεγάλων ορχηστρών που άνθισαν στη Μικρά Ασία. Με μεσογειακό ταμπεραμέντο, εξαιρετικές ερμηνείες και με την ιδιαίτερη ενορχηστρωτική ματιά της ορχήστρας, προβάλλεται ο βαθύς ερωτισμός που κρύβουν τα τραγούδια αυτά, με απόλυτο σεβασμό στην αυθεντική μουσική γραφή. Συμμετέχουν επίσης, το Λύκειο των Ελληνίδων Βόλου και η χορωδία «ΙΩΝΙΑ» υπό τη διεύθυνση της Κορνηλίας Φραγκογιάννη.

Το σμυρναίικο τραγούδι υπηρετήθηκε από αξεπέραστους οργανοπαίκτες και τις Εστουδιαντίνες τους, από μοναδικές φωνές και εμπνευσμένους δημιουργούς. Περίφημοι ήταν οι «σμυρναίικοι» αμανέδες, με πρώτο και καλύτερο το «σμυρναίικο μινόρε». «Στις κομπανίες τις σμυρναίικες και στα "παιχνίδια" λέγαμε το καημό μας με "μινόρε"» έλεγε η Αγγ. Παπάζογλου. «Με βιολοντσέλα, πιάνα, άρπες, σαντούρια, μαντολίνα, κιθάρες και βιολιά. Οσα "μινόρε" και να λέγαμε, δεν τα βαριόμασταν ποτέ. Ολοι παράγγελναν το "μινόρε" τους και όλοι το άκουγαν με λαχτάρα, γιατί λέγαμε τον πόνο μας που ήμαστε σκλαβωμένοι στην Τουρκιά. Με το "μινόρε" δεν τον ξεχνούσαμε, θέλαμε όλο να τον θυμόμαστε, ν' ανάβουμε μέσα μας καντήλι, ελπίδα, ζεστασιά: "Μόνο μια ώρα χαίρομαι, όταν γλυκοχαράζει/ Που αναπαύεται η καρδιά και δεν αναστενάζει" και εννοούσαμε τη σκλαβιά».