Το πρόβλημα αφορά περί τους 5.000 αγρότες και κτηνοτρόφους που είχαν γίνει δεκτοί στο Μέτρο 112 «Εγκατάσταση Νέων Γεωργών» κατά την 4η Προγραμματική Περίοδο (2007 - 2013) του 2009, στο πλαίσιο του οποίου χορηγούνταν οικονομικές ενισχύσεις ως ...«πριμ πρώτης εγκατάστασης» νέων γεωργών ηλικίας κάτω των 40 ετών, σε τρεις δόσεις. Για την είσοδο στο συγκεκριμένο μέτρο ο υποψήφιος έπρεπε να καταθέσει συγκεκριμένο επιχειρηματικό σχέδιο και βάσει της σταδιακής υλοποίησής του εκταμιεύονταν οι επόμενες δόσεις, ενώ παράλληλα αναλάμβανε μια σειρά άλλες συμβατικές υποχρεώσεις.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, μέχρι σήμερα έχει καταβληθεί η πρώτη δόση οικονομικής ενίσχυσης, συνολικού ύψους 101 εκατ. ευρώ, η οποία ανέρχεται περίπου στο 70% της προβλεπόμενης δημόσιας δαπάνης. Το υπόλοιπο 30% της οικονομικής ενίσχυσης καταβάλλεται σε δύο δόσεις με την εκπλήρωση των προβλεπόμενων στόχων του επιχειρηματικού σχεδίου του κάθε δικαιούχου. Αν ωστόσο οι δικαιούχοι δεν υποβάλουν αίτηση και φάκελο δικαιολογητικών για τη λήψη της 2ης και 3ης δόσης εντός προβλεπόμενων προθεσμιών ή αν δεν τηρήσουν τις συμβατικές τους υποχρεώσεις κατά τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου, «χωρίς να συντρέχει λόγος ανωτέρας βίας, εφαρμόζονται κυρώσεις», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όχι μόνο δεν θα λάβουν το υπόλοιπο του ποσού, αλλά θα τους απαιτηθεί να επιστρέψουν και όσα έχουν ήδη λάβει.

Πολλοί δικαιούχοι που ενώ έχουν υλοποιήσει κανονικά τις δεσμεύσεις τους, λόγω κακής ενημέρωσης από τις αρμόδιες υπηρεσίες δεν έχουν καταθέσει αιτήσεις για τη λήψη της β' και γ' δόσης και κινδυνεύουν αυτομάτως με κυρώσεις, κάτι που έχει επισημάνει και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Επαγγελματιών Γεωπόνων (ΠΟΣΕΓ). Μεγάλος αριθμός δικαιούχων πάλι, που θέλησε να ασχοληθεί με την κτηνοτροφία, δεν κατάφερε να αποκτήσει εγκαίρως άδεια λειτουργίας σταβλικών εγκαταστάσεων, καθώς οι αδειοδοτήσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες προχωρούν με πολύ αργούς ρυθμούς.

Υπάρχει ωστόσο και εκείνη η κατηγορία, που επένδυσε - και μέσω τραπεζικού δανεισμού - σε προϊόντα, όπως τα καπνά, που στη συνέχεια με τις αναθεωρήσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής τέθηκαν εκτός συστήματος επιδοτήσεων. Αρκετοί είναι επίσης εκείνοι που είχαν προϋπολογίσει στο κόστος έναρξης της δραστηριότητάς τους την ενίσχυση και από τα «Σχέδια Βελτίωσης» - άλλα επιδοτούμενα προγράμματα - που με ευθύνη της κυβέρνησης καθυστέρησε η εκταμίευση των σχετικών κονδυλίων, με αποτέλεσμα οι δικαιούχοι του προγράμματος «Εγκατάσταση Νέων Γεωργών» να μην μπορούν αντικειμενικά να εκπληρώσουν τους όρους του προγράμματος. Αν υπολογιστεί και το βαρύ τίμημα που πληρώνει και ο αγροτικός πληθυσμός της χώρας εξαιτίας της βαθύτατης κρίσης που έχει «τσακίσει» το εισόδημά του, εύκολα καταλαβαίνει κάποιος πόσο εφικτό είναι να ολοκληρωθεί επιτυχώς ένα επιχειρηματικό πλάνο στον πρωτογενή τομέα, το οποίο συντάχθηκε πριν από το 2009.

Ολα τα παραπάνω η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης δεν φαίνεται να τα λαμβάνει υπόψη, καθώς εφαρμόζει στον τομέα ευθύνης της τη φρενήρη πολιτική περικοπών και αναζήτησης εσόδων, ενώ ταυτόχρονα αποκαλύπτει ορισμένες μόνο πλευρές της σκληρής πραγματικότητας που κρύβεται πίσω από τη βιτρίνα των προγραμμάτων αγροτικών «ενισχύσεων».